އިސްލާމްދީނަކީ އަޚުވަންތަ ކަމުގެ ދީނެކެވެ. އެދީނުގައި ވަނީ އެއްބަޔަކު އަނެއްބަޔަކު އެކުވެރިވެ އަދި އެއްބަޔަކު އަނެއްބަޔަކަށް ހެޔޮއެދުމަށް އަމުރުކުރައްވާފައެވެ. އަދި މިކަމަށް ބާރުއަޅުއްވާފައިވެއެވެ. އެގޮތުން އިސްލާމްދީނުގައި އަޚުވަންތަކަމަށް ބާރުއެޅުއްވުމުގެ ގޮތުން ނަބިއްޔާ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި
އިސްލާމްދީނުގައި ޢާއްމުގޮތެއްގައި ހުރިހާ ކަބޯތަކެއްޗެއްވަނީ ހުއްދަ ކުރައްވައި ޙަލާލް ކުރައްވައިފައެވެ. ހަރާމްކުރެއްވި އެއްޗެއް ފިޔަވައެވެ. މިސާލަކަށް އޫރުމަސް، މުޅަތަކެތި، ބަނގުރާ، އަދި ﷲގެ އިސްމުފުޅު ނުގަނެ ކަތިލެވޭތަކެއްޗަކީ ކަނޑައެޅިގެން ހަރާމް އެއްޗިއްސެވެ. ނަމަވެސް ޤުރުއާނުގައި
14.ކެއުން ބުއިމުގައި ރަނާއި އަދި ރިހީގެ ތަށި ބޭނުން ކުރުން އުއްމު ސަލަމާ رضي الله عنها އަރިހުން ރިވާވެގެން އައިސްފައިވެއެވެ. ރަސޫލު ﷲ صلى الله عليه وسلم ޙަދީޘް ކުރެއްވިއެވެ. ((مَنْ
ނަމާދު ވަގުތު ފާއިތުވުމުގެ ސަބަބުން ފަހުން ގިނަ ނަމާދުތަކެއް އެއްކޮށްކުރާ މީހާގެ ބަންގި އާއި ޤަމަތް: ނިދުމުގެ ސަބަބުން ނުވަތަ ހަނދާން ނެތުމުގެ ސަބަބުން ނަމާދެއް ނުވަތަ އެއަށްވުރެ ގިނައިންވެސް ނަމާދުތަކެއް ވަގުތުން ފާއިތުވެއްޖެނަމަ،
ލޮބުވެތި މުސްލިމު އަޚުންނާއި އުޚުތުންނޭވެ! މިއަދު އަޅުގަނޑުމެން ދިރިއުޅެމުންދާ މުޖުތަމަޢަށް ކަޅިއެއް އެއްލާ ބަލައިފިނަމަ، ފެންނަމުންދާ ހިތާމަވެރި މަންޒަރަކީ ބަލިމީހުންނަށް އެކަށީގެންވާ އަޅާލުމެއް ނުދޭތަނެވެ. ހޮސްޕިޓަލުގައި އަޅާލާނެ ބަޔަކު ނުވެ، އެނދުތަންމަތިވެފައިވާ ތަނެވެ.
އަޅުގަނޑުމެން މުސްލިމުންނަށްވަނީ ﷲ ފިޔަވައި ޙައްޤުގޮތުގައި އަޅުކަންވެވޭ އިލާހެއްނުވާކަމާއި އަދި ނަބިއްޔާ މުޙައްމަދު ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމައަކީ ﷲގެ އަޅާ އަދި ރަސޫލާކަމަށް ހެކިވުމުންނެވެ. އެކަމަށް ޓަކައި އަޅުގަނޑުމެން ކިޔާ ކަލިމައަކީ (لا إله
* ޣީބަބުނުމުގެ ބައެއް ސަބަބުތަކާއި ބެހޭގޮތުން ابن تيمية رحمه الله، ވިދާޅުވެފައިވެއެވެ. އޭގެ ތެރެއިން : މީހުން އެއްވެހަދާ މަޖްލިސްތަކުގައި މީސްތަކުން ޣީބަ ބުނެއުޅެއެވެ. ނަމަވެސް އެބައިމީހުން ޣީބަ ބުނަނީ އެކަން ރައްދުވާ
ޣީބައަކީ ހަމައެކަނި ބުނެލާ ބަހަކުން ކުރެވޭ ކަމެއްނޫނެވެ. ނަމަވެސް އިޝާރާތުންނާއި، ހަނާއެޅުމާއި، މީހެއްގެ ހުރި އުނިކަމަކަށް ފާޑު ކިޔުމާއި، ލިޔުމުންނާއި، ކުރެވޭ ހަރަކާތުންވެސް ޣީބައިގެ މަގްސަދެއް އެކަމުގައި ވާނަމަ އެކަންކަން ޣީބައިގެތެރެއަށް ވަދެގެން ދެއެވެ.
