ލޮބުވެތި މުސްލިމު އަޚުންނާއި އުޚުތުންނޭވެ! މިއަދު އަޅުގަނޑުމެން ދިރިއުޅެމުންދާ މުޖުތަމަޢަށް ކަޅިއެއް އެއްލާ ބަލައިފިނަމަ، ފެންނަމުންދާ ހިތާމަވެރި މަންޒަރަކީ ބަލިމީހުންނަށް އެކަށީގެންވާ އަޅާލުމެއް ނުދޭތަނެވެ. ހޮސްޕިޓަލުގައި އަޅާލާނެ ބަޔަކު ނުވެ، އެނދުތަންމަތިވެފައިވާ ތަނެވެ.
* ޣީބަބުނުމުގެ ބައެއް ސަބަބުތަކާއި ބެހޭގޮތުން ابن تيمية رحمه الله، ވިދާޅުވެފައިވެއެވެ. އޭގެ ތެރެއިން : މީހުން އެއްވެހަދާ މަޖްލިސްތަކުގައި މީސްތަކުން ޣީބަ ބުނެއުޅެއެވެ. ނަމަވެސް އެބައިމީހުން ޣީބަ ބުނަނީ އެކަން ރައްދުވާ
ޣީބައަކީ ހަމައެކަނި ބުނެލާ ބަހަކުން ކުރެވޭ ކަމެއްނޫނެވެ. ނަމަވެސް އިޝާރާތުންނާއި، ހަނާއެޅުމާއި، މީހެއްގެ ހުރި އުނިކަމަކަށް ފާޑު ކިޔުމާއި، ލިޔުމުންނާއި، ކުރެވޭ ހަރަކާތުންވެސް ޣީބައިގެ މަގްސަދެއް އެކަމުގައި ވާނަމަ އެކަންކަން ޣީބައިގެތެރެއަށް ވަދެގެން ދެއެވެ.
الحمد لله رب العالمين. والصلاة و السلام على أشرف الأنبياء والمرسلين. و بعد: މައިންބަފައިންނަށް ކަމޭހިތުމަކީ އިސްލާމްދީނުގައި ވަރަށް މުހިންމު މަތިވެރި ދަރަޖައެއް ދެއްވާފައިވާ ކަމެކެވެ. އެހެނީ މައިންބަފައިންނަކީ އިންސާނުން
ޣީބަ ބުނުމުގައި ތިމާގެ އަގުހުރި ވަގުތުތައް ނަގާލާ މީހަކީ، އީމާން ކަމުގެ މީޒާނުގައި ބުރަދަނެއް ނެތް، ބަލިކަށި، މޮޔަޔަކަށް ނުނީ ނުވާނެއެވެ. އަދީ އޭނާ އެކުރަނީ ގެއްލުމާއި، ހަލާކު ހުރި ވިޔަފާރި އެކެވެ.
މިކަމުގެ ނުބައި ކަމާއި, މިކަމުގެ ސުންޕާކަން އެނގިހުރެ ޢީބަބުނާ ބަޔަކީ، ބަލިކަށި، ފިނޑި،ބައެއް ކަމުގައި ނޫނީ ނުވާނެއެވެ. އަދި އީމާންކަން ބަލިކަށި ވެފައިވާ ބައެއްގެ މެދުގައި މެނުވީ މިކަން ފެތުރިގެން ނުދާނެއެވެ. އެކަމަކީ މީސްތަކުންގެ
މިއަދު ދިވެހި މުޖުތަމަޢިން ބަލައިލި ކޮންމެ ދިމާލަކުންވެސް ފެންނަނީ ފާޙިޝްކަންކަމާއި މުންކަރާތްތަކެވެ. ބޮޑެތި ޖަރީމާތަކާއި ނުބައި ފާފަތަކެވެ. ދިވެހިވެށީގައި މިނުބައި އަޚްލާޤީ ބަލިމަޑުކަން ފަތުރަމުންދަނީ ފާޅުގައެވެ. އެންމެންގެ ކުރިމަތީގައި ﷲ ތަޢާލާ ހަރާމްކުރެއްވި
الحمد لله رب العالمين، والصلاة والسلام على أشرف الأنبياء والمرسلين، أما بعد : ޣީބަބުނުމަށް ދޭތެރެޖެއްސުން ނުވަތަ ކުޓުވުން ފަދަ ކިތަންމެ ތަފާތު ނަންތަކެއް ކީ ކަމުގައި ވީނަމަވެސް
