ގެތައް އިޞްލާޙުކުރުމަށް 40 ނަސޭހަތް (5)
ހަމަކަށަވަރުން ބާއްޖަވެރިކަން ލިބޭ ހަތަރު ކަންތަކުގެ ތެރެއިން ޞާލިޙު އަންބީން ހިމެނިފައިވާ ފަދައިން، އަބާއްޖަވެރިކަން ލިބޭ ހަތަރު ކަންތަކުގެ ތެރެއިން ނުބައި އަންބީން ހިމެނިފައިވެއެވެ.
ހަމަކަށަވަރުން ބާއްޖަވެރިކަން ލިބޭ ހަތަރު ކަންތަކުގެ ތެރެއިން ޞާލިޙު އަންބީން ހިމެނިފައިވާ ފަދައިން، އަބާއްޖަވެރިކަން ލިބޭ ހަތަރު ކަންތަކުގެ ތެރެއިން ނުބައި އަންބީން ހިމެނިފައިވެއެވެ.
ފުރަތަމަ ނަސޭހަތް: ރަނގަޅު އަނތްބަކު އިޚްތިޔާރުކުރުން
އޭ އީމާންވެއްޖެ މީސްތަކުންނޭވެ. ﷲ އާއި އެކަލާނގެ ރަސޫލާގެ ޙަޟްރަތުގައި ތިޔަބައިމީހުން (އެއްވެސްކަމެއްގައި) އިސްވެނުގަންނާށެވެ.
އަންހެނާއަށް އޭނާގެ މަޙްރަމުންގެ ކުރިމަތީގައި ޙިޖާބު ނެގުން ހުއްދަވެގެންވެއެވެ.
ގެތައް އިޞްލާޙް ކުރާނެ ގޮތްތަކަކީ ކޮބާ ހެއްޔެވެ؟ މިއީ ލޮބުވެތި ކިޔުންތެރިންނަށް އޮތް ޖަވާބެވެ.
ގެދޮރު އިޞްލާޙް ކުރުމުގައި މުއުމިނުން އިސްކަންދޭންޖެހޭ ކަންތައްތަކެއްވެއެވެ.
މިއީ ސުޢޫދީ ޢަރަބިއްޔާގެ މަޝްހޫރު ޢިލްމުވެރިއެއްކަމުގައިވާ ފަޟީލަތުއްޝައިޚް މުޙައްމަދު ޞާލިޙް އަލްމުނައްޖިދު حفظه الله ގެ ރިސާލާއެއްކަމަށްވާ (أربعون نصيحة لإصلاح البيوت) ގެ ތަރުޖަމާއެވެ.
އިސްލާމްދީނުގެ އެންމެ މުހިންމު ދެ މަސްދަރަކީ ކީރިތި ޤުރުއާނާއި ރަސޫލާ صلى الله عليه وسلم ގެ ސުންނަތެވެ.
އިންސާނުން މަގުފުރެއްދުމަށްޓަކައި ލެހެއްޓެވިގެންވާ މީހަކަށްވުމަށް، ﷲގެ ޙަޟްރަތުގައި އިބިލީސް އެދިދެންނެވިއެވެ. އަދި މިކަން ﷲ ތަޢާލާގެ ޙަޟްރަތުގައި ބޮޑާކަމާއެކު އިބިލީސް އިޢުލާންކުރިއެވެ.
الحمد لله والصلاة والسلام على رسول الله وعلى آله وصحبه أجمعين. އަޅުގަނޑުމެން އަބަދުވެސް ﷲ ތަޢާލާއަށް ކިޔަމަންތެރިކަން އަދާކޮށް، ފާފަތަކާއި ހަވާނަފްސާއި ދެކޮޅަށް އެއިލާހުގެ އެހީތެރިކަމާއި ރައްކަތެރިކަމަށް އެދެންވާނެއެވެ. އިބިލީސް
އާދަމުގެފާނާއި ޙައްވާގެފާނު (عليهما السلام)އަށް ކުރެވުނު ފާފައިގެ ބޮޑުކަން އިޙްސާސްވުމުން އެކަމާ ހިތާމަކޮށް، އެދެބޭފުޅުން ﷲ ތަޢާލާއަށް ތައުބާވާން ބޭނުންފުޅުވިއެވެ. ﷲ ތަޢާލާ އެބޭކަލުންނަށް ތައުބާގެ މަގު ދެއްކެވިއެވެ.
