![](https://dhisalafiyyah.net/wp-content/uploads/2015/07/rulhi.jpg)
ރުޅި އިސްނުކުރާށެވެ ! 3
އަދިވެސް އެކަލޭގެފާނު ނުރުހުންތެރިވެވަޑައިގަންނަވާ ކަންކަމާމެދު ސުވާލުކުރުމުން ކޯފާއިސްކުރައްވައެވެ. ފަހެ، އެކަލޭގެފާނު ކޯފާއިސްކުރައްވަނީ ﷲ ތަޢާލާއަށްޓަކައެވެ.
އަދިވެސް އެކަލޭގެފާނު ނުރުހުންތެރިވެވަޑައިގަންނަވާ ކަންކަމާމެދު ސުވާލުކުރުމުން ކޯފާއިސްކުރައްވައެވެ. ފަހެ، އެކަލޭގެފާނު ކޯފާއިސްކުރައްވަނީ ﷲ ތަޢާލާއަށްޓަކައެވެ.
ރުޅި އައުމަށް މެދުވެރިވާ ސަބަބުތަކާ ދުރުވެ، ރުޅިއައުމުން އެބައިމީހުންގެ ނަފްސުތައް ކޮންޓްރޯލުކުރާ ތަޤުވާވެރިންނަށްޓަކައި ﷲ ތަޢާލާ ވައުދުވެވޮޑިގެންފައިވާ ކަންތައްތަކުގެ މަތިން ހަނދާންކުރުމީ އެންމެ ފަސޭހައިން ރުޅީގެ އަލިފާންގަނޑު ނިވާލެވޭނެ ގޮތެވެ.
ރުޅިއަކީ އޭގެ ސަބަބުން އަޅުގަނޑުމެންގެ ދިރިއުޅުމުގައިވެސް އެތަކެއް ގެއްލުންތަކާއި ހިތްދަތިކަން ލިބޭ އެއްޗެއްކަމީ އަޅުގަނޑުމެން އެންމެންވެސް ދަންނަ ޙަޤީޤަތެކެވެ. އޭގެ ސަބަބުން މިތުރުން ހަތުރުންނަށްވެދެއެވެ. އަދި އާއިލާތައް ރޫޅިދެއެވެ. މުޖުތަމަޢުގެ އެއްބައިވަންތަކަމާއި އެކުވެރިކަން ނެތިދެއެވެ. އެއީ އަޅުގަނޑުމެންގެ މުސްތަޤްބަލަށް ހުރަސްއަޅާ ވިހަ ހަރުފައެއްފަދަ އެއްޗެކެވެ.
ކީރިތި ޤުރުއާނުގައިވާ މިފަދަ މަތިވެރި ފިލާވަޅުތަކުން ޢިބުރަތް ލިބިގަންނަ ބައެއްކަމުގައި އަޅަމެން ލައްވާނދޭވެ! އަދި އަޅަމެންގެ މުޖުތަމަޢުގައި މިވާ ބައިބައިވުން ނެތިކުރައްވާ އެއްބައިވަންތަ ކުރައްވާނދޭވެ! އަޅަމެންނަށް ތެދުމަގު ދެއްކެވުމަށްފަހު އެމަގުން އެއްކިބާވުމުން ރައްކާތެރިކުރައްވާނދޭވެ! އަދި ހިދާޔަތު ދެއްކެވުމަށްފަހު މަގުފުރެދުމުންވެސްމެއެވެ !އާމީން!
الحمد لله والصلاة والسلام على رسول الله وعلى آله وصحبه أجمعين. ﴿ أَفَمَن شَرَحَ اللَّـهُ صَدْرَهُ لِلْإِسْلَامِ فَهُوَ عَلَىٰ نُورٍ مِّن رَّبِّهِ ۚ …﴾ [سورة الزمر
އެބަހީ: ‘އަހަރެމެން ކަލޭގެފާނު ތިޔަ ގެންނެވި ރިސާލަތަށް ތަބަޢަވެ، އަހަރެމެންގެ ވަށައިގެންވާ މުޝްރިކު ޢަރަބި ގަބީލާތަކާއި ދެކޮޅުވެއްޖެނަމަ، އެބައިމީހުން އަހަރެމެންނަށް ގެއްލުންދީ އަހަރެމެންނާ ދެކޮޅަށް ހަނގުރާމަ ކޮށް އަހަރެމެން ތިބި ކޮންމެ ތަނަކުން އަހަރެމެން ފަހާލަފާނެ ކަމަށްޓަކާ އަހަރެމެން ބިރުގަނެއެވެ.’
ބައެއް ޢަދަދުތަކާ، ދުވަސްތަކާ، މަސްތަކުގައި ނަސީބާއި ބަދު ނަސީބު ވާކަމަށް ބައެއް މީހުން ޤަބޫލު ކުރެއެވެ. އެގޮތުން 13 އަކީ ބަދު ނަސީބުގެ ޢަދަދެއް ކަމުގައި ބައެއް މީހުން ބުނެ އުޅެއެވެ. ނަމަވެސް ޙަޤީޤަތަކީ ވަކި ޢަދަދެއްގައި ނަސީބު ނުވަތަ ބަދު ނަސީބު ނުވާކަމެވެ. ޢަދަދުތަކެއް، ދުވަސްތަކެއް، މަސްތަކެއް ނުވަތަ ކުލަތަކެއްގައި ބަދުނަސީބު ވާކަމަށް ޤަބޫލުކުރުމަކީ އިސްލާމްދީނުގައި ނަހީކުރައްވާފައިވާ ކަމެކެވެ. އެކަން ހިމެނެނީ ތަޠައްޔުރުގެ ތެރެއިންނެވެ.
ސަލަފުއްޞާލިޙުންގެ އިމާމަކީ ﷲގެ ރަސޫލާ صلى الله عليه وسلم އެވެ.
* ޞަޙާބީންނާއި ތާބިޢީން ލަވަކިޔާ އަޑު އެއްސެވިކަމަށާއި އެކަމުގައި މައްސަލައެއް އޮތްކަމަށް އެބޭކަލުން ދެކެވަޑައިނުގަންނަވާކަމަށް ބައެއް މީހުން ބުނެއެވެ!!
* މިއުޒިކާ ބެހޭގޮތުން ޢިލްމުވެރިންގެ ބަސްފުޅުތައް:
އަނިޔާވެރިކަމާއި ހައްދުފަހަނަ އެޅުން އަށަގަންނުވައި ތަކެތި ކެއުން ﷲ ތަޢާލާ ވަނީ ޙަރާމްކުރައްވާފައެވެ.
﴿أَفَمِنْ هَـٰذَا الْحَدِيثِ تَعْجَبُونَ * وَتَضْحَكُونَ وَلَا تَبْكُونَ * وَأَنتُمْ سَامِدُونَ﴾ [سورة النجم ٥٩-٦١]
މާނައީ: ” ފަހެ، ތިޔަބައިމީހުން ޢަޖާއިބުވަނީ އަދި ނުރޮއި ހެނީ މިވާހަކަތަކާމެދުގައި (އެބަހީ: ޤުރުއާނާމެދުގައި) ހެއްޔެވެ. [59، 60] އަދި ތިޔަބައިމީހުންވަނީ، ލަވަކިޔުމުގައެވެ. [61]”
المعازف” އަކީ معزفةގެ ގިނަ ގޮތެވެ. އެއީ މިއުޒިކުގެ އާލާތްތަކެވެ. [فتح الباري 10/55] އަދި އެއީ އޭގެން (މިއުޒިކު) ކުޅެވޭ އާލާތްތަކެވެ. [المجموع 11/577]
އަދި މުޙައްމަދު صلى الله عليه وسلمގެ މައްޗަށް ބާވައިލެއްވުނު އާޔަތްތަކުން މުޚާޠަބު ކުރެވިފައިވަނީ ޚަލްޤުތަކުންގެ ތެރެއިން އެންމެހާ އިންސީންނާއި ޖިންނީންނަށެވެ.
އަދި އެހެންކަމުން މުސްލިމު ޢިލްމުވެރިން، މާނަ ނޭނގޭ ރުޤްޔާތައް ނަހީކުރެއްވިއެވެ. އެއީ ރާޤީއަށް އެއީ ޝިރުކެއްކަން ނޭނގުނުނަމަވެސް އޭގައި ޝިރުކު ހިމެނުން ގާތްވެގެންވާ ކަމަކަށްވާތީއެވެ.
ﷲ عز وجلގެ ޙަޟްރަތުން އަޅަމެން އެދެނީ ނުބައި ކަންތަކުގެ މައްޗަށް ހެޔޮކަންތައް ބަރުވާމީހުންގެ ތެރެއިން އަޅަމެން ލެއްވުމެވެ. އަދި އަޅަމެންނަށް ޢަފޫކޮށްދެއްވާ ފާފަތައް ފުއްސަވާދެއްވުމެވެ. ހަމަކަށަވަރުން އެއިލާހީ ހުރިހާ ކަމެއްގެ މައްޗަށް ކުޅަދުންވަންތަ އިލާހެވެ.
