އުފަންވެ ވަޑައިގަތުން: އިމާމު އަޙްމަދުގެ މަންމަ އެކަލޭގެފާނާއިގެން އާލާސްވެ އިންނެވީ “މަރޫ”[1] ކިޔާ ރަށެއްގައި ހުންނަވަނިކޮންނެވެ. ދެން އެކަމަނާ ބަޣުދާދަށް ވަޑައިގެންނެވިއެވެ. ބަޣުދާދުގައި އެކަމަނާ އެކަލޭގެފާނާއިގެން ރައްކާވެވަޑައިގަތެވެ. އެއީ ހިޖުރައިން ސަތޭކަ ފަސްދޮޅަސް ހަތަރުވަނަ
އެކަލޭގެފާނުގެ ނަންފުޅަކީ: އަބުލް ފިދާ ޢިމާދުއްދީން އިސްމާޢީލް ބުން ޢުމަރު ބުން ކަޘީރު އަލްޤުރަޝީ އަލްބުޞްރާވީ (އެބަހީ: ބުޞްރާއަށް އުފަން) ދިމިޝްޤީ (އެބަހީ: ދިމިޝްޤުގައި ކިޔަވައިވިދާޅުވެ ދިރިއުޅުއްވި) އެވެ. އެކަލޭގެފާނު އުފަންވެވަޑައިގަތީ ހިޖުރައިން 701
الحمد لله حمداً كثيراً طيباً مباركاً فيه ، والصلاة والسلام على محمد وعلى آله وصحبه وسلم وبعد ނަންފުޅު: أحمد بن محمد بن حنبل بن هلال
އަވަހާރަވުން -رحمه الله– القعنبي ވިދާޅުވިއެވެ. “އެބޭކަލުން ވިދާޅުވަނިކޮށް ތިމަންކަލޭގެފާނު އަޑުއެއްސެވީމެވެ. މާލިކުގެފާނު ދުނިޔޭގައި އުޅުއްވީ އަށްޑިހަނުވަ އަހަރެވެ. އަދި އެކަލޭގެފާނު އަވަހާރަވީ ހިޖުރައިން ސަތޭކަ ހަތްދިހަ ނުވަވަނަ އަހަރުގައެވެ.” إسماعيل بن أبي أويس
މާލިކުގެފާނުގެ ފޮތް (موطأ) القاضي أبو بكر بن العربيވިދާޅުވިއެވެ. (موطأ) މި ފޮތަކީ މިއީ ބާބުތަކެއްގެ މައްޗަށް (ޙަދީޘްތައް) އެކުލެވޭގޮތަށް ލިޔުއްވާފައިވާ އެންމެ ފުރަތަމަ އަސްލެވެ. އަދި ބުޚާރީއަކީ މިބާބުގައި ދެވަނަ
“އެކަލޭގެފާނުގެ ޝައިޚުން އެކަލޭގެފާނުގެ އަރިހުން ރިވާކުރެއްވިއެވެ. އޭގެތެރޭގައި، الزهري އާއި ربيعة އާއި يحيى بن سعيد އާއި އަދި މިނޫންވެސް ބޭކަލުން ހިމެނިވަޑައި ގަންނަވައެވެ.