މަރްޘަދު ބުން އަބީ މަރްޘަދު ކިޔާ ބޭކަލަކު އުޅުއްވިއެވެ. އެކަލޭގެފާނަކީ މައްކާއިން މަދީނާއާއި ހަމައަށް އަސީރުން އުފުލައިދޭބޭކަލެވެ.
ތިޔަބައިމީހުންގެ ކުރިން އައި މީހުންގެ ތެރޭގައި ނުވަދިހަނުވަ މީހުން ޤަތުލުކުރި މީހަކުވިއެވެ. ފަހެ ބިންމަތީގައިވާ އެންމެ ޢިލްމުވެރި މީހަކާބެހޭގޮތުން އޭނާ ސުވާލުކުރިއެވެ.
އޭ ﷲގެ އަޅާއެވެ. ﷲ ތަޢާލާ ވަނީ ތައުބާގެ ދޮރު ހުޅުވައިލައްވާފައެވެ. ފަހެ ތިބާ (އެދޮރުން) ނުވަންނާނަން ހެއްޔެވެ.
އަހަރެން ޔަތީމު ކުއްޖެއްގެ މުދާނަހަމަ ގޮތުގައި އަތުލައި، އޭގެން ވިޔަފާރިއެއް ފެށީމެވެ. އެމުދާ އެތައް ގުނައަކުން އިތުރުވެ ވަރަށް ބޮޑު ފައިދާއެއް އަހަންނަށްވިއެވެ.
ތައުބާވުމާއިގުޅޭ މުހިއްމު ފަތުވާތައް ތިބާ ބުނެފާނެއެވެ. “އަހަރެން ތައުބާވާން ބޭނުމެވެ. އެކަމަކު ތައުބާވުމާބެހޭ ޙުކުމުތައް އަހަންނަކަށް ނޭނގެއެވެ. އަދި އަހަރެންގެ ސިކުނޑީގައި ބައިވަރު ސުވާލުތައްވެއެވެ. ފާފަތަކުން ފުރިހަމައަށް ތައުބާވުމާއި ގުޅޭގޮތުންނެވެ. އަދި އަހަރެން އިހުމާލުވެފައުވާ
ހަމަކަށަވަރުން ބާއްޖަވެރިކަން ލިބޭ ހަތަރު ކަންތަކުގެ ތެރެއިން ޞާލިޙު އަންބީން ހިމެނިފައިވާ ފަދައިން، އަބާއްޖަވެރިކަން ލިބޭ ހަތަރު ކަންތަކުގެ ތެރެއިން ނުބައި އަންބީން ހިމެނިފައިވެއެވެ.
ފުރަތަމަ ނަސޭހަތް: ރަނގަޅު އަނތްބަކު އިޚްތިޔާރުކުރުން
އޭ އީމާންވެއްޖެ މީސްތަކުންނޭވެ. ﷲ އާއި އެކަލާނގެ ރަސޫލާގެ ޙަޟްރަތުގައި ތިޔަބައިމީހުން (އެއްވެސްކަމެއްގައި) އިސްވެނުގަންނާށެވެ.
އަންހެނާއަށް އޭނާގެ މަޙްރަމުންގެ ކުރިމަތީގައި ޙިޖާބު ނެގުން ހުއްދަވެގެންވެއެވެ.
ގެތައް އިޞްލާޙް ކުރާނެ ގޮތްތަކަކީ ކޮބާ ހެއްޔެވެ؟ މިއީ ލޮބުވެތި ކިޔުންތެރިންނަށް އޮތް ޖަވާބެވެ.
ގެދޮރު އިޞްލާޙް ކުރުމުގައި މުއުމިނުން އިސްކަންދޭންޖެހޭ ކަންތައްތަކެއްވެއެވެ.
