ފަތުވާ: ދުޢާގެ ސަބަބުން ޤަޟާ އެއްކިބާވުން
ފަހެ އޭގެ ޖަވާބަކީ: ހަމަކަށަވަރުން ދުޢާކުރުމަކީ އެކަމަކަށް އެ ދުޢާކުރެވުނުކަމެއް ޙާޞިލުވުމުގެ ސަބަބެކެވެ.
ފަހެ އޭގެ ޖަވާބަކީ: ހަމަކަށަވަރުން ދުޢާކުރުމަކީ އެކަމަކަށް އެ ދުޢާކުރެވުނުކަމެއް ޙާޞިލުވުމުގެ ސަބަބެކެވެ.
މަރަކީ ޙަޔާތުގެ ނިމުމެވެ. އަދި ކިއެއްތޯއެވެ؟ މަރަކީ ޙަޔާތެއްގެ ފެށުންވެސްމެއެވެ. ދުނިޔަވީ ޙަޔާތުން އަލްވަދާޢު ކިޔައި އުޚުރަވީ ޙަޔާތުގެ ނަވަށް އަރަންޖެހޭ ވަގުތަކީ ތިމާގެ މަރު އައިސް ބައްދަލުކުރާ ވަގުތެވެ.
ޒިނޭކުރުމާއި ފަށުއްވާއި ރަލާއި މިޔުޒިކު ސާމާނަކީ ހުއްދައެއްޗެހި ކަމުގައި ހެދުން އެންމެންނަށް ބަޔާންވެ ސާފުކޮށް ޙަރާމްކަންކަން އެނގޭ އެކަންތައްތަކުގެ ޙަރާމްކަމާއި މެދުގައި އެއްޗެސް ޝައްކެއްނެކަންތައްތައް ކަމަށްވާ ޒިނޭކުރުމާއި ރާ ބުއިމާއި އަދި މިޔުޒިކު ކުޅޭ
ސުންނަތާއި ޖަމާޢަތުގެ ޢިލްމުވެރިންގެ ބަސްފުޅަކީ، ﷲ ސުބުޙާނަހޫ ވަތަޢާލާ ވޮޑިގެންވަނީ ހުރިހާ އުޑުތަކެއްގެ މަތީ، އެންމެހާ ޚަލްޤުތަކާ ވަކިވެވަޑައިގެން، ޢަރުޝިއަށް އިސްތަވާވޮޑިގެންނެވެ.
އެމީހަކު ކޮންމެ ދީނަކަށް ނިސްބަތްވިޔަސް، އަދި އެމީހަކީ އެއްވެސް ދީނެއް ޤަބޫލުނުކުރާ މީހެއްކަމުގައި ވިޔަސް، އެއްވެސް މީހަކު މަރަކަށް އިންކާރެއް ނުކުރާނެއެވެ. އެހެނީ އެއީ ދުނިޔެ މަތީގައި ފެންނަމުންދާ އެންމެ ބޮޑު ޙަޤީޤަތެވެ. ގިނަބަޔަކު
ރަސޫލުﷲ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމައަށް ނަސްރުދިނުމާއި އެކަލޭގެފާނު މަތިވެރިކުރުމުގެ ދަލީލު : ﷲ ތަޢާލާ ވަޙީކުރައްވާފައި ވެއެވެ. ((… فَالَّذِينَ آمَنُوا بِهِ وَعَزَّرُوهُ وَنَصَرُوهُ وَاتَّبَعُوا النُّورَ الَّذِي أُنزِلَ مَعَهُ ۙ أُولَـٰئِكَ
ވާރޭވެހުން ވަނީ ﷲ ސުބްޙާނަހޫ ވަތަޢާލާގެ ރިޒުޤުގެ ތެރެއިންނެވެ. ވާރޭވެހުން ކަމަކަށް ނުވަތަ އެއްޗަކަށް ނިސްބަތް ކުރުމަކީ ހުއްދަކަމެއް ނޫނެވެ. މިސާލަކަށް ނަކަތަކަށް ނުވަތަ ތަރިއަކަށް ނުވަތަ މިނޫންވެސް އެއްޗަކަށް ވާރޭވެހުން ނިސްބަތެއް ނުކުރެވޭނެއެވެ.
