ވުޟޫކުރާނީ ކިހިނެތް؟
الحمد لله والصلاة والسلام على رسول الله وعلى آله وصحبه أجمعين. ވުޟޫއަކީ އެކި އަޅުކަންތައްތައް އަދާކުރުމުގެ ކުރިން ކުރުމަށް ޝަރުޢުކުރައްވާފައިވާ ޢަމަލެކެވެ. މިއީ ވަރަށް މާތް އަދި އޭގެ ސަބަބުން
الحمد لله والصلاة والسلام على رسول الله وعلى آله وصحبه أجمعين. ވުޟޫއަކީ އެކި އަޅުކަންތައްތައް އަދާކުރުމުގެ ކުރިން ކުރުމަށް ޝަރުޢުކުރައްވާފައިވާ ޢަމަލެކެވެ. މިއީ ވަރަށް މާތް އަދި އޭގެ ސަބަބުން
މިއީ 18 ރަބީޢުލްއާޚިރު 1439 ވީ ހުކުރު ދުވަހު މަސްޖިދުލް ޙަރާމްގައި ދެއްވި ޚުޠުބާގެ ޚުލާޞާ ޚުޠުބާ ދެއްވީ: الشيخ عبد الرحمن السديس – حفظه الله – ޚުޠުބާގެ ޚުލާޞާ:
މިއީ 11 ރަބީޢުލްއާޚިރު 1439 ވީ ހުކުރު ދުވަހު މަސްޖިދުއްނަބަވީގައި ދެއްވި ޚުޠުބާގެ ޚުލާޞާ ޚުޠުބާ ދެއްވީ: الشيخ خالد بن علي الغامدي – حفظه الله –
އަނަސްގެފާނު ރިވާކުރެއްވިއެވެ. އަބޫ ޠަލްޙާ، ތައުބާ ސޫރަތް ކިޔަވާވިދާޅުވިއެވެ. ﴿انفِرُوا خِفَافًا وَثِقَالًا﴾ [سورة التوبة ٥٥] މާނައީ: “ލުއިކަމާއެކުގައްޔާއި، ބުރަކަމާއެކުގައި، ތިޔަބައިމީހުން (ހަނގުރާމައަށް) ނުކުންނާށެވެ!” އަދި އިސްވެދިޔަ އާޔަތާ ހަމައިން ވިދާޅުވިއެވެ. ތިމަންކަލޭގެފާނަށް
އައްޝައިޚް ޞިއްދީޤު ޙަސަން ޚާނު ވިދާޅުވިއެވެ. “މަރުވެފައިވާ މީހާ ވަޅުލުމަކީ ވާޖިބެކެވެ. އެބަހީ: މަރުވެފައިވާ މީހެއްގެ މަސްގަނޑު ވަޅަކަށްލައި ފަސްއެޅުމަކީ ވާޖިބެކެވެ. އެއީ މިނިކާ ޖަނަވާރުތަކަށް އޭނާ ކޮނެގެން ނުނެގޭނެ ގޮތަށް، އޭނާ ރައްކާތެރިވާނެ
ހުރިހާ ޒަމާނެއްގައިވެސް މުސްލިމުން ޢަމަލުކޮށްފައިވާ އުޞޫލަކީ މަރުވެފައިވާ މީހުން ބިމުގައި ވަޅުލުމެވެ. ﷲ ތަޢާލާގެ އަންނަނިވި ވަޙީބަސްފުޅުގައިވެއެވެ. ﴿مِنْهَا خَلَقْنَاكُمْ وَفِيهَا نُعِيدُكُمْ وَمِنْهَا نُخْرِجُكُمْ تَارَةً أُخْرَىٰ﴾ [سورة طه ٥٥] މާނައީ:
އެފަދަމީހަކަށްވެސް (އެބަހީ: ޢީދު ނަމާދަށް ޙާޟިރުވި މީހަކަށްވެސް) މޮޅުއިތުރު ފުރިހަމަ ގޮތަކީ އެދުވަހުގެ ހުކުރު ނަމާދަށްވެސް ޙާޟިރުވުމެވެ.