މިއީ ސުޢޫދީ ޢަރަބިއްޔާގެ މަޝްހޫރު ޢިލްމުވެރިއެއްކަމުގައިވާ ފަޟީލަތުއްޝައިޚް މުޙައްމަދު ޞާލިޙް އަލްމުނައްޖިދު حفظه الله ގެ ރިސާލާއެއްކަމަށްވާ (أربعون نصيحة لإصلاح البيوت) ގެ ތަރުޖަމާއެވެ.
އިސްލާމްދީނުގެ އެންމެ މުހިންމު ދެ މަސްދަރަކީ ކީރިތި ޤުރުއާނާއި ރަސޫލާ صلى الله عليه وسلم ގެ ސުންނަތެވެ.
އިންސާނުން މަގުފުރެއްދުމަށްޓަކައި ލެހެއްޓެވިގެންވާ މީހަކަށްވުމަށް، ﷲގެ ޙަޟްރަތުގައި އިބިލީސް އެދިދެންނެވިއެވެ. އަދި މިކަން ﷲ ތަޢާލާގެ ޙަޟްރަތުގައި ބޮޑާކަމާއެކު އިބިލީސް އިޢުލާންކުރިއެވެ.
الحمد لله والصلاة والسلام على رسول الله وعلى آله وصحبه أجمعين. އަޅުގަނޑުމެން އަބަދުވެސް ﷲ ތަޢާލާއަށް ކިޔަމަންތެރިކަން އަދާކޮށް، ފާފަތަކާއި ހަވާނަފްސާއި ދެކޮޅަށް އެއިލާހުގެ އެހީތެރިކަމާއި ރައްކަތެރިކަމަށް އެދެންވާނެއެވެ. އިބިލީސް
އާދަމުގެފާނާއި ޙައްވާގެފާނު (عليهما السلام)އަށް ކުރެވުނު ފާފައިގެ ބޮޑުކަން އިޙްސާސްވުމުން އެކަމާ ހިތާމަކޮށް، އެދެބޭފުޅުން ﷲ ތަޢާލާއަށް ތައުބާވާން ބޭނުންފުޅުވިއެވެ. ﷲ ތަޢާލާ އެބޭކަލުންނަށް ތައުބާގެ މަގު ދެއްކެވިއެވެ.
މަރްޘަދު ބުން އަބީ މަރްޘަދު ކިޔާ ބޭކަލަކު އުޅުއްވިއެވެ. އެކަލޭގެފާނަކީ މައްކާއިން މަދީނާއާއި ހަމައަށް އަސީރުން އުފުލައިދޭބޭކަލެވެ.
ތިޔަބައިމީހުންގެ ކުރިން އައި މީހުންގެ ތެރޭގައި ނުވަދިހަނުވަ މީހުން ޤަތުލުކުރި މީހަކުވިއެވެ. ފަހެ ބިންމަތީގައިވާ އެންމެ ޢިލްމުވެރި މީހަކާބެހޭގޮތުން އޭނާ ސުވާލުކުރިއެވެ.
އޭ ﷲގެ އަޅާއެވެ. ﷲ ތަޢާލާ ވަނީ ތައުބާގެ ދޮރު ހުޅުވައިލައްވާފައެވެ. ފަހެ ތިބާ (އެދޮރުން) ނުވަންނާނަން ހެއްޔެވެ.
އަހަރެން ޔަތީމު ކުއްޖެއްގެ މުދާނަހަމަ ގޮތުގައި އަތުލައި، އޭގެން ވިޔަފާރިއެއް ފެށީމެވެ. އެމުދާ އެތައް ގުނައަކުން އިތުރުވެ ވަރަށް ބޮޑު ފައިދާއެއް އަހަންނަށްވިއެވެ.
ތައުބާވުމާއިގުޅޭ މުހިއްމު ފަތުވާތައް ތިބާ ބުނެފާނެއެވެ. “އަހަރެން ތައުބާވާން ބޭނުމެވެ. އެކަމަކު ތައުބާވުމާބެހޭ ޙުކުމުތައް އަހަންނަކަށް ނޭނގެއެވެ. އަދި އަހަރެންގެ ސިކުނޑީގައި ބައިވަރު ސުވާލުތައްވެއެވެ. ފާފަތަކުން ފުރިހަމައަށް ތައުބާވުމާއި ގުޅޭގޮތުންނެވެ. އަދި އަހަރެން އިހުމާލުވެފައުވާ