ހަމަކަށަވަރުން އިސްލާމްދީނުގައި ނަމާދަށް ވަރަށް މަތިވެރި މަޤާމެއް ދެއްވާފައިވެއެވެ. އެއީ ދީނުގެ އެހެން އެއްވެސް އަޅުކަމަކަށް ވާޞިލު ނުވެވޭނެ ފަދަ މަތިވެރި މަޤާމެކެވެ.
ސަޖިދައިގައި ދުޢާކުރުމުގެ ޤަޞްދުގައި ޤުރުއާނުގައި ވާރިދުވެފައިވާ ދުޢާއެއް ކިޔުމަކީ މައްސަލައެއް ނޫނެވެ. އެހެނީ އެއީ ޤުރުއާން ކިޔެވުމެއް ނޫނެވެ.
ނަބިއްޔާ صلى الله عليه وسلم، ޢާއިޝާ رضي الله عنها ގެ އުނގުފުޅުގައި އޮންނަވައި ޤުރުއާން ކިޔަވާ ވިދާޅުވާކަމުގައި ބުޚާރީ އަދި މުސްލިމުގައި ރިވާވެގެންވެއެވެ.
ސަޖިދައިގައި އަދި ރުކޫގައި ޤުރުއާން ކިޔެވުމަކީ ނަބިއްޔާ صلى الله عليه وسلم ނަހީކުރައްވާފައިވާކަމެކެވެ.
މީހުންނަށް ކާންދިނުމަކީ ސަލަފުންގެ ބޭކަލުން ވަރަށް ބޮޑަށް ސަމާލުކަންދެއްވި ކަމެކެވެ. އަދި އެއީ އެންމެ މަތިވެރި އަޅުކަންތަކުގެ ތެރެއިން ހިމެނޭ ކަމެއްކަމުގައި އެބޭކަލުން ދެކެވަޑައިގެންނެވިއެވެ.
ރޭގަނޑު ޤުރުއާން ކިޔެވުމުގެ ނިޢުމަތަކީ ކޮންމެ މުސްލިކަމުވެސް އެ ނިޢުމަތަކަށް އެދެންވާނެ ނިޢުމަތެއްކަމުގައި ނަބިއްޔާ صلى الله عليه وسلم ވަނީ ބަޔާންކޮށްދެއްވާފައެވެ.
ޟުޙާ ނަމާދުކުރުމަށް އެންމެ މޮޅުއިތުރުވެގެންވަނީ އިރުގެ ހޫނުކަން ގަދަވުމުންނެވެ.
ދުވާލުވިޔަސް ނުވަތަ ރޭގަނޑުވިޔަސް ސުންނަތް ނަމާދު ކުރާނީ ދެ ރަކްޢަތުން ދެ ރަކްޢަތުން ސަލާމް ދެމުންނެވެ.
ޟުޙާ ނަމާދަކީ ގަދަވެގެންވާ ސުންނަތެކެވެ. ނަބިއްޔާ صلى الله عليه وسلم ޟުޙާ ނަމާދު ކުރެއްވިކަމަށް ޘާބިތުވެގެންވެއެވެ.
ހުކުރު ދުވަހު ނުވަތަ ހުކުރު ވިލޭރޭ ކަހްފު ސޫރަތް ކިޔެވުމުގެ މާތްކަމާ ބެހޭގޮތުން ޞައްޙަ ޙަދީޘްތަކެއް ނަބިއްޔާ محمد صلى الله عليه وسلم ގެ އަރިހުން ވާރިދުވެ އައިސްފައިވެއެވެ. އޭގެތެރޭގައި:
ފަހެ މިއީ ހެނދުނާއި ހަވީރު ކިޔުމަށް ސުންނަތުގައި ޘާބިތުވެގެންވާ ޤުރުއާނުގެ އާޔަތްތަކާއި ސޫރަތްތަކުން ޖަމާކުރުމަށް ފަސޭހަވެގެންވީ މިންވަރެވެ.
ﷲ ގެ ރަސޫލާ صلى الله عليه وسلم ރޭގަނޑާއި ދުވާލު ކީރިތި ޤުރުއާން ކިޔުއްވުން ގިނަކުރެއްވިއެވެ. އަދި އެކަލޭގެފާނު ދަމުނަމާދު ދިގުކުރެއްވިއެވެ.
ޙުރުމަތްތެރިވެގެންވާ މައްސަރުތައް މަތިވެރިކުރުމާއި އެ މައްސަރުތަކުގެ ޙުރުމަތް ނުކެނޑުން، މުސްލިމު އަޅާގެ މައްޗަށް ވާޖިބުވެގެންވެއެވެ.
މިއީ ޛުލް ޤަޢިދާ މަހާއި ގުޅޭ ބައެއް ފައިދާތަކުގެ ޚުލާޞާއެކެވެ.
ނަމާދުގައި ޚުޝޫޢަތްތެރިވުމަކީ ނަމާދުގައި ﷲއަށް މަޑުމޮޅިވުމެވެ. އަދި ނަމާދުގައި ﷲއަށް ބިރުވެތިވެ ނިކަމެތިވުމެވެ. ނަމާދުގައި ދުނިޔަވީ އެހެން ހުރިހާ ޚިޔާލުތަކުން އެއްކިބާވެ ﷲއަށް ކުއްތަންވުމެވެ.