الحمد لله والصلاة والسلام على رسول الله وعلى آله وصحبه أجمعين. ހަނދު ބެލުމުގެ ސަބަބުން ރަމަޟާން މަސް ފެށުމާއި ނިންމުމުގައި އެކި ޤައުމުތައް ތަފާތުވާ ފަދައިން، ޙައްޖުމަސް ފެށުމުގައިވެސް އެކި
189ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): البَاءُ لِلْإِلْصَاقِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {البَاءُ ބޭނުންކުރެވެނީ، އިލްޞާޤުގެ މާނައިގައި} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ޢަރަބިބަހުގައި، އިބިފިލިޖައްސައިދޭ ب ޙަރުފު އެތަކެއް މާނައެއްގައި ބޭނުންކުރެވެއެވެ. އެ ތަނުން
187ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): (عَنْ) لِلْبُعْدِ وَالـمُجَاوَزَةِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {عَنْ ބޭނުންކުރެވެނީ ދުރުވުމަށާއި ފަހަނަޅައިދިޔުމަށް} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ޢަރަބިބަހުގައި ތިން ގޮތަކަށް عَنْ ބޭނުންކުރެވެއެވެ. އޭގެ ތެރެއިން މި
185ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): (لَكِنْ) لِلْاِسْتِدْرَاكِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {لَـكِنْ ގެ ބޭނުމަކީ އިސްތިދުރާކު ކުރުން} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: އިސްތިދުރާކު ކުރުމަކީ، ދެކެވުނު ވާހަކައިން އުފެދިދާނޭ ވަހުމެއް ފިލުވައިލުމެވެ. މި
183ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): (لَوْلَا) تَدُلُّ عَلَى امْتِنَاعِ الشَّيْءِ لِوُقُوعِ غَيْرِهِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {لَوْلَا އިން ދަލީލުކޮށްދެނީ، އެއްޗެއް، އެހެން އެއްޗެއް މެދުވެރިވުމުން މަނާވެގަތުން} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު:
181ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): (فِي) لِلظَّرْفِيَّةِ الـحَقِيْقِيَّةِ أَوْ الـمَجَازِيَّةِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {فِي ބޭނުންކުރެވެނީ، ޙަޤީޤީ ގޮތުން ނުވަތަ މަޖާޒީ ގޮތުން ظَرْفُ ގެ މާނައިގައި} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު:
179ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): (بَلْ) مَوْضُوعٌ لِإِثْبَاتِ مَا بَعْدَهُ، وَالإِعْرَاضِ عَمَّا قَبْلَهُ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {بَـلْ ބޭނުންކުރެވެނީ، އޭގެ ފަހުން އޮތް އެތި ސާބިތުކުރުމަށް، އަދި އޭގެ ކުރިން
178ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): (إِلَى) مَوْضُوعٌ لِانْتِهَاءِ غَايَةِ الشَّيْءِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {إِلَى ބޭނުންކުރެވެނީ، އެއްޗެއްގެ ޣާޔަތުގެ ނިމުން އަތުވެއްޖެކަން ދޭހަކޮށްދިނުމަށް} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ބަހަވީ ގޮތުން ބޭނުންކުރާ
177ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): اللَّامُ لِلْاِخْتِصَاصِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ލާމު ބޭނުންކުރެވެނީ، އިޚްތިޞާޞަށް} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: އިބިފިލިޖައްސައިދޭ ލާމަކީ، ޢަރަބިބަހުގެ އަޞްލުގައި، الـمُضَافُ إِلَيْهِ އިން، الـمُضَافُ ޚާއްޞަކުރުމަށް ބޭނުންކުރެވޭ
الحمد لله والصلاة والسلام على رسول الله وعلى آله وصحبه أجمعين. ވުޟޫއަކީ އެކި އަޅުކަންތައްތައް އަދާކުރުމުގެ ކުރިން ކުރުމަށް ޝަރުޢުކުރައްވާފައިވާ ޢަމަލެކެވެ. މިއީ ވަރަށް މާތް އަދި އޭގެ ސަބަބުން
މިއީ 18 ރަބީޢުލްއާޚިރު 1439 ވީ ހުކުރު ދުވަހު މަސްޖިދުލް ޙަރާމްގައި ދެއްވި ޚުޠުބާގެ ޚުލާޞާ ޚުޠުބާ ދެއްވީ: الشيخ عبد الرحمن السديس – حفظه الله – ޚުޠުބާގެ ޚުލާޞާ:
މިއީ 11 ރަބީޢުލްއާޚިރު 1439 ވީ ހުކުރު ދުވަހު މަސްޖިދުއްނަބަވީގައި ދެއްވި ޚުޠުބާގެ ޚުލާޞާ ޚުޠުބާ ދެއްވީ: الشيخ خالد بن علي الغامدي – حفظه الله –
އަނަސްގެފާނު ރިވާކުރެއްވިއެވެ. އަބޫ ޠަލްޙާ، ތައުބާ ސޫރަތް ކިޔަވާވިދާޅުވިއެވެ. ﴿انفِرُوا خِفَافًا وَثِقَالًا﴾ [سورة التوبة ٥٥] މާނައީ: “ލުއިކަމާއެކުގައްޔާއި، ބުރަކަމާއެކުގައި، ތިޔަބައިމީހުން (ހަނގުރާމައަށް) ނުކުންނާށެވެ!” އަދި އިސްވެދިޔަ އާޔަތާ ހަމައިން ވިދާޅުވިއެވެ. ތިމަންކަލޭގެފާނަށް
އައްޝައިޚް ޞިއްދީޤު ޙަސަން ޚާނު ވިދާޅުވިއެވެ. “މަރުވެފައިވާ މީހާ ވަޅުލުމަކީ ވާޖިބެކެވެ. އެބަހީ: މަރުވެފައިވާ މީހެއްގެ މަސްގަނޑު ވަޅަކަށްލައި ފަސްއެޅުމަކީ ވާޖިބެކެވެ. އެއީ މިނިކާ ޖަނަވާރުތަކަށް އޭނާ ކޮނެގެން ނުނެގޭނެ ގޮތަށް، އޭނާ ރައްކާތެރިވާނެ
ހުރިހާ ޒަމާނެއްގައިވެސް މުސްލިމުން ޢަމަލުކޮށްފައިވާ އުޞޫލަކީ މަރުވެފައިވާ މީހުން ބިމުގައި ވަޅުލުމެވެ. ﷲ ތަޢާލާގެ އަންނަނިވި ވަޙީބަސްފުޅުގައިވެއެވެ. ﴿مِنْهَا خَلَقْنَاكُمْ وَفِيهَا نُعِيدُكُمْ وَمِنْهَا نُخْرِجُكُمْ تَارَةً أُخْرَىٰ﴾ [سورة طه ٥٥] މާނައީ:
އެފަދަމީހަކަށްވެސް (އެބަހީ: ޢީދު ނަމާދަށް ޙާޟިރުވި މީހަކަށްވެސް) މޮޅުއިތުރު ފުރިހަމަ ގޮތަކީ އެދުވަހުގެ ހުކުރު ނަމާދަށްވެސް ޙާޟިރުވުމެވެ.