الحمد لله رب العالمين. والصلاة و السلام على أشرف الأنبياء والمرسلين. و بعد: މައިންބަފައިންނަށް ކަމޭހިތުމަކީ އިސްލާމްދީނުގައި ވަރަށް މުހިންމު މަތިވެރި ދަރަޖައެއް ދެއްވާފައިވާ ކަމެކެވެ. އެހެނީ މައިންބަފައިންނަކީ އިންސާނުން
މުއުމިނުންނަށް ފުރައްސާރަކުރުން ﷲ ތަޢާލާ ވަޙީކުރައްވައިފައިވެއެވެ. (( وَإِذَا لَقُوا الَّذِينَ آمَنُوا قَالُوا آمَنَّا وَإِذَا خَلَوْا إِلَىٰ شَيَاطِينِهِمْ قَالُوا إِنَّا مَعَكُمْ إِنَّمَا نَحْنُ مُسْتَهْزِئُون)) )) اللَّـهُ يَسْتَهْزِئُ
އެނގި ވަޑައިގަންނަވާނޭފަދައިން، ﷲގެ ރަސޫލާ ސަލާމާއި ޞަލާވަތްލެވި އިބްރާހީމް ޢަލައިހިއްސަލާމަށްފަހު، ދެން ވަޑައިގެންނެވި ކޮންމެ ނަބިބޭކަލެއްވެސް ވަޑައިގެންނެވީ އެކަލޭގެފާނުގެ ދަރިކޮޅުންނެވެ. އެގޮތުން ﷲގެ ނަބިއްޔާ އައްޔޫބު ޢަލައިހިއްސަލާމް އަކީވެސް ﷲގެ ޚަލީލް އިބްރާހީމް ޢަލައިހިއްސަލާމްގެ
މި އާޔަތުގައިވާ ބީހުމުގެ އެންމެ ރަނގަޅު މާނައަކީ ޖިމާޢުވުމެވެ. މި އާޔަތުގައި އެ ބުނާ, ތިޔަބައިމީހުން ބީހުން, އޭގެ މާނައަކީ ތިޔަބައިމީހުން ޖިމާޢުވުމެވެ. އެހެނެއްކަމަކު އެ ބީހުމެއްގައި ޖިމާޢުވުމެއްނުވާ، ބޮސް ދިނުމާއި، އަތުގައި އެކުލެވިގެންވާ
މަރާއި ދިރުންލެއްވުމުގެ އެންމެ ބޮޑު ޙިކުމަތަކީ އިމްތިޙާނުކުރުމެވެ. މީސްތަކުން އާޚިރުގައި ބެހިގެންދަނީ ދެ ޖަމާޢަތަކަށެވެ. އެއީ ނަރަކައިގެ ޖަމާޢަތާއި ސުވަރުގޭގެ ޖަމާޢަތެވެ. ﷲ تعالى ގެ ވަހީ ބަސްފުޅުހައިވެއެވެ. فَرِيقٌ فِي الْجَنَّةِ وَفَرِيقٌ فِي
الحمد لله رب العالمين. والصلاة و السلام على حبيبنا محمد و آله و صحبه أحمعين و بعد: ޢައްލާމާ އިބުނު އަލްޢުޘައިމީން ރަޙިމަހުﷲ ބަޔާންކުރައްވައެވެ. “ރިސާލާގެ ޚުލާޞާ. އިސްވެދިޔަ
މިކަމުގެ ނުބައި ކަމާއި, މިކަމުގެ ސުންޕާކަން އެނގިހުރެ ޢީބަބުނާ ބަޔަކީ، ބަލިކަށި، ފިނޑި،ބައެއް ކަމުގައި ނޫނީ ނުވާނެއެވެ. އަދި އީމާންކަން ބަލިކަށި ވެފައިވާ ބައެއްގެ މެދުގައި މެނުވީ މިކަން ފެތުރިގެން ނުދާނެއެވެ. އެކަމަކީ މީސްތަކުންގެ
ޞަދަޤާތް ދޭއިރުގައި ވަންހަނާކުރުމަކީ ޞަދަޤާތް ދޭ މީހާ ދެއްކުންތެރި ކަމުން ދުރުކޮށްދޭ ކަމެކެވެ. އަދި ޞަދަޤާތް ދޭމީހާގެ ނިޔަތް އިޙްލާސްތެރި ކޮށްދިނުމަށް އެހީތެރިވެދެއެވެ. ޞަދަޤާތް ދޭއިރުގައި ވަންހަނާކުރުމުގެ މާނައަކީ ކާކު ދިން އެއްޗެކަން
