މިޖީލުގެ ކުދިންނަށް މިހާ ބޮޑު ބަދަލެއް އައުމަށް މެދުވެރިވި ދެވަނަ ސަބަބަކީ: އެކުދިން ތަރުބިއްޔަތު ކުރާ ފަރާތުގެ ޝަޚުޞިއްޔަތުގެ ބަލިކަށިކަމެވެ. މީގެ ކުރީގައިވެސް ބައެއް މުރައްބީންނަކީ ޝަޚުޞިއްޔަތު ބަލިކަށި ފަރާތްތަކެކެވެ. އެހެންނަމަވެސް، އާއްމު މާޙައުލު،
އޭ މަންމައިންނޭވެ! އޯގާތެރިވުން، އޭގެ ޒާތުގައި ތިމާގެ ބަހުގައި ސާބިތުވުމާ ފުށު ނާރައެވެ. އޯގާތެރިކަމަކީ، ލޯތްބާއި، ބެލެހެއްޓުންތެރިކަމާއި، ދަރިފުޅުގެ ނަފްސު ޤަބޫލުކުރުމާއި، އަދި އޭނާގެ ބޭނުންތަކަށް އިސްކަން ދިނުމެވެ. ސާބިތުވުމަކީ، ކަނޑައެޅިފައިވާ އަމުރުތަކާއި، ނަހީތައް
މިޖީލުގެ ކުދިންގެ ކިބައިގައި ބަދަލުވެފައިވަނީ ކޮން ކަމެއް؟ ކޮންމެ މުރައްބީއެއްގެ ކައިރީގައި، މިޖީލުގެ ކުދިން ފަސާދަވުމުގެ ސަބަބަކީ ކޮބައިތޯ ސުވާލުކޮށްފިނަމަ، މިފަދައިން ޖަވާބު ދޭނެއެވެ. “އެގޮތަށް މި މެދުވެރިވީ ބަވަނަވުމުގެ (ގްލޯބަލައިޒޭޝަންގެ) ސަބަބުންނެވެ. އަދި
ބޭރު ތެރެއިން ކުރިމަތިވާ ގޮންޖެހުންތައް މަދުކުރެވޭނީ ވަކި މިންވަރަކަށެވެ. އަދި އެކަންކަމުން ކުރާ އަސަރުތައް ކުޑަކުރެވޭނީވެސް ވަކި މިންވަރަކަށެވެ. އެހެންކަމުން އެކިއެކި މަސައްކަތްތަކާއި، ބުރަ މަސްއޫލިއްޔަތުގެ ސަބަބުން ކުދިން ތަރުބިއްޔަތުކުރުމުން އިހުމާލުވެގެން ނުވާނެއެވެ. އެހެންނަމަވެސް،
ދެވަނަ ސަބަބަކީ: ކުއްޖާގެ ވަށައިގެންވާ މާޙައުލުން އެކުއްޖާއަށް ކުރާ ނޭދެވޭ އަސަރެވެ. (ގާތްތިމާގެ މީހުންނާއި، ރަޙުމަތްތެރިންނާއި، އެކުވެރިންނާއި، މަސައްކަތުގެ މާޙައުލުގެ ބައިވެރިންނާއި، މުދައްރިސުން މިބައިގައި ހިމެނެއެވެ.) މިފަދަ މީހުންގެ ފަރާތުން ކުރާ އަސަރުތަކަކީ އެއިން
ތަރުބިއްޔަތުކުރުމުގައި ކުރިމަތިވާ އުނދަގޫތަކާއި، ބޭރުތެރެއިން ކުރިމަތިވާ ގޮންޖެހުންތައް މީޑިއާގެ އެކި ވަސީލަތްތަކުގެ ސަބަބުންނާއި، ޓީވީ ޗެނަލްތަކާއި، އިންޓަނެޓުގެ ސަބަބުން، ދަރިން ތަރުބިއްޔަތު ކުރުމުގައި އިތުރު ގޮންޖެހުންތަކާ ކުރިމަތިވެއެވެ. ބޭރުތެރެއިން ކުރިމަތިވާ މިފަދަ ކަންކަމުން ކުރިމަތިވާ
