ވިތުރީގެ ޤުނޫތުގެ ޝަރަޙަ – 5
(( وَقِنِي شَرَّ مَا قَضَيْتَ )) ހެޔޮ ގޮތްތައްވެސް އަދި ނުބައި ގޮތްތައްވެސް ނިޔާ ކުރައްވާ ފަރާތަކީ ﷲ ތަޢާލާއެވެ. އެކަލާންގެ ހެޔޮގޮތް ނިޔާކުރެއްވުމުން، އެ ނިޔާގައި އެކުލެވިގެންވަނީ ހުސް ހެޔޮކަމެވެ.
(( وَقِنِي شَرَّ مَا قَضَيْتَ )) ހެޔޮ ގޮތްތައްވެސް އަދި ނުބައި ގޮތްތައްވެސް ނިޔާ ކުރައްވާ ފަރާތަކީ ﷲ ތަޢާލާއެވެ. އެކަލާންގެ ހެޔޮގޮތް ނިޔާކުރެއްވުމުން، އެ ނިޔާގައި އެކުލެވިގެންވަނީ ހުސް ހެޔޮކަމެވެ.
ކާބޯތަކެތީގެ ތެރެއިން ޙަރާމްކަމަށް އައިސްފައިވާ ކޮންމެ އެއްޗަކީ ނަޖިސް، ގެއްލުންހުރި ކޮންމެ އެއްޗެކެވެ. އެފަދަ އެއްޗެއް ކެއުން ހުއްދަވެގެންނުވެއެވެ. މިގޮތުން ޝަރުޢުގައި ޙަރާމްކުރައްވާފައިވާ ކޮންމެ އެއްޗަކީ ހަޑިމުޑުދާރު އެއްޗެކެވެ.
الحمد لله الذي هدانا وما كنا لنهتدي لولا أنْ هدانا الله . والصلاة والسلام على من بعثه الله رحمة للعالمين بشيرا و نذيرا وداعيا إلى
އިންސާނީ ދަރިފަސްކޮޅަށް މިވަޤުތު ކުރިމަތިވެފައިވާ ޞިއްޚީ އެންމެ ބޮޑު ނުރައްކަލަކީ އެއިޑްސް ބައްޔެވެ. ފަރުވާއެއް ހޯދިފައިނުވާ މި ބަލި މުޅިދުނިޔޭގައި ސާލެއްހެން މިހާރު ދަނީ ފެތުރެމުންނެވެ. އެތައް މިލިޔަން ބަޔަކު މަރުވެ ހިނގައްޖެއެވެ. އަދި
މިކާއިނާތުގައި ވާހާ އެއްޗެއް ޚަލްޤުކުރެއްވީ ﷲ ތަޢާލާއެވެ. އެކަލާނގެއީ މަންމައަކާއި އަދި ބައްޕައަކާވެސް ނުލާ އަޅުގަނޑުމެންގެ ބަފާކަލުންކަމުގައިވާ އާދަމް عليه السلام ހެއްދެވި ފަރާތެވެ.
ﷲ ސުބުޙާނަހޫ ވަތަޢާލާ އާދަމްގެފާނު ހެއްދެވީ ވެލީންނެވެ. ނުވަތަ މަށީންނެވެ. އިންސާނުންގެ ތެރެއިން އެންމެ ފުރަތަމަ އުފެއްދެވީ އާދަމްގެފާނެވެ. ތަކެތީގެ ތެރެއިން އެންމެ ފުރަތަމަ ހެއްދެވީ ޤަލަމެވެ. މިދުނިޔެ އުފެއްދެވުމަށްފަހު މަލާއިކަތުންނާއި ޖިންނީން އެއިލާހު
ޚަލްޤުތައް އުފެއްދެވުމުގެ ކުރިން އެއިލާހަށް ލިބިވޮޑިގެންވާ ޞިފަފުޅުތައް ނެތިދިޔުމެއްނުވެއެވެ. ޚަލްޤުތައް އުފެއްދެވުމުގެ ކުރިން ލިބިވޮޑިގެންވާ ޞިފަފުޅުތަކުގެ އިތުރަށް، ޚަލްޤުތައް އުފެއްދެވުމަށްފަހު އެއްވެސް ޞިފަފުޅެއް އިތުރުވެގެން ނުވެއެވެ.
