ސުންނަތާއި ޖަމާޢަތުގެ އަހުލުވެރިންގެ އަރިހުގައި ޙުކުމުގައި މުތަވާތިރު ޙަދީޘާއި އާޙާދު ޙަދީޘަކީ ޙުއްޖަތެކެވެ. އަދި އެދެވައްތަރު ޙަދީޘް ޢަޤީދާގެ މަސްއަލަތަކުގައާއި އަޙްކާމުގެ މަސްއަލަތަކުގައި ފަރަޤުނުކުރައްވައެވެ.
މަތަނުގެ ތަރުޖަމާ بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ ދުނިޔޭގައި އަޅުތަކުންގެ މައްޗަށް އެފަރާތެއްގެ ރަޙްމަތް ތަނަވަސްވެގެންވާ، އަދި މުއުމިނުންނަށް ޚާއްޞަގޮތެއްގައި ޤިޔާމަތްދުވަހުން ރަޙްމަތް ވާޞިލްކޮށްދެއްވާ، އިލާހު(ﷲ)ގެ އިސްމުފުޅުގެ ބަރަކާތުން ވާގިއެދި ފަށަމެވެ. ޝަރަޙަ ލިޔުންތެރިޔާ
ޝަރުޢީ ގޮތުން އިސްލާމްކަމުގެ ދެމާނައެއްވެއެވެ. އެއީ ދެޙާލަތެއްގައި ކުރެވޭ ދެމާނައެވެ.
ﷲ ސުބުޙާނަހޫ ވަތަޢާލާ، އެއިލާހުގެ ނަފްސަށް ޞިފަކުރައްވާފައިވާ، އަދި އެއިލާހުގެ ރަސޫލާ އެއިލާހަށް ޞިފަކުރައްވާފައިވާ ކޮންމެ ޞިފަފުޅައަކަށް ތަޢުޠީލުކުރުމެއްނެތި، އަދި ތަޙްރީފުކުރުމެއްނެތި، އަދި ތަކްޔީފުކުރުމެއްނެތި، އަދި ތަޝްބީހަކުރުމެއްނެތި އީމާންވުމެވެ.
ﷲ ސުބުޙާނަހޫ ވަތަޢާލާގެ އިސްމުފުޅުތަކާއި ޞިފަފުޅުތަކަށް އީމާންވުމަކީ ﷲއަށް އީމާންވުމުގެ ތެރެއިން ހިމެނޭކަމެއް.
މިދުނިޔޭގައި އިލާހީ ރިސާލަތު ފޯރުކޮށްދެވެން ފެށުނީއްސުރެ އަބަދުވެސް ﷲ ސުބްޙާނަހޫ ވަތަޢާލާއަށް ތެދުވެރިގޮތުގައި އީމާންވެ އެއިލާހުގެ މަގުގައި ފައިތިލަ ސާބިތުކޮށްފައިވާ މީސްކޮޅަކީ ދާދި މަދުބައެކެވެ. ﷲ ސުބްޙާނަހޫ ވަތަޢާލާގެ ޙަޟްރަތުން އެހީއާއި މަދަދު ލިބިވަޑައިގެންނެވި
އަޅުގަނޑުގެ ވަޡީފާގެ ގޮތުން އަޅުގަނޑުގެ ބެލުމުގެދަށުގައި ﷲގެ އިސްމުފުޅުތައް ހިމެނޭ ކަރުދާސްތަކެއްވެއެވެ.
