ރޯދަހިފަން ފަށާ ޤައުމާއި ނިންމާ ޤައުމު ތަފާތުވުމުން ރޯދައިގެ ޢަދަދަށް އަންނަ ބަދަލު
މިކަމުގައި ޢިލްމުވެރިންގެ ދެ ބަސްފުޅެއް ވެއެވެ.
މިކަމުގައި ޢިލްމުވެރިންގެ ދެ ބަސްފުޅެއް ވެއެވެ.
އެއީ ކޮން ރެއެއްކަން ކަނޑއަޅާ ބުނަން އެއްވެސް މީހަކަށް ނޭނގޭނެއެވެ. ﷲ ތަޢާލާވަނީ ނަބިއްޔާ صلى الله عليه وسلم އަށް އެއީ ކޮން ރެއެއްކަން އަންގަވައިދެއްވާފައެވެ. ދެން އެއަށްފަހު، އެކަމުގެ ޢިލްމު އުފުއްލެވިކަމުގެ ޚަބަރު އެކަލޭގެފާނު ދެއްވިއެވެ.
ރޭތައް އިޙުޔާކުރެއްވުމުގެ މުރާދަކީ ނަމާދުކުރުން އެކަންޏެއް ނޫނެވެ. އެހެނެއްކަމަކު، ކިޔަމަންތެރިކަން އަދާކުރުމުގެ އެންމެހާކަމެއް އޭގައި ހިމެނެއެވެ.
ކަރުތެރެއަށް ވާޞިލުނުވާހާ ހިނދަކު ރޯދަވެރިޔާ އޭނާގެ އަނގަތެރެ ސާފުކޮށް މީރުވަސް ދުއްވުމަށް އެއްޗެއް ބޭނުންކުރުމަކީ މައްސަލައެއް ނޫނެވެ.
ނޭވާހިއްލުމަށް ފަރުވާކުރުމަށް ގިނަ ވައްތަރުތަކެއްގެ ބޭސް ބޭނުންކުރެއެވެ. އޭގެ ތެރެއިން ބައެއް ބޭސްތަކުން ރޯދަ ގެއްލޭއިރު އަނެއްބައި ބޭސްތަކުން ރޯދައެއް ނުގެއްލެއެވެ.
އަޞްލަކީ ރޯދަވެރިޔާ، އިރު އޮއްސުމާއެކު ނުވަތަ ރޭގަނޑު ފެށުމާއެކު، ވީހާ އަވަހަކަށް ރޯދަ ވީއްލުމެވެ.
މީހުންނަށް ކާންދިނުމަކީ ސަލަފުންގެ ބޭކަލުން ވަރަށް ބޮޑަށް ސަމާލުކަންދެއްވި ކަމެކެވެ. އަދި އެއީ އެންމެ މަތިވެރި އަޅުކަންތަކުގެ ތެރެއިން ހިމެނޭ ކަމެއްކަމުގައި އެބޭކަލުން ދެކެވަޑައިގެންނެވިއެވެ.
ޝައްވާލުމަސް ނިމުމުން ޝައްވާލު މަހުގެ ސުންނަތް ރޯދަތައް ހިފުމަކީ ޝަރުޢުކުރައްވާފައިވާކަމެއް ނޫނެވެ. އެހެނީ އެވަނީ ސުންނަތެއް އަދާކުރުމުގެ ވަގުތު ފާއިތުވެފައެވެ. އެއީ ޢުޛުރެއް އޮވެގެން ފާއިތުވިޔަސް ނުވަތަ ޢުޛުރެއްނެތި ފާއިތުވިޔަސްމެއެވެ.
ޝައްވާލުމަހަކީ ޙައްޖުގެ މައްސަރުތަކުންގެ ތެރެއިންވާ ބަރަކާތްތެރި މައްސަރެކެވެ. ޝައްވާލުމަހުގެ އެންމެ ޚާއްސަ އެއް އަޅުކަމަކީ ރަމަޟާންމަހުގެ ރޯދައާއި ވިދިގެން ޝައްވާލުމަހުން ހަރޯދަ ހިފުމެވެ. ޝައްވާލުމަހުގެ ހަރޯދަ ހިފުމަކީ މުސްތަޙައްބު ސުންނަތެކެވެ. ރަމަޟާންމަހުގެ ރޯދައާއި ވިދިގެން ޝައްވާލު މަހުން ހަރޯދަ ހިފުމީ މުޅި އަހަރުދުވަހު ރޯދަހިފުންފަދަ މަތިވެރި އަޅުކަމެކެވެ. މުޅި އަހަރު ދުވަހު ރޯދަހިފުމަށް ވާ ގޮތަކީ ކޮންމެ ހެޔޮކަމަކަށް ދިހަ ހެޔޮކަން ލިބޭނެކަމަށް ﷲ ތަޢާލާ ބަޔާންކުރައްވާފައިވާ އުސޫލުގެ ދަށުންނެވެ. މިއުސޫލުގެ ދަށުން ބަލާއިރު ރަމަޟާންމަހު ރޯދަ…
މައްކާ ފަތަޙަކުރެއްވުން
ރަމަޟާންމަހުގެ ފަރުޟު ރޯދަ ހިފުމަށް ނިޔަތްގަތުން. ނިޔަތާއިނުލައި އެއްވެސް އަޅުކަމެއް ސައްޙައެއް ނުވާނެއެވެ. ފަޖުރުއްޞާދިގުގެ އަލިކަން ފާޅުވުމުގެ ކުރިން ރޯދަވެރިޔާ ރަމަޟާންމަހުގެ ރޯދަހިފުމަށް ނިޔަތްގަންނަން ޖެހޭނެއެވެ. (ނޯޓް: ނިޔަތަކީ ހިތުގެ ޢަމަލެކެވެ. އަދާކުރަން އުޅޭ އަޅުކަމެއް ހިތްމައްޗަށް ގެނެސްގަތުމުން ނިޔަތްގަނެވުނީއެވެ. ދުލުން ނިޔަތް ގަތުމަކީ ޘާބިތުވާކަމެއް ނޫނެވެ). ހާރުކައިގެން ރޯދަ ހިފުމާއި، ހާރުކެއުން ފަސްކުރުން. ހާރުގެ ވަގުތުގައި ކާކެއުމަކީ މާތް ﷲ ބަރަކާތްލައްވާނެ ކެއުމެކެވެ. ހާރުކެއުން ވީހާވެސް ބޮޑަކަށް ފަސްކުރުން ސުންނަތްކަން ގަދަވެގެންވެއެވެ. ރޯދަ ވީއްލުން…
އިޚްލާޞްތެރި ތައުބާވުމަކުން ތައުބާވެ، ސަލާމަތްތެރި ހިތަކާއިގެން ރަމަޟާންމަހަށް އިސްތިޤްބާލުކުރުން. ކޮންމެ އަޅުކަމުގެ މޫސުމަކާވެސް ބައްދަލުކުރަންވާނީ ފާފައިގެ ދަމިލައިން ނަފްސުތައް ތޯހިރުކޮށްގެންނެވެ. އަދި ހަމައެއާއި އެކީ ރުޅިވެރިކަމާއި، ޢަދާވާތްތެރިކަމާއި، ޙަސަދަވެރިކަމާއި، ބަދަލުހިފުމުގެ ރޫޙުން ހިތްތައްވެސް ތޯހިރުކޮށްގެންނެވެ. ތައުބާވުމާއި އެކީ މީސްތަކުންނަށް މާފުކޮށް ޢަފޫކުރުމަކީ ރޯދަވެރިޔާ ކޮންމެހެންވެސް ކުރަންޖެހޭނެކަމެކެވެ. ރަމަޟާން މަހުގެ ރޯދައަކީ އިސްލާމްކަމުގެ ހަތަރުވަނަ ރުކުންކަމުގައި ދަނެގަތުން. މާތްވެގެންވާ އިސްލާމްދީނުގެ މުހިންމު ރުކުނަކަށް ރަމަޟާން މަހުގެ ރޯދަ ވީހިނދު، އިސްލާމްދީނުގެ އެހެނިހެން ރުކުންތަކެކޭ އެއްފަދައިން މިރުކުންވެސް އެންމެ…
“ރަމަޟާން މަހު ރޯދަ ހިފާ، ދެން އެއަށްފަހު ޝައްވާލުމަހު ހަ ރޯދަ ހިފައިފިމީހާ ދަންނައެވެ. އޭނާ މުޅި އަހަރު ރޯދަހިފި ފަދައެވެ.”
ރޯދައަށް ހުންނަ ވަގުތުތަކުގައި މިސްވާކު ނުވަތަ ދަތްއުނގުޅާ ބޭސް ބޭނުންކޮށްގެން ދަތް އުނގުޅުމަކީ ހުއްދަކެމެކެވެ.
ބަދުރު ހަނގުރާމަ ޙަމްދުހުރީ ﷲ އަށެވެ. އެއިލާހީ އެއްވެސްކަމަކަށް ނުކުޅެދިގެންނުވާ ގަދަފަދަވަންތަ އިލާހެވެ. އަދި އެއިލާހީ އެއިލާހުގެ އަޅުތަކުންގެ މައްޗަށް ގަދަވެވޮޑިގެންވާ އިލާހެވެ. އަދި އެއިލާހީ އަޅުތަކުންގެ މަތީގައި ވޮޑިގެންވާ އަޅުތަކުންގެ ހުރިހާ ކަމެއް މޮޅަށް ދެނެވޮޑިގެންވާ އިލާހެވެ. އަދި އެއިލާހީ އެންމެހާ ވެރިކަމެއް އެއިލާހަށް ލިބިވޮޑީގެންވާ، އެއިލާހުގެ އެއްކައުވަންތަކަން ބަޔާންވެގެންވާ، ޙައްޤުވަންތަ އިލާހެވެ. އެއިލާހަށް އެންމެ ހިމަ ކުކުރުމުގެ އަޑުވެސް ވަންހަނާވެވޮޑިގެން ނުވެއެވެ. އަދި މަޔެއްގެ ބަނޑުގައިވާ ކުޑަ ދަރިފުޅުގެ ހަރަކާތްތައްވެސް އެއިލާހަށް ވަންހަނާވެވޮޑިގެން…
ޒަކާތުގެ ޙައްޤުވެރިން ޙަމްދުހުރީ ﷲ އަށެވެ. އެއިލާހު ނިކަމެތިކުރައްވައިފި އަޅަކު ވަތިވެރިކުރާނެ ފަރާތެއް ނުވެއެވެ. އަދި އެއިލާހު މަތިވެރި ކުރައްވައިފި އަޅަކު ނިކަމެތިކުރައްވާނެ ފަރާތެއް ނުވެއެވެ. އަދި އެއިލާހު ދެއްވައިފި އެއްޗެއް މަނާކުރާނެ އިތުރު ފަރާތެއް ނުވެއެވެ. އަދި އެއިލާހު ދެއްވުން މަނާކުރައްވައިފިނަމަ ދެއްވާނެ އެއްވެސް ފަރާތެއް ނުވެއެވެ. އަދި އެއިލާހު ގުޅުވައިފި ކަމެއް ވަކިކުރާނެ ފަރާތެއް ނުވެއެވެ. އަދި އެއިލާހު ވަކިކުރައްވައިފި ކަމެއް ގުޅުވާނެ ފަރާތެއް ނުވެއެވެ. މަތިވެރިވެގެންވާ، ކަންކަން ތަދުބީރު ކުރައްވައި…