ހެޔޮ ޢަމަލެއް ނިމުމާ ދިމާއަށް މިސްރާބު ޖަހާ އިރުގައި ވިސްނާލުން މުހިންމު ކަންތައްތަކެއް ވެއެވެ.
ހުދަންބަރާއި މާވަހަރު ލިބޭ ނަސީބުވެރިންނަށް އެ ލިބެނީ ދެ އަތް އުރާލައިގެން ބޮޑު އަށީގައި އޮތީމަކާއެއް ނޫނެވެ. މާކަނޑުގައްޔާއި ގޮނޑުދޮށްތައް މަތީ ހުށިޔާރު ލޮލަކުން ފާރަލައިގެން ތިބީމައެވެ. ހަމަ އެފަދައިން ލައިލަތުލް ޤަދްރި ލިބިގަތުމަށް އެދޭ މީހާއަށްވެސް އޮތީ ފާރަވެރިކަމާއި އެކު އެރޭ ލިބިގަތުމަށް ފަހު ދިހައިގެ ހުރިހާ ރެއެއްގައި މަސައްކަތް ކުރުމެވެ. އެހެނީ، އެއީ ކޮން ރެއެއްކަމެއް މޮޅަށް ދެނެވޮޑިގެންވަނީ މާތް ﷲ ކަމުގައި ވާތީއެވެ.
ދުނިޔަވީ އެހެނިހެން ކަންކަމެކޭ އެއްގޮތަށް، ދުނިޔޭގައި ދެއްވޭ ޖަޒާއަކީވެސް އަދި ސަޒާއަކީވެސް ވަގުތީ އެއްޗެކެވެ. އަދި އެންމެ ފުރިހަމަ އެއްޗެއް ނޫނެވެ. އެކަމުގެ ޙަޤީޤީ އަދި ފުރިހަމަ ބަދަލު ނުވަތަ ޖަޒާއާ އެމީހަކު ބައްދަލު ކުރާނީ ޤިޔާމަތް ދުވަހުންނެވެ.
ﷲ ދެކެ، އަޅާ ލޯބިވާ މިންވަރު ހާމަވެގެންދާ މައިގަނޑު 4 ވަގުތެއްވެއެވެ. މިކަން ބަޔާންކުރައްވާ އިބްނުލް ޤައްޔިމު رحمه الله ވިދާޅުވިއެވެ.
ދީނުގެ ހެޔޮ ވިސްނުން ލިބުމަށް ފަހު ދީނުން އެއްކިބާވާ ވަރަށް ގިނަ މީހުން އެއްކިބާވަނީ ދުނިޔަވީ ހެއްލުންތަކުގެ ސަބަބުންނެވެ. ނުވަތަ “ބިމަށް ލެނބިގަތުމުން” ނެވެ.
މީސްތަކުން ޢަމަލުކުރާ ގޮތެއް ބެއްލެވުމަށްޓަކައި، ﷲ ތަޢާލާ އެބައިމީހުންގެ ޙާލަތު ބަދަލުކުރައްވައެވެ.
ހެޔޮކަމުގެ އަހުލުވެރިންގެ މަޖިލީހެއްގައި ތިބާ އިށީނދެއްޖެ ކަމުގައި ވަނީނަމަ، ފަހެ ތިބާވަނީ ހެޔޮކަމެއްގެ މަތީގައެވެ. އެއީ ހަމަކަށަވަރުން ނަބިއްޔާ صلى ﷲ عليه وسلم ވަނީ ޞާލިޙު އަޅުތަކުންނާ މަޖިލިސްކުރުން، ގޮމަކަސްތޫރި އުފުލާ މީހަކާ މަޖުލީސްކުރުންފަދަ ކަމެއްގެ ގޮތުގައި ސިފަކުރައްވާފައެވެ.
ޢުޘްމާނުގެފާނު ބަނގުރާ ޞިފަކުރައްވާ ވިދާޅުވިއެވެ.”ބަނގުރަލާއި ދުރުވާށެވެ. ފަހެ އެއީ ހަމަކަށަވަރުން ހުރިހާ ނުބައިކަމެއްގެ އަޞްލެވެ.”
