ތިޔަބައިމީހުންނާ ދިމާކޮށްފިނަ، ފަހެ އެސޮރުދެކެ ބިރުނުގަންނާށެވެ. (ބިރުގެންފިނަމަ) އެސޮރު ތިޔަބައިމީހުންގެ މައްޗަށް ސަވާރުވެދާނެތެވެ. ނަމަވެސް އެސޮރުގެ މައްޗަށް ގަދަވެގަންނާށެވެ. އޭރުން އެސޮރު ހިނގައިދާނެތެވެ.
މުއުމިނު އަޅާ، ސިއްރާއި ފާޅުގައިވެސް ﷲތަޢާލާއަށް ބިރުވެތިވާނެއެވެ. މަގުމަތީގައި ﷲތަޢާލާ ޙަރާމްކުރައްވާފައިވާ އެންމެހައި ކަންތަކުން ދުރުހެލިވާފަދައިން އެކަހެރިވާ ވަގުތުގައިވެސް ދުރުހެލިވާނެއެވެ.
އިންސީންފަދައިން ޖިންނީންގެ ތެރޭގައިވެސް މުސްލިމުންނާއި، ނަޞާރާއިންނާއި، ޔަހޫދީން އުޅެއެވެ. އަދި މުސްލިމް އިންސީންގެ ތެރޭގައިވެސް ބާޠިލު އަޤީދާތަކުގެ މީހުންނާއި، ފާސިޤު ފާޖިރު މީހުން އުޅޭފަދައިން އެސޮރުމެންގެ ތެރޭގައިވެސް އުޅެއެވެ.
މިޒަމާނުގައިވެސް، ޖާހިލިއްޔަ ޒަމާނުގެ މިނުބައިވެގެންވާ ޢަމަލުކުރަމުންދާ މީހުން އުޅެއެވެ. އެބައިމީހުން ފަޤީރުވެދާނެކަމުގެ ބިރަށްޓަކައި، ނުވަތަ ފަޤީރުވުމުގެ ސަބަބުން ދަރިން ހޯދުން މަދުކުރެއެވެ.
އެސޮރުމެންނަށްވެސް ނަމާދުކުރުމާއި، ނިޞާބުހަމަވެ ޝަރުޠުތައް ފުރިހަމަވުމުން ޒަކާތްދިނުމާއި، ރޯދަހިފުމާއި، ޙައްޖުވުމާއި މިނޫން އެހެން ހުރިހާ ކަމެއްވެސް ވާޖިބުވެގެންވެއެވެ.
މިއާޔަތްތަކަށް ‘އާޔާތުލް ވަޞާޔާ އަލް ޢަޝްރި’ އޭ ކިޔެއެވެ. އެއީ މި އާޔަތްތަކުގައި 10 ކަމަކަށް ﷲތަޢާލާ ވަޞިއްޔަތްކުރައްވައި އަމުރުކުރައްވާފައިވާތީއެވެ.
އެއިލާހީ (އެއްވެސް) ބިރުވެތިވެވޮޑިގެންނެވުމެއްނެތި ޚަލްޤުތަކަށް މަރުގަންނަވާ އިލާހެވެ. އުނދަގޫވެވޮޑިގަތުމެއްނެތި އެޚަލްޤުތައް އަލުން ދިރުއްވާ އިލާހެވެ.
އެބަސްތަކެއްގެ ސަބަބުން ﷲ އަހަރެންނަށް މަންފާކޮށްދެއްވަނިވި ބަސްތަކެއް ލިޔެދީބަލަ! އެންމެ ފުރަތަމަވެސް އަހަރެން ތިބާއަށް ވަޞިއްޔަތްކުރާނީ ﷲ ސުބްޙާނަހޫ ވަތަޢާލާގެ ޙަޟްރަތުން، މުޙައްމަދު ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަ ގެނެސްދެއްވި ތަކެއްޗާމެދު ވިސްނާލުމަށެވެ. އެއީ ހަމަކަށަވަރުންވެސް
އިންސީންނާއީ، ޖަނަވާރުންގެ ޞިފައަށްވެސް ޖިންނީންތައް ބަދަލުވެއުޅެއެވެ. މިގޮތުން ހަރުފައާއި، ނަގުލުންދާއްޓާއި، މިނޫންވެސް އެހެން އެއްޗެހީގެ ޞޫރައަށްވެސް އެ އެއްޗެހިތައް ބަދަލުވެއެވެ.
50- އަހަރެންނަށް ތިބާ ވަޞިއްޔަތްކުރަނީ ކޮންކަމަކަށް؟ އަހަރެން ތިބާއަށް ނަޞީޙަތްތެރިވަނީ ތައުޙީދުގެ ޢިލްމު ހޯދައިގަތުމަށެވެ. އެޢިލްމުގައި ތިބާ ފިޤުހުވެރިވުމަށެވެ. އަދި ތައުޙީދާބެހޭގޮތުން ލިޔެފައިވާ ފޮތްތައް މުޠާލިޢާކުރުމަށެވެ. އެކަމަކައިގެން ރަސޫލުން ފޮނުއްވުނު ތައުޙީދުގެ ޙަޤީޤަތް ހަމަކަށަވަރުންވެސް
قَالَ اللَّهُ تَعَالَى: وَاعْبُدُوا اللَّهَ وَلا تُشْرِكُوا بِهِ شَيْئًا وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا وَبِذِي الْقُرْبَى وَالْيَتَامَى وَالْمَسَاكِينِ وَالْجَارِ ذِي الْقُرْبَى وَالْجَارِ الْجُنُبِ وَالصَّاحِبِ بِالْجَنْبِ وَابْنِ السَّبِيلِ وَمَا
47– لاَ إِلهَ إِلاَّ الله ގެ މާނައަކީ ކޮބާ؟ ޖަވާބު: لاَ إِلهَ إِلاَّ الله ގެ މާނައަކީ ޙައްޤުވެގެން އަޅުކަންވެވޭ އިލާހަކު ﷲފިޔަވައި ނުވުމެވެ. އެކަމުގެ ދަލީލަކީ ﷲ ސުބްޙާނަހޫ ވަތަޢާލާ
އިމާމް ޝާފިޢީ ރަޙިމަހުﷲ ވިދާޅުވިއެވެ. ( ﷲ ގެ ރަސޫލާގެ (ޞައްޙަ)ސުންނަތެއް (ޙަދީޘެއް) އެމީހަކަށް އެނގުމަށްފަހުގައި، އެއްވެސް މީހެއްގެ ބަހަށް، އެ ސުންނަތް ދޫކޮށްލުން ހުއްދަނުވާނެ ކަމަށް ޢިލްމުވެރިންވަނީ އިޖްމާޢު ވެފައެވެ. )
އިންސާނާ މަރުވުމަށްފަހު އަލުން ދިރުއްވުމާއި ދޭތެރޭގައި ކަންތައް ވަނީ ކިހިނެތްތޯއެވެ؟ މިއީ ވަރަށް ގިނަ މީހުންގެ ހިތަށް އަރާނޭ ސުވާލެއް ކަމާއިމެދު ޝައްކެއްނެތެވެ.
ދުޢާގެ ތެރެއަށް ޝިރުކު ވަންނަ ތިން ވައްތަރެއް ވެއެވެ. މިވައްތަރުތަކުގެ ތެރެއިން ކޮންމެ ވައްތަރެއްގެ ދުޢާ ކުރުމަކީވެސް ޝިރުކެކެވެ. 1. ފުރާނަނެތް ފަރާތަކަށް ކުރާ ދުޢާ: ފުރާނަނެތް އެއްވެސް ފަރާތަކަށް ދުޢާކޮށް،
46- ޢާއްމު މާނާގައި ޤަދަރުގެ ހެޔޮމިންވަރާއި ޤަދަރުގެ ނުބައިމިންވަރު ވެސް ވަނީ ﷲ ސުބްޙާނަހޫ ވަތަޢާލާ ގެ ފަރާތުން ހެއްޔެވެ؟ ޖަވާބު: ޢާއްމު މާނާގައި ޤަދަރުގެ ހެޔޮމިންވަރާއި ޤަދަރުގެ ނުބައިމިންވަރު ވެސް ވަނީ ﷲ
ތިޔަބައިމީހުންނާ ދިމާކޮށްފިނަ، ފަހެ އެސޮރުދެކެ ބިރުނުގަންނާށެވެ. (ބިރުގެންފިނަމަ) އެސޮރު ތިޔަބައިމީހުންގެ މައްޗަށް ސަވާރުވެދާނެތެވެ. ނަމަވެސް އެސޮރުގެ މައްޗަށް ގަދަވެގަންނާށެވެ. އޭރުން އެސޮރު ހިނގައިދާނެތެވެ.
