އެބައިމީހުން ދަޢުވާ ކުރާ ގޮތުގައި ކައުނު ޚަލްޤުކުރައްވާފައި އެއިލާހު ކައުނު ދޫކޮށްލީއެވެ. ނުވަތަ ކައުނު ޚަލްޤުކުރައްވާފައި އިލާހު ފަނާވީއެވެ. އަދި ކައުނު އޭގެ އަމިއްލަ ޙާލައިގެން ކުރިއަށް ދިޔުމަށް ދޫކޮށްލީއެވެ. – މިބައިމީހުންގެ މި ބަސްތަކުން ﷲ ތަޢާލާ ހުސްޠާހިރުވަންވަވެވޮޑިގެންވެއެވެ. –
ﷲ ތަޢާލާގެ ރަޙުމަތާއި ފާފަފުއްސެވުމަށް އުންމީދުކުރާ ޙާލު، ހާރުދަމުގެ ވަގުތު ރޭ އަޅުކަމުގައި ހޭދަކުރުމަކީ ޞާލިޙުންގެ އާދައެކެވެ.
ތިބާ ކުރާ ހަމަ އެންމެ ފާފައެއްގެ ސަބަބުންވެސް ނަރަކައިގައި އޮންނަން ޖެހިދާނެތީ އެކަމާ ބިރުވެތިވާށެވެ.
ފޮތް ލިޔުމަށް މެދުވެރިވި ސަބަބު:
ފުރަތަމައީ: الإمام البخاري ގެ الصحيح
ދެވަނަ ފަޞްލު: ކުތުބުއް ސިއްތާ
الشيخ أحمد بن محمد شاكر – رحمه الله تعالى – ވެސް ވަނީ މުސްނަދަށް ޚިދުމަތްކުރައްވާފައެވެ.
އަދި الحافظ ابن حجر ވެސް ވަނީ މި ފޮތް الأطراف ގެ ފޮތްތައް ހުންނަ ގޮތަށް ތަރުތީބުކުރައްވާފައެވެ. [1] އަދި އެ ފޮތަށް ނަންދެއްވާފައިވަނީ: “إطراف الْمُسنِد المعتلي بأطراف المسند الحنبلي” އެވެ. ދެން އެއަށް ފަހުގައި މިފޮތާ އިތުރު ދިހަ ފޮތަކާ “إتحاف المهرة بالفوائد المبتكرة من أطراف العشرة” ގައި އެއްކުރެއްވިއެވެ.
ޢިލްމުވެރިން މުސްނަދު އަޙްމަދަށް ދެއްވާފައިވާ އަހަންމިއްޔަތު:
ހަމަކަށަވަރުން ތިޔަބައިމީހުންގެ ފަހަތުގައި ބާރު ދުވެލީގައި އަންނަ އެއްޗެއް ވެއެވެ. އެއީ ކަށްވަޅެވެ. ފަހެ އޭގެ ފިއްތާލުމާއި އަނދިރިކަމާއި އެކަނިވެރިކަމަށް ބިރުވެތިވާށެވެ.
ޗާޕުކޮށްފައިވާ މުސްނަދުގައިވާ ޙަދީޘްތައް ބަހާލާފައިވާ ބައިތައް:
* ދީނުގެ ޙުކުމްތަކާ ފުށުއަރާ ގޮތަށް އިންސާނުން ހަދާފައިވާ ޤާނޫނުތަކާއި އެކިއެކި ނަޒރިއްޔާތުތަކަކީ ﷲއާއި ރަސޫލާ صلى الله عليه وسلم ގެ އަރިހުން އައިސްފައިވާ ޙުކުމްތަކަށް ވުރެ މާ މޮޅު އަދި މާ ރަނގަޅު އެއްޗެހި ކަމަށް ދެކުމަކީ ކުފުރުގެ ޢަމަލެކެވެ.