ލޮބުވެތި މުސްލިމުން އަޚުންނާއި އުޚްތުންނެވެ. ގިނަ ގިނައިން މަރު ހަނދުމަކޮށް މަރަށް ތައްޔާރުވެލައްވާށެވެ. ތައުބާ ފަސްނުކުރައްވާށެވެ. އަދި ފުރިހަމަ މުސްލިމެއްގެ ގޮތުގައި ދެމި ހުރުމަށް ޢަޒުމު ކަނޑައަޅުއްވާށެވެ!
ލޮބުވެތި އަޚުންނާއި އުޚްތުންނޭވެ. އަޅުގަނޑުމެންގެ ފައިވާނުގެ ވަދަށް ވުރެ، މަރު އަޅުގަނޑުމެންނާއި ގާތް ވެގެންވާ އިރު، އަބަދު ހީސަމާސާ ކުރުމުގައި އަވަދިނެތިވެ އުޅުން ހެޔޮވާނީ ކޮންފަދައަކުންތޯއެވެ؟
ރަމަޟާން މަސް ކައިރިވަމުން އަންނައިރު މި މަހަށްޓަކައި އެންމެހާ އަޅުކަމެއްގެ ފޭރާންލުމަށް ތައް.ޔާރުވާ ފަދައިން، ދީލަތިކަމުގެ ފޭރާންވެސް ތައްޔާރުކުރަން ޖެހެއެވެ.
ކައިވެނީގެ މުނާސަބަތުގައި ޙަފްލާ ބާއްވާއިރު އެމީހެއްގެ ފޯރުންތެރިކަން ހުރި މިންވަރަކުން އެކަން ކުރާށެވެ.
ﷲ ތަޢާލާ އެއިލާހަށް ކިޔަމަންތެރިވާ، ޞާލިޙު ތަޤްވާވެރި އަޅުތަކުންނަށްޓަކައި ނިޢުމަތުގެ މަންޒިލެއް ތައްޔާރުކުރައްވާފައިވެއެވެ. އެއީ ﷲ ތަޢާލާ އެއްކައުވަންތަކުރާ، ﷲ އަށް ޝަރީކުނުކުރާ މުވައްޙިދުންގެ މަންޒިލެވެ. އެއީ ހެޔޮލަފާ ސާލިޙު ޢަމަލުތައްކޮށް، ތަޤްވާގެ ފޭރާމުން ޒީނަތްތެރިވާ އަޅުންގެ މަންޒިލެވެ. އެއީ ދުނިޔަވީ ތަކުލީފުތަކާއި، ބަލާއާއި މުސީބާތްތަކަށް ކެތްތެރިވާ، ކެތްތެރިންގެ މަންޒިލެވެ.
އިސްލާމްދީނަކީ ޢިލްމުގެ ދީނެވެ. ޤުރުއާނުގައި އެންމެ ފުރަތަމަ ބާވައިލެއްވުނު އާޔަތުގައިވެސް އަމުރު ކުރެވިފައިވަނީ ކިޔުމަށެވެ. ކިޔުމަކީ ޢިލްމުތަކުގެ ތަނޅުދަނޑި އެވެ.
މައިންބަފައިންނަށް އިޙްތިރާމުކުރަމަކީ ﷲ ތަޢާލާ އަދި އެއިލާހުގެ ރަސޫލާ صلى الله عليه وسلم އަށް ކިޔަމަންވުމުގެ ތެރެއިން ހިމެނޭ ކަމެކެވެ.
ސަލަފުންގެ ދުވަސްވަރުގައި ބިންހެލުމެއް އައުމުން، ތައުބާވެ އިސްތިޣުފާރުކުރުމަށް އޭރުގެ ޢިލްމުވެރިން މީސްތަކުންނަށް ނަސޭޙަތްތެރިވެ އުޅުއްވިއެވެ.
