[vstrsnln_info]

މި ވެބްސައިޓުގައިވާ ލިޔުންތައް ނަކަލު ކުރާނަމަ މި ވެބްސައިޓަށާއި ލިޔުންތެރިއާއަށް ހަވާލާދެއްވާ!

މި ވެބްސައިޓުގައިވާ ލިޔުންތައް ނަކަލު ކުރާނަމަ މި ވެބްސައިޓަށާއި ލިޔުންތެރިއާއަށް ހަވާލާދެއްވާ!

ފިޤުހާއި އޭގެ ޢިލްމުތައް

ނަސްޚުވުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 8

ޤަވާޢިދު: الـمُتَأَخَّرُ مِنَ النَّصَّيْنِ نَاسِخٌ لِلمُتَقَدَّمِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ދެ ނައްޞުގެ ތެރެއިން ފަހުގެ ނައްޞަކީ ކުރީގެ ނައްޞު ނަސްޚުކުރާ އެއްޗެއް} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ނަސްޚުކުރާ ދަލީލަކީ ނަސްޚުކުރެވޭ ދަލީލަށްވުރެ

ނަސްޚުވުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 7

ޤަވާޢިދު: النَّسْخُ يُعْرَفُ بِتَنْصِيْصِ الشَّارِعِ عَلَيْهِ وَبِالتَّارِيْخِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ނަސްޚުވެފައިވާކަން އެނގެނީ ޝަރުޢުކުރައްވާ ފަރާތުން އެކަން ނައްޞުކުރެއްވުމުން ނުވަތަ ތާރީޚުން} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: މި ޤަވާޢިދުގައި ވާހަކަ މިދެކެވެނީ

ނަސްޚުވުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 6

ޤަވާޢިދު: نَسْخُ السُّنَّةِ بِالقُرْآنِ جَائِزٌ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ޤުރުއާނުން ސުންނަތް ނަސްޚުވުން ޖާއިޒު} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ޤުރުއާނުން ސުންނަތް ނަސްޚުކުރެވުމީ ވެދާނެކަމެކެވެ. އެއީ މުތަވާތިރު ސުންނަތެއް ކަމުގައިވިޔަސް ނުވަތަ މަޝްހޫރު

ނަސްޚުވުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 5

ޤަވާޢިދު: نَسْخُ الكِتَابِ بِالسُّنَّةِ جَائِزٌ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ސުންނަތުން ޤުރުއާން ނަސްޚުވުން ޖާއިޒު} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ސުންނަތުން ޤުރުއާން ނަސްޚުކުރެވުމީ ޖުމްލަގޮތެއްގައި ވެދާނެކަމެކެވެ. އެހެނީ، ޞައްޙަ ނަބަވީ ސުންނަތަކީ ޤުރުއާންފަދައިން

ނަސްޚުވުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 4

ޤަވާޢިދު: نَسْخُ القُرْآنِ بِالقُرْآنِ جَائِزٌ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ޤުރުއާނުން ޤުރުއާން ނަސްޚުވުން ޖާއިޒު} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ޤުރުއާނުން ޤުރުއާން ނަސްޚުކުރެވުމީ ޝަރުޢީގޮތުން ޖާއިޒު (ވެދާނެ) ކަމެކެވެ. އަދި ވެދާނެކަމަށް ބުއްދީގެގޮތުން

ނަސްޚުވުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 3

ޤަވާޢިދު: الشَّيْءُ إِنَّـمَا يُنْسَخُ بِـمِثْلِهِ أَوْ بِأَقْوَى مِنْهُ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {އެއްޗެއް ނަސްޚުކުރެވޭނީ އެއާ އެއްފަދަ ނުވަތަ އެއަށްވުރެ ވަރުގަދަ އެއްޗަކުން} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ބާރުގަދަކަމުގެ ގޮތުން ނަސްޚުކުރެވޭ

އިޖުތިހާދާއި ތަޤުލީދާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 15

ޤަވާޢިދު: تَقْلِيْدُ الـمَيِّتِ جَائِزٌ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {މައްޔިތާއަށް ތަޤުލީދުކުރުން ހުއްދަވެގެންވޭ} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ތަޤުލީދުކުރާ އާންމުމީހަކަށް މައްސަލައެއް ނުވަތަ ހާދިސާއެއް ކުރިމަތިވިއިރު، އެ ކަމާ ގުޅޭގޮތުން ދިރިހުރި އެއްވެސް މުޖުތަހިދު

ނަސްޚުވުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 2

ޤަވާޢިދު: الأَصْلُ عَدَمُ النَّسْخِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {އަޞްލަކީ ނަސްޚު ނުވުން} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ޙަޤީޤަތުގައި ﷲ ތަޢާލާ އެކަލާނގެ އަޅުތަކުންނަށް ޝަރުޢުކުރެއްވި ޙުކުމްތަކަކީ އެއަށް ޢަމަލުކުރުމަށް ޝަރުޢުކުރެއްވި ޙުކުމްތަކެކެވެ. އެހެންކަމުން،

އިޖުތިހާދާއި ތަޤުލީދާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 14

ޤަވާޢިދު: لَا يُعْمَلُ بِالقَولِ الـمُخَرَّجِ حَيْثُ أَمْكَنَ الفَرْقُ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ތަފާތުވުމުގެ ފުރުޞަތުއޮތުމުން، ތަޚްރީޖުކުރެވިފައިވާ ބަސްފުޅަށް ޢަމަލެއް ނުކުރެވޭނެ} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ވަކި މައްސަލައަކާ ގުޅޭގޮތުން މުޖުތަހިދު ޢިލްމުވެރިޔެއްގެ

އިޖުތިހާދާއި ތަޤުލީދާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 13

ޤަވާޢިދު: إِذَا تَكَرَّرَتِ الوَاقِعَةُ يَلْزَمُ الـمُجْتَهِدَ تَكْرِيْرُ النَّظَرِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ހާދިސާ ތަފާތުވެއްޖެނަމަ، އަލުން ނަޒަރުހިންގުން މުޖުތަހިދަށް ލާޒިމުވާނެ} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ދިމާވި ހާދިސާއެއްގައި ނުވަތަ ކަމެއްގައި މުޖުތަހިދު

ނަސްޚުވުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 1

ޤަވާޢިދު: النَّسْخُ جَائِزٌ عَقْلًا، وَوَاقِعٌ سَمْعًا މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ނަސްޚުވުމީ ބުއްދީގެ ގޮތުން ބަލާއިރު ވުން އެކަށީގެންވާ ކަމެއް، އަދި ސަމްޢީ ގޮތުން ބަލާއިރު ހިނގާ ކަމެއް} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު:

އިޖުތިހާދާއި ތަޤުލީދާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 12

ޤަވާޢިދު: الـمُجْتَهِدُ إِذَا رَجَعَ عَن قَوْلٍ لَا يَجُوزُ الأَخَذُ بِهِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {މުޖުތަހިދު ޢިލްމުވެރިޔާ އެ ބޭފުޅާގެ ބަސްފުޅަކުން ރުޖޫޢަވެއްޖެނަމަ އޭގައި ހިފުން ހުއްދަވެގެން ނުވޭ} މި ޤަވާޢިދުގެ

އިޖުތިހާދާއި ތަޤުލީދާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 11

ޤަވާޢިދު: تَتَبُّعُ رُخَصِ الـمَذَاهِبِ لَا يَجُوزُ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {މަޒުހަބުތަކުގެ ރުޚުޞާތަކަށް ތަބާވުން ހުއްދަވެގެން ނުވޭ} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ޙުއްޖަތާއި ދަލީލަށް ބެލުމެއްނެތި މަޒުހަބުތަކުގެ ފިޤުހުވެރިންގެ ރައުޔުތަކުގެ ތެރެއިން އެންމެ

އިޖުތިހާދާއި ތަޤުލީދާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 10

ޤަވާޢިދު: إِذَا اخْتَلَفَ عَلَى الـمُقَلِّدِ اجْتِهَادُ مُجْتَهِدَيْنِ فَإِنَّهُ يُقَلِّدُ مَن شَاءَ مِنْهُمَا މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ދެ މުޖުތަހިދެއްގެ އިޖުތިހާދު ތަފާތުވެފައިވާތީ މުޤައްލިދަކަށް ފެނިއްޖެނަމަ، އޭނާއަށް އެ ތަނުން ބޭނުން