(ކުރީގެ ބަޔާއި ގުޅޭ) މަތީގައި ބަޔާންވެދިޔައީ ތަޤުވާއާއި ބެހޭގޮތުން އައިސްފައިވާ ޢިލްމުވެރިންގެ ބަސްފުޅުތަކާއި ތަޤުވާގެ ބައިތަކާއި ތަޤުވާގެ ހަރުފަތްތަކެވެ. ފަހެ ތަޤުވާގެ މާނާ ފުޅާވެގެންވެއެވެ. އަދި މީސްތަކުންގެ ޢަމަލުކުރުމުގެ ޙާލަތު ހުންނަގޮތުން އެކި މީހުން
الحمد لله والصلاة والسلام على رسول الله وعلى آله وصحبه أجمعين. ތަރައްޤީ އާއި ތަހުޒީބުގެ ގޮތުން ދުނިޔެ ކުރިއަރަމުން ދާއިރު، އިންސާނުންނަށް ދެއްވާފައިވާ ބުއްދީގެ ނިޢުމަތުގެ ބޭނުންކޮށް، މިވަނީ ތަފާތު
الحمد لله والصلاة والسلام على رسول الله وعلى آله وصحبه أجمعين. ‘ޞަޙާބީބޭކަލެއް ކަމުގައިވާ އިބްނު އައްޒުބައިރު ރިވާކުރައްވާފައިވެއެވެ. ‘”ބަނޫ ތަމީމްގެ (ތަމީމް ޤަބީލާގެ) ވަފްދެއް ނަބިއްޔާ صلى الله عليه
ޤުރުއާން މުބާރާތްތަކުގަޔާއި، ޓީވީތަކުންނާއި ރޭޑިޔޯއިން ގެނެސްދެވޭ ޤުރުއާން ކިޔެވުންތަކުގައި، ކިޔަވާ ނިމުމަށްފަހު “صَدَقَ اللهُ العَظِيْم” ކިޔާތަންފެނެއެވެ. ނުވަތަ އަޑުއިވެއެވެ.
އިންސާނާ ކުރާ ކޮންމެ ހެޔޮ ޢަމަލެއްވެސް ކުރަންޖެހޭނީ އިޚްލާސްތެރިކަމާއެކު ﷲ ތަޢާލާއަށް ބިރުވެތިވާހާލުއެވެ. އެހެނީ އެކަލާނގެއީ ހުރިހާ ކަމެއް މޮޅަށް ބައްލަވާވޮޑިގެންވާ އަދި މޮޅަށް އައްސަވާވޮޑިގެންވާ އިލާހެވެ.
އަނބިފިރިކަމުގެ ސިއްރުތައް ފާޅުކުރުން ޙަރާމްވެގެންވުން. އެއްދާންކުރުމާއި ގުޅުންހުރި ވާހަކަތައް ފާޅުކުރުމަކީ ފިރިމީހާ އާއި އަނބިމީހާގެ މައްޗަށް ޙަރާމްވެގެންވާ ކަމެކެވެ. މިކަމާ ގުޅޭ ދެޙަދީޘް ތިރީގައި ބަޔާންކޮށްލާނަމެވެ. ރަސޫﷲ صلى الله عليه وسلم ގެ
ތަޤުވާގެ ހަރުފަތްތައް. ތަޤުވާގެ ތިން ހަރުފަތްވެއެވެ. 1- ޝިރުކު ކުރުމުން ރައްކާތެރިވެ ނަރަކައިގެ ނިމުމެއްނުވާ ވޭންދެނިވި ޢަޒާބުން ރައްކާތެރިކަން ހޯދުން. މި ފަދައިން ތަޤުވާވެރިވާ މީހުންނާ ބޭހޭގޮތުން ﷲ ތަޢާލާ ވަޙީކުރައްވާފައިވެއެވެ. ( وَأَلْزَمَهُمْ
މި ބަސްފުޅު ((وَبَارِكْ لِي فِيمَا أَعْطَيْتَ)) މާނައަކީ، އިބަ އިލާހު މި އަޅާއަށް ދެއްވާފައިވާ ތަކެތީގައި ބަރަކާތްލައްވާފާނދެއެވެ. البَرَكَة އަކީ ޘާބިތުވެހުންނަ ގިނަވެގެންވާ ހެޔޮކަމެވެ. ((فِيمَا أَعْطَيْتَ )) އެބަހީ، އިބައިލާހު މިއަޅާއަށް
ގޭތެރޭގައި ތިބެގެންވެސް މިއަދު އަޅުގަނޑުމެންނަށް މުވާޞަލާތީ ވަޞީލަތްތަކުގެ ޒަރީއާއިންނާއި މީޑިއާގެ ޒަރީއާއިން، ދުނިޔޭގެ އެކި ކަންކޮޅުތަކުގައި ހިނގާ ކަންތައްތަކުގެ ޚަބަރު ބަލާލެވެއެވެ.
(( وَقِنِي شَرَّ مَا قَضَيْتَ )) ހެޔޮ ގޮތްތައްވެސް އަދި ނުބައި ގޮތްތައްވެސް ނިޔާ ކުރައްވާ ފަރާތަކީ ﷲ ތަޢާލާއެވެ. އެކަލާންގެ ހެޔޮގޮތް ނިޔާކުރެއްވުމުން، އެ ނިޔާގައި އެކުލެވިގެންވަނީ ހުސް ހެޔޮކަމެވެ.
ކާބޯތަކެތީގެ ތެރެއިން ޙަރާމްކަމަށް އައިސްފައިވާ ކޮންމެ އެއްޗަކީ ނަޖިސް، ގެއްލުންހުރި ކޮންމެ އެއްޗެކެވެ. އެފަދަ އެއްޗެއް ކެއުން ހުއްދަވެގެންނުވެއެވެ. މިގޮތުން ޝަރުޢުގައި ޙަރާމްކުރައްވާފައިވާ ކޮންމެ އެއްޗަކީ ހަޑިމުޑުދާރު އެއްޗެކެވެ.
الحمد لله الذي هدانا وما كنا لنهتدي لولا أنْ هدانا الله . والصلاة والسلام على من بعثه الله رحمة للعالمين بشيرا و نذيرا وداعيا إلى
އިންސާނީ ދަރިފަސްކޮޅަށް މިވަޤުތު ކުރިމަތިވެފައިވާ ޞިއްޚީ އެންމެ ބޮޑު ނުރައްކަލަކީ އެއިޑްސް ބައްޔެވެ. ފަރުވާއެއް ހޯދިފައިނުވާ މި ބަލި މުޅިދުނިޔޭގައި ސާލެއްހެން މިހާރު ދަނީ ފެތުރެމުންނެވެ. އެތައް މިލިޔަން ބަޔަކު މަރުވެ ހިނގައްޖެއެވެ. އަދި
މިކާއިނާތުގައި ވާހާ އެއްޗެއް ޚަލްޤުކުރެއްވީ ﷲ ތަޢާލާއެވެ. އެކަލާނގެއީ މަންމައަކާއި އަދި ބައްޕައަކާވެސް ނުލާ އަޅުގަނޑުމެންގެ ބަފާކަލުންކަމުގައިވާ އާދަމް عليه السلام ހެއްދެވި ފަރާތެވެ.
ﷲ ސުބުޙާނަހޫ ވަތަޢާލާ އާދަމްގެފާނު ހެއްދެވީ ވެލީންނެވެ. ނުވަތަ މަށީންނެވެ. އިންސާނުންގެ ތެރެއިން އެންމެ ފުރަތަމަ އުފެއްދެވީ އާދަމްގެފާނެވެ. ތަކެތީގެ ތެރެއިން އެންމެ ފުރަތަމަ ހެއްދެވީ ޤަލަމެވެ. މިދުނިޔެ އުފެއްދެވުމަށްފަހު މަލާއިކަތުންނާއި ޖިންނީން އެއިލާހު
ޚަލްޤުތައް އުފެއްދެވުމުގެ ކުރިން އެއިލާހަށް ލިބިވޮޑިގެންވާ ޞިފަފުޅުތައް ނެތިދިޔުމެއްނުވެއެވެ. ޚަލްޤުތައް އުފެއްދެވުމުގެ ކުރިން ލިބިވޮޑިގެންވާ ޞިފަފުޅުތަކުގެ އިތުރަށް، ޚަލްޤުތައް އުފެއްދެވުމަށްފަހު އެއްވެސް ޞިފަފުޅެއް އިތުރުވެގެން ނުވެއެވެ.