ހެޔޮ ޢަމަލެއް ނިމުމާ ދިމާއަށް މިސްރާބު ޖަހާ އިރުގައި ވިސްނާލުން މުހިންމު ކަންތައްތަކެއް ވެއެވެ.
ހުދަންބަރާއި މާވަހަރު ލިބޭ ނަސީބުވެރިންނަށް އެ ލިބެނީ ދެ އަތް އުރާލައިގެން ބޮޑު އަށީގައި އޮތީމަކާއެއް ނޫނެވެ. މާކަނޑުގައްޔާއި ގޮނޑުދޮށްތައް މަތީ ހުށިޔާރު ލޮލަކުން ފާރަލައިގެން ތިބީމައެވެ. ހަމަ އެފަދައިން ލައިލަތުލް ޤަދްރި ލިބިގަތުމަށް އެދޭ މީހާއަށްވެސް އޮތީ ފާރަވެރިކަމާއި އެކު އެރޭ ލިބިގަތުމަށް ފަހު ދިހައިގެ ހުރިހާ ރެއެއްގައި މަސައްކަތް ކުރުމެވެ. އެހެނީ، އެއީ ކޮން ރެއެއްކަމެއް މޮޅަށް ދެނެވޮޑިގެންވަނީ މާތް ﷲ ކަމުގައި ވާތީއެވެ.
ދުނިޔަވީ އެހެނިހެން ކަންކަމެކޭ އެއްގޮތަށް، ދުނިޔޭގައި ދެއްވޭ ޖަޒާއަކީވެސް އަދި ސަޒާއަކީވެސް ވަގުތީ އެއްޗެކެވެ. އަދި އެންމެ ފުރިހަމަ އެއްޗެއް ނޫނެވެ. އެކަމުގެ ޙަޤީޤީ އަދި ފުރިހަމަ ބަދަލު ނުވަތަ ޖަޒާއާ އެމީހަކު ބައްދަލު ކުރާނީ ޤިޔާމަތް ދުވަހުންނެވެ.
ﷲ ދެކެ، އަޅާ ލޯބިވާ މިންވަރު ހާމަވެގެންދާ މައިގަނޑު 4 ވަގުތެއްވެއެވެ. މިކަން ބަޔާންކުރައްވާ އިބްނުލް ޤައްޔިމު رحمه الله ވިދާޅުވިއެވެ.
ދީނުގެ ހެޔޮ ވިސްނުން ލިބުމަށް ފަހު ދީނުން އެއްކިބާވާ ވަރަށް ގިނަ މީހުން އެއްކިބާވަނީ ދުނިޔަވީ ހެއްލުންތަކުގެ ސަބަބުންނެވެ. ނުވަތަ “ބިމަށް ލެނބިގަތުމުން” ނެވެ.
މީސްތަކުން ޢަމަލުކުރާ ގޮތެއް ބެއްލެވުމަށްޓަކައި، ﷲ ތަޢާލާ އެބައިމީހުންގެ ޙާލަތު ބަދަލުކުރައްވައެވެ.
ހެޔޮކަމުގެ އަހުލުވެރިންގެ މަޖިލީހެއްގައި ތިބާ އިށީނދެއްޖެ ކަމުގައި ވަނީނަމަ، ފަހެ ތިބާވަނީ ހެޔޮކަމެއްގެ މަތީގައެވެ. އެއީ ހަމަކަށަވަރުން ނަބިއްޔާ صلى ﷲ عليه وسلم ވަނީ ޞާލިޙު އަޅުތަކުންނާ މަޖިލިސްކުރުން، ގޮމަކަސްތޫރި އުފުލާ މީހަކާ މަޖުލީސްކުރުންފަދަ ކަމެއްގެ ގޮތުގައި ސިފަކުރައްވާފައެވެ.
ޢުޘްމާނުގެފާނު ބަނގުރާ ޞިފަކުރައްވާ ވިދާޅުވިއެވެ.”ބަނގުރަލާއި ދުރުވާށެވެ. ފަހެ އެއީ ހަމަކަށަވަރުން ހުރިހާ ނުބައިކަމެއްގެ އަޞްލެވެ.”
