އެސްފީނާ 3
މި ޙަދީޘުން އެސްފީނާގެ ނުރައްކާތެރިކަން އަހަރެމެންނަށް އެނގިގެން ހިނގައްޖެއެވެ. އަދި އެއަށް ފަރުވާކުރާނެ ގޮތްވެސް އެނގިގެން ދެއެވެ.
މި ޙަދީޘުން އެސްފީނާގެ ނުރައްކާތެރިކަން އަހަރެމެންނަށް އެނގިގެން ހިނގައްޖެއެވެ. އަދި އެއަށް ފަރުވާކުރާނެ ގޮތްވެސް އެނގިގެން ދެއެވެ.
އިންސާނީ ޠަބީޢަތުގައިވާ އެފަދަ ކަންކަން އިޞްލާޙު ކުރެވޭނީ އަމިއްލަ ފަރުދީ ޒިންމާއެއްކަމުގައި ބަލައިގަނެ ތިމާ އަމިއްލައަށް ތިމާގެ ނަފްސު އިސްލާޙުކުރަން ހިފައިގެންނެވެ.
އެސްފީނާއަކީ އަނެކާއާ ދިމާއަށް ބަލާ ބެލުމެއްގެ ސަބަބުން ނުވަތަ ދެކެވޭ ވާހަކަތަކެއްގެ ސަބަބުން އެ ބެލެވުނު ފަރާތަށް ގެއްލުމެއް ލިބުމެވެ.
ޖިންނީންނަކީވެސް އިންސީން ފަދައިން ތަކުލީފު ލިބިގެންވާ ބައެއްކަން ބަޔާންވެގެންވުން
މި ޙަދީޘްފުޅު މިބާބާއި މުނާސިބުވާ ގޮތް: ރޮދިފަށް އެއްސުމާއި އެރޮދިފަށާއި މެދު ޤަބޫލުކުރާ ޤަބޫލުކުރުމަކީ (އެރޮދިފަށް ގެއްލުމުން ދުރުކޮށްދޭކަން) ޝިރުކުގެ ވައްތަރުތަކުގެ ތެރެއިން ވައްތަރެއްކަން. އެހެނީ ޙުޛައިފަތުގެފާނު އޭތި ކަނޑާލައްވާ، އާޔަތުން އެގޮތަށް (އެއީ ޝިރުކެއްކަމަށް) އިސްތިދްލާލު ކުރެއްވިއެވެ.
((مَنْ تَعَلَّقَ تَمِيمَةً فَلَا أَتَمَّ اللَّهُ لَهُ، وَمَنْ تَعَلَّقَ وَدَعَةً فَلَا وَدَعَ اللَّهُ لَهُ((.
– الْوَاهِنَةِ އަކީ ކޮނޑާއި މުޅިއަތުގެ ނާރު ފުއްޕާ ބައްޔަކަށް ކިޔާ ނަމެކެވެ. އަދި ބުނެވެއެވެ. الْوَاهِنَةِ އަކީ މުލައްދަނޑިއަށް ޖެހޭ ބައްޔެކެވެ.
ﷲ ފިޔަވާ އެބައިމީހުން އެދުޢާކޮށް އަޅުކަންކުރާ އިލާހުންތަކަކީ އެއްވެސް ކަމެއްކުރުމަށް ކުޅަދާނަވެގެން ނުވާ ފަރާތްތަކެކެވެ.
މުޞީބާތުން ސަލާމަތްވުމަކީ (رفع) މުޞީބާތް ޖެހުމަށް ފަހު، އެކަމެއް ފިލުމެވެ. އަދި މުޞީބާތް ދުރުކުރުމަކީ (دفع) މުޞީބާތް ޖެހުމުގެ ކުރިން އެއިން ރައްކާތެރިވުމެވެ.
ތިބާ ހެޔޮޞިއްހަތުގައިވާ ހިނދު އެދުވަސްތަކުގެ ބޭނުން ހެޔޮގޮތުގައި ހިފަންޖެހޭކަން ދަންނާށެވެ.
މި ފަދަ އެތަކެއް ފަރުވާތަކެއް އެކިއެކި ތަފާތު ނަންނަމުގައި ދިން ކަމުގައިވީ ނަމަވެސް މި ހުރިހާ ފަރުވާތަކެއްގެ ވެސް އަސްލު ބިނާވެގެން ވަނީ ބާތިލު ޤަބޫލުކުރުންތަކެއްގެ މައްޗަށެވެ.
