ޤިޔާމަތްވުމުގެ ޢަލާމާތްތައް (أَشْرَاطُ السَّاعَةِ) – 6 “މުޤައްދިމާ”
ދެވަނަ ބާބު އާމެދު ދަންނައެވެ؛ ފަހެ އެއީ ޤިޔާމަތުގެ ބޮޑެތި ޢަލާމާތްތަކުގެ ވާހަކަ ނަންގަނެވިގެންވާ ބާބެވެ. އަދި މިބާބު އެކުލެވިގެންވަނީ ތަމްހީދަކާއި ނުވަ ފަޞްލުގެ މައްޗަށެވެ.
ދެވަނަ ބާބު އާމެދު ދަންނައެވެ؛ ފަހެ އެއީ ޤިޔާމަތުގެ ބޮޑެތި ޢަލާމާތްތަކުގެ ވާހަކަ ނަންގަނެވިގެންވާ ބާބެވެ. އަދި މިބާބު އެކުލެވިގެންވަނީ ތަމްހީދަކާއި ނުވަ ފަޞްލުގެ މައްޗަށެވެ.
މިބަޙުޘްގައި މުޤައްދިމާ އަކާއި ފޮތުގެ ތަޢާރަފަކާއި 2 ބާބުގެ އިތުރުން ނިންމުމެއް އެކުލެވިގެން ވާނެއެވެ.
ރަސޫލުﷲ صلّى الله عليه وسلّم ޚަބަރު ދެއްވާފައިވާ ޣައިބުގެ ޚަބަރުތައް ހިތުން ތެދުކޮށް ޤަބޫލުކޮށް އެކަންކަމަށް އީމާންވުމަކީ ވާޖިބުވެގެންވާ ކަމެއްކަމުގައި ވީހިނދު އެކަންކަން ފާޅުވުމާމެދު ޝައްކު އުފައްދާ އަދި ޤިޔާމަތުގެ ޢަލާމާތްތަކާއި މެދުވެސް ޝައްކު އުފައްދައި، އެއްބަޔަކު އެއިން ބައެއްކަންކަމާމެދު އިންކާރުކޮށް، އަދި އަނެއްބަޔަކު، ބާޠިލް ގޮތްގޮތަށް އެކަންކަން ތައުވީލުކޮށް އެފުށްމިފުށަށްޖަހާ ފޮތްތައް ލިޔަމުންދާ މިޒަމާނުގައި، އެފަދަ އޮޅުވާލުންތަކަށް [ރައްދުދިނުން] މިބަޙުޘްގެ އަހައްމިއްޔަތު ތަކުގެ ތެރެއިން ހިމެނިގެން ވެއެވެ.
އާޚިރަތް ދުވަހަށް އީމާންވުމަކީ [އިސްލާމީ] ޢަޤީދާގެ ތެރޭގައި ހިމެނިގެންވާ، އެކަން ހިތުން ތެދުކޮށް ޤަބޫލުކުރުން ވާޖިބުވެގެންވާ ކަމެކެވެ.
ހަމަކަށަވަރުން ﷲ ސުބްޙާނަޙޫ ވަތަޢާލާ އެކަލާނގެ އަޅާ އަދި ނަބިއްޔާ، މުޙައްމަދު صلّى الله عليه وسلّم ޙައްޤާއިގެން ފޮނުއްވެވިއެވެ.
ވިހިފަހަރު އިޚްލާޞް ސޫރަތް ކިޔަވައިފި މީހަކަށް، ﷲ ތަޢާލާ އޭނާއަށްޓަކައި
ނަބިއްޔާ صلى الله عليه وسلم ގެ އަރިހުން އަބޫ ދަރްދާއު رضي الله عنه ރިވާކުރެއްވިއެވެ. ﷲގެ ރަސޫލާ صلى الله عليه وسلم ޙަދީޘް ކުރެއްވިއެވެ.
މާތް ﷲ ރުއްސުންލެއްވި ފަރްވާ ބުން ނުއުފަލްގެ ކިބައިން ރިވާވެގެން ވެއެވެ. އެކަލެގެފާނު ނަބިއްޔާ صلى الله عليه وسلم ގެ އަރިހަށް ވަޑައިގެން ވިދާޅުވިއެވެ.
ސޫރަތުއްޝަރްޙު، ސޫރަތުލްފީލް އަދި ސޫރަތުލްޤަދްރް ސޫރަތުއްޝަރްޙު އަދި ސޫރަތުލްފީލްގެ މާތްކަމާ ބެހޭގޮތުން އައިސްފައިވާ ޟަޢީފް (ބަލިކަށި) ރިވާޔަތެއް: 1. ((مَنْ قَرَأَ فِيْ الْفَجْرِ بِـ “أَلَمْ نَشْرَح” وَ”أَلَمْ تَرَكَيْفَ” لَمْ يرمد))
ރަސޫލުﷲ صلى الله عليه وسلم ގެ އަރިހުން އަބޫހުރައިރާ رضي الله عنه ރިވާކުރެއްވިއެވެ.