ހަމަކަށަވަރުން އިސްލާމްދީނުގައި ނަމާދަށް ވަރަށް މަތިވެރި މަޤާމެއް ދެއްވާފައިވެއެވެ. އެއީ ދީނުގެ އެހެން އެއްވެސް އަޅުކަމަކަށް ވާޞިލު ނުވެވޭނެ ފަދަ މަތިވެރި މަޤާމެކެވެ.
ސަޖިދައިގައި ދުޢާކުރުމުގެ ޤަޞްދުގައި ޤުރުއާނުގައި ވާރިދުވެފައިވާ ދުޢާއެއް ކިޔުމަކީ މައްސަލައެއް ނޫނެވެ. އެހެނީ އެއީ ޤުރުއާން ކިޔެވުމެއް ނޫނެވެ.
ނަބިއްޔާ صلى الله عليه وسلم، ޢާއިޝާ رضي الله عنها ގެ އުނގުފުޅުގައި އޮންނަވައި ޤުރުއާން ކިޔަވާ ވިދާޅުވާކަމުގައި ބުޚާރީ އަދި މުސްލިމުގައި ރިވާވެގެންވެއެވެ.
ސަޖިދައިގައި އަދި ރުކޫގައި ޤުރުއާން ކިޔެވުމަކީ ނަބިއްޔާ صلى الله عليه وسلم ނަހީކުރައްވާފައިވާކަމެކެވެ.
މީހުންނަށް ކާންދިނުމަކީ ސަލަފުންގެ ބޭކަލުން ވަރަށް ބޮޑަށް ސަމާލުކަންދެއްވި ކަމެކެވެ. އަދި އެއީ އެންމެ މަތިވެރި އަޅުކަންތަކުގެ ތެރެއިން ހިމެނޭ ކަމެއްކަމުގައި އެބޭކަލުން ދެކެވަޑައިގެންނެވިއެވެ.
ރޭގަނޑު ޤުރުއާން ކިޔެވުމުގެ ނިޢުމަތަކީ ކޮންމެ މުސްލިކަމުވެސް އެ ނިޢުމަތަކަށް އެދެންވާނެ ނިޢުމަތެއްކަމުގައި ނަބިއްޔާ صلى الله عليه وسلم ވަނީ ބަޔާންކޮށްދެއްވާފައެވެ.
ޟުޙާ ނަމާދުކުރުމަށް އެންމެ މޮޅުއިތުރުވެގެންވަނީ އިރުގެ ހޫނުކަން ގަދަވުމުންނެވެ.
ދުވާލުވިޔަސް ނުވަތަ ރޭގަނޑުވިޔަސް ސުންނަތް ނަމާދު ކުރާނީ ދެ ރަކްޢަތުން ދެ ރަކްޢަތުން ސަލާމް ދެމުންނެވެ.
ޟުޙާ ނަމާދަކީ ގަދަވެގެންވާ ސުންނަތެކެވެ. ނަބިއްޔާ صلى الله عليه وسلم ޟުޙާ ނަމާދު ކުރެއްވިކަމަށް ޘާބިތުވެގެންވެއެވެ.
ހުކުރު ދުވަހު ނުވަތަ ހުކުރު ވިލޭރޭ ކަހްފު ސޫރަތް ކިޔެވުމުގެ މާތްކަމާ ބެހޭގޮތުން ޞައްޙަ ޙަދީޘްތަކެއް ނަބިއްޔާ محمد صلى الله عليه وسلم ގެ އަރިހުން ވާރިދުވެ އައިސްފައިވެއެވެ. އޭގެތެރޭގައި:
ފަހެ މިއީ ހެނދުނާއި ހަވީރު ކިޔުމަށް ސުންނަތުގައި ޘާބިތުވެގެންވާ ޤުރުއާނުގެ އާޔަތްތަކާއި ސޫރަތްތަކުން ޖަމާކުރުމަށް ފަސޭހަވެގެންވީ މިންވަރެވެ.
ﷲ ގެ ރަސޫލާ صلى الله عليه وسلم ރޭގަނޑާއި ދުވާލު ކީރިތި ޤުރުއާން ކިޔުއްވުން ގިނަކުރެއްވިއެވެ. އަދި އެކަލޭގެފާނު ދަމުނަމާދު ދިގުކުރެއްވިއެވެ.
ޙުރުމަތްތެރިވެގެންވާ މައްސަރުތައް މަތިވެރިކުރުމާއި އެ މައްސަރުތަކުގެ ޙުރުމަތް ނުކެނޑުން، މުސްލިމު އަޅާގެ މައްޗަށް ވާޖިބުވެގެންވެއެވެ.
މިއީ ޛުލް ޤަޢިދާ މަހާއި ގުޅޭ ބައެއް ފައިދާތަކުގެ ޚުލާޞާއެކެވެ.
ނަމާދުގައި ޚުޝޫޢަތްތެރިވުމަކީ ނަމާދުގައި ﷲއަށް މަޑުމޮޅިވުމެވެ. އަދި ނަމާދުގައި ﷲއަށް ބިރުވެތިވެ ނިކަމެތިވުމެވެ. ނަމާދުގައި ދުނިޔަވީ އެހެން ހުރިހާ ޚިޔާލުތަކުން އެއްކިބާވެ ﷲއަށް ކުއްތަންވުމެވެ.
