[vstrsnln_info]

މި ވެބްސައިޓުގައިވާ ލިޔުންތައް ނަކަލު ކުރާނަމަ މި ވެބްސައިޓަށާއި ލިޔުންތެރިއާއަށް ހަވާލާދެއްވާ!

މި ވެބްސައިޓުގައިވާ ލިޔުންތައް ނަކަލު ކުރާނަމަ މި ވެބްސައިޓަށާއި ލިޔުންތެރިއާއަށް ހަވާލާދެއްވާ!

އަދަބާއި އަޚްލާޤު

ސަނާކިއުން 8

ސަނާކިއުމުގައި ދިމާވާ އެންމެބޮޑު މުޞީބާތަކީ، “ސާހިބާ” ފަދަ ބަސްތަކުން މުނާފިޤުންނާއި ފާޖިރުންނާއި ކާފިރުންނަށް ސަނާކިޔުމެވެ. ރަސޫލުﷲ ޙަދީޘްކުރައްވާފައިވެއެވެ. «لَا تَقُولُوا لِلْمُنَافِقِ سَيِّدَنَا؛ فَإِنَّهُ إِنْ يَكُ سَيِّدَكُمْ فَقَدْ أَسْخَطْتُمْ رَبَّكُمْ» [رواه

ސަނާކިއުން 7

އިބްނު ޙަޖަރު رحمه الله ވިދާޅުވެފައިވެއެވެ. “ސަނާކިޔުމުގައި ހުއްދަވާ މިންވަރާ އަދި މަނާވާ މިންވަރުގެ މިންގަނޑަކީ ކޮބާކަން ބަޔާންކޮށްދެއްވަމުން ޢިލްމުވެރިން ވިދާޅުވަނީ ހުއްދަ މިންވަރަކީ ޝަރުޠަކާއެކު ނުވަތަ ގާތްކުރާފަދަ ގޮތަކަށް ބުނާ ބުނުމެވެ. މަނާގެންވަނީ

ސަނާކިއުން 6

ޝަރުޢީ ޙާޖަތެއް ނުވަތަ ޝަރުޢީ މަޞްލަޙަތެއް އޮވެގެން މީހަކަށް ސަނާކިޔާނަމަ ދަންނާށެވެ. ސަނާ ކިޔާއިރު މިފަދައިން ބުނާށެވެ. ((أَحْسِبُ فُلاَنًا، وَاللَّهُ حَسِيبُهُ، وَلاَ أُزَكِّي عَلَى اللَّهِ أَحَدًا)) [رواه البخاري] މާނައީ:

ސަނާކިއުން 5

މުސްލިމުންގެ ޤާޟީންގެ ގާތަށް ސަނާކިޔުމުގައި ހައްދުފަހަނައަޅާދިއުމަށް މަޝްހޫރު މީހަކު އައުމުން، އެފަދަ މީހެއްގެ ހެކިބަސް ޤަބޫލު ނުކުރައްވާ ރައްދުކުރައްވައެވެ. ވަރަށް ގިނަ ފަހަރު ޝާޢިރުންގެ ޙާލަތަކީ މިއީއެވެ. އެހެންކަމުން ބައެއް މީހުން ބުނެއެވެ. “ޝާޢިރަކު

ތިބާގެ މަސްއޫލިއްޔަތެއް ހަމަ ނެތީތޯއެވެ!

ސައިހޮޓަލަކަށް ނުވަތަ ރެސްޓޯރަންޓަކަށް ވަދެވުނަސް ކަންފަތުގައިޖެހެނީ އެއަޑެވެ. މަގުމައްޗަށް ނިކުމެވުނަސް އެއަޑެވެ. އެކުވެރިޔަކާ މަގުމަތިން ބައްދަލުވިޔަސް އެއަޑެވެ. ގޭގެ ސިޓިންރޫމުގަ އިށީނދެ ޓީވީ ހުޅުވާލިޔަސް އެއަޑެވެ. ރޭޑިޔޯ ހުޅުވާލިޔަސް ހަމަ އެއަޑެވެ. އަތުގައޮތް ފޯނުން

ސަނާކިއުން 4

ތިބާއަށް ހެޔޮކަމެއްކޮށްދީފައިވާ މީހާ، ތިބާއަށް އެކަންކޮށްދިނުމަށް ފަހު، އެކިމަޖުލިސްތަކުގައި ތިބާ އޭނާއަށް ސަނާކިޔާ އަދި އޭނާގެ ވާހަކަދައްކާ އުޅުމަށް އޭނާ އެދޭކަން ތިބާއަށް އެނގިއްޖެނަމަ އެޙާލަތުގައި އޭނާއަށް ސަނާނުކިޔާށެވެ. އެހެންކަމުން ނަބިއްޔާ صلى الله