އެކަލޭގެފާނުގެ އުސްތާޛުން الإمام النووي ވިދާޅުވިއެވެ. الإمام أبو القاسم عبد الملك بن زبد بن ياسين الدولقي އެކަލޭގެފާނުގެ ފޮތެއްކަމުގައިވާ الرسالة المصنفة في بيان سبل السنة المشرفة ގައި
ހަމަކަށަވަރުން މީހާ، އޭނާގެ އަމިއްލަ ނަފްސަށް މަދަޙަ ކިޔަން ފަށައިފިނަމަ، އޭނާގެ އުޖާލާކަން ފިލާދާނެކަން ކަށަވަރެވެ
الحمد لله والصلاة والسلام على رسول الله وعلى آله وصبحه أجمعين. އެކަލޭގެފާނަށް ދިމާވި އިމްތިޙާނުތަކުގެ ތެރެއިން… -رحمه الله- محمد بن جرير ވިދާޅުވިއެވެ. “އިމާމު މާލިކުގެ ގައިގައި ޗާބޫކުން
الحمد لله والصلاة والسلام على رسول الله وعلى آله وصبحه أجمعين. ސުންނަތަށް ނަޞްރުވެރިވުމާއި ބިދުޢަވެރިންގެ މައްޗަށް ހަރުކަށިވެލެއްވުން مُطَّرِّف بن عبد اللهގެ އަރިހުން ރިވާވެގެންވެއެވެ. އެކަލޭގެފާނު
ފަތުވާދެއްވުމުގައި ވަރަޢަވެރިކަން
ރަސޫލުﷲ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަގެ ޙަދީޘްބަސްފުޅުތަކަށް ދެއްވި އަހައްމިޔަތުކަމާއި ކުރެއްވި އިޙްތިރާމް
الحمد لله والصلاة والسلام على رسول الله وعلى آله وصبحه أجمعين. الإمام الذهبي ވިދާޅުވިއެވެ. “މާލިކުގެފާނަކީ އެކަލޭގެފާނުގެ ޒަމާނުގައި މަދީނާގެ ޢިލްމުވެރިޔާއެވެ. ރަސޫލުﷲ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމާއި އެކަލޭގެފާނުގެ
ޢިލްމު ޙާސިލްކުރެއްވުމާއި އެކަލޭގެފާނަށް ޢިލްމުވެރިން ކިޔުއްވާފައިވާ ޘަނާ
އިމާމު މާލިކުގެފާނު މަޝްޙޫރު ވެވަޑައިގެންފައިވަނީ އިމާމު ދާރުލް ހިޖުރައިގެ ނަމުންނެވެ. ސަބަބަކީ އެކަލޭގެފާނަކީ މަދީނާގެ އަހުލުވެރިއެކެވެ.
އަވަހާރަވުން -رحمهم الله–
އުފަންވެ ވަޑައިގަތުން: އިމާމު އަޙްމަދުގެ މަންމަ އެކަލޭގެފާނާއިގެން އާލާސްވެ އިންނެވީ “މަރޫ”[1] ކިޔާ ރަށެއްގައި ހުންނަވަނިކޮންނެވެ. ދެން އެކަމަނާ ބަޣުދާދަށް ވަޑައިގެންނެވިއެވެ. ބަޣުދާދުގައި އެކަމަނާ އެކަލޭގެފާނާއިގެން ރައްކާވެވަޑައިގަތެވެ. އެއީ ހިޖުރައިން ސަތޭކަ ފަސްދޮޅަސް ހަތަރުވަނަ
އެކަލޭގެފާނުގެ ނަންފުޅަކީ: އަބުލް ފިދާ ޢިމާދުއްދީން އިސްމާޢީލް ބުން ޢުމަރު ބުން ކަޘީރު އަލްޤުރަޝީ އަލްބުޞްރާވީ (އެބަހީ: ބުޞްރާއަށް އުފަން) ދިމިޝްޤީ (އެބަހީ: ދިމިޝްޤުގައި ކިޔަވައިވިދާޅުވެ ދިރިއުޅުއްވި) އެވެ. އެކަލޭގެފާނު އުފަންވެވަޑައިގަތީ ހިޖުރައިން 701
الحمد لله حمداً كثيراً طيباً مباركاً فيه ، والصلاة والسلام على محمد وعلى آله وصحبه وسلم وبعد ނަންފުޅު: أحمد بن محمد بن حنبل بن هلال
އަވަހާރަވުން -رحمه الله– القعنبي ވިދާޅުވިއެވެ. “އެބޭކަލުން ވިދާޅުވަނިކޮށް ތިމަންކަލޭގެފާނު އަޑުއެއްސެވީމެވެ. މާލިކުގެފާނު ދުނިޔޭގައި އުޅުއްވީ އަށްޑިހަނުވަ އަހަރެވެ. އަދި އެކަލޭގެފާނު އަވަހާރަވީ ހިޖުރައިން ސަތޭކަ ހަތްދިހަ ނުވަވަނަ އަހަރުގައެވެ.” إسماعيل بن أبي أويس
މާލިކުގެފާނުގެ ފޮތް (موطأ) القاضي أبو بكر بن العربيވިދާޅުވިއެވެ. (موطأ) މި ފޮތަކީ މިއީ ބާބުތަކެއްގެ މައްޗަށް (ޙަދީޘްތައް) އެކުލެވޭގޮތަށް ލިޔުއްވާފައިވާ އެންމެ ފުރަތަމަ އަސްލެވެ. އަދި ބުޚާރީއަކީ މިބާބުގައި ދެވަނަ
“އެކަލޭގެފާނުގެ ޝައިޚުން އެކަލޭގެފާނުގެ އަރިހުން ރިވާކުރެއްވިއެވެ. އޭގެތެރޭގައި، الزهري އާއި ربيعة އާއި يحيى بن سعيد އާއި އަދި މިނޫންވެސް ބޭކަލުން ހިމެނިވަޑައި ގަންނަވައެވެ.