މުއުމިނު އަޅާ، ސިއްރާއި ފާޅުގައިވެސް ﷲތަޢާލާއަށް ބިރުވެތިވާނެއެވެ. މަގުމަތީގައި ﷲތަޢާލާ ޙަރާމްކުރައްވާފައިވާ އެންމެހައި ކަންތަކުން ދުރުހެލިވާފަދައިން އެކަހެރިވާ ވަގުތުގައިވެސް ދުރުހެލިވާނެއެވެ.
އިންސީންފަދައިން ޖިންނީންގެ ތެރޭގައިވެސް މުސްލިމުންނާއި، ނަޞާރާއިންނާއި، ޔަހޫދީން އުޅެއެވެ. އަދި މުސްލިމް އިންސީންގެ ތެރޭގައިވެސް ބާޠިލު އަޤީދާތަކުގެ މީހުންނާއި، ފާސިޤު ފާޖިރު މީހުން އުޅޭފަދައިން އެސޮރުމެންގެ ތެރޭގައިވެސް އުޅެއެވެ.
މިޒަމާނުގައިވެސް، ޖާހިލިއްޔަ ޒަމާނުގެ މިނުބައިވެގެންވާ ޢަމަލުކުރަމުންދާ މީހުން އުޅެއެވެ. އެބައިމީހުން ފަޤީރުވެދާނެކަމުގެ ބިރަށްޓަކައި، ނުވަތަ ފަޤީރުވުމުގެ ސަބަބުން ދަރިން ހޯދުން މަދުކުރެއެވެ.
އެސޮރުމެންނަށްވެސް ނަމާދުކުރުމާއި، ނިޞާބުހަމަވެ ޝަރުޠުތައް ފުރިހަމަވުމުން ޒަކާތްދިނުމާއި، ރޯދަހިފުމާއި، ޙައްޖުވުމާއި މިނޫން އެހެން ހުރިހާ ކަމެއްވެސް ވާޖިބުވެގެންވެއެވެ.
މިއާޔަތްތަކަށް ‘އާޔާތުލް ވަޞާޔާ އަލް ޢަޝްރި’ އޭ ކިޔެއެވެ. އެއީ މި އާޔަތްތަކުގައި 10 ކަމަކަށް ﷲތަޢާލާ ވަޞިއްޔަތްކުރައްވައި އަމުރުކުރައްވާފައިވާތީއެވެ.
އެއިލާހީ (އެއްވެސް) ބިރުވެތިވެވޮޑިގެންނެވުމެއްނެތި ޚަލްޤުތަކަށް މަރުގަންނަވާ އިލާހެވެ. އުނދަގޫވެވޮޑިގަތުމެއްނެތި އެޚަލްޤުތައް އަލުން ދިރުއްވާ އިލާހެވެ.
އެބަސްތަކެއްގެ ސަބަބުން ﷲ އަހަރެންނަށް މަންފާކޮށްދެއްވަނިވި ބަސްތަކެއް ލިޔެދީބަލަ! އެންމެ ފުރަތަމަވެސް އަހަރެން ތިބާއަށް ވަޞިއްޔަތްކުރާނީ ﷲ ސުބްޙާނަހޫ ވަތަޢާލާގެ ޙަޟްރަތުން، މުޙައްމަދު ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަ ގެނެސްދެއްވި ތަކެއްޗާމެދު ވިސްނާލުމަށެވެ. އެއީ ހަމަކަށަވަރުންވެސް
އިންސީންނާއީ، ޖަނަވާރުންގެ ޞިފައަށްވެސް ޖިންނީންތައް ބަދަލުވެއުޅެއެވެ. މިގޮތުން ހަރުފައާއި، ނަގުލުންދާއްޓާއި، މިނޫންވެސް އެހެން އެއްޗެހީގެ ޞޫރައަށްވެސް އެ އެއްޗެހިތައް ބަދަލުވެއެވެ.