ސަނާކިއުން 3

އިމާމް ނަވަވީ ވިދާޅުވެފައިވެއެވެ. “(ސަނާކިއުންވަނީ ދެގޮތަކަށެވެ.) މީހަކު ނެތް ތަނެއްގައިވެސް، އެހެންމީހަކު އޭނާއަށް ސަނާކިޔާފާނެއެވެ. އަދި  އެމީހާގެ ކުރިމަތީގައިވެސް ސަނާކިޔާފާނެއެވެ. އެމަޖިލީހުގައި ނެތް މީހަކަށް ސަނާކިޔުމުގައި މައްސަލައެއް ނެތެވެ. ނަމަވެސް އެއީ ދޮގެއް ނަހަދާހާ

ސަނާކިއުން 2

ޢަބްދުއްރަޙްމާން ބުން ޖުބައިރު ބުން ނުފައިރުގެ އަރިހުން ރިވާވެގެން އައިސްފައިވެއެވެ. އެކަލޭގެފާނު ވިދާޅުވިއެވެ. “ތިބާގެ އަޚާގެ ކުރިމަތީގައި ތިބާ، އޭނާއަށް ސަނާކިޔުމަކީ އޭނާގެ ކަރުގައި ތޫނު އެއްޗެއް ޖެއްސުންފަދަ ކަމެކެވެ.” އަދި ވިދާޅުވިއެވެ. “އިބްނު

ސަނާކިއުން 1

الحمد لله والصلاة والسلام على رسول الله وعلى آله وصحبه أجمعين. މިއަދު މުސްލިމުންގެ ޙަޔާތުގައި ކުރިމަތިވެފައިވާ އިޖުތިމާއީ މައްސަލަތަކުގެ ތެރެއިން އެއްކަމަކީ ދުލާ ގުޅުންހުރި ކަމެކެވެ. އެއީ ސަނާކިއުމެވެ. މިއަދު

މުޞީބާތްތައް ލުއިވާނީ ކިހިނެތް 2

ﷲ ތަޢާލާގެ ނިޔާކުރެއްވުމާއި ޚަލްޤުކުރެއްވުމާ އަދި ތަދުބީރުކުރެއްވުމާމެދު ޔަޤީންކުރާށެވެ. އަދި އެއިލާހު މެދުވެރިކުރެއްވާ އިމްތިޙާނުތަކާއި ކުރައްވާ ޙުކުމްފުޅުތަކަށް ކެތްތެރިވާށެވެ. އަދި އެއިލާހުގެ އަމުރުފުޅަށް ބޯލަނބާށެވެ. ފަހެ ދުނިޔެ ވަށާލެވިގެންވަނީ އުނދަގޫތަކާއި ކިލަނބުކަމުންނެވެ. އަދި އެތަނުގެ

މުޞީބާތްތައް ލުއިވާނީ ކިހިނެތް 1

އިބްނުލް ޖައުޒީ ވިދާޅުވިއެވެ. [1] “އިންސާނާއަށް ހަވާލުކުރެވިފައިވާ ތަކުލީފުތަކުގެ ތެރޭގައި، އޭނާއަށް އެންމެ އުނދަގޫކަމަކީ ﷲ ގެ ނިޔާކުރެއްވުމަށް ކެތްތެރިވުމެވެ. އަދި އެކަމުގައި އެންމެ މޮޅުއިތުރީ އެކަމާމެދު ރުހެމެވެ.” ދުނިޔޭގެ ކަނޑު ދައުރުވާ ގޮތާ

މުޞީބާތްތަކަށް ކެތްތެރިވުން 2

މުޞީބާތްތައް މެދުވެރިވާނީ ޤަޞްދުކޮށްގެން އުޅުނު ގޮތާ ޚިލާފަށެވެ. އަދި އެދޭ އެދުންތަކާ ދެކޮޅަށެވެ. އެކަކަށްވެސް މިދުނިޔަ ސާފުކަންމަތީގައި ނުއޮންނާނެއެވެ. އެއީ ކިތަންމެ ބޮޑު މިންވަރެއް ޙާޞިލުވިކަމުގައިވިޔަސްމެއެވެ. ނަބިއްޔާ صلى الله عليه وسلم ޙަދީޘްކުރެއްވިއެވެ.