އަހުލުއްސުންނަތި ވަލްޖަމާޢަތި އިއްތިފާޤުވެފައިވާ ގޮތުގައި ސުވާލުކުރެވޭނީ މަރުވުމަށް ފަހުއެވެ. އެކަމުގެ ކައިފިއްޔަތާއި ކުރެވޭ ވަޤުތާއި ތަނަކީ އެއީ ޣައިބުގެ ޢިލްމުގެ ތެރޭގައި ހިމެނޭ ކަންކަން ކަމުގައިވާތީ އެކަމާބެހޭގޮތުން ވާރިދުވެގެން އައިސްފައިވާ ނައްޞުތަކުގެ މައްޗަށް ހުއްޓިފައި
ކަށްވަޅުގެ ތިންސުވާލު ކަށްވަޅުގެ ތިން ސުވާލާބެހޭ މަޢުލޫމާތުކޮޅެއް ޝަރަހާގައި މިގެނެސްދެނީ މި ރިސާލާ ބިނާކުރައްވާފައިވަނީ އެތިން ސުވާލުގެ ޖަވާބުގެ މައްޗަށް ކަމުގައިވާތީއެވެ. ކަށްވަޅުގެ ފިތުނަވެރިކަން، ކަށްވަޅުގެ ޢަޛާބާއި ނިޢުމަތް އަދި ދެމަލާއިކަތުންގެ ސުވާލުކުރެއްވުމަކީ އެކަންކަމާމެދު
މަރަކީ ޙަޔާތުގެ ނިމުމެވެ. އަދި ކިއެއްތޯއެވެ؟ މަރަކީ ޙަޔާތެއްގެ ފެށުންވެސްމެއެވެ. ދުނިޔަވީ ޙަޔާތުން އަލްވަދާޢު ކިޔައި އުޚުރަވީ ޙަޔާތުގެ ނަވަށް އަރަންޖެހޭ ވަގުތަކީ ތިމާގެ މަރު އައިސް ބައްދަލުކުރާ ވަގުތެވެ.
އިންސާނުން މަގުފުރެއްދުމަށްޓަކައި ލެހެއްޓެވިގެންވާ މީހަކަށްވުމަށް، ﷲގެ ޙަޟްރަތުގައި އިބިލީސް އެދިދެންނެވިއެވެ. އަދި މިކަން ﷲ ތަޢާލާގެ ޙަޟްރަތުގައި ބޮޑާކަމާއެކު އިބިލީސް އިޢުލާންކުރިއެވެ.
الحمد لله والصلاة والسلام على رسول الله وعلى آله وصحبه أجمعين. އަޅުގަނޑުމެން އަބަދުވެސް ﷲ ތަޢާލާއަށް ކިޔަމަންތެރިކަން އަދާކޮށް، ފާފަތަކާއި ހަވާނަފްސާއި ދެކޮޅަށް އެއިލާހުގެ އެހީތެރިކަމާއި ރައްކަތެރިކަމަށް އެދެންވާނެއެވެ. އިބިލީސް
ދީނުގެ މަސްއަލަތައް ބެހިގެންވަނީ ދެބަޔަކަށެވެ. އެއީ ހިތުން ތެދުކޮށް ކަށަވަރުކުރަންޖެހޭ ބަޔަކާއި، ޢަމަލާއި ބަހުން ދައްކައިދޭންޖެހޭ ބައެވެ. މިގޮތުން ހިތުން ތެދުކޮށް ކަށަވަރުކުރާ މަސްއަލަތަކަށް ކިޔަނީ ޢަޤީދާއެވެ. އަދި ޢަމަލާއި ބަހުން ކުރާ
ފަހެ، ޛައްރެއްގެ މިންވަރުވިޔަސް، ހެޔޮކަމެއްކޮށްފި މީހާ، އޭނާ އެކަން ދެކޭނެތެވެ. އަދި ޛައްރެއްގެ މިންވަރުވިޔަސް، ނުބައިކަމެއްކޮށްފި މީހާ، އޭނާ އެކަން ދެކޭނެތެވެ.
އެބޭކަލުންގެ މަގާ ޚިލާފަށް ބަސްބުނާމީހަކީ ކަނޑައެޅިގެން ޙައްޤު މަގުން އެއްކިބާވެފައިވާ މީހެކެވެ.
އަދި އެބައިމީހުންނީ ނަބިއްޔާ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހިވަސައްލަމަ އާއި، އެކަލޭގެފާނުގެ ޞަޙާބީންނާއި، ތާބިޢީބޭކަލުންނަށް ދައްކަވައިދެއްވި މަގަށް ހެޔޮގޮތުގައި ތަބާވާމީހުންނެވެ.
