ޤިޔާމަތްދުވަހުގެ ކަންތައްތައް ދިގު ލައިގެން ދިޔުމުން އަދި އެ މައުޤިފުގައި ހިނގާ ކަންތައްތައް އުނދަގޫވެ، އެދުވަހުގެ ހޫނު ގަދަވެ، ބިރުވެރިކަން ބޮޑުވުމުން މީސްތަކުން އެދުވަހުން ބައެއް ނަބީބޭކަލުންގެ އަރިހަށް ދާނެއެވެ. އެއީ ޤިޔާމަތްދުވަހުގެ ކަންތައްތައް ފައްޓަވާ ދެއްވައި އަޅުތަކުންގެ މެދުގައި ނިޔާ ކަނޑައަޅައިދެއްވުމަށް ﷲ ތަޢާލާގެ ޙަޟްރަތުގައި ދަންނަވާ ދެއްވުމަށެވެ.
ޚަދީޖަތުގެފާނު އަވަހާރަވުމަށް ފަހު، ނަބިއްޔާ صلى الله عليه وسلم އެންމެ ފުރަތަމަ ކައިވެނި ބައްލަވައިގެންނެވީ ސައުދާ ބިންތު ޒަމްޢާ رضي الله عنها އާއެވެ.
އެކަލޭގެފާނުގެ ދަޢުވަތު ބިނާވެފައި އޮތީ ޝިރުކާއި ކުފުރާއި ބިދުޢަތަކުގެ ނުބައިކަން މީސްތަކުންނަށް ބަޔާންކޮށްދީ، ކީރިތި ޤުރުއާނާއި ނަބިއްޔާ صلى الله عليه وسلم ގެ ޞައްޙަ ސުންނަތުގެ އަލީގައި މީސްތަކުންނަށް ތައުޙީދު (ﷲގެ އެއްކައުވަންތަކަން) އުނގަންނައިދުމުގެ މައްޗަށެވެ. ނަމަވެސް ކާފިރުންނާއި މުސްލިމުންގެ ތެރެއިންވެސް ބައެއް މީހުން އެކަލޭގެފާނުގެ ދަޢުވަތާ ދެކޮޅަށް ވާހަކަ ދައްކައެވެ. އެފަދަ މީހުން އެކަލޭގެފާނުގެ ދަޢުވަތަށް ތަބާވާ މީހުންނަށް “ވައްހާބީން” ނޭ ކިޔައެވެ.
ޢުމަރުގެފާނު ޝަހީދުވި ޙާދިޘާ
ޢުމަރުގެފާނުގެ ޚިލާފަތުގައި ކުރެވުނު އިޞްލާޙީ، ނިޡާމީ މަސައްކަތްތައް
ދެވަނައީ: ޢުމަރުގެފާނުގެ ޚިލާފަތުގައި ކުރެވުނު އިޞްލާޙީ، ނިޡާމީ މަސައްކަތްތައް
އިސްކަންދަރިއްޔާ ފަތަޙަކުރެއްވުން
ބާބިލްޔޫންގެ ކިއްލާ ފަތަޙަކުރެއްވުން
މަދީނާގައި ހުންނަ مجمع الملك فهد لطباعة المصحف الشريف އިން ޗާޕުކުރާ ޤުރުއާން މުޞްޙަފުގައިވާ ލިޔުމަކީ ޢުޘްމާން ޢަބްދުހޫ ޠާހާގެ އަތުލިޔުމެވެ.
ނ- މިޞްރު ފަތަޙަކުރެއްވުން
ފާޠިމީން ނަބިއްޔާ ﷺ ގެ ޢީދު މީލާދު ފާހަގަކުރަން ފެށީ މިޞްރުގެ ޤާހިރާގައި، ހިޖުރައިން 4 ވަނަ ޤަރުނުގައެވެ. އެގޮތުން އެބައިމީހުން 6 މައުލިދެއް ވަރަށް ކުލަގަދަކޮށް ފާހަގަކުރިއެވެ. އެއީ ނަބިއްޔާ ﷺ ގެ މައުލިދާއި، ޢަލީގެފާނުގެ މައުލިދާއި ފާޠިމަތުގެފާނުގެ މައުލިދާއި، ޙަސަނުގެފާނުގެ މައުލިދާއި، ޙުސައިންގެފާނު މައުލިދު އަދި އެއިރަކު ހުންނަ ޚަލީފާއެއްގެ މައުލިދެވެ.
ބައިތުލް މަޤްދިސް ފަތަޙަކުރެއްވުން
ދިމިޝްޤު ފަތަޙަކުރެއްވުން
ފާރިސްކަރައިގައި މުސްލިމުންގެ ލަޝްކަރު އެކުލަވާލުން
އެއް ގެރީގައި 7 މީހުންނަށް ބައިވެރިވެވޭއިރު، އެއަށްވުރެ މަދު މީހުން އޭގައި ބައިވެރިވުން ހުއްދަވުން މާ އައުލާވެގެންވެއެވެ. އަދި 7 / 1 އަށްވުރެ އިތުރުވާ ބައިން އަޖުރުވެސް އިތުރުވެގެންވެއެވެ.
