އެގޮތުން، ޝިރުކާއި ކުފުރުގެ އަހުލުވެރިންނާ ގުޅުންބާއްވައި އުޅޭއިރު ވިސްނާލަންޖެހޭ މުހިއްމުކަންކަމެއްވެއެވެ. ބައެއް ފަހަރަށް އެބައިމީހުންނާ ގުޅުންބޭއްވި، ލޯބިވެވޭގޮތަކުން މީހާ އިސްލާމްދީނުގެ ތެރެއިން ބޭރުވެގެން ހިނގައިދާނެއެވެ.
ޒިޔާރަތްތަކާއި، ޤަބުރުތަކުގައިވާ ޞާލިޙުމީހުންނަށް ޝަފާޢަތަށްއެދި ދެންނެވުމަކީވެސް ހުއްދަވެގެންވާކަމެއްނޫނެވެ. ޝަފާޢަތް ދެއްވާ ފަރާތަކީ ﷲ ސުބުޙާނަހޫ ވަތަޢާލާއެވެ. އެހެން ފަރާތަކަށް ޝަފާޢަތަށްއެދި ދެންނެވުމަކީ ﷲއަށް ކުރަންޖެހޭ އަޅުކަންތައް އެހެން ފަރާތަކަށް ކުރެވޭނެކަމެކެވެ.
ރަސޫލުﷲ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހިވަސައްލަމަގެ ޙުކުމަށްވުރެ އެހެން މީހެއްގެ ޙުކުމް މޮޅުވެފައި، ފުރިހަމަކަމުގައި އިޢުތިޤާދުކޮށްފިމީހާ ފަހެ ކުފުރުވެއްޖެއެވެ. އެހެނީ، ރަސޫލުﷲ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހިވަސައްލަމައަކީ ﷲގެ ފަރާތްޕުޅުން މީސްތަކުންނަށް ކަންތައްތައް ބަޔާންކޮށްދެއްވާ ކަލޭގެފާނެއެވެ.
އެއީ ޞަޙާބީންނާއި ތާބިޢީންނާއި އަތުބާޢުއްތާބިއީން އެންމެހާ ޝަރުޢީ ނައްޞުތަކުގެ ނުވަތަ އެއިގެ ބައެއް ނައްޞުތަކުގެ ޢިލްމު ލިބިވަޑައިގެންނެވިގޮތާއި، ފިޤްހުވެރިވެވަޑައިގެންނެވިގޮތާއި، އެ ނައްޞުތަކުން ޙުކުމްތައް ނެންގެވިގޮތެވެ.
އާދަމުގެ ދަރީންގެ އަޞްލަކީ ތައުޙީދެވެ. ޝިރުކެއް ނޫނެވެ. ﷲ އަށް ޙަމްދު ހުއްޓެވެ. ﷲ ސުބްޙާނަހޫ ވަތަޢާލާ އެއިލާހުގެ އަޅުން ހައްދަވާފައިވަނީ އެއިލާހު އެއްކައުވަންތަކުރާ ބައެއްގެ ގޮތުގައެވެ. ޤުދުސިއްޔަ ޙަދީޘްގައި އައިސްފައިވާ ފަދައިންނެވެ. إِنِّي
اِعْلَمْ رَحِمَكَ اللهُ أنَّهُ يَجِبُ عَلَيْنَا تَعَلُّمَ أرْبَعِ مَسَائِلَ ދަންނާށެވެ. ﷲ ތިބާއަށް ރަޙްމަތް ލައްވާށި! ހަމަކަށަވަރުންވެސް އަހަރެމެންގެ މައްޗަށް ހަތަރު ކަމެއް އުނގެނުން ވާޖިބުވެގެންވެއެވެ. މުޞައްނިފު ރަޙިމަހުﷲގެ ބަސްފުޅު اِعْلَمْ
ހިސާބުބެއްލެވުމަކާނުލާ ސުވަރުގެ ވަދެވޭ ހަތްދިހަހާސް މީހުންނާއެކު ރުޤްޔާކޮށްދިނުމަށް އެދޭމީހާއަށް (ސުވަރުގެއަށް) ނުވަދެވެނީ ކީއްވެ ހެއްޔެވެ؟ އެހެންމީހުންގެ ގާތުގައި ރުޤްޔާކޮށްދިނުމަށް އެދުން އެއީ ހުއްދަކަމެއް ނޫން ހެއްޔެވެ؟ އަޅުގަނޑަށް މެދުވެރިވާކަމެއްގެ ސަބަބުން އަޅުގަނޑަށް ވަރަށް އުނދަގޫވެއެވެ.