އަލްމުސްނަދުގައިވާ ޙަދީޘްްތަކުގެ ދަރަޖަ:
އަލްމުސްނަދުގައި ޞަޙާބީންގެ މުސްނަދު ގެންނަވާފައިވާ ޢަދަދު:
މުސްނަދުގައިވާ ޙަދީޘްތަކުގެ ޢަދަދު:
މި މުސްނަދުގެ އަހައްމިއްޔަތު:
އެބައިމީހުން ދަޢުވާ ކުރާ ގޮތުގައި ކައުނު ޚަލްޤުކުރައްވާފައި އެއިލާހު ކައުނު ދޫކޮށްލީއެވެ. ނުވަތަ ކައުނު ޚަލްޤުކުރައްވާފައި އިލާހު ފަނާވީއެވެ. އަދި ކައުނު އޭގެ އަމިއްލަ ޙާލައިގެން ކުރިއަށް ދިޔުމަށް ދޫކޮށްލީއެވެ. – މިބައިމީހުންގެ މި ބަސްތަކުން ﷲ ތަޢާލާ ހުސްޠާހިރުވަންވަވެވޮޑިގެންވެއެވެ. –
ﷲ ތަޢާލާގެ ރަޙުމަތާއި ފާފަފުއްސެވުމަށް އުންމީދުކުރާ ޙާލު، ހާރުދަމުގެ ވަގުތު ރޭ އަޅުކަމުގައި ހޭދަކުރުމަކީ ޞާލިޙުންގެ އާދައެކެވެ.
ތިބާ ކުރާ ހަމަ އެންމެ ފާފައެއްގެ ސަބަބުންވެސް ނަރަކައިގައި އޮންނަން ޖެހިދާނެތީ އެކަމާ ބިރުވެތިވާށެވެ.
ފޮތް ލިޔުމަށް މެދުވެރިވި ސަބަބު:
ފުރަތަމައީ: الإمام البخاري ގެ الصحيح
ދެވަނަ ފަޞްލު: ކުތުބުއް ސިއްތާ
الشيخ أحمد بن محمد شاكر – رحمه الله تعالى – ވެސް ވަނީ މުސްނަދަށް ޚިދުމަތްކުރައްވާފައެވެ.
އަދި الحافظ ابن حجر ވެސް ވަނީ މި ފޮތް الأطراف ގެ ފޮތްތައް ހުންނަ ގޮތަށް ތަރުތީބުކުރައްވާފައެވެ. [1] އަދި އެ ފޮތަށް ނަންދެއްވާފައިވަނީ: “إطراف الْمُسنِد المعتلي بأطراف المسند الحنبلي” އެވެ. ދެން އެއަށް ފަހުގައި މިފޮތާ އިތުރު ދިހަ ފޮތަކާ “إتحاف المهرة بالفوائد المبتكرة من أطراف العشرة” ގައި އެއްކުރެއްވިއެވެ.
ޢިލްމުވެރިން މުސްނަދު އަޙްމަދަށް ދެއްވާފައިވާ އަހަންމިއްޔަތު:
ހަމަކަށަވަރުން ތިޔަބައިމީހުންގެ ފަހަތުގައި ބާރު ދުވެލީގައި އަންނަ އެއްޗެއް ވެއެވެ. އެއީ ކަށްވަޅެވެ. ފަހެ އޭގެ ފިއްތާލުމާއި އަނދިރިކަމާއި އެކަނިވެރިކަމަށް ބިރުވެތިވާށެވެ.
ޗާޕުކޮށްފައިވާ މުސްނަދުގައިވާ ޙަދީޘްތައް ބަހާލާފައިވާ ބައިތައް:
* ދީނުގެ ޙުކުމްތަކާ ފުށުއަރާ ގޮތަށް އިންސާނުން ހަދާފައިވާ ޤާނޫނުތަކާއި އެކިއެކި ނަޒރިއްޔާތުތަކަކީ ﷲއާއި ރަސޫލާ صلى الله عليه وسلم ގެ އަރިހުން އައިސްފައިވާ ޙުކުމްތަކަށް ވުރެ މާ މޮޅު އަދި މާ ރަނގަޅު އެއްޗެހި ކަމަށް ދެކުމަކީ ކުފުރުގެ ޢަމަލެކެވެ.
އަލްމުސްނަދުގައިވާ ޙަދީޘްްތަކުގެ ދަރަޖަ:
އަލްމުސްނަދުގައި ޞަޙާބީންގެ މުސްނަދު ގެންނަވާފައިވާ ޢަދަދު:
މުސްނަދުގައިވާ ޙަދީޘްތަކުގެ ޢަދަދު:
މި މުސްނަދުގެ އަހައްމިއްޔަތު:
