އެހެންކަމުން ފުރައްސާރަ އަކީ ކޮބައިކަން ކަނޑައެޅުމުގައި ރުޖޫޢަވާން ޖެހެނީ މީސްތަކުންގެ މެދުގައި އާދައެއްގެ ގޮތުގައި ހަރުލާފައިވާ ކަންކަމަށާއި ބަސްބަހަށެވެ.
މުޤައްދިމާ الحمد لله حمدا يليق بقدرته، و أشكره شكرا امتثالا لأمره، و أقر أن الخلق عاجزون عن تعظيمه حق تعظيمته : لعدم إحاطتهم به علما.
މާތް ނަބިއްޔާ ޞައްލަﷲޢަލައިހި ވަސައްލަމަ ކުޑަކުދިންގެ ހިތްތަކުގައި ﷲ އެއްކައުވަންތަކުރުމަށް ލޯބިޖެއްސެވުމަށްޓަކައި ކުރެއްވި ކަންތައްތަކުގެ ތެރޭގައި އެކަލޭގެފާނު ޙަސަން ބިން ޢަލީ ރަޟިޔަﷲޢަންހުމާ އަށް ދަސްކޮށްދެއްވި ދުޢާއެއް ފާހަގަކޮށްލެވެއެވެ. ވިތުރީގައި ކިޔަވައި ނިމުމުން މި
ތިރީގައި މިބަޔާންކޮށްލަނީ ކުޑަކުދިންގެ ހިތްތަކުގައި ﷲ ތަޢާލާ އެއްކައުވަންތަކުރުން އަށަގެންނެވުމަށްޓަކައި ރަސޫލުﷲ صلى الله عليه و سلم ކުރެއްވި ބައެއްކަންކަމެވެ. މިގޮތުން މާތް ނަބިއްޔާ صلى الله عليه و سلم އިބްނު
ތަޥްޙީދަކީ ހުރިހާ ކަމެއްގައިވެސް ﷲ ތަޢާލާ އެއްކައުވަންތަ ކުރުމެވެ. ﷲ ތަޢާލާ އެއްކައުވަންތަ ކުރުމަކީ އެންމެ މުހިއްމުކަމެވެ. އަދި އަޞްލުތަކުގެ ތެރެއިން އެންމެ މުހިއްމު އަޞްލެވެ. މާތް ﷲ އެންމެހައި ރަސޫލުބޭކަލުން ފޮނުއްވައި، ފޮތްތައް
ފާޚާނާއަށް ވަންނަ މީހާ ފާޚާނާއަށް ވަނުމުގެ ކުރިން ( بِاسْمِ اللهِ ، اَلَّلهُمَّ إِنِّيْ أَعُوْذُبِكَ مِنَ الْخُبُثِ وَ الْخَبَائِثِ ) މިގޮތަށް ކިޔަންވާނެއެވެ. މާނައީ: ” މާތް ﷲ ގެ
ބުދުތަކަކީ ﷲ ތަޢާލާއަށް ޝިރުކު ކުރުމަށްޓަކައި ވަރަށް ޤަދީމީ ޒަމާނުއްސުރެ އިންސާނުން ބޭނުންކުރަމުން އަންނަ އެއްޗެކެވެ. ނަމަވެސް ﷲ ތަޢާލާ އެއްކައުވަންތަކޮށް، އެއިލާހަށް އެކަނި އަޅުކަން ޚާލިޞްކުރާ މުވައްޙިދުން ދަނީ ބިން، އެބުދުތަކުން ސާފުކުރުމަށް
އިސްރާ އާއި މިޢްރާޖުގެ ދަތުރުފުޅާއި ނަމާދު ފަރުޟުކުރެއްވުން ޠާއިފުގެ ވޭންދެނިވި ދަތުރުފުޅަށްފަހު ދެން ކުރިމަތިވެގެން އައީ އިސްރާ އާއި މިޢްރާޖުގެ މާތް ދަތުރުފުޅެވެ. އިސްރާ އަކީ ރޭގަނޑުގައި ކުރާ ދަތުރެވެ. އަދި މިޢްރާޖަކީ މައްޗަށް
ރަސޫލުﷲ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހިވަސައްލަމަ ޠާއިފު ދޫކުރައްވައި މައްކާއަށް ވަޑައިގެންނެވީ ހިތާމަކުރައްވާ ޙާލުކޮޅެއްގައެވެ. އެކަލޭގެފާނުގެ ޤައުމުގެ މީހުން އެކަލޭގެފާނުގެ ޙައްޤު ދަޢުވަތަށް ބީރުކަންފަތެއް ދިނުމުގެ ސަބަބުންނެވެ. މައްކާއަށް އެނބުރި ވަޑައިގެންނެވި މަގުމަތީގައި ކަދުރު ދަނޑަކާއި އަރާ