4. އަހަރެމެންގެ ދަރިންނަށް، އަހަރެމެން ކުޑައިރު އެއުމުރުގައި ނޭނގޭ އެތައް ކަމެއް، އެކުދިންނަށް އެނގޭ ކަމާމެދު އަހަރެން އިންކާރުނުކުރަމެވެ. އެކުދިން މިއަދު ބޭރުގެ އެކި ބަސްބަހަށް ވަރަށް ފަރިތައެވެ. އަދި ޓެކްނޮލޮޖީއާއި، އަދި ކޮންމެ
ކުރީގެ ޖީލުތަކާއި މިޖީލުގެ ކުދިންނާ ހުރި ތަފާތަކީ ކޮބާ؟ މި ޖީލުގެ ކުދިންގެ ނުކިޔަމަންތެރިކަމާއި، ބޯނުލެނބުމާއި، މިކުދިން ބެލެހެއްޓުން ކުރީގެ ޖީލުތަކުގެ ކުދިންނަށްވުރެ އުނދަގޫކަމަށް ވަރަށް ގިނަ މީހުން ޝަކުވާކުރެއެވެ. މީގެ ސަބަބެއްކަމުގައި މީހުން
5- ކުދިން އުޅޭ ނޫޅޭ ގޮތް ނުބެލުން ކުދިންނަކީ ފުށްގަނޑެއް ފަދަ ބައެއް ކަމަށް ބަލާނަމަ، އެފުށްގަނޑު މޮޑޭނެ މީހަކު ނެތި އެފުށްގަނޑު ބަހައްޓައިގެން ނުވާނެއެވެ. އެހެންކަމުން، އެފުށްގަނޑު ހިކުމުގެ ކުރިން އެ ރަނގަޅަށް
3- ތަރުބިއްޔަތުކުރުމުގައި ކުރިމަތިވާ އުނދަގޫތަކާއި، ހުރަސްތަކާއި ގޮންޖެހުންތައް ގިނަވުން މަންމައަކީވެސް އިންސާނަކަށްވީތީ ވަރުބަލިކަން އިޙުސާސްކުރެވޭނެއެވެ. ރުޅި އަންނަ ފަހަރުވެސް އަންނާނެއެވެ. އަދި ބަލިވާ ފަހަރުވެސް އަންނާނެއެވެ. މައްސަރު ކަންތައް ކުރިމަތިވާއިރު، ހޯމޯނަށް ބަދަލު އައުމުގެ
ދަރިން ތަރުބިއްޔަތުގެ މަސައްކަތް އުނދަގޫ ކަމަކަށް ބަދަލުކުރުވާ އެކިއެކި ހުރަސްތަކާއި، ގޮންޖެހުންތައް ދަރިންތަރުބިއްޔަތުކުރުމަކީ އެކަމުގައި ދަތި އުނދަގޫކަން އެކުލެވޭ ކަމެކެވެ. އެއީ ބައެއްމީހުން ހީކުރާ ފަދައިން އެމަސައްކަތްކުރުމުން އެކަނި ކުރިމަތިވާ ދަތި އުނދަގޫ ކަމެއް
މި ކުރުފޮތަކީ “މައި ބުލީސް ނޭމް އިޒް “މޮމް” ޑިސިޕްލިނިންގް ވިތައުޓް އެންގަރ” މި ނަމުގައި އަސްމާ ޙުސައިން ލިޔުވާފައިވާ ފޮތް އަޞްލަކަށް ބަލައިގެން އެކުލަވައިލާފައިވާ ފޮތެކެވެ.
ލޮބުވެތި މައިންނާއި ބަފައިންނޭވެ! ދަރިންނަކީ ﷲ ސުބުހާނަހޫ ވަތަޢާލާ އަޅުގަނޑުމެންނާ ހަވާލުކުރައްވާ ވަރަށްވެސް ބޮޑު އަމާނާތެކެވެ. އަދި އެކުދިންގެ ހެޔޮގޮތުގައި ތަރުބިއްޔަތު ކުރުމަކީ އަޅުގަނޑުމެންގެ ބޮލުގައި އެޅިފައިވާ ވަރަށް ވެސް ބޮޑު ބުރަ ޒިންމާއެކެވެ.
(41) މުސްލިމު ނޫން ޤައުމެއްގައި ދިރިއުޅެމުންދާ މުސްލިމުންނަށް ކުރިމަތިވާ އެންމެބޮޑު އުނދަގޫކަމަކީ: ޞައްޙަ އިސްލާމީ ތަރުބިއްޔަތަކުން ދަރިންނަށް ތަރުބިއްޔަތު ދިނުމެވެ. އަދި މިފަދަ ޤައުމުތަކުގައި ބޮޑެތި ގޮންޖެހުންތަކާ ކުރިމަތިލާންޖެހެއެވެ. އެއީ؛ ޢަޤީދާގެގޮތުން، ނުވަތަ އަޚްލާޤީގޮތުން،
ހުރިހާ ކުދިންނަކީވެސް އެކުދިން ތަރުބިއްޔަތުކުރާ މީހުން ވަރުބަލިކުރުވާނެ ކުދިންނެވެ. ދަރިން ތަރުބިއްޔަތުކުރުމަކީ ވަރަށް ބުރަ މަސައްކަތެކެވެ. އެކަމުގައި ކުރީގެ ޖީލުތަކާއި، މިޖީލުގެ ތަފާތެއް ނެތެވެ. މިޖީލުގެ ކުދިންގެ ފުށުން މިކުރިމަތިވާފަދަ ކަންކަމާއި ކުރިމަތިލާކަށް އަހަރެންނަކަށް
(31) އިޖްތިމާޢީގޮތުން ކުއްޖާގެ ހުނަރުތައް ކުރިއަރުވައިދޭނޭ މުހިއްމު ކަންކަމުގެ ތެރޭގައި: * ކުއްޖާގެ ކިބައިގައި އިޖްތިމާޢީ ވިސްނުންތެރިކަން ކުރިއެރުވުން: މިކަމަކީ އެހެންމީހުންނާ ގުޅުންބަދަހިކުރުމުގެ ޤާބިލުކަމަށް އެހީތެރިވެދޭނެކަމެކެވެ. އަދި އެބައިމީހުންގެ ޝުޢޫރުތައް ދެނެގަތުމާއި، އެބައިމީހުންނަށް ޖަވާބުދާރީވުމަށްވެސް
މިޖީލުގެ ކުދިންނަށް މިހާ ބޮޑު ބަދަލެއް އައުމަށް މެދުވެރިވި ދެވަނަ ސަބަބަކީ: އެކުދިން ތަރުބިއްޔަތު ކުރާ ފަރާތުގެ ޝަޚުޞިއްޔަތުގެ ބަލިކަށިކަމެވެ. މީގެ ކުރީގައިވެސް ބައެއް މުރައްބީންނަކީ ޝަޚުޞިއްޔަތު ބަލިކަށި ފަރާތްތަކެކެވެ. އެހެންނަމަވެސް، އާއްމު މާޙައުލު،
އޭ މަންމައިންނޭވެ! އޯގާތެރިވުން، އޭގެ ޒާތުގައި ތިމާގެ ބަހުގައި ސާބިތުވުމާ ފުށު ނާރައެވެ. އޯގާތެރިކަމަކީ، ލޯތްބާއި، ބެލެހެއްޓުންތެރިކަމާއި، ދަރިފުޅުގެ ނަފްސު ޤަބޫލުކުރުމާއި، އަދި އޭނާގެ ބޭނުންތަކަށް އިސްކަން ދިނުމެވެ. ސާބިތުވުމަކީ، ކަނޑައެޅިފައިވާ އަމުރުތަކާއި، ނަހީތައް
މިޖީލުގެ ކުދިންގެ ކިބައިގައި ބަދަލުވެފައިވަނީ ކޮން ކަމެއް؟ ކޮންމެ މުރައްބީއެއްގެ ކައިރީގައި، މިޖީލުގެ ކުދިން ފަސާދަވުމުގެ ސަބަބަކީ ކޮބައިތޯ ސުވާލުކޮށްފިނަމަ، މިފަދައިން ޖަވާބު ދޭނެއެވެ. “އެގޮތަށް މި މެދުވެރިވީ ބަވަނަވުމުގެ (ގްލޯބަލައިޒޭޝަންގެ) ސަބަބުންނެވެ. އަދި
ބޭރު ތެރެއިން ކުރިމަތިވާ ގޮންޖެހުންތައް މަދުކުރެވޭނީ ވަކި މިންވަރަކަށެވެ. އަދި އެކަންކަމުން ކުރާ އަސަރުތައް ކުޑަކުރެވޭނީވެސް ވަކި މިންވަރަކަށެވެ. އެހެންކަމުން އެކިއެކި މަސައްކަތްތަކާއި، ބުރަ މަސްއޫލިއްޔަތުގެ ސަބަބުން ކުދިން ތަރުބިއްޔަތުކުރުމުން އިހުމާލުވެގެން ނުވާނެއެވެ. އެހެންނަމަވެސް،
ދެވަނަ ސަބަބަކީ: ކުއްޖާގެ ވަށައިގެންވާ މާޙައުލުން އެކުއްޖާއަށް ކުރާ ނޭދެވޭ އަސަރެވެ. (ގާތްތިމާގެ މީހުންނާއި، ރަޙުމަތްތެރިންނާއި، އެކުވެރިންނާއި، މަސައްކަތުގެ މާޙައުލުގެ ބައިވެރިންނާއި، މުދައްރިސުން މިބައިގައި ހިމެނެއެވެ.) މިފަދަ މީހުންގެ ފަރާތުން ކުރާ އަސަރުތަކަކީ އެއިން
ތަރުބިއްޔަތުކުރުމުގައި ކުރިމަތިވާ އުނދަގޫތަކާއި، ބޭރުތެރެއިން ކުރިމަތިވާ ގޮންޖެހުންތައް މީޑިއާގެ އެކި ވަސީލަތްތަކުގެ ސަބަބުންނާއި، ޓީވީ ޗެނަލްތަކާއި، އިންޓަނެޓުގެ ސަބަބުން، ދަރިން ތަރުބިއްޔަތު ކުރުމުގައި އިތުރު ގޮންޖެހުންތަކާ ކުރިމަތިވެއެވެ. ބޭރުތެރެއިން ކުރިމަތިވާ މިފަދަ ކަންކަމުން ކުރިމަތިވާ
4. އަހަރެމެންގެ ދަރިންނަށް، އަހަރެމެން ކުޑައިރު އެއުމުރުގައި ނޭނގޭ އެތައް ކަމެއް، އެކުދިންނަށް އެނގޭ ކަމާމެދު އަހަރެން އިންކާރުނުކުރަމެވެ. އެކުދިން މިއަދު ބޭރުގެ އެކި ބަސްބަހަށް ވަރަށް ފަރިތައެވެ. އަދި ޓެކްނޮލޮޖީއާއި، އަދި ކޮންމެ
ކުރީގެ ޖީލުތަކާއި މިޖީލުގެ ކުދިންނާ ހުރި ތަފާތަކީ ކޮބާ؟ މި ޖީލުގެ ކުދިންގެ ނުކިޔަމަންތެރިކަމާއި، ބޯނުލެނބުމާއި، މިކުދިން ބެލެހެއްޓުން ކުރީގެ ޖީލުތަކުގެ ކުދިންނަށްވުރެ އުނދަގޫކަމަށް ވަރަށް ގިނަ މީހުން ޝަކުވާކުރެއެވެ. މީގެ ސަބަބެއްކަމުގައި މީހުން
5- ކުދިން އުޅޭ ނޫޅޭ ގޮތް ނުބެލުން ކުދިންނަކީ ފުށްގަނޑެއް ފަދަ ބައެއް ކަމަށް ބަލާނަމަ، އެފުށްގަނޑު މޮޑޭނެ މީހަކު ނެތި އެފުށްގަނޑު ބަހައްޓައިގެން ނުވާނެއެވެ. އެހެންކަމުން، އެފުށްގަނޑު ހިކުމުގެ ކުރިން އެ ރަނގަޅަށް
3- ތަރުބިއްޔަތުކުރުމުގައި ކުރިމަތިވާ އުނދަގޫތަކާއި، ހުރަސްތަކާއި ގޮންޖެހުންތައް ގިނަވުން މަންމައަކީވެސް އިންސާނަކަށްވީތީ ވަރުބަލިކަން އިޙުސާސްކުރެވޭނެއެވެ. ރުޅި އަންނަ ފަހަރުވެސް އަންނާނެއެވެ. އަދި ބަލިވާ ފަހަރުވެސް އަންނާނެއެވެ. މައްސަރު ކަންތައް ކުރިމަތިވާއިރު، ހޯމޯނަށް ބަދަލު އައުމުގެ
ދަރިން ތަރުބިއްޔަތުގެ މަސައްކަތް އުނދަގޫ ކަމަކަށް ބަދަލުކުރުވާ އެކިއެކި ހުރަސްތަކާއި، ގޮންޖެހުންތައް ދަރިންތަރުބިއްޔަތުކުރުމަކީ އެކަމުގައި ދަތި އުނދަގޫކަން އެކުލެވޭ ކަމެކެވެ. އެއީ ބައެއްމީހުން ހީކުރާ ފަދައިން އެމަސައްކަތްކުރުމުން އެކަނި ކުރިމަތިވާ ދަތި އުނދަގޫ ކަމެއް
މި ކުރުފޮތަކީ “މައި ބުލީސް ނޭމް އިޒް “މޮމް” ޑިސިޕްލިނިންގް ވިތައުޓް އެންގަރ” މި ނަމުގައި އަސްމާ ޙުސައިން ލިޔުވާފައިވާ ފޮތް އަޞްލަކަށް ބަލައިގެން އެކުލަވައިލާފައިވާ ފޮތެކެވެ.
ލޮބުވެތި މައިންނާއި ބަފައިންނޭވެ! ދަރިންނަކީ ﷲ ސުބުހާނަހޫ ވަތަޢާލާ އަޅުގަނޑުމެންނާ ހަވާލުކުރައްވާ ވަރަށްވެސް ބޮޑު އަމާނާތެކެވެ. އަދި އެކުދިންގެ ހެޔޮގޮތުގައި ތަރުބިއްޔަތު ކުރުމަކީ އަޅުގަނޑުމެންގެ ބޮލުގައި އެޅިފައިވާ ވަރަށް ވެސް ބޮޑު ބުރަ ޒިންމާއެކެވެ.
(41) މުސްލިމު ނޫން ޤައުމެއްގައި ދިރިއުޅެމުންދާ މުސްލިމުންނަށް ކުރިމަތިވާ އެންމެބޮޑު އުނދަގޫކަމަކީ: ޞައްޙަ އިސްލާމީ ތަރުބިއްޔަތަކުން ދަރިންނަށް ތަރުބިއްޔަތު ދިނުމެވެ. އަދި މިފަދަ ޤައުމުތަކުގައި ބޮޑެތި ގޮންޖެހުންތަކާ ކުރިމަތިލާންޖެހެއެވެ. އެއީ؛ ޢަޤީދާގެގޮތުން، ނުވަތަ އަޚްލާޤީގޮތުން،
ހުރިހާ ކުދިންނަކީވެސް އެކުދިން ތަރުބިއްޔަތުކުރާ މީހުން ވަރުބަލިކުރުވާނެ ކުދިންނެވެ. ދަރިން ތަރުބިއްޔަތުކުރުމަކީ ވަރަށް ބުރަ މަސައްކަތެކެވެ. އެކަމުގައި ކުރީގެ ޖީލުތަކާއި، މިޖީލުގެ ތަފާތެއް ނެތެވެ. މިޖީލުގެ ކުދިންގެ ފުށުން މިކުރިމަތިވާފަދަ ކަންކަމާއި ކުރިމަތިލާކަށް އަހަރެންނަކަށް
(31) އިޖްތިމާޢީގޮތުން ކުއްޖާގެ ހުނަރުތައް ކުރިއަރުވައިދޭނޭ މުހިއްމު ކަންކަމުގެ ތެރޭގައި: * ކުއްޖާގެ ކިބައިގައި އިޖްތިމާޢީ ވިސްނުންތެރިކަން ކުރިއެރުވުން: މިކަމަކީ އެހެންމީހުންނާ ގުޅުންބަދަހިކުރުމުގެ ޤާބިލުކަމަށް އެހީތެރިވެދޭނެކަމެކެވެ. އަދި އެބައިމީހުންގެ ޝުޢޫރުތައް ދެނެގަތުމާއި، އެބައިމީހުންނަށް ޖަވާބުދާރީވުމަށްވެސް