حيض ގެ ބައެއް ޙުކުމްތައް

الحمد لله والصلاة والسلام على من لا نبي بعده وعلى آله وأصحابه الأبرار. أما بعد : حيض ގެ މައްސަލަ ތަކަކީ ވަރަށް ގިނަ އަންހެނުންނަށް ނޭނގޭ މައްސަލަ

ނަސްޚުވުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 8

ޤަވާޢިދު: الـمُتَأَخَّرُ مِنَ النَّصَّيْنِ نَاسِخٌ لِلمُتَقَدَّمِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ދެ ނައްޞުގެ ތެރެއިން ފަހުގެ ނައްޞަކީ ކުރީގެ ނައްޞު ނަސްޚުކުރާ އެއްޗެއް} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ނަސްޚުކުރާ ދަލީލަކީ ނަސްޚުކުރެވޭ ދަލީލަށްވުރެ

ނަސްޚުވުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 7

ޤަވާޢިދު: النَّسْخُ يُعْرَفُ بِتَنْصِيْصِ الشَّارِعِ عَلَيْهِ وَبِالتَّارِيْخِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ނަސްޚުވެފައިވާކަން އެނގެނީ ޝަރުޢުކުރައްވާ ފަރާތުން އެކަން ނައްޞުކުރެއްވުމުން ނުވަތަ ތާރީޚުން} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: މި ޤަވާޢިދުގައި ވާހަކަ މިދެކެވެނީ

ނަސްޚުވުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 6

ޤަވާޢިދު: نَسْخُ السُّنَّةِ بِالقُرْآنِ جَائِزٌ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ޤުރުއާނުން ސުންނަތް ނަސްޚުވުން ޖާއިޒު} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ޤުރުއާނުން ސުންނަތް ނަސްޚުކުރެވުމީ ވެދާނެކަމެކެވެ. އެއީ މުތަވާތިރު ސުންނަތެއް ކަމުގައިވިޔަސް ނުވަތަ މަޝްހޫރު

ނަސްޚުވުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 5

ޤަވާޢިދު: نَسْخُ الكِتَابِ بِالسُّنَّةِ جَائِزٌ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ސުންނަތުން ޤުރުއާން ނަސްޚުވުން ޖާއިޒު} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ސުންނަތުން ޤުރުއާން ނަސްޚުކުރެވުމީ ޖުމްލަގޮތެއްގައި ވެދާނެކަމެކެވެ. އެހެނީ، ޞައްޙަ ނަބަވީ ސުންނަތަކީ ޤުރުއާންފަދައިން

ނަސްޚުވުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 4

ޤަވާޢިދު: نَسْخُ القُرْآنِ بِالقُرْآنِ جَائِزٌ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ޤުރުއާނުން ޤުރުއާން ނަސްޚުވުން ޖާއިޒު} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ޤުރުއާނުން ޤުރުއާން ނަސްޚުކުރެވުމީ ޝަރުޢީގޮތުން ޖާއިޒު (ވެދާނެ) ކަމެކެވެ. އަދި ވެދާނެކަމަށް ބުއްދީގެގޮތުން

ނަސްޚުވުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 3

ޤަވާޢިދު: الشَّيْءُ إِنَّـمَا يُنْسَخُ بِـمِثْلِهِ أَوْ بِأَقْوَى مِنْهُ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {އެއްޗެއް ނަސްޚުކުރެވޭނީ އެއާ އެއްފަދަ ނުވަތަ އެއަށްވުރެ ވަރުގަދަ އެއްޗަކުން} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ބާރުގަދަކަމުގެ ގޮތުން ނަސްޚުކުރެވޭ

އިޖުތިހާދާއި ތަޤުލީދާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 15

ޤަވާޢިދު: تَقْلِيْدُ الـمَيِّتِ جَائِزٌ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {މައްޔިތާއަށް ތަޤުލީދުކުރުން ހުއްދަވެގެންވޭ} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ތަޤުލީދުކުރާ އާންމުމީހަކަށް މައްސަލައެއް ނުވަތަ ހާދިސާއެއް ކުރިމަތިވިއިރު، އެ ކަމާ ގުޅޭގޮތުން ދިރިހުރި އެއްވެސް މުޖުތަހިދު

ނަސްޚުވުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 2

ޤަވާޢިދު: الأَصْلُ عَدَمُ النَّسْخِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {އަޞްލަކީ ނަސްޚު ނުވުން} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ޙަޤީޤަތުގައި ﷲ ތަޢާލާ އެކަލާނގެ އަޅުތަކުންނަށް ޝަރުޢުކުރެއްވި ޙުކުމްތަކަކީ އެއަށް ޢަމަލުކުރުމަށް ޝަރުޢުކުރެއްވި ޙުކުމްތަކެކެވެ. އެހެންކަމުން،

އިޖުތިހާދާއި ތަޤުލީދާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 14

ޤަވާޢިދު: لَا يُعْمَلُ بِالقَولِ الـمُخَرَّجِ حَيْثُ أَمْكَنَ الفَرْقُ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ތަފާތުވުމުގެ ފުރުޞަތުއޮތުމުން، ތަޚްރީޖުކުރެވިފައިވާ ބަސްފުޅަށް ޢަމަލެއް ނުކުރެވޭނެ} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ވަކި މައްސަލައަކާ ގުޅޭގޮތުން މުޖުތަހިދު ޢިލްމުވެރިޔެއްގެ

އިޖުތިހާދާއި ތަޤުލީދާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 13

ޤަވާޢިދު: إِذَا تَكَرَّرَتِ الوَاقِعَةُ يَلْزَمُ الـمُجْتَهِدَ تَكْرِيْرُ النَّظَرِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ހާދިސާ ތަފާތުވެއްޖެނަމަ، އަލުން ނަޒަރުހިންގުން މުޖުތަހިދަށް ލާޒިމުވާނެ} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ދިމާވި ހާދިސާއެއްގައި ނުވަތަ ކަމެއްގައި މުޖުތަހިދު

ނަސްޚުވުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 1

ޤަވާޢިދު: النَّسْخُ جَائِزٌ عَقْلًا، وَوَاقِعٌ سَمْعًا މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ނަސްޚުވުމީ ބުއްދީގެ ގޮތުން ބަލާއިރު ވުން އެކަށީގެންވާ ކަމެއް، އަދި ސަމްޢީ ގޮތުން ބަލާއިރު ހިނގާ ކަމެއް} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު:

އިޖުތިހާދާއި ތަޤުލީދާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 12

ޤަވާޢިދު: الـمُجْتَهِدُ إِذَا رَجَعَ عَن قَوْلٍ لَا يَجُوزُ الأَخَذُ بِهِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {މުޖުތަހިދު ޢިލްމުވެރިޔާ އެ ބޭފުޅާގެ ބަސްފުޅަކުން ރުޖޫޢަވެއްޖެނަމަ އޭގައި ހިފުން ހުއްދަވެގެން ނުވޭ} މި ޤަވާޢިދުގެ

އިޖުތިހާދާއި ތަޤުލީދާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 11

ޤަވާޢިދު: تَتَبُّعُ رُخَصِ الـمَذَاهِبِ لَا يَجُوزُ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {މަޒުހަބުތަކުގެ ރުޚުޞާތަކަށް ތަބާވުން ހުއްދަވެގެން ނުވޭ} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ޙުއްޖަތާއި ދަލީލަށް ބެލުމެއްނެތި މަޒުހަބުތަކުގެ ފިޤުހުވެރިންގެ ރައުޔުތަކުގެ ތެރެއިން އެންމެ

އިޖުތިހާދާއި ތަޤުލީދާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 10

ޤަވާޢިދު: إِذَا اخْتَلَفَ عَلَى الـمُقَلِّدِ اجْتِهَادُ مُجْتَهِدَيْنِ فَإِنَّهُ يُقَلِّدُ مَن شَاءَ مِنْهُمَا މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ދެ މުޖުތަހިދެއްގެ އިޖުތިހާދު ތަފާތުވެފައިވާތީ މުޤައްލިދަކަށް ފެނިއްޖެނަމަ، އޭނާއަށް އެ ތަނުން ބޭނުން

حيض ގެ ބައެއް ޙުކުމްތައް

الحمد لله والصلاة والسلام على من لا نبي بعده وعلى آله وأصحابه الأبرار. أما بعد : حيض ގެ މައްސަލަ ތަކަކީ ވަރަށް ގިނަ އަންހެނުންނަށް ނޭނގޭ މައްސަލަ