ޙަސަދައަކީ ނުބައި ޞިފަތަކުގެ ތެރެއިން ޞިފައެކެވެ. މީހާގެ ހިތަށް ޖެހޭ ނުރައްކާތެރިކަން ބޮޑު ބައްޔެކެވެ. ޙަސަދައާ ވީހާވެސް ދުރުގައި ހުރުމަށް މުއުމިނު އަޅާ އަބަދުވެސް ސަމާލުކަން ދޭންޖެހޭނެއެވެ. عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ أَنَّ رَسُولَ
ސުވާލު 8: – މާތް ﷲ ރުއްސުންލެއްވި ޢަބްދު ﷲ ބުން ޢައްބާސްގެ މި ޙަދީޘް މިބާބާ (ޙަޤީޤީ މުވައްޙިދުން އެއްވެސް ހިސާބަކާނުލާ ސުވަރުގެ ވަންނާނެކަން ނަންގަތް ބާބާ) މުނާސިބުވަނީ ކިހިނެއްކަން ބަޔާންކޮށްދޭށެވެ؟ –
عن بن عباس قال: قال رسول الله صلى الله عليه وسلم: «عُرِضَتْ عَلَيَّ الْأُمَمُ، فَرَأَيْتُ النَّبِيَّ وَمَعَهُ الرَّهْطُ، وَالنَّبِيَّ وَمَعَهُ الرَّجُلُ وَالرَّجُلَانِ، وَالنَّبِيَّ لَيْسَ مَعَهُ
عن حُصَيْن بْن عَبْدِ الرَّحْمَنِ، قَالَ: كُنْتُ عِنْدَ سَعِيدِ بْنِ جُبَيْرٍ، فَقَالَ: أَيُّكُمْ رَأَى الْكَوْكَبَ الَّذِي انْقَضَّ الْبَارِحَةَ؟ قُلْتُ: أَنَا، ثُمَّ قُلْتُ: أَمَا إِنِّي لَمْ
ﷲ ތަޢާލާ ވަޙީކުރެއްވިއެވެ. ﴿وَالَّذِينَ هُم بِرَبِّهِمْ لَا يُشْرِكُونَ﴾ [سورة المؤمنون ٥٩] މާނައީ: “އަދި އެއުރެންނީ އެއުރެންގެ ވެރިރައްބަށް ޝަރީކު ނުކުރާ މީހުންނެވެ.” ސުވާލު 3: – މިއާޔަތް ޝަރަޙަ ކޮށްދޭށެވެ؟
މި ޙަދީޘުން އެސްފީނާގެ ނުރައްކާތެރިކަން އަހަރެމެންނަށް އެނގިގެން ހިނގައްޖެއެވެ. އަދި އެއަށް ފަރުވާކުރާނެ ގޮތްވެސް އެނގިގެން ދެއެވެ.
އިންސާނީ ޠަބީޢަތުގައިވާ އެފަދަ ކަންކަން އިޞްލާޙު ކުރެވޭނީ އަމިއްލަ ފަރުދީ ޒިންމާއެއްކަމުގައި ބަލައިގަނެ ތިމާ އަމިއްލައަށް ތިމާގެ ނަފްސު އިސްލާޙުކުރަން ހިފައިގެންނެވެ.
އެސްފީނާއަކީ އަނެކާއާ ދިމާއަށް ބަލާ ބެލުމެއްގެ ސަބަބުން ނުވަތަ ދެކެވޭ ވާހަކަތަކެއްގެ ސަބަބުން އެ ބެލެވުނު ފަރާތަށް ގެއްލުމެއް ލިބުމެވެ.
ޖިންނީންނަކީވެސް އިންސީން ފަދައިން ތަކުލީފު ލިބިގެންވާ ބައެއްކަން ބަޔާންވެގެންވުން
މި ޙަދީޘްފުޅު މިބާބާއި މުނާސިބުވާ ގޮތް: ރޮދިފަށް އެއްސުމާއި އެރޮދިފަށާއި މެދު ޤަބޫލުކުރާ ޤަބޫލުކުރުމަކީ (އެރޮދިފަށް ގެއްލުމުން ދުރުކޮށްދޭކަން) ޝިރުކުގެ ވައްތަރުތަކުގެ ތެރެއިން ވައްތަރެއްކަން. އެހެނީ ޙުޛައިފަތުގެފާނު އޭތި ކަނޑާލައްވާ، އާޔަތުން އެގޮތަށް (އެއީ ޝިރުކެއްކަމަށް) އިސްތިދްލާލު ކުރެއްވިއެވެ.