الحمد لله والصلاة والسلام على رسول الله وعلى آله وصحبه أجمعين. ހަނދު ބެލުމުގެ ސަބަބުން ރަމަޟާން މަސް ފެށުމާއި ނިންމުމުގައި އެކި ޤައުމުތައް ތަފާތުވާ ފަދައިން، ޙައްޖުމަސް ފެށުމުގައިވެސް އެކި
189ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): البَاءُ لِلْإِلْصَاقِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {البَاءُ ބޭނުންކުރެވެނީ، އިލްޞާޤުގެ މާނައިގައި} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ޢަރަބިބަހުގައި، އިބިފިލިޖައްސައިދޭ ب ޙަރުފު އެތަކެއް މާނައެއްގައި ބޭނުންކުރެވެއެވެ. އެ ތަނުން
187ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): (عَنْ) لِلْبُعْدِ وَالـمُجَاوَزَةِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {عَنْ ބޭނުންކުރެވެނީ ދުރުވުމަށާއި ފަހަނަޅައިދިޔުމަށް} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ޢަރަބިބަހުގައި ތިން ގޮތަކަށް عَنْ ބޭނުންކުރެވެއެވެ. އޭގެ ތެރެއިން މި
185ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): (لَكِنْ) لِلْاِسْتِدْرَاكِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {لَـكِنْ ގެ ބޭނުމަކީ އިސްތިދުރާކު ކުރުން} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: އިސްތިދުރާކު ކުރުމަކީ، ދެކެވުނު ވާހަކައިން އުފެދިދާނޭ ވަހުމެއް ފިލުވައިލުމެވެ. މި
183ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): (لَوْلَا) تَدُلُّ عَلَى امْتِنَاعِ الشَّيْءِ لِوُقُوعِ غَيْرِهِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {لَوْلَا އިން ދަލީލުކޮށްދެނީ، އެއްޗެއް، އެހެން އެއްޗެއް މެދުވެރިވުމުން މަނާވެގަތުން} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު:
181ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): (فِي) لِلظَّرْفِيَّةِ الـحَقِيْقِيَّةِ أَوْ الـمَجَازِيَّةِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {فِي ބޭނުންކުރެވެނީ، ޙަޤީޤީ ގޮތުން ނުވަތަ މަޖާޒީ ގޮތުން ظَرْفُ ގެ މާނައިގައި} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު:
179ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): (بَلْ) مَوْضُوعٌ لِإِثْبَاتِ مَا بَعْدَهُ، وَالإِعْرَاضِ عَمَّا قَبْلَهُ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {بَـلْ ބޭނުންކުރެވެނީ، އޭގެ ފަހުން އޮތް އެތި ސާބިތުކުރުމަށް، އަދި އޭގެ ކުރިން
178ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): (إِلَى) مَوْضُوعٌ لِانْتِهَاءِ غَايَةِ الشَّيْءِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {إِلَى ބޭނުންކުރެވެނީ، އެއްޗެއްގެ ޣާޔަތުގެ ނިމުން އަތުވެއްޖެކަން ދޭހަކޮށްދިނުމަށް} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ބަހަވީ ގޮތުން ބޭނުންކުރާ
177ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): اللَّامُ لِلْاِخْتِصَاصِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ލާމު ބޭނުންކުރެވެނީ، އިޚްތިޞާޞަށް} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: އިބިފިލިޖައްސައިދޭ ލާމަކީ، ޢަރަބިބަހުގެ އަޞްލުގައި، الـمُضَافُ إِلَيْهِ އިން، الـمُضَافُ ޚާއްޞަކުރުމަށް ބޭނުންކުރެވޭ