އިސްލާމްދީނަކީ الله ތަޢާލާ މީސްތަކުން އުޅުމަށްޓަކައި ރުއްސަވާވޮޑިގަންނަވާ ގޮތެވެ. އިސްލާމްދީނުގައި ރިވެތިއަޚްލާޤަށް ވަރަށްބޮޑު އަހައްމިޔަތުކަމެއް ދެވިފައިވެއެވެ. ރަސޫލުން ފޮނުއްވުނީ މައިގަނޑު ދެ މަޤްޞަދަކައިގެންނެވެ. އެއީ ތައުޙީދަށް ގޮވާލުމަށާއި ނަފުސުތަކުގައި ރިވެތި އަޚްލާޤު އަށަގެންނެވުމަށެވެ. ރަސޫލު
ދީނީ ޢިލްމު މަތިވެރިވާ ބައެއް ސަބަބުތައް ފަހެ ޢިލްމުވެރިންނަކީ ނަބީ ބޭކަލުންގެ ވާރުތަވެރިންނެވެ. ނަބީ ބޭކަލުން ވާރުތަ މުދަލެއްގެ ގޮތުގައި ދީނާރެއް ދިރުހަމެއް ދޫނުކުރައްވައެވެ. އޭބޭކަލުން ދޫކުރެއްވީ ޢިލްމެވެ. އިސްވެ ދިޔަ ޙަދީޘުން ބަޔާންވެ
ﷲ ތަޢާލާ ކީރިތި ޤުރުއާނުގައި ވަޙީ ކުރައްވާފައިވަނީ: (وَإِن تَعُدُّوا نِعْمَةَ اللَّـهِ لَا تُحْصُوهَا ۗ .. ﴿١٨﴾ (سورة النحل) މާނައީ:”ތިޔަބައިމީހުން ﷲ ގެ ނިޢުމަތްތައް ހިމަނައި ޢަދަދު ކުރަން އުޅުނަސް
ޢިލްމުވެރިޔާ އާއި ޢިލްމު އުނގެނޭ ކުއްޖާގެ މަތިވެރިކަމާއި މާތްކަން އަންގައިދޭ ބައެއް ދަލީލުތައް ﷲ ތަޢާލާ ވަޙީކުރައްވާފައިވެއެވެ. يَرْفَعِ اللَّـهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنكُمْ وَالَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ دَرَجَاتٍ وَاللَّـهُ بِمَا تَعْمَلُونَ
الحمد لله والصلاة والسلام على رسول الله أما بعد ﷲ ތަޢާލާ އެއިލާހުގެ އަޅުތަކުންނަށް ދެއްވާ އެންމެ ބޮޑު ނިޢުމަތަކީ އިސްލާމްކަމުގެ ނިޢުމަތްކަން ކަށަވަރެވެ. އެއިލާހު މީސްތަކުންގެ ޙިދާޔަތަށްޓަކައި ފޮނުއްވެވި ރަސޫލުން
އައްޔޫބުގެފާނުގެ ބައްޔަކީ އެރަށުގެ އަހުލުވެރިން ހީކުރިގޮތުގައި ގައިންގަޔަށް އަރާ ބައްޔެކެވެ. އެހެންކަމުން އެކަލޭގެފާނު ދިރިއުޅުއްވި އަވަށުންވެސް ބޭރުކޮށްލެއްވިއެވެ. ބައެއް ޢިލްމުވެރިން ޛިކުރުކުރައްވާފައިވާ ގޮތުން އެކަލޭގެފާނު ބަލިމަޑުކަމުގެ ސަބަބުން ތަންމަތިން ނުތެދުވެވެެން ފެށުމުން އެކަލޭގެފާނުގެ އަނބިކަނބަލުން ގޭގެއަށްގޮސް މަސައްކަތްކޮށް ލާރި ހޯއްދެވިއެވެ.
ދުޢާއަކީ ﷲ ސުބުޙާނަހޫ ވަތަޢާލާ އަޅަމެންނީ ހެޔޮކަންކަމަށް ގޮވާލާ އަދި މުންކަރާތްތައް ނަހީ ކުރާބަޔަކު ކަމުގައި ލެއްވުމެވެ!