50- އަހަރެންނަށް ތިބާ ވަޞިއްޔަތްކުރަނީ ކޮންކަމަކަށް؟ އަހަރެން ތިބާއަށް ނަޞީޙަތްތެރިވަނީ ތައުޙީދުގެ ޢިލްމު ހޯދައިގަތުމަށެވެ. އެޢިލްމުގައި ތިބާ ފިޤުހުވެރިވުމަށެވެ. އަދި ތައުޙީދާބެހޭގޮތުން ލިޔެފައިވާ ފޮތްތައް މުޠާލިޢާކުރުމަށެވެ. އެކަމަކައިގެން ރަސޫލުން ފޮނުއްވުނު ތައުޙީދުގެ ޙަޤީޤަތް ހަމަކަށަވަރުންވެސް
قَالَ اللَّهُ تَعَالَى: وَاعْبُدُوا اللَّهَ وَلا تُشْرِكُوا بِهِ شَيْئًا وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا وَبِذِي الْقُرْبَى وَالْيَتَامَى وَالْمَسَاكِينِ وَالْجَارِ ذِي الْقُرْبَى وَالْجَارِ الْجُنُبِ وَالصَّاحِبِ بِالْجَنْبِ وَابْنِ السَّبِيلِ وَمَا
47– لاَ إِلهَ إِلاَّ الله ގެ މާނައަކީ ކޮބާ؟ ޖަވާބު: لاَ إِلهَ إِلاَّ الله ގެ މާނައަކީ ޙައްޤުވެގެން އަޅުކަންވެވޭ އިލާހަކު ﷲފިޔަވައި ނުވުމެވެ. އެކަމުގެ ދަލީލަކީ ﷲ ސުބްޙާނަހޫ ވަތަޢާލާ
އިމާމް ޝާފިޢީ ރަޙިމަހުﷲ ވިދާޅުވިއެވެ. ( ﷲ ގެ ރަސޫލާގެ (ޞައްޙަ)ސުންނަތެއް (ޙަދީޘެއް) އެމީހަކަށް އެނގުމަށްފަހުގައި، އެއްވެސް މީހެއްގެ ބަހަށް، އެ ސުންނަތް ދޫކޮށްލުން ހުއްދަނުވާނެ ކަމަށް ޢިލްމުވެރިންވަނީ އިޖްމާޢު ވެފައެވެ. )
އިންސާނާ މަރުވުމަށްފަހު އަލުން ދިރުއްވުމާއި ދޭތެރޭގައި ކަންތައް ވަނީ ކިހިނެތްތޯއެވެ؟ މިއީ ވަރަށް ގިނަ މީހުންގެ ހިތަށް އަރާނޭ ސުވާލެއް ކަމާއިމެދު ޝައްކެއްނެތެވެ.
ދުޢާގެ ތެރެއަށް ޝިރުކު ވަންނަ ތިން ވައްތަރެއް ވެއެވެ. މިވައްތަރުތަކުގެ ތެރެއިން ކޮންމެ ވައްތަރެއްގެ ދުޢާ ކުރުމަކީވެސް ޝިރުކެކެވެ. 1. ފުރާނަނެތް ފަރާތަކަށް ކުރާ ދުޢާ: ފުރާނަނެތް އެއްވެސް ފަރާތަކަށް ދުޢާކޮށް،
46- ޢާއްމު މާނާގައި ޤަދަރުގެ ހެޔޮމިންވަރާއި ޤަދަރުގެ ނުބައިމިންވަރު ވެސް ވަނީ ﷲ ސުބްޙާނަހޫ ވަތަޢާލާ ގެ ފަރާތުން ހެއްޔެވެ؟ ޖަވާބު: ޢާއްމު މާނާގައި ޤަދަރުގެ ހެޔޮމިންވަރާއި ޤަދަރުގެ ނުބައިމިންވަރު ވެސް ވަނީ ﷲ