ނަހާވަންދު
ޤިޔާމަތްދުވަހުގެ ކަންތައްތައް ދިގު ލައިގެން ދިޔުމުން އަދި އެ މައުޤިފުގައި ހިނގާ ކަންތައްތައް އުނދަގޫވެ، އެދުވަހުގެ ހޫނު ގަދަވެ، ބިރުވެރިކަން ބޮޑުވުމުން މީސްތަކުން އެދުވަހުން ބައެއް ނަބީބޭކަލުންގެ އަރިހަށް ދާނެއެވެ. އެއީ ޤިޔާމަތްދުވަހުގެ ކަންތައްތައް ފައްޓަވާ ދެއްވައި އަޅުތަކުންގެ މެދުގައި ނިޔާ ކަނޑައަޅައިދެއްވުމަށް ﷲ ތަޢާލާގެ ޙަޟްރަތުގައި ދަންނަވާ ދެއްވުމަށެވެ.
ޚަދީޖަތުގެފާނު އަވަހާރަވުމަށް ފަހު، ނަބިއްޔާ صلى الله عليه وسلم އެންމެ ފުރަތަމަ ކައިވެނި ބައްލަވައިގެންނެވީ ސައުދާ ބިންތު ޒަމްޢާ رضي الله عنها އާއެވެ.
އެކަލޭގެފާނުގެ ދަޢުވަތު ބިނާވެފައި އޮތީ ޝިރުކާއި ކުފުރާއި ބިދުޢަތަކުގެ ނުބައިކަން މީސްތަކުންނަށް ބަޔާންކޮށްދީ، ކީރިތި ޤުރުއާނާއި ނަބިއްޔާ صلى الله عليه وسلم ގެ ޞައްޙަ ސުންނަތުގެ އަލީގައި މީސްތަކުންނަށް ތައުޙީދު (ﷲގެ އެއްކައުވަންތަކަން) އުނގަންނައިދުމުގެ މައްޗަށެވެ. ނަމަވެސް ކާފިރުންނާއި މުސްލިމުންގެ ތެރެއިންވެސް ބައެއް މީހުން އެކަލޭގެފާނުގެ ދަޢުވަތާ ދެކޮޅަށް ވާހަކަ ދައްކައެވެ. އެފަދަ މީހުން އެކަލޭގެފާނުގެ ދަޢުވަތަށް ތަބާވާ މީހުންނަށް “ވައްހާބީން” ނޭ ކިޔައެވެ.
ޢުމަރުގެފާނު ޝަހީދުވި ޙާދިޘާ
ޢުމަރުގެފާނުގެ ޚިލާފަތުގައި ކުރެވުނު އިޞްލާޙީ، ނިޡާމީ މަސައްކަތްތައް
ދެވަނައީ: ޢުމަރުގެފާނުގެ ޚިލާފަތުގައި ކުރެވުނު އިޞްލާޙީ، ނިޡާމީ މަސައްކަތްތައް
އިސްކަންދަރިއްޔާ ފަތަޙަކުރެއްވުން
ބާބިލްޔޫންގެ ކިއްލާ ފަތަޙަކުރެއްވުން
މަދީނާގައި ހުންނަ مجمع الملك فهد لطباعة المصحف الشريف އިން ޗާޕުކުރާ ޤުރުއާން މުޞްޙަފުގައިވާ ލިޔުމަކީ ޢުޘްމާން ޢަބްދުހޫ ޠާހާގެ އަތުލިޔުމެވެ.
ނ- މިޞްރު ފަތަޙަކުރެއްވުން
ފާޠިމީން ނަބިއްޔާ ﷺ ގެ ޢީދު މީލާދު ފާހަގަކުރަން ފެށީ މިޞްރުގެ ޤާހިރާގައި، ހިޖުރައިން 4 ވަނަ ޤަރުނުގައެވެ. އެގޮތުން އެބައިމީހުން 6 މައުލިދެއް ވަރަށް ކުލަގަދަކޮށް ފާހަގަކުރިއެވެ. އެއީ ނަބިއްޔާ ﷺ ގެ މައުލިދާއި، ޢަލީގެފާނުގެ މައުލިދާއި ފާޠިމަތުގެފާނުގެ މައުލިދާއި، ޙަސަނުގެފާނުގެ މައުލިދާއި، ޙުސައިންގެފާނު މައުލިދު އަދި އެއިރަކު ހުންނަ ޚަލީފާއެއްގެ މައުލިދެވެ.
ބައިތުލް މަޤްދިސް ފަތަޙަކުރެއްވުން
ދިމިޝްޤު ފަތަޙަކުރެއްވުން
ފާރިސްކަރައިގައި މުސްލިމުންގެ ލަޝްކަރު އެކުލަވާލުން
އެއް ގެރީގައި 7 މީހުންނަށް ބައިވެރިވެވޭއިރު، އެއަށްވުރެ މަދު މީހުން އޭގައި ބައިވެރިވުން ހުއްދަވުން މާ އައުލާވެގެންވެއެވެ. އަދި 7 / 1 އަށްވުރެ އިތުރުވާ ބައިން އަޖުރުވެސް އިތުރުވެގެންވެއެވެ.
ނަހާވަންދު
