ފިޤުހާއި އޭގެ ޢިލްމުތައް

173ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): الفَاءُ لِلتَّـرْتِيْبِ وَالتَّعْقِيْبِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {الفَاءُ ބޭނުންކުރެވެނީ ތަރުތީބާއި ތަޢުޤީބުގެ މާނައިގައި} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ޢަރަބިބަހުގައި الفَاءُ العَاطِفَة (ވާހަކަ ގުޅުވައިލުމުގެ ގޮތުން ބޭނުންކުރެވޭ

172ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): اللَّفْظُ إِذَا احْتَمَلَ مَعْنَيَيْنِ وَبَطَلَ بِدَلِيْلِ العَقْلِ أَحَدُهُمَا، وَجَبَ الـمَصِيْرُ إِلَى الآخَرِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ލަފްޒުން ދެ މާނައަކަށް އިޙްތިމާލު އުފެދިފައި، އެ

171ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): نَفْيُ النَّفْيِ إِثْبَاتٌ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ނަފީގެ ނަފީއަކީ، ސާބިތުކުރުމެއް} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ކަމެއް ސާބިތުވާ ބަހަވީ އުސްލޫބުތަކުގެ ތެރޭގައި، ނަފީގެ ނަފީ ހިމެނެއެވެ. ނަފީގެ

170ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): الاِحْتِمَالُ النَّاشِئُ عَنْ دَلِيْلٍ يُبْطِلُ الاِسْتِدْلَالَ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ދަލީލަކުން އުފަންވި އިޙްތިމާލު، ދަލީލު ނެގުން ބާޠިލުކޮށްލަދޭ} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ވަކި ދަލީލަކުން ދަލީލު

169ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): الاِحْتِمَالُ فِي وَقَائِعِ الأَحْوَالِ يُسْقِطُ الاِسْتِدْلَالَ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ހާލަތުގެ ކަންކަމާ މެދު އިޙްތިމާލު އުފެދުމުން، ދަލީލު ނެގުން ވެއްޓިގެންދޭ} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ވަކި

168ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): الـخِطَابُ يَـمْضِي عَلَى مَا عَمَّ وَغَلَبَ لَا عَلَى مَا شَذَّ وَنَدَرَ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ޚިޠާބު އޮންނަހުށީ ޢާއްމު އަދި ގަދަވެގަންނަ ގޮތަށް، ޝާއްޛު

167ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): دَلَالَةُ السِّيَاقِ مُـحَكَّمَةٌ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {دَلَالَةُ السِّيَاق އަކީ ޙުކުމް ކަނޑައަޅައިދޭ އެއްޗެއް} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ސިޔާޤު ހިމެނެނީ، ޢަރަބީން އެބައިމީހުންގެ ޚިޠާބުތަކާއި އުސްލޫބުތަކުގައި،

165ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): يُغَلَّبُ مَنْ يَعْقِلُ عَلَى مَا لَا يَعْقِلُ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ބުއްދިނެތް އެއްޗެހީގެ މައްޗަށް ބުއްދިހުރި މީހުން ގަދަކުރެވޭނެ} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ޢަރަބީން ވާހަކަދައްކައިއުޅޭއިރު،

164ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): إِطْلَاقُ الـمُشْتَقِّ بِـاعْتِبَارِ الـحَالِ حَقِيْقَةٌ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {މުޝްތައްޤު އެ ވަގުތަކަށް ބިނާކޮށް ބޭނުންކުރެވިއްޖެނަމަ، އެ އޮތީ ޙަޤީޤީ ގޮތަށް} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: މުޝްތައްޤު

162ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): اللَّفْظُ إِذَا وَرَدَ لِمَعْنًى لَا يُـحْتَجُّ بِهِ فِي غَيْـرِهِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {މާނައެއްގައި ލަފްޒު ވާރިދުވެއްޖެނަމަ، އެ ނޫން މާނައެއްގައި އެއިން ޙުއްޖަތެއް ނުނެގޭނެ}

161ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): اللَّفْظُ الـمُسْتَقِلُّ إِذَا أُلْـحِقَ بِهِ مَا لَا يَسْتَقِلُّ صَيَّرَ الأَوَّلَ غَيْرَ مُسْتَقِلٍّ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {މުސްތަޤިއްލު ލަފްޒެއް، މުސްތަޤިއްލު ނޫން ލަފްޒަކާ ގުޅުވައިލެވިއްޖެނަމަ،

160ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): الأَصْلُ فِي الـجُمَلِ التَّامَّةِ الاِسْتِقْلَالُ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ފުރިހަމަ ޖުމްލަތަކުގައި އަޞްލަކީ އިސްތިޤްލާލުވުން} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ޖުމްލައެއް ފުރިހަމަވެ، އެހެން ޖުމްލައެއް ފެށިއްޖެނަމަ، ފުރަތަމަ

159ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): الـحُكْمُ يَتَعَلَّقُ بِأَوَائِلِ الأَسْـمَاءِ لَا بِأَوَاخِرِهَا މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ޙުކުމް ގުޅެނީ ނަންތަކުގެ ފެށޭކޮޅާ، އޭގެ ނިމޭކޮޅަކާއެއް ނޫން} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ޝަރުޢުކުރައްވާ ފަރާތުގެ

158ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): الـمُشَبَّهُ بِهِ أَقْوَى مِنَ الـمُشَبَّهِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {އެއިން އެއްގޮތްކުރެވުނު އެތި، އެއްގޮތްކުރެވޭ އެއްޗަށްވުރެ މާ ބާރުގަދަ} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: އެއްގޮތްވުމުގައި، އެ އެއްޗަކުން

157ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): صَلَاحِيَةُ كَوْنِ الشَّيْءِ جَوَابًا لِسُؤَالٍ مُغَلِّبَةٌ عَلَى الظَّنِّ أَنَّهُ جَوَابٌ لَهُ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {އެއްޗެއް ސުއާލެއްގެ ޖަވާބަކަށްވުމަށް އެކަށީގެންވުމުން، އެއީ އޭގެ ޖަވާބެއް

155ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): الاِقْتِصَارُ فِي مَقَامِ البَيَانِ يُفِيْدُ الـحَصْرَ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ބަޔާންކުރުމުގެ މަޤާމެއްގައި ކުރުކޮށްލުމުން، ހަނިކުރެވިފައިވުމުގެ މާނަ ލިއްބައިދޭ} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ޝަރުޢުކުރައްވާ ފަރާތުން ޙުކުމެއް