މުޞީބާތްތަކަށް ކެތްތެރިވުން 1

އިންސާނާއަށް އޭނާގެ ޙަޔާތުގައި ފިތުނަތަކާއި އުނދަގޫތަކާއި އިމްތިޙާނުތަކާ އަދި މުޞީބާތްތަކާ ކުރިމަތިވާނެއެވެ. ޠާހިރުކުރެއްވުމާއި ސާފުކުރެއްވުމާއެކު މެނުވީ އީމާންކަމުގެ ނޫރަށް އާރޯކަން ނުލިބޭނެއެވެ. އަދި ޔަޤީންކަން ހިތުގައި ބިންވަޅު ނުނެގޭނެއެވެ. ދިރިއުޅުން ބިނާވެގެންވަނީ ދަތިތަކާ ކުރިމަތިލުމާއި

ނަސޭޙަތްތެރިވުން 3

މުޖުތަމާއެއްގައި ނަސޭޙަތްތެރިވުން ނެތިހިނގައްޖެނަމަ ޣީބަބުނުން ފާޅުވެއެވެ. ތިބާއަށް ނަސޭޙަތްތެރިވާނީ ތިބާދެކެ ލޯބިވާމީހުންނެވެ. މީހަކާމެދު ކަންބޮޑުވާމީހާ އޭނާއަށް ސިއްރުގައި ނަސޭޙަތްތެރިވާށެވެ. އިބްނު ރަޖަބު ވިދާޅުވިއެވެ. “ސަލަފުންގެ ބޭކަލުން މީހަކަށް ނަސޭޙަތެއްދެއްވާނަމަ އޭނާއަށް ސިއްރިއްޔާތުގައި ވަޢުޛުވިދާޅުވެއެވެ. އަދި

ނަސޭޙަތްތެރިވުން 2

ނަސޭޙަތްތެރިވާ މީހަކީ ހިތުގެ ފުންމިނުން ނަސޭޙަތްތެރިވާ، ހިތްސާފު، އުޅުން ރިވެތި އަދި އެހެންމީހުންނާމެދު ކަންބޮޑުވާ މީހަކަށްވާނެއެވެ. އިހުގެ ބޭކަލުންގެ ދަރަޖަ މަތިވެރިވެގެން ދިޔައީ އެސަބަބާހުރެއެވެ. އަބޫ ބަކްރު އަލްޢައްޔާޝް ވިދާޅުވިއެވެ. “އަބޫ ބަކުރު رضي

ސަނާކިއުން 8

ސަނާކިއުމުގައި ދިމާވާ އެންމެބޮޑު މުޞީބާތަކީ، “ސާހިބާ” ފަދަ ބަސްތަކުން މުނާފިޤުންނާއި ފާޖިރުންނާއި ކާފިރުންނަށް ސަނާކިޔުމެވެ. ރަސޫލުﷲ ޙަދީޘްކުރައްވާފައިވެއެވެ. «لَا تَقُولُوا لِلْمُنَافِقِ سَيِّدَنَا؛ فَإِنَّهُ إِنْ يَكُ سَيِّدَكُمْ فَقَدْ أَسْخَطْتُمْ رَبَّكُمْ» [رواه

ސަނާކިއުން 7

އިބްނު ޙަޖަރު رحمه الله ވިދާޅުވެފައިވެއެވެ. “ސަނާކިޔުމުގައި ހުއްދަވާ މިންވަރާ އަދި މަނާވާ މިންވަރުގެ މިންގަނޑަކީ ކޮބާކަން ބަޔާންކޮށްދެއްވަމުން ޢިލްމުވެރިން ވިދާޅުވަނީ ހުއްދަ މިންވަރަކީ ޝަރުޠަކާއެކު ނުވަތަ ގާތްކުރާފަދަ ގޮތަކަށް ބުނާ ބުނުމެވެ. މަނާގެންވަނީ

ސަނާކިއުން 6

ޝަރުޢީ ޙާޖަތެއް ނުވަތަ ޝަރުޢީ މަޞްލަޙަތެއް އޮވެގެން މީހަކަށް ސަނާކިޔާނަމަ ދަންނާށެވެ. ސަނާ ކިޔާއިރު މިފަދައިން ބުނާށެވެ. ((أَحْسِبُ فُلاَنًا، وَاللَّهُ حَسِيبُهُ، وَلاَ أُزَكِّي عَلَى اللَّهِ أَحَدًا)) [رواه البخاري] މާނައީ:

ސަނާކިއުން 5

މުސްލިމުންގެ ޤާޟީންގެ ގާތަށް ސަނާކިޔުމުގައި ހައްދުފަހަނައަޅާދިއުމަށް މަޝްހޫރު މީހަކު އައުމުން، އެފަދަ މީހެއްގެ ހެކިބަސް ޤަބޫލު ނުކުރައްވާ ރައްދުކުރައްވައެވެ. ވަރަށް ގިނަ ފަހަރު ޝާޢިރުންގެ ޙާލަތަކީ މިއީއެވެ. އެހެންކަމުން ބައެއް މީހުން ބުނެއެވެ. “ޝާޢިރަކު

ތިބާގެ މަސްއޫލިއްޔަތެއް ހަމަ ނެތީތޯއެވެ!

ސައިހޮޓަލަކަށް ނުވަތަ ރެސްޓޯރަންޓަކަށް ވަދެވުނަސް ކަންފަތުގައިޖެހެނީ އެއަޑެވެ. މަގުމައްޗަށް ނިކުމެވުނަސް އެއަޑެވެ. އެކުވެރިޔަކާ މަގުމަތިން ބައްދަލުވިޔަސް އެއަޑެވެ. ގޭގެ ސިޓިންރޫމުގަ އިށީނދެ ޓީވީ ހުޅުވާލިޔަސް އެއަޑެވެ. ރޭޑިޔޯ ހުޅުވާލިޔަސް ހަމަ އެއަޑެވެ. އަތުގައޮތް ފޯނުން

ސަނާކިއުން 4

ތިބާއަށް ހެޔޮކަމެއްކޮށްދީފައިވާ މީހާ، ތިބާއަށް އެކަންކޮށްދިނުމަށް ފަހު، އެކިމަޖުލިސްތަކުގައި ތިބާ އޭނާއަށް ސަނާކިޔާ އަދި އޭނާގެ ވާހަކަދައްކާ އުޅުމަށް އޭނާ އެދޭކަން ތިބާއަށް އެނގިއްޖެނަމަ އެޙާލަތުގައި އޭނާއަށް ސަނާނުކިޔާށެވެ. އެހެންކަމުން ނަބިއްޔާ صلى الله

ސަނާކިއުން 3

އިމާމް ނަވަވީ ވިދާޅުވެފައިވެއެވެ. “(ސަނާކިއުންވަނީ ދެގޮތަކަށެވެ.) މީހަކު ނެތް ތަނެއްގައިވެސް، އެހެންމީހަކު އޭނާއަށް ސަނާކިޔާފާނެއެވެ. އަދި  އެމީހާގެ ކުރިމަތީގައިވެސް ސަނާކިޔާފާނެއެވެ. އެމަޖިލީހުގައި ނެތް މީހަކަށް ސަނާކިޔުމުގައި މައްސަލައެއް ނެތެވެ. ނަމަވެސް އެއީ ދޮގެއް ނަހަދާހާ

ސަނާކިއުން 2

ޢަބްދުއްރަޙްމާން ބުން ޖުބައިރު ބުން ނުފައިރުގެ އަރިހުން ރިވާވެގެން އައިސްފައިވެއެވެ. އެކަލޭގެފާނު ވިދާޅުވިއެވެ. “ތިބާގެ އަޚާގެ ކުރިމަތީގައި ތިބާ، އޭނާއަށް ސަނާކިޔުމަކީ އޭނާގެ ކަރުގައި ތޫނު އެއްޗެއް ޖެއްސުންފަދަ ކަމެކެވެ.” އަދި ވިދާޅުވިއެވެ. “އިބްނު

ސަނާކިއުން 1

الحمد لله والصلاة والسلام على رسول الله وعلى آله وصحبه أجمعين. މިއަދު މުސްލިމުންގެ ޙަޔާތުގައި ކުރިމަތިވެފައިވާ އިޖުތިމާއީ މައްސަލަތަކުގެ ތެރެއިން އެއްކަމަކީ ދުލާ ގުޅުންހުރި ކަމެކެވެ. އެއީ ސަނާކިއުމެވެ. މިއަދު