އަދިވެސް އެކަލޭގެފާނު ނުރުހުންތެރިވެވަޑައިގަންނަވާ ކަންކަމާމެދު ސުވާލުކުރުމުން ކޯފާއިސްކުރައްވައެވެ. ފަހެ، އެކަލޭގެފާނު ކޯފާއިސްކުރައްވަނީ ﷲ ތަޢާލާއަށްޓަކައެވެ.
ރުޅި އައުމަށް މެދުވެރިވާ ސަބަބުތަކާ ދުރުވެ، ރުޅިއައުމުން އެބައިމީހުންގެ ނަފްސުތައް ކޮންޓްރޯލުކުރާ ތަޤުވާވެރިންނަށްޓަކައި ﷲ ތަޢާލާ ވައުދުވެވޮޑިގެންފައިވާ ކަންތައްތަކުގެ މަތިން ހަނދާންކުރުމީ އެންމެ ފަސޭހައިން ރުޅީގެ އަލިފާންގަނޑު ނިވާލެވޭނެ ގޮތެވެ.
ރުޅިއަކީ އޭގެ ސަބަބުން އަޅުގަނޑުމެންގެ ދިރިއުޅުމުގައިވެސް އެތަކެއް ގެއްލުންތަކާއި ހިތްދަތިކަން ލިބޭ އެއްޗެއްކަމީ އަޅުގަނޑުމެން އެންމެންވެސް ދަންނަ ޙަޤީޤަތެކެވެ. އޭގެ ސަބަބުން މިތުރުން ހަތުރުންނަށްވެދެއެވެ. އަދި އާއިލާތައް ރޫޅިދެއެވެ. މުޖުތަމަޢުގެ އެއްބައިވަންތަކަމާއި އެކުވެރިކަން ނެތިދެއެވެ. އެއީ އަޅުގަނޑުމެންގެ މުސްތަޤްބަލަށް ހުރަސްއަޅާ ވިހަ ހަރުފައެއްފަދަ އެއްޗެކެވެ.
ކީރިތި ޤުރުއާނުގައިވާ މިފަދަ މަތިވެރި ފިލާވަޅުތަކުން ޢިބުރަތް ލިބިގަންނަ ބައެއްކަމުގައި އަޅަމެން ލައްވާނދޭވެ! އަދި އަޅަމެންގެ މުޖުތަމަޢުގައި މިވާ ބައިބައިވުން ނެތިކުރައްވާ އެއްބައިވަންތަ ކުރައްވާނދޭވެ! އަޅަމެންނަށް ތެދުމަގު ދެއްކެވުމަށްފަހު އެމަގުން އެއްކިބާވުމުން ރައްކާތެރިކުރައްވާނދޭވެ! އަދި ހިދާޔަތު ދެއްކެވުމަށްފަހު މަގުފުރެދުމުންވެސްމެއެވެ !އާމީން!
الحمد لله والصلاة والسلام على رسول الله وعلى آله وصحبه أجمعين. ﴿ أَفَمَن شَرَحَ اللَّـهُ صَدْرَهُ لِلْإِسْلَامِ فَهُوَ عَلَىٰ نُورٍ مِّن رَّبِّهِ ۚ …﴾ [سورة الزمر
އެބަހީ: ‘އަހަރެމެން ކަލޭގެފާނު ތިޔަ ގެންނެވި ރިސާލަތަށް ތަބަޢަވެ، އަހަރެމެންގެ ވަށައިގެންވާ މުޝްރިކު ޢަރަބި ގަބީލާތަކާއި ދެކޮޅުވެއްޖެނަމަ، އެބައިމީހުން އަހަރެމެންނަށް ގެއްލުންދީ އަހަރެމެންނާ ދެކޮޅަށް ހަނގުރާމަ ކޮށް އަހަރެމެން ތިބި ކޮންމެ ތަނަކުން އަހަރެމެން ފަހާލަފާނެ ކަމަށްޓަކާ އަހަރެމެން ބިރުގަނެއެވެ.’
