އެސްފީނާ 2
އިންސާނީ ޠަބީޢަތުގައިވާ އެފަދަ ކަންކަން އިޞްލާޙު ކުރެވޭނީ އަމިއްލަ ފަރުދީ ޒިންމާއެއްކަމުގައި ބަލައިގަނެ ތިމާ އަމިއްލައަށް ތިމާގެ ނަފްސު އިސްލާޙުކުރަން ހިފައިގެންނެވެ.
އިންސާނީ ޠަބީޢަތުގައިވާ އެފަދަ ކަންކަން އިޞްލާޙު ކުރެވޭނީ އަމިއްލަ ފަރުދީ ޒިންމާއެއްކަމުގައި ބަލައިގަނެ ތިމާ އަމިއްލައަށް ތިމާގެ ނަފްސު އިސްލާޙުކުރަން ހިފައިގެންނެވެ.
އެސްފީނާއަކީ އަނެކާއާ ދިމާއަށް ބަލާ ބެލުމެއްގެ ސަބަބުން ނުވަތަ ދެކެވޭ ވާހަކަތަކެއްގެ ސަބަބުން އެ ބެލެވުނު ފަރާތަށް ގެއްލުމެއް ލިބުމެވެ.
އީމާންކަމުގެ ރުކުންތަކާއި އީމާންކަމުގެ އެހެނިހެން ބައިތައް
އީމާންކަމުގެ ތެރޭގައި އިޢުތިޤާދާއި ބަހާއި ޢަމަލު ހިމެނޭކަމުގެ ދަލީލުތައް
އިތުރުވާ ކޮންމެ އެއްޗަކީ އުނިވެސްވާނޭ އެއްޗެކެވެ. އީމާންކަމަކީ އުނިވާ އެއްޗެއްކަން ސުންނަތުގެ ދަލީލުތަކުން އެނގިގެން ދެއެވެ. އީމާންކަމަކީ އަބަދު އެއްހަމައެއްގައި ހުންނަ އެއްޗެއް ނޫންކަން އަންނަނިވި ޙާދިޘާއިން އަޅުގަނޑުމެންނަށް އެނގިގެން ދެއެވެ.
ސުވާލު 8: – މާތް ﷲ ރުއްސުންލެއްވި ޢަބްދު ﷲ ބުން ޢައްބާސްގެ މި ޙަދީޘް މިބާބާ (ޙަޤީޤީ މުވައްޙިދުން އެއްވެސް ހިސާބަކާނުލާ ސުވަރުގެ ވަންނާނެކަން ނަންގަތް ބާބާ) މުނާސިބުވަނީ ކިހިނެއްކަން ބަޔާންކޮށްދޭށެވެ؟ –
عن بن عباس قال: قال رسول الله صلى الله عليه وسلم: «عُرِضَتْ عَلَيَّ الْأُمَمُ، فَرَأَيْتُ النَّبِيَّ وَمَعَهُ الرَّهْطُ، وَالنَّبِيَّ وَمَعَهُ الرَّجُلُ وَالرَّجُلَانِ، وَالنَّبِيَّ لَيْسَ مَعَهُ
عن حُصَيْن بْن عَبْدِ الرَّحْمَنِ، قَالَ: كُنْتُ عِنْدَ سَعِيدِ بْنِ جُبَيْرٍ، فَقَالَ: أَيُّكُمْ رَأَى الْكَوْكَبَ الَّذِي انْقَضَّ الْبَارِحَةَ؟ قُلْتُ: أَنَا، ثُمَّ قُلْتُ: أَمَا إِنِّي لَمْ
ﷲ ތަޢާލާ ވަޙީކުރެއްވިއެވެ. ﴿وَالَّذِينَ هُم بِرَبِّهِمْ لَا يُشْرِكُونَ﴾ [سورة المؤمنون ٥٩] މާނައީ: “އަދި އެއުރެންނީ އެއުރެންގެ ވެރިރައްބަށް ޝަރީކު ނުކުރާ މީހުންނެވެ.” ސުވާލު 3: – މިއާޔަތް ޝަރަޙަ ކޮށްދޭށެވެ؟