އިސްލާމްދީނަކީ އަޚުވަންތަ ކަމުގެ ދީނެކެވެ. އެދީނުގައި ވަނީ އެއްބަޔަކު އަނެއްބަޔަކު އެކުވެރިވެ އަދި އެއްބަޔަކު އަނެއްބަޔަކަށް ހެޔޮއެދުމަށް އަމުރުކުރައްވާފައެވެ. އަދި މިކަމަށް ބާރުއަޅުއްވާފައިވެއެވެ. އެގޮތުން އިސްލާމްދީނުގައި އަޚުވަންތަކަމަށް ބާރުއެޅުއްވުމުގެ ގޮތުން ނަބިއްޔާ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި
އިސްލާމްދީނުގައި ޢާއްމުގޮތެއްގައި ހުރިހާ ކަބޯތަކެއްޗެއްވަނީ ހުއްދަ ކުރައްވައި ޙަލާލް ކުރައްވައިފައެވެ. ހަރާމްކުރެއްވި އެއްޗެއް ފިޔަވައެވެ. މިސާލަކަށް އޫރުމަސް، މުޅަތަކެތި، ބަނގުރާ، އަދި ﷲގެ އިސްމުފުޅު ނުގަނެ ކަތިލެވޭތަކެއްޗަކީ ކަނޑައެޅިގެން ހަރާމް އެއްޗިއްސެވެ. ނަމަވެސް ޤުރުއާނުގައި
14.ކެއުން ބުއިމުގައި ރަނާއި އަދި ރިހީގެ ތަށި ބޭނުން ކުރުން އުއްމު ސަލަމާ رضي الله عنها އަރިހުން ރިވާވެގެން އައިސްފައިވެއެވެ. ރަސޫލު ﷲ صلى الله عليه وسلم ޙަދީޘް ކުރެއްވިއެވެ. ((مَنْ
ނަމާދު ވަގުތު ފާއިތުވުމުގެ ސަބަބުން ފަހުން ގިނަ ނަމާދުތަކެއް އެއްކޮށްކުރާ މީހާގެ ބަންގި އާއި ޤަމަތް: ނިދުމުގެ ސަބަބުން ނުވަތަ ހަނދާން ނެތުމުގެ ސަބަބުން ނަމާދެއް ނުވަތަ އެއަށްވުރެ ގިނައިންވެސް ނަމާދުތަކެއް ވަގުތުން ފާއިތުވެއްޖެނަމަ،
ލޮބުވެތި މުސްލިމު އަޚުންނާއި އުޚުތުންނޭވެ! މިއަދު އަޅުގަނޑުމެން ދިރިއުޅެމުންދާ މުޖުތަމަޢަށް ކަޅިއެއް އެއްލާ ބަލައިފިނަމަ، ފެންނަމުންދާ ހިތާމަވެރި މަންޒަރަކީ ބަލިމީހުންނަށް އެކަށީގެންވާ އަޅާލުމެއް ނުދޭތަނެވެ. ހޮސްޕިޓަލުގައި އަޅާލާނެ ބަޔަކު ނުވެ، އެނދުތަންމަތިވެފައިވާ ތަނެވެ.
އަޅުގަނޑުމެން މުސްލިމުންނަށްވަނީ ﷲ ފިޔަވައި ޙައްޤުގޮތުގައި އަޅުކަންވެވޭ އިލާހެއްނުވާކަމާއި އަދި ނަބިއްޔާ މުޙައްމަދު ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމައަކީ ﷲގެ އަޅާ އަދި ރަސޫލާކަމަށް ހެކިވުމުންނެވެ. އެކަމަށް ޓަކައި އަޅުގަނޑުމެން ކިޔާ ކަލިމައަކީ (لا إله
* ޣީބަބުނުމުގެ ބައެއް ސަބަބުތަކާއި ބެހޭގޮތުން ابن تيمية رحمه الله، ވިދާޅުވެފައިވެއެވެ. އޭގެ ތެރެއިން : މީހުން އެއްވެހަދާ މަޖްލިސްތަކުގައި މީސްތަކުން ޣީބަ ބުނެއުޅެއެވެ. ނަމަވެސް އެބައިމީހުން ޣީބަ ބުނަނީ އެކަން ރައްދުވާ
ޣީބައަކީ ހަމައެކަނި ބުނެލާ ބަހަކުން ކުރެވޭ ކަމެއްނޫނެވެ. ނަމަވެސް އިޝާރާތުންނާއި، ހަނާއެޅުމާއި، މީހެއްގެ ހުރި އުނިކަމަކަށް ފާޑު ކިޔުމާއި، ލިޔުމުންނާއި، ކުރެވޭ ހަރަކާތުންވެސް ޣީބައިގެ މަގްސަދެއް އެކަމުގައި ވާނަމަ އެކަންކަން ޣީބައިގެތެރެއަށް ވަދެގެން ދެއެވެ.
