[vstrsnln_info]

މި ވެބްސައިޓުގައިވާ ލިޔުންތައް ނަކަލު ކުރާނަމަ މި ވެބްސައިޓަށާއި ލިޔުންތެރިއާއަށް ހަވާލާދެއްވާ!

މި ވެބްސައިޓުގައިވާ ލިޔުންތައް ނަކަލު ކުރާނަމަ މި ވެބްސައިޓަށާއި ލިޔުންތެރިއާއަށް ހަވާލާދެއްވާ!

ފިޤުހާއި އޭގެ ޢިލްމުތައް

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 13

15ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): الخِطَابُ الخَاصُّ بِوَاحِدٍ مِنَ الأُمَّةِ يَعُمُّ غَيرَهُ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {އުއްމަތުގެ ވަކި މީހަކަށް ޚާއްޞަ އެންގެވުން، އޭނާ ނޫން އެހެން މީހުންނަށް ވެސް ޢާއްމުވެގެންވޭ}

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 12

14ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): كُلُّ حُكْمٍ خُوطِبَ بِهِ النَّبِيُّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ عَمَّ الأُمَّةَ إِلَّا مَا خَصَّهُ الدَّلِيْل މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ނަބިއްޔާ ޞައްލަ ﷲ

ފަރުވާއެއްގެ ގޮތުގައި އައި ވީ އެފް ބޭނުންކުރުމުގެ ޙުކުމް 2

މިކަމުގެ ޝަރުޢީ ޙުކުމާމެދު ދަންނައެވެ. އެންމެ ރައްކާތެރި ގޮތަކީ އެކަން މަނާވެގެންވުމެވެ. މިއީ ޝައިޚް ޢަބްދުﷲ އަލްޖިބްރީން حفظه الله ގެ ބަސްފުޅެވެ. އަދި ބައެއް ޢިލްމުވެރިން ޝަރުޠުތަކަކާއެކު އެކަން ހުއްދަކުރައްވައެވެ. އެ ޝަރުޠުތަކުގެ ތެރޭގައި:

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 11

13ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): العَامُّ يَجْرِي عَلَى عُمُومِهِ حَتَّى يَرِدَ الـمُخَصِّصُ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {މުޚައްޞިޞެއް ވާރިދުވެއްޖައުމަށްދާންދެން، ޢާއްމު އޭގެ ޢާއްމުކަންމަތީ ހިނގަމުންދާނެ} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ޢާއްމު ލަފްޒެއް

ތަޔައްމުމު ކުރާ ގޮތް

ތަޔައްމުމުކުރާ ގޮތް     ތަޔައްމުމު ކުރާ ގޮތަކީ: ފުރަތަމަ ނިޔަތް ގަނެ، ބިސްމިﷲ ކިޔައި، ދެއަތް ތިލައިގެ ބަނޑުފުށުން ބިންގަނޑުގައި އެއްފަހަރު ޖެހުމެވެ. އޭގެފަހުގައި މޫނުގައި އެއްފަހަރު ފުހެލުމެވެ. އަދި އޭގެފަހުގައި ކަނާތު

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 10

12ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): دَلَالَةُ العَامِّ عَلَى أَفْرَادِهِ ظَنِّيَّةٌ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ޢާއްމުގެ ދަލާލަތު އޭގެ އަފުރާދުންގެ މައްޗަށް އޮންނަނީ ޡައްނީކޮށް} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: މި ޤަވާޢިދުގައި ބަޔާންވެފައި

ފަތުވާ: ނަމާދުގައި ގަނޑު ބަލައިގެން ދުޢާކުރުމުގެ ޙުކުމް

ވަރަށް މަދު ދުޢާއެއް މެނުވީ އަޅުގަނޑަށް ހިތުދަސްވެފައި ނުވެއެވެ. ފަހެ، ގަނޑެއްގައި ބައެއް ދުޢާތައް ލިޔެގެން އެގަނޑު ބަލައިގެން ނަމާދުގައާއި ނަމާދުން ބޭރުގައި ދުޢާކުރުން ހުއްދަވެގެންވޭ ހެއްޔެވެ؟ މީހަކަށް ދުޢާތައް ދަސްވެފައި ނުވާނަމަ، އެ