ލޮބުވެތި މުސްލިމުން އަޚުންނާއި އުޚްތުންނެވެ. ގިނަ ގިނައިން މަރު ހަނދުމަކޮށް މަރަށް ތައްޔާރުވެލައްވާށެވެ. ތައުބާ ފަސްނުކުރައްވާށެވެ. އަދި ފުރިހަމަ މުސްލިމެއްގެ ގޮތުގައި ދެމި ހުރުމަށް ޢަޒުމު ކަނޑައަޅުއްވާށެވެ!
ލޮބުވެތި އަޚުންނާއި އުޚްތުންނޭވެ. އަޅުގަނޑުމެންގެ ފައިވާނުގެ ވަދަށް ވުރެ، މަރު އަޅުގަނޑުމެންނާއި ގާތް ވެގެންވާ އިރު، އަބަދު ހީސަމާސާ ކުރުމުގައި އަވަދިނެތިވެ އުޅުން ހެޔޮވާނީ ކޮންފަދައަކުންތޯއެވެ؟
ރަމަޟާން މަސް ކައިރިވަމުން އަންނައިރު މި މަހަށްޓަކައި އެންމެހާ އަޅުކަމެއްގެ ފޭރާންލުމަށް ތައް.ޔާރުވާ ފަދައިން، ދީލަތިކަމުގެ ފޭރާންވެސް ތައްޔާރުކުރަން ޖެހެއެވެ.
ކައިވެނީގެ މުނާސަބަތުގައި ޙަފްލާ ބާއްވާއިރު އެމީހެއްގެ ފޯރުންތެރިކަން ހުރި މިންވަރަކުން އެކަން ކުރާށެވެ.
ﷲ ތަޢާލާ އެއިލާހަށް ކިޔަމަންތެރިވާ، ޞާލިޙު ތަޤްވާވެރި އަޅުތަކުންނަށްޓަކައި ނިޢުމަތުގެ މަންޒިލެއް ތައްޔާރުކުރައްވާފައިވެއެވެ. އެއީ ﷲ ތަޢާލާ އެއްކައުވަންތަކުރާ، ﷲ އަށް ޝަރީކުނުކުރާ މުވައްޙިދުންގެ މަންޒިލެވެ. އެއީ ހެޔޮލަފާ ސާލިޙު ޢަމަލުތައްކޮށް، ތަޤްވާގެ ފޭރާމުން ޒީނަތްތެރިވާ އަޅުންގެ މަންޒިލެވެ. އެއީ ދުނިޔަވީ ތަކުލީފުތަކާއި، ބަލާއާއި މުސީބާތްތަކަށް ކެތްތެރިވާ، ކެތްތެރިންގެ މަންޒިލެވެ.
އިސްލާމްދީނަކީ ޢިލްމުގެ ދީނެވެ. ޤުރުއާނުގައި އެންމެ ފުރަތަމަ ބާވައިލެއްވުނު އާޔަތުގައިވެސް އަމުރު ކުރެވިފައިވަނީ ކިޔުމަށެވެ. ކިޔުމަކީ ޢިލްމުތަކުގެ ތަނޅުދަނޑި އެވެ.
މައިންބަފައިންނަށް އިޙްތިރާމުކުރަމަކީ ﷲ ތަޢާލާ އަދި އެއިލާހުގެ ރަސޫލާ صلى الله عليه وسلم އަށް ކިޔަމަންވުމުގެ ތެރެއިން ހިމެނޭ ކަމެކެވެ.
ސަލަފުންގެ ދުވަސްވަރުގައި ބިންހެލުމެއް އައުމުން، ތައުބާވެ އިސްތިޣުފާރުކުރުމަށް އޭރުގެ ޢިލްމުވެރިން މީސްތަކުންނަށް ނަސޭޙަތްތެރިވެ އުޅުއްވިއެވެ.