ޢަރަބި ބަހުގައި ޢިލްމަކީ، ޖާހިލުކަމުގެ އިދުކޮޅެވެ. އެއީ އޭގެ އެންމެ ފުރިހަމަގޮތުގައި އެއްޗެއް ލިބިގަތުމެވެ. ނުވަތަ ފަހުމްވުމެވެ. ޢިލްމުވެރިން ޢިލްމުގެ އިޞްތިލާޙީ މާނާގައި ވިދާޅުވެއެވެ. ޢިލްމަކީ މަޢުރިފާކުރުމުވެ. އެއީ ޖަހުލުގެ އިދިކޮޅެވެ. ﷲ ތަޢާލާ
ލޮބުވެތި މުސްލިމު އަޚުންނާއި އުޚުތުންނޭވެ! މިއަދު އަޅުގަނޑުމެން ދިރިއުޅެމުންދާ މުޖުތަމަޢަށް ކަޅިއެއް އެއްލާ ބަލައިފިނަމަ، ފެންނަމުންދާ ހިތާމަވެރި މަންޒަރަކީ ބަލިމީހުންނަށް އެކަށީގެންވާ އަޅާލުމެއް ނުދޭތަނެވެ. ހޮސްޕިޓަލުގައި އަޅާލާނެ ބަޔަކު ނުވެ، އެނދުތަންމަތިވެފައިވާ ތަނެވެ.
* ޣީބަބުނުމުގެ ބައެއް ސަބަބުތަކާއި ބެހޭގޮތުން ابن تيمية رحمه الله، ވިދާޅުވެފައިވެއެވެ. އޭގެ ތެރެއިން : މީހުން އެއްވެހަދާ މަޖްލިސްތަކުގައި މީސްތަކުން ޣީބަ ބުނެއުޅެއެވެ. ނަމަވެސް އެބައިމީހުން ޣީބަ ބުނަނީ އެކަން ރައްދުވާ
ޣީބައަކީ ހަމައެކަނި ބުނެލާ ބަހަކުން ކުރެވޭ ކަމެއްނޫނެވެ. ނަމަވެސް އިޝާރާތުންނާއި، ހަނާއެޅުމާއި، މީހެއްގެ ހުރި އުނިކަމަކަށް ފާޑު ކިޔުމާއި، ލިޔުމުންނާއި، ކުރެވޭ ހަރަކާތުންވެސް ޣީބައިގެ މަގްސަދެއް އެކަމުގައި ވާނަމަ އެކަންކަން ޣީބައިގެތެރެއަށް ވަދެގެން ދެއެވެ.
الحمد لله رب العالمين. والصلاة و السلام على أشرف الأنبياء والمرسلين. و بعد: މައިންބަފައިންނަށް ކަމޭހިތުމަކީ އިސްލާމްދީނުގައި ވަރަށް މުހިންމު މަތިވެރި ދަރަޖައެއް ދެއްވާފައިވާ ކަމެކެވެ. އެހެނީ މައިންބަފައިންނަކީ އިންސާނުން
ޣީބަ ބުނުމުގައި ތިމާގެ އަގުހުރި ވަގުތުތައް ނަގާލާ މީހަކީ، އީމާން ކަމުގެ މީޒާނުގައި ބުރަދަނެއް ނެތް، ބަލިކަށި، މޮޔަޔަކަށް ނުނީ ނުވާނެއެވެ. އަދީ އޭނާ އެކުރަނީ ގެއްލުމާއި، ހަލާކު ހުރި ވިޔަފާރި އެކެވެ.
މިކަމުގެ ނުބައި ކަމާއި, މިކަމުގެ ސުންޕާކަން އެނގިހުރެ ޢީބަބުނާ ބަޔަކީ، ބަލިކަށި، ފިނޑި،ބައެއް ކަމުގައި ނޫނީ ނުވާނެއެވެ. އަދި އީމާންކަން ބަލިކަށި ވެފައިވާ ބައެއްގެ މެދުގައި މެނުވީ މިކަން ފެތުރިގެން ނުދާނެއެވެ. އެކަމަކީ މީސްތަކުންގެ
މިއަދު ދިވެހި މުޖުތަމަޢިން ބަލައިލި ކޮންމެ ދިމާލަކުންވެސް ފެންނަނީ ފާޙިޝްކަންކަމާއި މުންކަރާތްތަކެވެ. ބޮޑެތި ޖަރީމާތަކާއި ނުބައި ފާފަތަކެވެ. ދިވެހިވެށީގައި މިނުބައި އަޚްލާޤީ ބަލިމަޑުކަން ފަތުރަމުންދަނީ ފާޅުގައެވެ. އެންމެންގެ ކުރިމަތީގައި ﷲ ތަޢާލާ ހަރާމްކުރެއްވި
الحمد لله رب العالمين، والصلاة والسلام على أشرف الأنبياء والمرسلين، أما بعد : ޣީބަބުނުމަށް ދޭތެރެޖެއްސުން ނުވަތަ ކުޓުވުން ފަދަ ކިތަންމެ ތަފާތު ނަންތަކެއް ކީ ކަމުގައި ވީނަމަވެސް