މުޞީބާތްތައް ލުއިވާނީ ކިހިނެތް 2

ﷲ ތަޢާލާގެ ނިޔާކުރެއްވުމާއި ޚަލްޤުކުރެއްވުމާ އަދި ތަދުބީރުކުރެއްވުމާމެދު ޔަޤީންކުރާށެވެ. އަދި އެއިލާހު މެދުވެރިކުރެއްވާ އިމްތިޙާނުތަކާއި ކުރައްވާ ޙުކުމްފުޅުތަކަށް ކެތްތެރިވާށެވެ. އަދި އެއިލާހުގެ އަމުރުފުޅަށް ބޯލަނބާށެވެ. ފަހެ ދުނިޔެ ވަށާލެވިގެންވަނީ އުނދަގޫތަކާއި ކިލަނބުކަމުންނެވެ. އަދި އެތަނުގެ

މުޞީބާތްތައް ލުއިވާނީ ކިހިނެތް 1

އިބްނުލް ޖައުޒީ ވިދާޅުވިއެވެ. [1] “އިންސާނާއަށް ހަވާލުކުރެވިފައިވާ ތަކުލީފުތަކުގެ ތެރޭގައި، އޭނާއަށް އެންމެ އުނދަގޫކަމަކީ ﷲ ގެ ނިޔާކުރެއްވުމަށް ކެތްތެރިވުމެވެ. އަދި އެކަމުގައި އެންމެ މޮޅުއިތުރީ އެކަމާމެދު ރުހެމެވެ.” ދުނިޔޭގެ ކަނޑު ދައުރުވާ ގޮތާ

މުޞީބާތްތަކަށް ކެތްތެރިވުން 2

މުޞީބާތްތައް މެދުވެރިވާނީ ޤަޞްދުކޮށްގެން އުޅުނު ގޮތާ ޚިލާފަށެވެ. އަދި އެދޭ އެދުންތަކާ ދެކޮޅަށެވެ. އެކަކަށްވެސް މިދުނިޔަ ސާފުކަންމަތީގައި ނުއޮންނާނެއެވެ. އެއީ ކިތަންމެ ބޮޑު މިންވަރެއް ޙާޞިލުވިކަމުގައިވިޔަސްމެއެވެ. ނަބިއްޔާ صلى الله عليه وسلم ޙަދީޘްކުރެއްވިއެވެ.

މުޞީބާތްތަކަށް ކެތްތެރިވުން 1

އިންސާނާއަށް އޭނާގެ ޙަޔާތުގައި ފިތުނަތަކާއި އުނދަގޫތަކާއި އިމްތިޙާނުތަކާ އަދި މުޞީބާތްތަކާ ކުރިމަތިވާނެއެވެ. ޠާހިރުކުރެއްވުމާއި ސާފުކުރެއްވުމާއެކު މެނުވީ އީމާންކަމުގެ ނޫރަށް އާރޯކަން ނުލިބޭނެއެވެ. އަދި ޔަޤީންކަން ހިތުގައި ބިންވަޅު ނުނެގޭނެއެވެ. ދިރިއުޅުން ބިނާވެގެންވަނީ ދަތިތަކާ ކުރިމަތިލުމާއި

ނަސޭޙަތްތެރިވުން 3

މުޖުތަމާއެއްގައި ނަސޭޙަތްތެރިވުން ނެތިހިނގައްޖެނަމަ ޣީބަބުނުން ފާޅުވެއެވެ. ތިބާއަށް ނަސޭޙަތްތެރިވާނީ ތިބާދެކެ ލޯބިވާމީހުންނެވެ. މީހަކާމެދު ކަންބޮޑުވާމީހާ އޭނާއަށް ސިއްރުގައި ނަސޭޙަތްތެރިވާށެވެ. އިބްނު ރަޖަބު ވިދާޅުވިއެވެ. “ސަލަފުންގެ ބޭކަލުން މީހަކަށް ނަސޭޙަތެއްދެއްވާނަމަ އޭނާއަށް ސިއްރިއްޔާތުގައި ވަޢުޛުވިދާޅުވެއެވެ. އަދި

ނަސޭޙަތްތެރިވުން 2

ނަސޭޙަތްތެރިވާ މީހަކީ ހިތުގެ ފުންމިނުން ނަސޭޙަތްތެރިވާ، ހިތްސާފު، އުޅުން ރިވެތި އަދި އެހެންމީހުންނާމެދު ކަންބޮޑުވާ މީހަކަށްވާނެއެވެ. އިހުގެ ބޭކަލުންގެ ދަރަޖަ މަތިވެރިވެގެން ދިޔައީ އެސަބަބާހުރެއެވެ. އަބޫ ބަކްރު އަލްޢައްޔާޝް ވިދާޅުވިއެވެ. “އަބޫ ބަކުރު رضي