شَهَادَةُ أَنَّ مُحَمَّدًا رَسُولُ اللهِ (މުޙައްމަދު ގެފާނަކީ ﷲ ގެ ރަސޫލާ ކަމަށް ހެކިވުން) މި ކަލިމައިގެ ޙަޤީޤަތްތަކުގެ ތެރޭގައި، މުޙައްމަދު ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަަމަ ކުރައްވާފައިވާ އަމުރުފުޅުތަކަށް ކިޔަމަންތެރިވުމާއި، އެކަލޭގެފާނު ގެނެސްދެއްވި
އެކަލޭގެފާނަށް އީމާންވުމުގެ ތެރޭގައި، އެކަލޭގެފާނަކީ ﷲ ގެ އަޅާކަމަށާއި އަދި އެކަލޭގެފާނަކީ ﷲ ފިޔަވައި އަޅުކަންކުރެވޭފަރާތެއްނޫންކަމަށް އީމާންވާންޖެހެއެވެ. އަދި އެކަލޭގެފާނަކީ ﷲ ގެ ރަސޫލާކަމަށާއި ، އިތުރުފުޅު ހައްދަވާ ބޭކަލެއް ނޫންކަމަށް އީމާންވާން ޖެހެއެވެ.
أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدًا رَسُولُ اللهِ (މުޙައްމަދުގެފާނަކީ ﷲ ގެ ރަސޫލާކަމަށް އަހުރެން ހެކިވަމެވެ.) މިއީ ހަމައެކަނި ދުލުކުރިން ކިޔާލުމުން ފުދޭނޭ ކަލިމައެއްނޫނެވެ. އޭގެ އިތުރުން އެކަލިމަ ދުލުން ކިޔުމާއިއެކު އެކަލިމައިގެ ހަޤީޤަތް ދެނެގަނެ
ﷲ އަށް އީމާންވުން ﷲ އަށް އީމާންވުން :- ﷲ އަށް އީމާންވުމަކީ އެއިލާހުގެ ހަޟްރަތުން ޝަރީޢަތެއް ބާވާލައްވާފައިވާކަމަށް އިޤުރާރުވެ އިޢުތިރާފުވުމާއިއެކު އެ ޝަރީޢަތުގައިވާ ޙުކުމުތަކާއިމެދު ޝައްކު ކުރުމެއްނެތި އަދި ނުރުހުންތެރިވުމެއްނެތި އެ ޙުކުމުތައް
ފަހެ އޭގެ ޖަވާބަކީ: ހަމަކަށަވަރުން ދުޢާކުރުމަކީ އެކަމަކަށް އެ ދުޢާކުރެވުނުކަމެއް ޙާޞިލުވުމުގެ ސަބަބެކެވެ.
މަރަކީ ޙަޔާތުގެ ނިމުމެވެ. އަދި ކިއެއްތޯއެވެ؟ މަރަކީ ޙަޔާތެއްގެ ފެށުންވެސްމެއެވެ. ދުނިޔަވީ ޙަޔާތުން އަލްވަދާޢު ކިޔައި އުޚުރަވީ ޙަޔާތުގެ ނަވަށް އަރަންޖެހޭ ވަގުތަކީ ތިމާގެ މަރު އައިސް ބައްދަލުކުރާ ވަގުތެވެ.
ޒިނޭކުރުމާއި ފަށުއްވާއި ރަލާއި މިޔުޒިކު ސާމާނަކީ ހުއްދައެއްޗެހި ކަމުގައި ހެދުން އެންމެންނަށް ބަޔާންވެ ސާފުކޮށް ޙަރާމްކަންކަން އެނގޭ އެކަންތައްތަކުގެ ޙަރާމްކަމާއި މެދުގައި އެއްޗެސް ޝައްކެއްނެކަންތައްތައް ކަމަށްވާ ޒިނޭކުރުމާއި ރާ ބުއިމާއި އަދި މިޔުޒިކު ކުޅޭ
ސުންނަތާއި ޖަމާޢަތުގެ ޢިލްމުވެރިންގެ ބަސްފުޅަކީ، ﷲ ސުބުޙާނަހޫ ވަތަޢާލާ ވޮޑިގެންވަނީ ހުރިހާ އުޑުތަކެއްގެ މަތީ، އެންމެހާ ޚަލްޤުތަކާ ވަކިވެވަޑައިގެން، ޢަރުޝިއަށް އިސްތަވާވޮޑިގެންނެވެ.