އެކަލޭގެފާނުގެ އުސްތާޛުން الإمام النووي ވިދާޅުވިއެވެ. الإمام أبو القاسم عبد الملك بن زبد بن ياسين الدولقي އެކަލޭގެފާނުގެ ފޮތެއްކަމުގައިވާ الرسالة المصنفة في بيان سبل السنة المشرفة ގައި
ހަމަކަށަވަރުން މީހާ، އޭނާގެ އަމިއްލަ ނަފްސަށް މަދަޙަ ކިޔަން ފަށައިފިނަމަ، އޭނާގެ އުޖާލާކަން ފިލާދާނެކަން ކަށަވަރެވެ
الحمد لله والصلاة والسلام على رسول الله وعلى آله وصبحه أجمعين. އެކަލޭގެފާނަށް ދިމާވި އިމްތިޙާނުތަކުގެ ތެރެއިން… -رحمه الله- محمد بن جرير ވިދާޅުވިއެވެ. “އިމާމު މާލިކުގެ ގައިގައި ޗާބޫކުން
الحمد لله والصلاة والسلام على رسول الله وعلى آله وصبحه أجمعين. ސުންނަތަށް ނަޞްރުވެރިވުމާއި ބިދުޢަވެރިންގެ މައްޗަށް ހަރުކަށިވެލެއްވުން مُطَّرِّف بن عبد اللهގެ އަރިހުން ރިވާވެގެންވެއެވެ. އެކަލޭގެފާނު
ފަތުވާދެއްވުމުގައި ވަރަޢަވެރިކަން
ރަސޫލުﷲ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަގެ ޙަދީޘްބަސްފުޅުތަކަށް ދެއްވި އަހައްމިޔަތުކަމާއި ކުރެއްވި އިޙްތިރާމް
الحمد لله والصلاة والسلام على رسول الله وعلى آله وصبحه أجمعين. الإمام الذهبي ވިދާޅުވިއެވެ. “މާލިކުގެފާނަކީ އެކަލޭގެފާނުގެ ޒަމާނުގައި މަދީނާގެ ޢިލްމުވެރިޔާއެވެ. ރަސޫލުﷲ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމާއި އެކަލޭގެފާނުގެ
ޢިލްމު ޙާސިލްކުރެއްވުމާއި އެކަލޭގެފާނަށް ޢިލްމުވެރިން ކިޔުއްވާފައިވާ ޘަނާ
އިމާމު މާލިކުގެފާނު މަޝްޙޫރު ވެވަޑައިގެންފައިވަނީ އިމާމު ދާރުލް ހިޖުރައިގެ ނަމުންނެވެ. ސަބަބަކީ އެކަލޭގެފާނަކީ މަދީނާގެ އަހުލުވެރިއެކެވެ.
އަވަހާރަވުން -رحمهم الله–