މީހަކު ހެނދުނުކުރާހިނދު ތިންފަހަރު ((أَعُوذُ بِالله السَّمِيعِ الْعَلِيمِ مِنَ الشَّيْطَانِ الرَّجِيمِ)) ކިޔައި، އަދި ޙަޝްރު ސޫރަތުގެ ފަހު ތިން އާޔަތް ކިޔައިފިނަމަ
މާނައީ: މާތްﷲ ރުއްސުންލެއްވި އަނަސްގެފާނުގެ ކިބައިން ރިވާވެގެން ވެއެވެ. ޙުދައިބިއްޔާއިން ރަސޫލުﷲ صلى الله عليه وسلم އަށް ރުޖޫޢަވެވަޑައިގަންނަވަނިކޮށް އާޔަތް ބާވާލެއްވުނެވެ. އެކަލޭގެފާނުގެ ޞަޙާބީން ތިއްބެވީ ހިތާމައާއި ކީރިތިކުރެއްވުމުގައެވެ.
ހަވީރުވާހިނދު ދުޚާންސޫރަތާއި އަދި ޣާފިރު ސޫރަތްފެށިގެން ﴿وَإِلَيْهِ الْمَصِيْر﴾ އަށް ނިމޭ ހިސާބަށް، އަދި އާޔަތުލް ކުރުސި ކިޔަވައިފިމީހާ
ޔާސީންސޫރަތުގެ މާތްކަމާ ބެހޭގޮތުން ރިވާވެފައިވާ ޙަދީޘްތަކުގެ ތެރެއިން އައްޝައިޚް އަލްބާނީ -رحمه الله- ތަޙްޤީޤް ކުރައްވާފައިވާ އެއްވެސް ޙަދީޘްއެއް ޞައްޙަ ދަރަޖައަށް ވާޞިލްވެފައެއް ނުވެއެވެ.
ސޫރަތުލް އިސްރާ އިސްރާ ސޫރަތުގެ މާތްކަމާ ބެހޭގޮތުން އައިސްފައިފާ ބައެއް ޞައްޙަ ރިވާޔަތްތައް: 1. عَنْ أَبِي لُبَابَةَ، قَالَ: قَالَتْ عَائِشَةُ: ((كَانَ النَّبِيُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ لَا يَنَامُ
ހޫދު ސޫރަތުގެ މާތްކަމާ ބެހޭގޮތުން އައިސްފައިފާ ބައެއް ޞައްޙަ ރިވާޔަތްތައް
ދެވަނަ ބާބު އާމެދު ދަންނައެވެ؛ ފަހެ އެއީ ޤިޔާމަތުގެ ބޮޑެތި ޢަލާމާތްތަކުގެ ވާހަކަ ނަންގަނެވިގެންވާ ބާބެވެ. އަދި މިބާބު އެކުލެވިގެންވަނީ ތަމްހީދަކާއި ނުވަ ފަޞްލުގެ މައްޗަށެވެ.
މިބަޙުޘްގައި މުޤައްދިމާ އަކާއި ފޮތުގެ ތަޢާރަފަކާއި 2 ބާބުގެ އިތުރުން ނިންމުމެއް އެކުލެވިގެން ވާނެއެވެ.
ރަސޫލުﷲ صلّى الله عليه وسلّم ޚަބަރު ދެއްވާފައިވާ ޣައިބުގެ ޚަބަރުތައް ހިތުން ތެދުކޮށް ޤަބޫލުކޮށް އެކަންކަމަށް އީމާންވުމަކީ ވާޖިބުވެގެންވާ ކަމެއްކަމުގައި ވީހިނދު އެކަންކަން ފާޅުވުމާމެދު ޝައްކު އުފައްދާ އަދި ޤިޔާމަތުގެ ޢަލާމާތްތަކާއި މެދުވެސް ޝައްކު އުފައްދައި، އެއްބަޔަކު އެއިން ބައެއްކަންކަމާމެދު އިންކާރުކޮށް، އަދި އަނެއްބަޔަކު، ބާޠިލް ގޮތްގޮތަށް އެކަންކަން ތައުވީލުކޮށް އެފުށްމިފުށަށްޖަހާ ފޮތްތައް ލިޔަމުންދާ މިޒަމާނުގައި، އެފަދަ އޮޅުވާލުންތަކަށް [ރައްދުދިނުން] މިބަޙުޘްގެ އަހައްމިއްޔަތު ތަކުގެ ތެރެއިން ހިމެނިގެން ވެއެވެ.
އާޚިރަތް ދުވަހަށް އީމާންވުމަކީ [އިސްލާމީ] ޢަޤީދާގެ ތެރޭގައި ހިމެނިގެންވާ، އެކަން ހިތުން ތެދުކޮށް ޤަބޫލުކުރުން ވާޖިބުވެގެންވާ ކަމެކެވެ.
ހަމަކަށަވަރުން ﷲ ސުބްޙާނަޙޫ ވަތަޢާލާ އެކަލާނގެ އަޅާ އަދި ނަބިއްޔާ، މުޙައްމަދު صلّى الله عليه وسلّم ޙައްޤާއިގެން ފޮނުއްވެވިއެވެ.
ވިހިފަހަރު އިޚްލާޞް ސޫރަތް ކިޔަވައިފި މީހަކަށް، ﷲ ތަޢާލާ އޭނާއަށްޓަކައި
ނަބިއްޔާ صلى الله عليه وسلم ގެ އަރިހުން އަބޫ ދަރްދާއު رضي الله عنه ރިވާކުރެއްވިއެވެ. ﷲގެ ރަސޫލާ صلى الله عليه وسلم ޙަދީޘް ކުރެއްވިއެވެ.
މާތް ﷲ ރުއްސުންލެއްވި ފަރްވާ ބުން ނުއުފަލްގެ ކިބައިން ރިވާވެގެން ވެއެވެ. އެކަލެގެފާނު ނަބިއްޔާ صلى الله عليه وسلم ގެ އަރިހަށް ވަޑައިގެން ވިދާޅުވިއެވެ.
ސޫރަތުއްޝަރްޙު، ސޫރަތުލްފީލް އަދި ސޫރަތުލްޤަދްރް ސޫރަތުއްޝަރްޙު އަދި ސޫރަތުލްފީލްގެ މާތްކަމާ ބެހޭގޮތުން އައިސްފައިވާ ޟަޢީފް (ބަލިކަށި) ރިވާޔަތެއް: 1. ((مَنْ قَرَأَ فِيْ الْفَجْرِ بِـ “أَلَمْ نَشْرَح” وَ”أَلَمْ تَرَكَيْفَ” لَمْ يرمد))
ރަސޫލުﷲ صلى الله عليه وسلم ގެ އަރިހުން އަބޫހުރައިރާ رضي الله عنه ރިވާކުރެއްވިއެވެ.
މީހަކު ހެނދުނުކުރާހިނދު ތިންފަހަރު ((أَعُوذُ بِالله السَّمِيعِ الْعَلِيمِ مِنَ الشَّيْطَانِ الرَّجِيمِ)) ކިޔައި، އަދި ޙަޝްރު ސޫރަތުގެ ފަހު ތިން އާޔަތް ކިޔައިފިނަމަ
މާނައީ: މާތްﷲ ރުއްސުންލެއްވި އަނަސްގެފާނުގެ ކިބައިން ރިވާވެގެން ވެއެވެ. ޙުދައިބިއްޔާއިން ރަސޫލުﷲ صلى الله عليه وسلم އަށް ރުޖޫޢަވެވަޑައިގަންނަވަނިކޮށް އާޔަތް ބާވާލެއްވުނެވެ. އެކަލޭގެފާނުގެ ޞަޙާބީން ތިއްބެވީ ހިތާމައާއި ކީރިތިކުރެއްވުމުގައެވެ.
ހަވީރުވާހިނދު ދުޚާންސޫރަތާއި އަދި ޣާފިރު ސޫރަތްފެށިގެން ﴿وَإِلَيْهِ الْمَصِيْر﴾ އަށް ނިމޭ ހިސާބަށް، އަދި އާޔަތުލް ކުރުސި ކިޔަވައިފިމީހާ
ޔާސީންސޫރަތުގެ މާތްކަމާ ބެހޭގޮތުން ރިވާވެފައިވާ ޙަދީޘްތަކުގެ ތެރެއިން އައްޝައިޚް އަލްބާނީ -رحمه الله- ތަޙްޤީޤް ކުރައްވާފައިވާ އެއްވެސް ޙަދީޘްއެއް ޞައްޙަ ދަރަޖައަށް ވާޞިލްވެފައެއް ނުވެއެވެ.
ސޫރަތުލް އިސްރާ އިސްރާ ސޫރަތުގެ މާތްކަމާ ބެހޭގޮތުން އައިސްފައިފާ ބައެއް ޞައްޙަ ރިވާޔަތްތައް: 1. عَنْ أَبِي لُبَابَةَ، قَالَ: قَالَتْ عَائِشَةُ: ((كَانَ النَّبِيُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ لَا يَنَامُ
ހޫދު ސޫރަތުގެ މާތްކަމާ ބެހޭގޮތުން އައިސްފައިފާ ބައެއް ޞައްޙަ ރިވާޔަތްތައް