އެމީހަކު ކޮންމެ ދީނަކަށް ނިސްބަތްވިޔަސް، އަދި އެމީހަކީ އެއްވެސް ދީނެއް ޤަބޫލުނުކުރާ މީހެއްކަމުގައި ވިޔަސް، އެއްވެސް މީހަކު މަރަކަށް އިންކާރެއް ނުކުރާނެއެވެ. އެހެނީ އެއީ ދުނިޔެ މަތީގައި ފެންނަމުންދާ އެންމެ ބޮޑު ޙަޤީޤަތެވެ. ގިނަބަޔަކު
ރަސޫލުﷲ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމައަށް ނަސްރުދިނުމާއި އެކަލޭގެފާނު މަތިވެރިކުރުމުގެ ދަލީލު : ﷲ ތަޢާލާ ވަޙީކުރައްވާފައި ވެއެވެ. ((… فَالَّذِينَ آمَنُوا بِهِ وَعَزَّرُوهُ وَنَصَرُوهُ وَاتَّبَعُوا النُّورَ الَّذِي أُنزِلَ مَعَهُ ۙ أُولَـٰئِكَ
ވާރޭވެހުން ވަނީ ﷲ ސުބްޙާނަހޫ ވަތަޢާލާގެ ރިޒުޤުގެ ތެރެއިންނެވެ. ވާރޭވެހުން ކަމަކަށް ނުވަތަ އެއްޗަކަށް ނިސްބަތް ކުރުމަކީ ހުއްދަކަމެއް ނޫނެވެ. މިސާލަކަށް ނަކަތަކަށް ނުވަތަ ތަރިއަކަށް ނުވަތަ މިނޫންވެސް އެއްޗަކަށް ވާރޭވެހުން ނިސްބަތެއް ނުކުރެވޭނެއެވެ.
شَهَادَةُ أَنَّ مُحَمَّدًا رَسُولُ اللهِ (މުޙައްމަދު ގެފާނަކީ ﷲ ގެ ރަސޫލާ ކަމަށް ހެކިވުން) މި ކަލިމައިގެ ޙަޤީޤަތްތަކުގެ ތެރޭގައި، މުޙައްމަދު ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަަމަ ކުރައްވާފައިވާ އަމުރުފުޅުތަކަށް ކިޔަމަންތެރިވުމާއި، އެކަލޭގެފާނު ގެނެސްދެއްވި
އެކަލޭގެފާނަށް އީމާންވުމުގެ ތެރޭގައި، އެކަލޭގެފާނަކީ ﷲ ގެ އަޅާކަމަށާއި އަދި އެކަލޭގެފާނަކީ ﷲ ފިޔަވައި އަޅުކަންކުރެވޭފަރާތެއްނޫންކަމަށް އީމާންވާންޖެހެއެވެ. އަދި އެކަލޭގެފާނަކީ ﷲ ގެ ރަސޫލާކަމަށާއި ، އިތުރުފުޅު ހައްދަވާ ބޭކަލެއް ނޫންކަމަށް އީމާންވާން ޖެހެއެވެ.
أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدًا رَسُولُ اللهِ (މުޙައްމަދުގެފާނަކީ ﷲ ގެ ރަސޫލާކަމަށް އަހުރެން ހެކިވަމެވެ.) މިއީ ހަމައެކަނި ދުލުކުރިން ކިޔާލުމުން ފުދޭނޭ ކަލިމައެއްނޫނެވެ. އޭގެ އިތުރުން އެކަލިމަ ދުލުން ކިޔުމާއިއެކު އެކަލިމައިގެ ހަޤީޤަތް ދެނެގަނެ
ﷲ އަށް އީމާންވުން ﷲ އަށް އީމާންވުން :- ﷲ އަށް އީމާންވުމަކީ އެއިލާހުގެ ހަޟްރަތުން ޝަރީޢަތެއް ބާވާލައްވާފައިވާކަމަށް އިޤުރާރުވެ އިޢުތިރާފުވުމާއިއެކު އެ ޝަރީޢަތުގައިވާ ޙުކުމުތަކާއިމެދު ޝައްކު ކުރުމެއްނެތި އަދި ނުރުހުންތެރިވުމެއްނެތި އެ ޙުކުމުތައް