((مَنْ تَعَلَّقَ تَمِيمَةً فَلَا أَتَمَّ اللَّهُ لَهُ، وَمَنْ تَعَلَّقَ وَدَعَةً فَلَا وَدَعَ اللَّهُ لَهُ((.
– الْوَاهِنَةِ އަކީ ކޮނޑާއި މުޅިއަތުގެ ނާރު ފުއްޕާ ބައްޔަކަށް ކިޔާ ނަމެކެވެ. އަދި ބުނެވެއެވެ. الْوَاهِنَةِ އަކީ މުލައްދަނޑިއަށް ޖެހޭ ބައްޔެކެވެ.
ﷲ ފިޔަވާ އެބައިމީހުން އެދުޢާކޮށް އަޅުކަންކުރާ އިލާހުންތަކަކީ އެއްވެސް ކަމެއްކުރުމަށް ކުޅަދާނަވެގެން ނުވާ ފަރާތްތަކެކެވެ.
މުޞީބާތުން ސަލާމަތްވުމަކީ (رفع) މުޞީބާތް ޖެހުމަށް ފަހު، އެކަމެއް ފިލުމެވެ. އަދި މުޞީބާތް ދުރުކުރުމަކީ (دفع) މުޞީބާތް ޖެހުމުގެ ކުރިން އެއިން ރައްކާތެރިވުމެވެ.
ތިބާ ހެޔޮޞިއްހަތުގައިވާ ހިނދު އެދުވަސްތަކުގެ ބޭނުން ހެޔޮގޮތުގައި ހިފަންޖެހޭކަން ދަންނާށެވެ.
މި ފަދަ އެތަކެއް ފަރުވާތަކެއް އެކިއެކި ތަފާތު ނަންނަމުގައި ދިން ކަމުގައިވީ ނަމަވެސް މި ހުރިހާ ފަރުވާތަކެއްގެ ވެސް އަސްލު ބިނާވެގެން ވަނީ ބާތިލު ޤަބޫލުކުރުންތަކެއްގެ މައްޗަށެވެ.
ޙަސަދައަކީ ނުބައި ޞިފަތަކުގެ ތެރެއިން ޞިފައެކެވެ. މީހާގެ ހިތަށް ޖެހޭ ނުރައްކާތެރިކަން ބޮޑު ބައްޔެކެވެ. ޙަސަދައާ ވީހާވެސް ދުރުގައި ހުރުމަށް މުއުމިނު އަޅާ އަބަދުވެސް ސަމާލުކަން ދޭންޖެހޭނެއެވެ. عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ أَنَّ رَسُولَ
ސުވާލު 8: – މާތް ﷲ ރުއްސުންލެއްވި ޢަބްދު ﷲ ބުން ޢައްބާސްގެ މި ޙަދީޘް މިބާބާ (ޙަޤީޤީ މުވައްޙިދުން އެއްވެސް ހިސާބަކާނުލާ ސުވަރުގެ ވަންނާނެކަން ނަންގަތް ބާބާ) މުނާސިބުވަނީ ކިހިނެއްކަން ބަޔާންކޮށްދޭށެވެ؟ –
عن بن عباس قال: قال رسول الله صلى الله عليه وسلم: «عُرِضَتْ عَلَيَّ الْأُمَمُ، فَرَأَيْتُ النَّبِيَّ وَمَعَهُ الرَّهْطُ، وَالنَّبِيَّ وَمَعَهُ الرَّجُلُ وَالرَّجُلَانِ، وَالنَّبِيَّ لَيْسَ مَعَهُ
عن حُصَيْن بْن عَبْدِ الرَّحْمَنِ، قَالَ: كُنْتُ عِنْدَ سَعِيدِ بْنِ جُبَيْرٍ، فَقَالَ: أَيُّكُمْ رَأَى الْكَوْكَبَ الَّذِي انْقَضَّ الْبَارِحَةَ؟ قُلْتُ: أَنَا، ثُمَّ قُلْتُ: أَمَا إِنِّي لَمْ
ﷲ ތަޢާލާ ވަޙީކުރެއްވިއެވެ. ﴿وَالَّذِينَ هُم بِرَبِّهِمْ لَا يُشْرِكُونَ﴾ [سورة المؤمنون ٥٩] މާނައީ: “އަދި އެއުރެންނީ އެއުރެންގެ ވެރިރައްބަށް ޝަރީކު ނުކުރާ މީހުންނެވެ.” ސުވާލު 3: – މިއާޔަތް ޝަރަޙަ ކޮށްދޭށެވެ؟