މުސްލިމުން ޝިޢުބު އަބީ ޠާލިބުގައި: ޙަބުޝްކަރައިގެ ޢަދުލުވެރި ރަސްގެފާނު ނަޖާޝީ މުސްލިމުންނާމެދު ކަންތައްކުރެވި ގޮތުގެ ހަޔޮފުޅުކަމުން މައްކާގެ މުޝްރިކުން އެކަމާ ކަންބޮޑުވިއެވެ. އަދި ރަސޫލުﷲ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަ އަށާއި އީމާންވީ މީހުންނަށް އެބައިމީހުންގެ
މައްކާގެ މުޝްރިކުން ރަސޫލުﷲ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހިވަސައްލަމައަށް ކުރި އުނދަގޫތައް: 1- عروة بن الزبير رحمه الله قَالَ : سَأَلْتُ عَبْدَ اللَّهِ بْنَ عَمْرٍو عَنْ أَشَدِّ مَا صَنَعَ الْمُشْرِكُونَ بِرَسُولِ
ޢާލަމްތަކަށް ރަޙްމަތެއްކަމުގައި މާތް ﷲ ފޮނުއްވެވި އަޅުގަނޑުމެންގެ ލޮބުވެތި ނަބިއްޔާ محمد صلى الله عليه وسلم ގެ އަބުރުފުޅަށް ބަދުބަސް ރައްދުކޮށް ކާފަރުން ފިލްމެއް އުފެއްދުން އަޅުގަނޑަށް ސިފަވެގެންދަނީ އިރުގެ އަލިކަން ގަދަވެ
އެއްވެސް ޝައްކެއް ނެތްގޮތުގައި ރަސޫލުﷲ صلى الله عليه و سلم ގެ ގޮތްކޮޅަކީ ނުވަތަ އެކަލޭގެފާނު ޢަމަލުކުރެއްވި ގޮތަކީ އެންމެ ހެޔޮވެގެންވާ އެންމެ މަންފާކުރަނިވި މާތް ގޮތްކޮޅެވެ.
މައްކާގައި ހިނގާދިޔަ ނަބީކަމުގެ މަރުހަލާތައް: އަޅުގަނޑުމެންގެ ލޮބުވެތި ނަބިއްޔާ މުޙައްމަދު ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަ، އެކަލޭގެފާނަށް ﷲ ތަޢާލާގެ ފާރާތްޕުޅުން ނަބީކަން ޙަވާލުކުރެއްވުމާއެކު އެއްވެސް ފަސްޖެހިވަޑައިގަތުމެއްނެތި އެކަމާ ކުރިމަތިލެއްވިއެވެ. މިގޮތުން އެންމެ ފުރަތަމަ މައްކާގައި
ނަބީކަމުގެ ފެށުން: އަޅުގަނޑުމެންގެ ލޮބުވެތި ނަބިއްޔާ މުޙައްމަދު صلى الله عليه و سلم ގެ ޢުމުރުފުޅުން 40 އަހަރުފުޅުގައި އެކަލޭގެފާނަށް ނަބީކަން ޙަވާލުކުރެއްވުނެވެ. ﷲ ތަޢާލާގެ ރިސާލަތު އެންމެހާ މީސްތަކުންނަށް ފޯރުކޮށްދިނުމުގެ ބުރަ
ރަސޫލުﷲ صلى الله عليه و سلم ކުރެއްވި ޢުމްރާތަކާއި ޙައްޖު: މަދީނާއަށް ހިޖުރައަށް ވަޑައިގެންނެވުމަށްފަހު ރަސޫލުﷲ صلى الله عليه و سلم ކުރައްވާފައިވަނީ ހަތަރު ޢުމްރާއެވެ. އަދި އެކަލޭގެފާނު ކުރައްވާފައި ވަނީ
އެހެންކަމުން ފުރައްސާރަ އަކީ ކޮބައިކަން ކަނޑައެޅުމުގައި ރުޖޫޢަވާން ޖެހެނީ މީސްތަކުންގެ މެދުގައި އާދައެއްގެ ގޮތުގައި ހަރުލާފައިވާ ކަންކަމަށާއި ބަސްބަހަށެވެ.
މުޤައްދިމާ الحمد لله حمدا يليق بقدرته، و أشكره شكرا امتثالا لأمره، و أقر أن الخلق عاجزون عن تعظيمه حق تعظيمته : لعدم إحاطتهم به علما.
މާތް ނަބިއްޔާ ޞައްލަﷲޢަލައިހި ވަސައްލަމަ ކުޑަކުދިންގެ ހިތްތަކުގައި ﷲ އެއްކައުވަންތަކުރުމަށް ލޯބިޖެއްސެވުމަށްޓަކައި ކުރެއްވި ކަންތައްތަކުގެ ތެރޭގައި އެކަލޭގެފާނު ޙަސަން ބިން ޢަލީ ރަޟިޔަﷲޢަންހުމާ އަށް ދަސްކޮށްދެއްވި ދުޢާއެއް ފާހަގަކޮށްލެވެއެވެ. ވިތުރީގައި ކިޔަވައި ނިމުމުން މި
ތިރީގައި މިބަޔާންކޮށްލަނީ ކުޑަކުދިންގެ ހިތްތަކުގައި ﷲ ތަޢާލާ އެއްކައުވަންތަކުރުން އަށަގެންނެވުމަށްޓަކައި ރަސޫލުﷲ صلى الله عليه و سلم ކުރެއްވި ބައެއްކަންކަމެވެ. މިގޮތުން މާތް ނަބިއްޔާ صلى الله عليه و سلم އިބްނު
ތަޥްޙީދަކީ ހުރިހާ ކަމެއްގައިވެސް ﷲ ތަޢާލާ އެއްކައުވަންތަ ކުރުމެވެ. ﷲ ތަޢާލާ އެއްކައުވަންތަ ކުރުމަކީ އެންމެ މުހިއްމުކަމެވެ. އަދި އަޞްލުތަކުގެ ތެރެއިން އެންމެ މުހިއްމު އަޞްލެވެ. މާތް ﷲ އެންމެހައި ރަސޫލުބޭކަލުން ފޮނުއްވައި، ފޮތްތައް
ފާޚާނާއަށް ވަންނަ މީހާ ފާޚާނާއަށް ވަނުމުގެ ކުރިން ( بِاسْمِ اللهِ ، اَلَّلهُمَّ إِنِّيْ أَعُوْذُبِكَ مِنَ الْخُبُثِ وَ الْخَبَائِثِ ) މިގޮތަށް ކިޔަންވާނެއެވެ. މާނައީ: ” މާތް ﷲ ގެ
ބުދުތަކަކީ ﷲ ތަޢާލާއަށް ޝިރުކު ކުރުމަށްޓަކައި ވަރަށް ޤަދީމީ ޒަމާނުއްސުރެ އިންސާނުން ބޭނުންކުރަމުން އަންނަ އެއްޗެކެވެ. ނަމަވެސް ﷲ ތަޢާލާ އެއްކައުވަންތަކޮށް، އެއިލާހަށް އެކަނި އަޅުކަން ޚާލިޞްކުރާ މުވައްޙިދުން ދަނީ ބިން، އެބުދުތަކުން ސާފުކުރުމަށް
އިސްރާ އާއި މިޢްރާޖުގެ ދަތުރުފުޅާއި ނަމާދު ފަރުޟުކުރެއްވުން ޠާއިފުގެ ވޭންދެނިވި ދަތުރުފުޅަށްފަހު ދެން ކުރިމަތިވެގެން އައީ އިސްރާ އާއި މިޢްރާޖުގެ މާތް ދަތުރުފުޅެވެ. އިސްރާ އަކީ ރޭގަނޑުގައި ކުރާ ދަތުރެވެ. އަދި މިޢްރާޖަކީ މައްޗަށް
ރަސޫލުﷲ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހިވަސައްލަމަ ޠާއިފު ދޫކުރައްވައި މައްކާއަށް ވަޑައިގެންނެވީ ހިތާމަކުރައްވާ ޙާލުކޮޅެއްގައެވެ. އެކަލޭގެފާނުގެ ޤައުމުގެ މީހުން އެކަލޭގެފާނުގެ ޙައްޤު ދަޢުވަތަށް ބީރުކަންފަތެއް ދިނުމުގެ ސަބަބުންނެވެ. މައްކާއަށް އެނބުރި ވަޑައިގެންނެވި މަގުމަތީގައި ކަދުރު ދަނޑަކާއި އަރާ
މުސްލިމުން ޝިޢުބު އަބީ ޠާލިބުގައި: ޙަބުޝްކަރައިގެ ޢަދުލުވެރި ރަސްގެފާނު ނަޖާޝީ މުސްލިމުންނާމެދު ކަންތައްކުރެވި ގޮތުގެ ހަޔޮފުޅުކަމުން މައްކާގެ މުޝްރިކުން އެކަމާ ކަންބޮޑުވިއެވެ. އަދި ރަސޫލުﷲ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަ އަށާއި އީމާންވީ މީހުންނަށް އެބައިމީހުންގެ
މައްކާގެ މުޝްރިކުން ރަސޫލުﷲ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހިވަސައްލަމައަށް ކުރި އުނދަގޫތައް: 1- عروة بن الزبير رحمه الله قَالَ : سَأَلْتُ عَبْدَ اللَّهِ بْنَ عَمْرٍو عَنْ أَشَدِّ مَا صَنَعَ الْمُشْرِكُونَ بِرَسُولِ
ޢާލަމްތަކަށް ރަޙްމަތެއްކަމުގައި މާތް ﷲ ފޮނުއްވެވި އަޅުގަނޑުމެންގެ ލޮބުވެތި ނަބިއްޔާ محمد صلى الله عليه وسلم ގެ އަބުރުފުޅަށް ބަދުބަސް ރައްދުކޮށް ކާފަރުން ފިލްމެއް އުފެއްދުން އަޅުގަނޑަށް ސިފަވެގެންދަނީ އިރުގެ އަލިކަން ގަދަވެ
އެއްވެސް ޝައްކެއް ނެތްގޮތުގައި ރަސޫލުﷲ صلى الله عليه و سلم ގެ ގޮތްކޮޅަކީ ނުވަތަ އެކަލޭގެފާނު ޢަމަލުކުރެއްވި ގޮތަކީ އެންމެ ހެޔޮވެގެންވާ އެންމެ މަންފާކުރަނިވި މާތް ގޮތްކޮޅެވެ.
މައްކާގައި ހިނގާދިޔަ ނަބީކަމުގެ މަރުހަލާތައް: އަޅުގަނޑުމެންގެ ލޮބުވެތި ނަބިއްޔާ މުޙައްމަދު ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަ، އެކަލޭގެފާނަށް ﷲ ތަޢާލާގެ ފާރާތްޕުޅުން ނަބީކަން ޙަވާލުކުރެއްވުމާއެކު އެއްވެސް ފަސްޖެހިވަޑައިގަތުމެއްނެތި އެކަމާ ކުރިމަތިލެއްވިއެވެ. މިގޮތުން އެންމެ ފުރަތަމަ މައްކާގައި
ނަބީކަމުގެ ފެށުން: އަޅުގަނޑުމެންގެ ލޮބުވެތި ނަބިއްޔާ މުޙައްމަދު صلى الله عليه و سلم ގެ ޢުމުރުފުޅުން 40 އަހަރުފުޅުގައި އެކަލޭގެފާނަށް ނަބީކަން ޙަވާލުކުރެއްވުނެވެ. ﷲ ތަޢާލާގެ ރިސާލަތު އެންމެހާ މީސްތަކުންނަށް ފޯރުކޮށްދިނުމުގެ ބުރަ
ރަސޫލުﷲ صلى الله عليه و سلم ކުރެއްވި ޢުމްރާތަކާއި ޙައްޖު: މަދީނާއަށް ހިޖުރައަށް ވަޑައިގެންނެވުމަށްފަހު ރަސޫލުﷲ صلى الله عليه و سلم ކުރައްވާފައިވަނީ ހަތަރު ޢުމްރާއެވެ. އަދި އެކަލޭގެފާނު ކުރައްވާފައި ވަނީ