(ކުރީގެ ބަޔާއި ގުޅޭ) މަތީގައި ބަޔާންވެދިޔައީ ތަޤުވާއާއި ބެހޭގޮތުން އައިސްފައިވާ ޢިލްމުވެރިންގެ ބަސްފުޅުތަކާއި ތަޤުވާގެ ބައިތަކާއި ތަޤުވާގެ ހަރުފަތްތަކެވެ. ފަހެ ތަޤުވާގެ މާނާ ފުޅާވެގެންވެއެވެ. އަދި މީސްތަކުންގެ ޢަމަލުކުރުމުގެ ޙާލަތު ހުންނަގޮތުން އެކި މީހުން
الحمد لله والصلاة والسلام على رسول الله وعلى آله وصحبه أجمعين. ތަރައްޤީ އާއި ތަހުޒީބުގެ ގޮތުން ދުނިޔެ ކުރިއަރަމުން ދާއިރު، އިންސާނުންނަށް ދެއްވާފައިވާ ބުއްދީގެ ނިޢުމަތުގެ ބޭނުންކޮށް، މިވަނީ ތަފާތު
الحمد لله والصلاة والسلام على رسول الله وعلى آله وصحبه أجمعين. ‘ޞަޙާބީބޭކަލެއް ކަމުގައިވާ އިބްނު އައްޒުބައިރު ރިވާކުރައްވާފައިވެއެވެ. ‘”ބަނޫ ތަމީމްގެ (ތަމީމް ޤަބީލާގެ) ވަފްދެއް ނަބިއްޔާ صلى الله عليه
ޤުރުއާން މުބާރާތްތަކުގަޔާއި، ޓީވީތަކުންނާއި ރޭޑިޔޯއިން ގެނެސްދެވޭ ޤުރުއާން ކިޔެވުންތަކުގައި، ކިޔަވާ ނިމުމަށްފަހު “صَدَقَ اللهُ العَظِيْم” ކިޔާތަންފެނެއެވެ. ނުވަތަ އަޑުއިވެއެވެ.
އިންސާނާ ކުރާ ކޮންމެ ހެޔޮ ޢަމަލެއްވެސް ކުރަންޖެހޭނީ އިޚްލާސްތެރިކަމާއެކު ﷲ ތަޢާލާއަށް ބިރުވެތިވާހާލުއެވެ. އެހެނީ އެކަލާނގެއީ ހުރިހާ ކަމެއް މޮޅަށް ބައްލަވާވޮޑިގެންވާ އަދި މޮޅަށް އައްސަވާވޮޑިގެންވާ އިލާހެވެ.
އަނބިފިރިކަމުގެ ސިއްރުތައް ފާޅުކުރުން ޙަރާމްވެގެންވުން. އެއްދާންކުރުމާއި ގުޅުންހުރި ވާހަކަތައް ފާޅުކުރުމަކީ ފިރިމީހާ އާއި އަނބިމީހާގެ މައްޗަށް ޙަރާމްވެގެންވާ ކަމެކެވެ. މިކަމާ ގުޅޭ ދެޙަދީޘް ތިރީގައި ބަޔާންކޮށްލާނަމެވެ. ރަސޫﷲ صلى الله عليه وسلم ގެ
ތަޤުވާގެ ހަރުފަތްތައް. ތަޤުވާގެ ތިން ހަރުފަތްވެއެވެ. 1- ޝިރުކު ކުރުމުން ރައްކާތެރިވެ ނަރަކައިގެ ނިމުމެއްނުވާ ވޭންދެނިވި ޢަޒާބުން ރައްކާތެރިކަން ހޯދުން. މި ފަދައިން ތަޤުވާވެރިވާ މީހުންނާ ބޭހޭގޮތުން ﷲ ތަޢާލާ ވަޙީކުރައްވާފައިވެއެވެ. ( وَأَلْزَمَهُمْ
މި ބަސްފުޅު ((وَبَارِكْ لِي فِيمَا أَعْطَيْتَ)) މާނައަކީ، އިބަ އިލާހު މި އަޅާއަށް ދެއްވާފައިވާ ތަކެތީގައި ބަރަކާތްލައްވާފާނދެއެވެ. البَرَكَة އަކީ ޘާބިތުވެހުންނަ ގިނަވެގެންވާ ހެޔޮކަމެވެ. ((فِيمَا أَعْطَيْتَ )) އެބަހީ، އިބައިލާހު މިއަޅާއަށް
ގޭތެރޭގައި ތިބެގެންވެސް މިއަދު އަޅުގަނޑުމެންނަށް މުވާޞަލާތީ ވަޞީލަތްތަކުގެ ޒަރީއާއިންނާއި މީޑިއާގެ ޒަރީއާއިން، ދުނިޔޭގެ އެކި ކަންކޮޅުތަކުގައި ހިނގާ ކަންތައްތަކުގެ ޚަބަރު ބަލާލެވެއެވެ.