الحمد لله رب العالمين. والصلاة و السلام على أشرف الأنبياء والمرسلين. و بعد: މައިންބަފައިންނަށް ކަމޭހިތުމަކީ އިސްލާމްދީނުގައި ވަރަށް މުހިންމު މަތިވެރި ދަރަޖައެއް ދެއްވާފައިވާ ކަމެކެވެ. އެހެނީ މައިންބަފައިންނަކީ އިންސާނުން
މުއުމިނުންނަށް ފުރައްސާރަކުރުން ﷲ ތަޢާލާ ވަޙީކުރައްވައިފައިވެއެވެ. (( وَإِذَا لَقُوا الَّذِينَ آمَنُوا قَالُوا آمَنَّا وَإِذَا خَلَوْا إِلَىٰ شَيَاطِينِهِمْ قَالُوا إِنَّا مَعَكُمْ إِنَّمَا نَحْنُ مُسْتَهْزِئُون)) )) اللَّـهُ يَسْتَهْزِئُ
އެނގި ވަޑައިގަންނަވާނޭފަދައިން، ﷲގެ ރަސޫލާ ސަލާމާއި ޞަލާވަތްލެވި އިބްރާހީމް ޢަލައިހިއްސަލާމަށްފަހު، ދެން ވަޑައިގެންނެވި ކޮންމެ ނަބިބޭކަލެއްވެސް ވަޑައިގެންނެވީ އެކަލޭގެފާނުގެ ދަރިކޮޅުންނެވެ. އެގޮތުން ﷲގެ ނަބިއްޔާ އައްޔޫބު ޢަލައިހިއްސަލާމް އަކީވެސް ﷲގެ ޚަލީލް އިބްރާހީމް ޢަލައިހިއްސަލާމްގެ
މި އާޔަތުގައިވާ ބީހުމުގެ އެންމެ ރަނގަޅު މާނައަކީ ޖިމާޢުވުމެވެ. މި އާޔަތުގައި އެ ބުނާ, ތިޔަބައިމީހުން ބީހުން, އޭގެ މާނައަކީ ތިޔަބައިމީހުން ޖިމާޢުވުމެވެ. އެހެނެއްކަމަކު އެ ބީހުމެއްގައި ޖިމާޢުވުމެއްނުވާ، ބޮސް ދިނުމާއި، އަތުގައި އެކުލެވިގެންވާ
މަރާއި ދިރުންލެއްވުމުގެ އެންމެ ބޮޑު ޙިކުމަތަކީ އިމްތިޙާނުކުރުމެވެ. މީސްތަކުން އާޚިރުގައި ބެހިގެންދަނީ ދެ ޖަމާޢަތަކަށެވެ. އެއީ ނަރަކައިގެ ޖަމާޢަތާއި ސުވަރުގޭގެ ޖަމާޢަތެވެ. ﷲ تعالى ގެ ވަހީ ބަސްފުޅުހައިވެއެވެ. فَرِيقٌ فِي الْجَنَّةِ وَفَرِيقٌ فِي
الحمد لله رب العالمين. والصلاة و السلام على حبيبنا محمد و آله و صحبه أحمعين و بعد: ޢައްލާމާ އިބުނު އަލްޢުޘައިމީން ރަޙިމަހުﷲ ބަޔާންކުރައްވައެވެ. “ރިސާލާގެ ޚުލާޞާ. އިސްވެދިޔަ
މިކަމުގެ ނުބައި ކަމާއި, މިކަމުގެ ސުންޕާކަން އެނގިހުރެ ޢީބަބުނާ ބަޔަކީ، ބަލިކަށި، ފިނޑި،ބައެއް ކަމުގައި ނޫނީ ނުވާނެއެވެ. އަދި އީމާންކަން ބަލިކަށި ވެފައިވާ ބައެއްގެ މެދުގައި މެނުވީ މިކަން ފެތުރިގެން ނުދާނެއެވެ. އެކަމަކީ މީސްތަކުންގެ
ޞަދަޤާތް ދޭއިރުގައި ވަންހަނާކުރުމަކީ ޞަދަޤާތް ދޭ މީހާ ދެއްކުންތެރި ކަމުން ދުރުކޮށްދޭ ކަމެކެވެ. އަދި ޞަދަޤާތް ދޭމީހާގެ ނިޔަތް އިޙްލާސްތެރި ކޮށްދިނުމަށް އެހީތެރިވެދެއެވެ. ޞަދަޤާތް ދޭއިރުގައި ވަންހަނާކުރުމުގެ މާނައަކީ ކާކު ދިން އެއްޗެކަން