ބައެއް ޢަދަދުތަކާ، ދުވަސްތަކާ، މަސްތަކުގައި ނަސީބާއި ބަދު ނަސީބު ވާކަމަށް ބައެއް މީހުން ޤަބޫލު ކުރެއެވެ. އެގޮތުން 13 އަކީ ބަދު ނަސީބުގެ ޢަދަދެއް ކަމުގައި ބައެއް މީހުން ބުނެ އުޅެއެވެ. ނަމަވެސް ޙަޤީޤަތަކީ ވަކި ޢަދަދެއްގައި ނަސީބު ނުވަތަ ބަދު ނަސީބު ނުވާކަމެވެ. ޢަދަދުތަކެއް، ދުވަސްތަކެއް، މަސްތަކެއް ނުވަތަ ކުލަތަކެއްގައި ބަދުނަސީބު ވާކަމަށް ޤަބޫލުކުރުމަކީ އިސްލާމްދީނުގައި ނަހީކުރައްވާފައިވާ ކަމެކެވެ. އެކަން ހިމެނެނީ ތަޠައްޔުރުގެ ތެރެއިންނެވެ.
ސަލަފުއްޞާލިޙުންގެ އިމާމަކީ ﷲގެ ރަސޫލާ صلى الله عليه وسلم އެވެ.
* ޞަޙާބީންނާއި ތާބިޢީން ލަވަކިޔާ އަޑު އެއްސެވިކަމަށާއި އެކަމުގައި މައްސަލައެއް އޮތްކަމަށް އެބޭކަލުން ދެކެވަޑައިނުގަންނަވާކަމަށް ބައެއް މީހުން ބުނެއެވެ!!
* މިއުޒިކާ ބެހޭގޮތުން ޢިލްމުވެރިންގެ ބަސްފުޅުތައް:
އަނިޔާވެރިކަމާއި ހައްދުފަހަނަ އެޅުން އަށަގަންނުވައި ތަކެތި ކެއުން ﷲ ތަޢާލާ ވަނީ ޙަރާމްކުރައްވާފައެވެ.
﴿أَفَمِنْ هَـٰذَا الْحَدِيثِ تَعْجَبُونَ * وَتَضْحَكُونَ وَلَا تَبْكُونَ * وَأَنتُمْ سَامِدُونَ﴾ [سورة النجم ٥٩-٦١]
މާނައީ: ” ފަހެ، ތިޔަބައިމީހުން ޢަޖާއިބުވަނީ އަދި ނުރޮއި ހެނީ މިވާހަކަތަކާމެދުގައި (އެބަހީ: ޤުރުއާނާމެދުގައި) ހެއްޔެވެ. [59، 60] އަދި ތިޔަބައިމީހުންވަނީ، ލަވަކިޔުމުގައެވެ. [61]”
المعازف” އަކީ معزفةގެ ގިނަ ގޮތެވެ. އެއީ މިއުޒިކުގެ އާލާތްތަކެވެ. [فتح الباري 10/55] އަދި އެއީ އޭގެން (މިއުޒިކު) ކުޅެވޭ އާލާތްތަކެވެ. [المجموع 11/577]
އަދި މުޙައްމަދު صلى الله عليه وسلمގެ މައްޗަށް ބާވައިލެއްވުނު އާޔަތްތަކުން މުޚާޠަބު ކުރެވިފައިވަނީ ޚަލްޤުތަކުންގެ ތެރެއިން އެންމެހާ އިންސީންނާއި ޖިންނީންނަށެވެ.
އަދި އެހެންކަމުން މުސްލިމު ޢިލްމުވެރިން، މާނަ ނޭނގޭ ރުޤްޔާތައް ނަހީކުރެއްވިއެވެ. އެއީ ރާޤީއަށް އެއީ ޝިރުކެއްކަން ނޭނގުނުނަމަވެސް އޭގައި ޝިރުކު ހިމެނުން ގާތްވެގެންވާ ކަމަކަށްވާތީއެވެ.
ﷲ عز وجلގެ ޙަޟްރަތުން އަޅަމެން އެދެނީ ނުބައި ކަންތަކުގެ މައްޗަށް ހެޔޮކަންތައް ބަރުވާމީހުންގެ ތެރެއިން އަޅަމެން ލެއްވުމެވެ. އަދި އަޅަމެންނަށް ޢަފޫކޮށްދެއްވާ ފާފަތައް ފުއްސަވާދެއްވުމެވެ. ހަމަކަށަވަރުން އެއިލާހީ ހުރިހާ ކަމެއްގެ މައްޗަށް ކުޅަދުންވަންތަ އިލާހެވެ.