އިސްލާމްދީނަކީ الله ތަޢާލާ މީސްތަކުން އުޅުމަށްޓަކައި ރުއްސަވާވޮޑިގަންނަވާ ގޮތެވެ. އިސްލާމްދީނުގައި ރިވެތިއަޚްލާޤަށް ވަރަށްބޮޑު އަހައްމިޔަތުކަމެއް ދެވިފައިވެއެވެ. ރަސޫލުން ފޮނުއްވުނީ މައިގަނޑު ދެ މަޤްޞަދަކައިގެންނެވެ. އެއީ ތައުޙީދަށް ގޮވާލުމަށާއި ނަފުސުތަކުގައި ރިވެތި އަޚްލާޤު އަށަގެންނެވުމަށެވެ. ރަސޫލު
ދީނީ ޢިލްމު މަތިވެރިވާ ބައެއް ސަބަބުތައް ފަހެ ޢިލްމުވެރިންނަކީ ނަބީ ބޭކަލުންގެ ވާރުތަވެރިންނެވެ. ނަބީ ބޭކަލުން ވާރުތަ މުދަލެއްގެ ގޮތުގައި ދީނާރެއް ދިރުހަމެއް ދޫނުކުރައްވައެވެ. އޭބޭކަލުން ދޫކުރެއްވީ ޢިލްމެވެ. އިސްވެ ދިޔަ ޙަދީޘުން ބަޔާންވެ
ﷲ ތަޢާލާ ކީރިތި ޤުރުއާނުގައި ވަޙީ ކުރައްވާފައިވަނީ: (وَإِن تَعُدُّوا نِعْمَةَ اللَّـهِ لَا تُحْصُوهَا ۗ .. ﴿١٨﴾ (سورة النحل) މާނައީ:”ތިޔަބައިމީހުން ﷲ ގެ ނިޢުމަތްތައް ހިމަނައި ޢަދަދު ކުރަން އުޅުނަސް
ޢިލްމުވެރިޔާ އާއި ޢިލްމު އުނގެނޭ ކުއްޖާގެ މަތިވެރިކަމާއި މާތްކަން އަންގައިދޭ ބައެއް ދަލީލުތައް ﷲ ތަޢާލާ ވަޙީކުރައްވާފައިވެއެވެ. يَرْفَعِ اللَّـهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنكُمْ وَالَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ دَرَجَاتٍ وَاللَّـهُ بِمَا تَعْمَلُونَ
الحمد لله والصلاة والسلام على رسول الله أما بعد ﷲ ތަޢާލާ އެއިލާހުގެ އަޅުތަކުންނަށް ދެއްވާ އެންމެ ބޮޑު ނިޢުމަތަކީ އިސްލާމްކަމުގެ ނިޢުމަތްކަން ކަށަވަރެވެ. އެއިލާހު މީސްތަކުންގެ ޙިދާޔަތަށްޓަކައި ފޮނުއްވެވި ރަސޫލުން
އައްޔޫބުގެފާނުގެ ބައްޔަކީ އެރަށުގެ އަހުލުވެރިން ހީކުރިގޮތުގައި ގައިންގަޔަށް އަރާ ބައްޔެކެވެ. އެހެންކަމުން އެކަލޭގެފާނު ދިރިއުޅުއްވި އަވަށުންވެސް ބޭރުކޮށްލެއްވިއެވެ. ބައެއް ޢިލްމުވެރިން ޛިކުރުކުރައްވާފައިވާ ގޮތުން އެކަލޭގެފާނު ބަލިމަޑުކަމުގެ ސަބަބުން ތަންމަތިން ނުތެދުވެވެެން ފެށުމުން އެކަލޭގެފާނުގެ އަނބިކަނބަލުން ގޭގެއަށްގޮސް މަސައްކަތްކޮށް ލާރި ހޯއްދެވިއެވެ.
ދުޢާއަކީ ﷲ ސުބުޙާނަހޫ ވަތަޢާލާ އަޅަމެންނީ ހެޔޮކަންކަމަށް ގޮވާލާ އަދި މުންކަރާތްތައް ނަހީ ކުރާބަޔަކު ކަމުގައި ލެއްވުމެވެ!
ޢަރަބި ބަހުގައި ޢިލްމަކީ، ޖާހިލުކަމުގެ އިދުކޮޅެވެ. އެއީ އޭގެ އެންމެ ފުރިހަމަގޮތުގައި އެއްޗެއް ލިބިގަތުމެވެ. ނުވަތަ ފަހުމްވުމެވެ. ޢިލްމުވެރިން ޢިލްމުގެ އިޞްތިލާޙީ މާނާގައި ވިދާޅުވެއެވެ. ޢިލްމަކީ މަޢުރިފާކުރުމުވެ. އެއީ ޖަހުލުގެ އިދިކޮޅެވެ. ﷲ ތަޢާލާ