ސުންނަތާއި ޖަމާޢަތުގެ އަހުލުވެރިންގެ އަރިހުގައި ޙުކުމުގައި މުތަވާތިރު ޙަދީޘާއި އާޙާދު ޙަދީޘަކީ ޙުއްޖަތެކެވެ. އަދި އެދެވައްތަރު ޙަދީޘް ޢަޤީދާގެ މަސްއަލަތަކުގައާއި އަޙްކާމުގެ މަސްއަލަތަކުގައި ފަރަޤުނުކުރައްވައެވެ.
މަތަނުގެ ތަރުޖަމާ بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ ދުނިޔޭގައި އަޅުތަކުންގެ މައްޗަށް އެފަރާތެއްގެ ރަޙްމަތް ތަނަވަސްވެގެންވާ، އަދި މުއުމިނުންނަށް ޚާއްޞަގޮތެއްގައި ޤިޔާމަތްދުވަހުން ރަޙްމަތް ވާޞިލްކޮށްދެއްވާ، އިލާހު(ﷲ)ގެ އިސްމުފުޅުގެ ބަރަކާތުން ވާގިއެދި ފަށަމެވެ. ޝަރަޙަ ލިޔުންތެރިޔާ
ޝަރުޢީ ގޮތުން އިސްލާމްކަމުގެ ދެމާނައެއްވެއެވެ. އެއީ ދެޙާލަތެއްގައި ކުރެވޭ ދެމާނައެވެ.
ﷲ ސުބުޙާނަހޫ ވަތަޢާލާ، އެއިލާހުގެ ނަފްސަށް ޞިފަކުރައްވާފައިވާ، އަދި އެއިލާހުގެ ރަސޫލާ އެއިލާހަށް ޞިފަކުރައްވާފައިވާ ކޮންމެ ޞިފަފުޅައަކަށް ތަޢުޠީލުކުރުމެއްނެތި، އަދި ތަޙްރީފުކުރުމެއްނެތި، އަދި ތަކްޔީފުކުރުމެއްނެތި، އަދި ތަޝްބީހަކުރުމެއްނެތި އީމާންވުމެވެ.
ﷲ ސުބުޙާނަހޫ ވަތަޢާލާގެ އިސްމުފުޅުތަކާއި ޞިފަފުޅުތަކަށް އީމާންވުމަކީ ﷲއަށް އީމާންވުމުގެ ތެރެއިން ހިމެނޭކަމެއް.
މިދުނިޔޭގައި އިލާހީ ރިސާލަތު ފޯރުކޮށްދެވެން ފެށުނީއްސުރެ އަބަދުވެސް ﷲ ސުބްޙާނަހޫ ވަތަޢާލާއަށް ތެދުވެރިގޮތުގައި އީމާންވެ އެއިލާހުގެ މަގުގައި ފައިތިލަ ސާބިތުކޮށްފައިވާ މީސްކޮޅަކީ ދާދި މަދުބައެކެވެ. ﷲ ސުބްޙާނަހޫ ވަތަޢާލާގެ ޙަޟްރަތުން އެހީއާއި މަދަދު ލިބިވަޑައިގެންނެވި
އަޅުގަނޑުގެ ވަޡީފާގެ ގޮތުން އަޅުގަނޑުގެ ބެލުމުގެދަށުގައި ﷲގެ އިސްމުފުޅުތައް ހިމެނޭ ކަރުދާސްތަކެއްވެއެވެ.
އަހުލުއްސުންނަތި ވަލްޖަމާޢަތި އިއްތިފާޤުވެފައިވާ ގޮތުގައި ސުވާލުކުރެވޭނީ މަރުވުމަށް ފަހުއެވެ. އެކަމުގެ ކައިފިއްޔަތާއި ކުރެވޭ ވަޤުތާއި ތަނަކީ އެއީ ޣައިބުގެ ޢިލްމުގެ ތެރޭގައި ހިމެނޭ ކަންކަން ކަމުގައިވާތީ އެކަމާބެހޭގޮތުން ވާރިދުވެގެން އައިސްފައިވާ ނައްޞުތަކުގެ މައްޗަށް ހުއްޓިފައި
ކަށްވަޅުގެ ތިންސުވާލު ކަށްވަޅުގެ ތިން ސުވާލާބެހޭ މަޢުލޫމާތުކޮޅެއް ޝަރަހާގައި މިގެނެސްދެނީ މި ރިސާލާ ބިނާކުރައްވާފައިވަނީ އެތިން ސުވާލުގެ ޖަވާބުގެ މައްޗަށް ކަމުގައިވާތީއެވެ. ކަށްވަޅުގެ ފިތުނަވެރިކަން، ކަށްވަޅުގެ ޢަޛާބާއި ނިޢުމަތް އަދި ދެމަލާއިކަތުންގެ ސުވާލުކުރެއްވުމަކީ އެކަންކަމާމެދު
މަރަކީ ޙަޔާތުގެ ނިމުމެވެ. އަދި ކިއެއްތޯއެވެ؟ މަރަކީ ޙަޔާތެއްގެ ފެށުންވެސްމެއެވެ. ދުނިޔަވީ ޙަޔާތުން އަލްވަދާޢު ކިޔައި އުޚުރަވީ ޙަޔާތުގެ ނަވަށް އަރަންޖެހޭ ވަގުތަކީ ތިމާގެ މަރު އައިސް ބައްދަލުކުރާ ވަގުތެވެ.
އިންސާނުން މަގުފުރެއްދުމަށްޓަކައި ލެހެއްޓެވިގެންވާ މީހަކަށްވުމަށް، ﷲގެ ޙަޟްރަތުގައި އިބިލީސް އެދިދެންނެވިއެވެ. އަދި މިކަން ﷲ ތަޢާލާގެ ޙަޟްރަތުގައި ބޮޑާކަމާއެކު އިބިލީސް އިޢުލާންކުރިއެވެ.
الحمد لله والصلاة والسلام على رسول الله وعلى آله وصحبه أجمعين. އަޅުގަނޑުމެން އަބަދުވެސް ﷲ ތަޢާލާއަށް ކިޔަމަންތެރިކަން އަދާކޮށް، ފާފަތަކާއި ހަވާނަފްސާއި ދެކޮޅަށް އެއިލާހުގެ އެހީތެރިކަމާއި ރައްކަތެރިކަމަށް އެދެންވާނެއެވެ. އިބިލީސް
ދީނުގެ މަސްއަލަތައް ބެހިގެންވަނީ ދެބަޔަކަށެވެ. އެއީ ހިތުން ތެދުކޮށް ކަށަވަރުކުރަންޖެހޭ ބަޔަކާއި، ޢަމަލާއި ބަހުން ދައްކައިދޭންޖެހޭ ބައެވެ. މިގޮތުން ހިތުން ތެދުކޮށް ކަށަވަރުކުރާ މަސްއަލަތަކަށް ކިޔަނީ ޢަޤީދާއެވެ. އަދި ޢަމަލާއި ބަހުން ކުރާ
ފަހެ، ޛައްރެއްގެ މިންވަރުވިޔަސް، ހެޔޮކަމެއްކޮށްފި މީހާ، އޭނާ އެކަން ދެކޭނެތެވެ. އަދި ޛައްރެއްގެ މިންވަރުވިޔަސް، ނުބައިކަމެއްކޮށްފި މީހާ، އޭނާ އެކަން ދެކޭނެތެވެ.
އެބޭކަލުންގެ މަގާ ޚިލާފަށް ބަސްބުނާމީހަކީ ކަނޑައެޅިގެން ޙައްޤު މަގުން އެއްކިބާވެފައިވާ މީހެކެވެ.
އަދި އެބައިމީހުންނީ ނަބިއްޔާ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހިވަސައްލަމަ އާއި، އެކަލޭގެފާނުގެ ޞަޙާބީންނާއި، ތާބިޢީބޭކަލުންނަށް ދައްކަވައިދެއްވި މަގަށް ހެޔޮގޮތުގައި ތަބާވާމީހުންނެވެ.