ހަމަކަށަވަރުން މުކައްލަފުގެ މައްޗަށްވާ ފުރަތަމަ ވާޖިބަކީ ތައުޙީދެވެ. އޭނާގެ މައްޗަށް އެ ކަމަކުން ދުރުހެލިވުން ވާޖިބުވެގެންވާ ފުރަތަމަ ކަމަކީ ޝިރުކެވެ. ޞަޙީޙައިންގައި މުޢާޛު ބިން ޖަބަލް ރަޟިޔަﷲ ޢަންހުގެ ކިބައިން އައިސްފައިވާ ފަދައިންނެވެ. އަހަރެން
ފަހެ އޭގެ ޖަވާބަކީ: ހަމަކަށަވަރުން ދުޢާކުރުމަކީ އެކަމަކަށް އެ ދުޢާކުރެވުނުކަމެއް ޙާޞިލުވުމުގެ ސަބަބެކެވެ.
މިފަދަ ފިލްމުތަކާއި ސިލްސިލާތަކަކީ އަޅުގަނޑުމެންގެ މެދުގައި ޢާއްމުވެފައިވާ، އަދި ބައެއް ޓީވީ ޗެނަލްތަކުން އާދަކޮށް ދައްކަމުންގެންދާ ސިލްސިލާތަކެކެވެ. އެގޮތުން، އެސިލްސިލާތަކުގައި ޞަޙާބީން ތަމްސީލުކުރާއިރުވެސް އެބޭކަލުންނާ އެކަށީގެންނުވާގޮތްގޮތަށް ތަމްސީލުކުރުން ފާހަގަކުރެވެއެވެ.
ނަބިއްޔާ صلى الله عليه وسلم އަށް ބައްޔެއް އިޙުސާސްވެއްޖެނަމަ (قل هو الله أحد) ތިންފަހަރަށް އަދި ފަލަޤިއާއި ނާސް ސޫރަތް ތިންފަހަރަށް ވިދާޅުވެ އަތަށް ނަފަޘްކުރައްވައެވެ.
އެއީ الأسماء والصفاتއަށް ދިނުން ޘާބިތުވެގެންވާ ޙައްޤެއް ދިނުމުންނާއި، އެއިސްމުފުޅުތަކާއި ޞިފަފުޅުތަކުގެ މާނަ ދެނެގަތުމުން އެއްކިބާވުމެވެ. ބަހުގެގޮތުން އިލްޙާދުގެ މާނައަކީ ލެނބުމެވެ.
ﷲ ގެ މަތިވެރިކަމާއެވެ. ޙަމްދުހުރީ އެއިލާހަށެވެ. އެއިލާހު ވަނީ އެއިލާހު ޞިފަކުރައްވާފައިވާ ފަދައިންނެވެ. އަދި އެއިލާހުގެ މަޚްލޫޤުން އެއިލާހަށް ޞިފަކުރާ ޞިފަކުރުންތަކުން އެއިލާހު ވަނީ މަތިވެރިވެ ވޮޑިގެންނެވެ.
ޤިޔާމަތް ދުވަހުން ﷲ ތަޢާލާ މުއުމިނުންނަށް ބަސް ވަޙީ ކުރައްވާނެއެވެ. އަދި އެބައިމީހުންނަށް އެއިލާހު ދުށުމުގެ ނިޢުނަތް ދެއްވާނެެއެވެ. ﷲ ތަޢާލާ ވަޙީކުރެއްވިއެވެ. ﴿ وُجُوهٌ يَوْمَئِذٍ نَّاضِرَةٌ إِلَىٰ رَبِّهَا نَاظِرَةٌ ﴾
ޝަރުޢީ ރުޤުޔާގައި އައުލާވެގެންވަނީ އެކަން ފުޅާދާއިރާއަކަށް ތަނަވަސްކޮށް އިތުރުނުކުރުމަށެވެ.
ކޮންމެ ވައްތަރެއްގެ ޙާލަތަކަށް، ބައެއް އާޔަތްތެއް ވަކި ޢަދަދަކަށް ކިޔުމަށް ޚާއްޞަކުރެވިދާނެހެއްޔެވެ؟ ނުވަތަ ނޫން ހެއްޔެވެ؟ މިޘާލަކަށް މިވަނި ނަންބަރު އާޔަތެއް (2001) ފަހަރު އަދި އެނޫންވެސްއެވެ.
އެގޮތުން، ޝިރުކާއި ކުފުރުގެ އަހުލުވެރިންނާ ގުޅުންބާއްވައި އުޅޭއިރު ވިސްނާލަންޖެހޭ މުހިއްމުކަންކަމެއްވެއެވެ. ބައެއް ފަހަރަށް އެބައިމީހުންނާ ގުޅުންބޭއްވި، ލޯބިވެވޭގޮތަކުން މީހާ އިސްލާމްދީނުގެ ތެރެއިން ބޭރުވެގެން ހިނގައިދާނެއެވެ.
ޒިޔާރަތްތަކާއި، ޤަބުރުތަކުގައިވާ ޞާލިޙުމީހުންނަށް ޝަފާޢަތަށްއެދި ދެންނެވުމަކީވެސް ހުއްދަވެގެންވާކަމެއްނޫނެވެ. ޝަފާޢަތް ދެއްވާ ފަރާތަކީ ﷲ ސުބުޙާނަހޫ ވަތަޢާލާއެވެ. އެހެން ފަރާތަކަށް ޝަފާޢަތަށްއެދި ދެންނެވުމަކީ ﷲއަށް ކުރަންޖެހޭ އަޅުކަންތައް އެހެން ފަރާތަކަށް ކުރެވޭނެކަމެކެވެ.
ރަސޫލުﷲ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހިވަސައްލަމަގެ ޙުކުމަށްވުރެ އެހެން މީހެއްގެ ޙުކުމް މޮޅުވެފައި، ފުރިހަމަކަމުގައި އިޢުތިޤާދުކޮށްފިމީހާ ފަހެ ކުފުރުވެއްޖެއެވެ. އެހެނީ، ރަސޫލުﷲ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހިވަސައްލަމައަކީ ﷲގެ ފަރާތްޕުޅުން މީސްތަކުންނަށް ކަންތައްތައް ބަޔާންކޮށްދެއްވާ ކަލޭގެފާނެއެވެ.
އެއީ ޞަޙާބީންނާއި ތާބިޢީންނާއި އަތުބާޢުއްތާބިއީން އެންމެހާ ޝަރުޢީ ނައްޞުތަކުގެ ނުވަތަ އެއިގެ ބައެއް ނައްޞުތަކުގެ ޢިލްމު ލިބިވަޑައިގެންނެވިގޮތާއި، ފިޤްހުވެރިވެވަޑައިގެންނެވިގޮތާއި، އެ ނައްޞުތަކުން ޙުކުމްތައް ނެންގެވިގޮތެވެ.
އާދަމުގެ ދަރީންގެ އަޞްލަކީ ތައުޙީދެވެ. ޝިރުކެއް ނޫނެވެ. ﷲ އަށް ޙަމްދު ހުއްޓެވެ. ﷲ ސުބްޙާނަހޫ ވަތަޢާލާ އެއިލާހުގެ އަޅުން ހައްދަވާފައިވަނީ އެއިލާހު އެއްކައުވަންތަކުރާ ބައެއްގެ ގޮތުގައެވެ. ޤުދުސިއްޔަ ޙަދީޘްގައި އައިސްފައިވާ ފަދައިންނެވެ. إِنِّي
اِعْلَمْ رَحِمَكَ اللهُ أنَّهُ يَجِبُ عَلَيْنَا تَعَلُّمَ أرْبَعِ مَسَائِلَ ދަންނާށެވެ. ﷲ ތިބާއަށް ރަޙްމަތް ލައްވާށި! ހަމަކަށަވަރުންވެސް އަހަރެމެންގެ މައްޗަށް ހަތަރު ކަމެއް އުނގެނުން ވާޖިބުވެގެންވެއެވެ. މުޞައްނިފު ރަޙިމަހުﷲގެ ބަސްފުޅު اِعْلَمْ
ހިސާބުބެއްލެވުމަކާނުލާ ސުވަރުގެ ވަދެވޭ ހަތްދިހަހާސް މީހުންނާއެކު ރުޤްޔާކޮށްދިނުމަށް އެދޭމީހާއަށް (ސުވަރުގެއަށް) ނުވަދެވެނީ ކީއްވެ ހެއްޔެވެ؟ އެހެންމީހުންގެ ގާތުގައި ރުޤްޔާކޮށްދިނުމަށް އެދުން އެއީ ހުއްދަކަމެއް ނޫން ހެއްޔެވެ؟ އަޅުގަނޑަށް މެދުވެރިވާކަމެއްގެ ސަބަބުން އަޅުގަނޑަށް ވަރަށް އުނދަގޫވެއެވެ.
ހަމަކަށަވަރުން މުކައްލަފުގެ މައްޗަށްވާ ފުރަތަމަ ވާޖިބަކީ ތައުޙީދެވެ. އޭނާގެ މައްޗަށް އެ ކަމަކުން ދުރުހެލިވުން ވާޖިބުވެގެންވާ ފުރަތަމަ ކަމަކީ ޝިރުކެވެ. ޞަޙީޙައިންގައި މުޢާޛު ބިން ޖަބަލް ރަޟިޔަﷲ ޢަންހުގެ ކިބައިން އައިސްފައިވާ ފަދައިންނެވެ. އަހަރެން
ފަހެ އޭގެ ޖަވާބަކީ: ހަމަކަށަވަރުން ދުޢާކުރުމަކީ އެކަމަކަށް އެ ދުޢާކުރެވުނުކަމެއް ޙާޞިލުވުމުގެ ސަބަބެކެވެ.
މިފަދަ ފިލްމުތަކާއި ސިލްސިލާތަކަކީ އަޅުގަނޑުމެންގެ މެދުގައި ޢާއްމުވެފައިވާ، އަދި ބައެއް ޓީވީ ޗެނަލްތަކުން އާދަކޮށް ދައްކަމުންގެންދާ ސިލްސިލާތަކެކެވެ. އެގޮތުން، އެސިލްސިލާތަކުގައި ޞަޙާބީން ތަމްސީލުކުރާއިރުވެސް އެބޭކަލުންނާ އެކަށީގެންނުވާގޮތްގޮތަށް ތަމްސީލުކުރުން ފާހަގަކުރެވެއެވެ.
ނަބިއްޔާ صلى الله عليه وسلم އަށް ބައްޔެއް އިޙުސާސްވެއްޖެނަމަ (قل هو الله أحد) ތިންފަހަރަށް އަދި ފަލަޤިއާއި ނާސް ސޫރަތް ތިންފަހަރަށް ވިދާޅުވެ އަތަށް ނަފަޘްކުރައްވައެވެ.
އެއީ الأسماء والصفاتއަށް ދިނުން ޘާބިތުވެގެންވާ ޙައްޤެއް ދިނުމުންނާއި، އެއިސްމުފުޅުތަކާއި ޞިފަފުޅުތަކުގެ މާނަ ދެނެގަތުމުން އެއްކިބާވުމެވެ. ބަހުގެގޮތުން އިލްޙާދުގެ މާނައަކީ ލެނބުމެވެ.
ﷲ ގެ މަތިވެރިކަމާއެވެ. ޙަމްދުހުރީ އެއިލާހަށެވެ. އެއިލާހު ވަނީ އެއިލާހު ޞިފަކުރައްވާފައިވާ ފަދައިންނެވެ. އަދި އެއިލާހުގެ މަޚްލޫޤުން އެއިލާހަށް ޞިފަކުރާ ޞިފަކުރުންތަކުން އެއިލާހު ވަނީ މަތިވެރިވެ ވޮޑިގެންނެވެ.
ޤިޔާމަތް ދުވަހުން ﷲ ތަޢާލާ މުއުމިނުންނަށް ބަސް ވަޙީ ކުރައްވާނެއެވެ. އަދި އެބައިމީހުންނަށް އެއިލާހު ދުށުމުގެ ނިޢުނަތް ދެއްވާނެެއެވެ. ﷲ ތަޢާލާ ވަޙީކުރެއްވިއެވެ. ﴿ وُجُوهٌ يَوْمَئِذٍ نَّاضِرَةٌ إِلَىٰ رَبِّهَا نَاظِرَةٌ ﴾
ޝަރުޢީ ރުޤުޔާގައި އައުލާވެގެންވަނީ އެކަން ފުޅާދާއިރާއަކަށް ތަނަވަސްކޮށް އިތުރުނުކުރުމަށެވެ.
ކޮންމެ ވައްތަރެއްގެ ޙާލަތަކަށް، ބައެއް އާޔަތްތެއް ވަކި ޢަދަދަކަށް ކިޔުމަށް ޚާއްޞަކުރެވިދާނެހެއްޔެވެ؟ ނުވަތަ ނޫން ހެއްޔެވެ؟ މިޘާލަކަށް މިވަނި ނަންބަރު އާޔަތެއް (2001) ފަހަރު އަދި އެނޫންވެސްއެވެ.