ސުވާލު 1: – ތައުޙީދު ތަޙްޤީޤުކުރުމަކީ (އެބަހީ: ޤާއިމްކުރުމަކީ) ކޮބައިކަން ބަޔާންކޮށްދޭށެވެ؟ – އަދި ތައުޙީދު ތަޙްޤީޤުކުރާ މީހަކަށް ހުރި ޖަޒާއަކީ ކޮބައިކަން ބަޔާންކޮށްދޭށެވެ؟ ޖަވާބު: – ތައުޙީދު ތަޙްޤީޤުކުރުމަކީ (އެބަހީ: ޤާއިމްކުރުމަކީ)
މިއީ 27 ރަޖަބު 1439 ވީ ހުކުރު ދުވަހު މަސްޖިދުއް ނަބަވީގައި ދެއްވި ޚުޠުބާގެ ޚުލާޞާއެވެ. ޚުޠުބާ ދެއްވީ: الشيخ عبد المحسن بن محمد القاسم –حفظه الله– ޚުޠުބާގެ ޚުލާޞާ: ފުރަތަމަ
މިންވަރަށް އީމާންވުމާމެދު ދަންނައެވެ. އެކަމުގައި ހަތަރު ކަމަކަށް އީމާންވުން ހިމެނެއެވެ. ފުރަތަމައީ: ވެނިމިފައިވާ ކަންކަމާއި ވާނޭކަންކަމާއި، އެއިލާހުގެ އަޅުތަކުން ޙާލަތާއި، އެބައިމީހުންގެ ރިޒްޤުތަކާއި، އަޖަލުތަކާއި، ޢަމަލުތައް ހަމަކަށަވަރުން ﷲ ދެނެވޮޑިގެންވާކަމަށް އީމާންވުމެވެ. އަދި އެނޫންވެސް
ކަމަކާމެދު ޖިންނީންނާ ސުވާލުކުރުމާ އަދި ޖިންނީންނާ ވާހަކަދައްކާމީހުންނާ ސުވާލުކުރުމާމެދު ދަންނައެވެ. އެމީހުން ދައްކާ ކޮންމެ ވާހަކައެއް ތެދުކޮށް، އަދި އޭގެ ސަބަބުން އެސުވާލުކުރެވޭ މީހުންނަށް މާތްކޮށް ހިތާނަމަ އެއީ ޙަރާމްކަމެކެވެ. އެއީ ޞަޙީޙު މުސްލިމުގައާއި
އަދި ޝަރުޢުވެގެން ނުވާ އަދި އޭގެ މާނަ ނޭނގޭ އެއްޗެއް ކިޔައިގެން ނުވަތަ ލިޔެގެންވިޔަސް އެސޮރުމެންނާ (އެބަހީ: ޖިންނީންނާ) ދެކޮޅަށް އެފަދަކަމަކުން ވާގިއެދުމާމެދު ދަންނައެވެ. އަދި ޚާއްޞަކޮށް އޭގައި ޝިރުކުއެކުލެވޭނަމަ ދަންނައެވެ. ފަހެ، ހަމަކަށަވަރުން
ثنَا عَبْدُ الرَّزَّاقِ، أَخْبَرَنَا مَعْمَرٌ؛ عَنْ عَطَاءِ بْنِ السَّائِبِ؛ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ حَفْصٍ، عَنْ يَعْلَى بْنِ مُرَّةَ الثَّقَفِيِّ قَالَ: ثَلَاثَةُ أَشْيَاءَ رَأَيْتهنَّ مِنْ رَسُولِ
އިމާމް އަޙްމަދު އެކަލޭގެފާނުގެ މުސްނަދުގައި ރިވާކުރައްވާފައިވެއެވެ. ޢަބްދުﷲ ބުން ނުމައިރުގެ އަރިހުން، ޢުޘްމާން ބުން ޙަކީމުގެ އަރިހުން، ޢަބްދުއްރަޙްމާން ބުން ޢަބްދުލްޢަޒީޒްގެ އަރިހުން، ޔަޢުލާ ބުން މުއްރާގެ އަރިހުން ރިވާކުރެއްވިއެވެ. އެކަލޭގެފާނު ވިދާޅުވިއެވެ. لَقَدْ
އިންސާނީ ޠަބީޢަތުގައިވާ އެފަދަ ކަންކަން އިޞްލާޙު ކުރެވޭނީ އަމިއްލަ ފަރުދީ ޒިންމާއެއްކަމުގައި ބަލައިގަނެ ތިމާ އަމިއްލައަށް ތިމާގެ ނަފްސު އިސްލާޙުކުރަން ހިފައިގެންނެވެ.
އެސްފީނާއަކީ އަނެކާއާ ދިމާއަށް ބަލާ ބެލުމެއްގެ ސަބަބުން ނުވަތަ ދެކެވޭ ވާހަކަތަކެއްގެ ސަބަބުން އެ ބެލެވުނު ފަރާތަށް ގެއްލުމެއް ލިބުމެވެ.
އީމާންކަމުގެ ރުކުންތަކާއި އީމާންކަމުގެ އެހެނިހެން ބައިތައް
އީމާންކަމުގެ ތެރޭގައި އިޢުތިޤާދާއި ބަހާއި ޢަމަލު ހިމެނޭކަމުގެ ދަލީލުތައް
އިތުރުވާ ކޮންމެ އެއްޗަކީ އުނިވެސްވާނޭ އެއްޗެކެވެ. އީމާންކަމަކީ އުނިވާ އެއްޗެއްކަން ސުންނަތުގެ ދަލީލުތަކުން އެނގިގެން ދެއެވެ. އީމާންކަމަކީ އަބަދު އެއްހަމައެއްގައި ހުންނަ އެއްޗެއް ނޫންކަން އަންނަނިވި ޙާދިޘާއިން އަޅުގަނޑުމެންނަށް އެނގިގެން ދެއެވެ.
ސުވާލު 8: – މާތް ﷲ ރުއްސުންލެއްވި ޢަބްދު ﷲ ބުން ޢައްބާސްގެ މި ޙަދީޘް މިބާބާ (ޙަޤީޤީ މުވައްޙިދުން އެއްވެސް ހިސާބަކާނުލާ ސުވަރުގެ ވަންނާނެކަން ނަންގަތް ބާބާ) މުނާސިބުވަނީ ކިހިނެއްކަން ބަޔާންކޮށްދޭށެވެ؟ –
عن بن عباس قال: قال رسول الله صلى الله عليه وسلم: «عُرِضَتْ عَلَيَّ الْأُمَمُ، فَرَأَيْتُ النَّبِيَّ وَمَعَهُ الرَّهْطُ، وَالنَّبِيَّ وَمَعَهُ الرَّجُلُ وَالرَّجُلَانِ، وَالنَّبِيَّ لَيْسَ مَعَهُ
عن حُصَيْن بْن عَبْدِ الرَّحْمَنِ، قَالَ: كُنْتُ عِنْدَ سَعِيدِ بْنِ جُبَيْرٍ، فَقَالَ: أَيُّكُمْ رَأَى الْكَوْكَبَ الَّذِي انْقَضَّ الْبَارِحَةَ؟ قُلْتُ: أَنَا، ثُمَّ قُلْتُ: أَمَا إِنِّي لَمْ
ﷲ ތަޢާލާ ވަޙީކުރެއްވިއެވެ. ﴿وَالَّذِينَ هُم بِرَبِّهِمْ لَا يُشْرِكُونَ﴾ [سورة المؤمنون ٥٩] މާނައީ: “އަދި އެއުރެންނީ އެއުރެންގެ ވެރިރައްބަށް ޝަރީކު ނުކުރާ މީހުންނެވެ.” ސުވާލު 3: – މިއާޔަތް ޝަރަޙަ ކޮށްދޭށެވެ؟
ސުވާލު 1: – ތައުޙީދު ތަޙްޤީޤުކުރުމަކީ (އެބަހީ: ޤާއިމްކުރުމަކީ) ކޮބައިކަން ބަޔާންކޮށްދޭށެވެ؟ – އަދި ތައުޙީދު ތަޙްޤީޤުކުރާ މީހަކަށް ހުރި ޖަޒާއަކީ ކޮބައިކަން ބަޔާންކޮށްދޭށެވެ؟ ޖަވާބު: – ތައުޙީދު ތަޙްޤީޤުކުރުމަކީ (އެބަހީ: ޤާއިމްކުރުމަކީ)
މިއީ 27 ރަޖަބު 1439 ވީ ހުކުރު ދުވަހު މަސްޖިދުއް ނަބަވީގައި ދެއްވި ޚުޠުބާގެ ޚުލާޞާއެވެ. ޚުޠުބާ ދެއްވީ: الشيخ عبد المحسن بن محمد القاسم –حفظه الله– ޚުޠުބާގެ ޚުލާޞާ: ފުރަތަމަ
މިންވަރަށް އީމާންވުމާމެދު ދަންނައެވެ. އެކަމުގައި ހަތަރު ކަމަކަށް އީމާންވުން ހިމެނެއެވެ. ފުރަތަމައީ: ވެނިމިފައިވާ ކަންކަމާއި ވާނޭކަންކަމާއި، އެއިލާހުގެ އަޅުތަކުން ޙާލަތާއި، އެބައިމީހުންގެ ރިޒްޤުތަކާއި، އަޖަލުތަކާއި، ޢަމަލުތައް ހަމަކަށަވަރުން ﷲ ދެނެވޮޑިގެންވާކަމަށް އީމާންވުމެވެ. އަދި އެނޫންވެސް
ކަމަކާމެދު ޖިންނީންނާ ސުވާލުކުރުމާ އަދި ޖިންނީންނާ ވާހަކަދައްކާމީހުންނާ ސުވާލުކުރުމާމެދު ދަންނައެވެ. އެމީހުން ދައްކާ ކޮންމެ ވާހަކައެއް ތެދުކޮށް، އަދި އޭގެ ސަބަބުން އެސުވާލުކުރެވޭ މީހުންނަށް މާތްކޮށް ހިތާނަމަ އެއީ ޙަރާމްކަމެކެވެ. އެއީ ޞަޙީޙު މުސްލިމުގައާއި
އަދި ޝަރުޢުވެގެން ނުވާ އަދި އޭގެ މާނަ ނޭނގޭ އެއްޗެއް ކިޔައިގެން ނުވަތަ ލިޔެގެންވިޔަސް އެސޮރުމެންނާ (އެބަހީ: ޖިންނީންނާ) ދެކޮޅަށް އެފަދަކަމަކުން ވާގިއެދުމާމެދު ދަންނައެވެ. އަދި ޚާއްޞަކޮށް އޭގައި ޝިރުކުއެކުލެވޭނަމަ ދަންނައެވެ. ފަހެ، ހަމަކަށަވަރުން
ثنَا عَبْدُ الرَّزَّاقِ، أَخْبَرَنَا مَعْمَرٌ؛ عَنْ عَطَاءِ بْنِ السَّائِبِ؛ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ حَفْصٍ، عَنْ يَعْلَى بْنِ مُرَّةَ الثَّقَفِيِّ قَالَ: ثَلَاثَةُ أَشْيَاءَ رَأَيْتهنَّ مِنْ رَسُولِ
އިމާމް އަޙްމަދު އެކަލޭގެފާނުގެ މުސްނަދުގައި ރިވާކުރައްވާފައިވެއެވެ. ޢަބްދުﷲ ބުން ނުމައިރުގެ އަރިހުން، ޢުޘްމާން ބުން ޙަކީމުގެ އަރިހުން، ޢަބްދުއްރަޙްމާން ބުން ޢަބްދުލްޢަޒީޒްގެ އަރިހުން، ޔަޢުލާ ބުން މުއްރާގެ އަރިހުން ރިވާކުރެއްވިއެވެ. އެކަލޭގެފާނު ވިދާޅުވިއެވެ. لَقَدْ