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 9

11ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): العَامُّ عُمُومُهُ شُمُولِـيٌّ وَعُمُومُ الـمُطْلَقِ بَدَلِـيٌّ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ޢާއްމުގެ ޢާއްމުކަމަކީ ޝާމިލު ކަމެއް، އަދި މުޠުލަޤުގެ ޢާއްމުކަމަކީ ބަދަލީ ކަމެއް} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު:

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 8

10ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): الـمُعَرَّفُ بِالإِضَافَةِ يُفِيْدُ العُمُومَ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {އިޟާފާ ބޭނުންކޮށްގެން މަޢުރިފާކުރެވިފައިވާ ނަންތަކުން ޢާއްމުކަން ލިއްބައިދޭ} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ޢާއްމުކަމުގެ މާނަ ލިއްބައިދޭ ޢިބާރާތްތަކާއި ލަފްޒުތަކުގެ

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 7

9ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): الـمُعَرَّفُ بِأَل يُفِيْدُ العُمُومَ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {އަލިފުލާމު ބޭނުންކޮށްގެން މަޢުރިފާކުރެވިފައިވާ ނަންތަކުން ޢާއްމުކަން ލިއްބައިދޭ} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ޢާއްމުކަމުގެ މާނަ ލިއްބައިދޭ ޢިބާރާތްތަކާއި ލަފްޒުތަކުގެ

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 6

8ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): الفِعْلُ الـمُتَعَدِّي فِي سِيَاقِ النَّفْيِ وَالشَّرْطِ عَامٌّ فِي مَفْعُولَاتِهِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ކަމެއް ނަފީކުރުމާ ގުޅޭ ގޮތުން ނުވަތަ ޝަރުޠުކުރުމާ ގުޅޭ ގޮތުން ވާހަކަދެކެވިފައިވާ

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 5

7ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): النَّكِرَةُ فِي سِيَاقِ الاِمْتِنَانِ تَعُمُّ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ނިޢުމަތްދެއްވިކަމަށް ބަޔާންވެގެންވާ ތަނެއްގައި އޮންނަ نَـكِـرَة ޢާއްމުވެގެންވޭ} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ޖުމްލަގޮތެއްގައި نَـكِـرَة އިން ޢާއްމުކަމުގެ

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 4

5ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): أَلْفَاظُ التَّأْكِيْدِ تَدُلُّ عَلَى العُمُومِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ކަށަވަރުކޮށްދިނުމުގެ ގޮތުން ބޭނުންކުރެވޭ ލަފްޒުތަކުން عُمُومُ އަށް ދަލީލުކޮށްދޭ} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ޢާއްމުކަމުގެ މާނަ ލިއްބައިދޭ

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 3

3ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): أَدَوَاتُ الشَّرْطِ تُفِيْدُ العُمُومَ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ޝަރުޠުކުރުމުގެ ގޮތުން ބޭނުންކުރެވޭ ޞީޣާތަކުން عُمُومُ ލިއްބައިދޭ} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ޢާއްމުކަމުގެ މާނަ ލިއްބައިދޭ ޞީޣާތަކުގެ (ޢިބާރާތްތަކުގެ)

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 13

15ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): الخِطَابُ الخَاصُّ بِوَاحِدٍ مِنَ الأُمَّةِ يَعُمُّ غَيرَهُ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {އުއްމަތުގެ ވަކި މީހަކަށް ޚާއްޞަ އެންގެވުން، އޭނާ ނޫން އެހެން މީހުންނަށް ވެސް ޢާއްމުވެގެންވޭ}

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 12

14ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): كُلُّ حُكْمٍ خُوطِبَ بِهِ النَّبِيُّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ عَمَّ الأُمَّةَ إِلَّا مَا خَصَّهُ الدَّلِيْل މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ނަބިއްޔާ ޞައްލަ ﷲ

ފަރުވާއެއްގެ ގޮތުގައި އައި ވީ އެފް ބޭނުންކުރުމުގެ ޙުކުމް 2

މިކަމުގެ ޝަރުޢީ ޙުކުމާމެދު ދަންނައެވެ. އެންމެ ރައްކާތެރި ގޮތަކީ އެކަން މަނާވެގެންވުމެވެ. މިއީ ޝައިޚް ޢަބްދުﷲ އަލްޖިބްރީން حفظه الله ގެ ބަސްފުޅެވެ. އަދި ބައެއް ޢިލްމުވެރިން ޝަރުޠުތަކަކާއެކު އެކަން ހުއްދަކުރައްވައެވެ. އެ ޝަރުޠުތަކުގެ ތެރޭގައި:

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 11

13ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): العَامُّ يَجْرِي عَلَى عُمُومِهِ حَتَّى يَرِدَ الـمُخَصِّصُ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {މުޚައްޞިޞެއް ވާރިދުވެއްޖައުމަށްދާންދެން، ޢާއްމު އޭގެ ޢާއްމުކަންމަތީ ހިނގަމުންދާނެ} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ޢާއްމު ލަފްޒެއް

ތަޔައްމުމު ކުރާ ގޮތް

ތަޔައްމުމުކުރާ ގޮތް     ތަޔައްމުމު ކުރާ ގޮތަކީ: ފުރަތަމަ ނިޔަތް ގަނެ، ބިސްމިﷲ ކިޔައި، ދެއަތް ތިލައިގެ ބަނޑުފުށުން ބިންގަނޑުގައި އެއްފަހަރު ޖެހުމެވެ. އޭގެފަހުގައި މޫނުގައި އެއްފަހަރު ފުހެލުމެވެ. އަދި އޭގެފަހުގައި ކަނާތު

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 10

12ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): دَلَالَةُ العَامِّ عَلَى أَفْرَادِهِ ظَنِّيَّةٌ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ޢާއްމުގެ ދަލާލަތު އޭގެ އަފުރާދުންގެ މައްޗަށް އޮންނަނީ ޡައްނީކޮށް} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: މި ޤަވާޢިދުގައި ބަޔާންވެފައި

ފަތުވާ: ނަމާދުގައި ގަނޑު ބަލައިގެން ދުޢާކުރުމުގެ ޙުކުމް

ވަރަށް މަދު ދުޢާއެއް މެނުވީ އަޅުގަނޑަށް ހިތުދަސްވެފައި ނުވެއެވެ. ފަހެ، ގަނޑެއްގައި ބައެއް ދުޢާތައް ލިޔެގެން އެގަނޑު ބަލައިގެން ނަމާދުގައާއި ނަމާދުން ބޭރުގައި ދުޢާކުރުން ހުއްދަވެގެންވޭ ހެއްޔެވެ؟ މީހަކަށް ދުޢާތައް ދަސްވެފައި ނުވާނަމަ، އެ

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 9

11ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): العَامُّ عُمُومُهُ شُمُولِـيٌّ وَعُمُومُ الـمُطْلَقِ بَدَلِـيٌّ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ޢާއްމުގެ ޢާއްމުކަމަކީ ޝާމިލު ކަމެއް، އަދި މުޠުލަޤުގެ ޢާއްމުކަމަކީ ބަދަލީ ކަމެއް} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު:

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 8

10ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): الـمُعَرَّفُ بِالإِضَافَةِ يُفِيْدُ العُمُومَ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {އިޟާފާ ބޭނުންކޮށްގެން މަޢުރިފާކުރެވިފައިވާ ނަންތަކުން ޢާއްމުކަން ލިއްބައިދޭ} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ޢާއްމުކަމުގެ މާނަ ލިއްބައިދޭ ޢިބާރާތްތަކާއި ލަފްޒުތަކުގެ

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 7

9ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): الـمُعَرَّفُ بِأَل يُفِيْدُ العُمُومَ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {އަލިފުލާމު ބޭނުންކޮށްގެން މަޢުރިފާކުރެވިފައިވާ ނަންތަކުން ޢާއްމުކަން ލިއްބައިދޭ} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ޢާއްމުކަމުގެ މާނަ ލިއްބައިދޭ ޢިބާރާތްތަކާއި ލަފްޒުތަކުގެ

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 6

8ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): الفِعْلُ الـمُتَعَدِّي فِي سِيَاقِ النَّفْيِ وَالشَّرْطِ عَامٌّ فِي مَفْعُولَاتِهِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ކަމެއް ނަފީކުރުމާ ގުޅޭ ގޮތުން ނުވަތަ ޝަރުޠުކުރުމާ ގުޅޭ ގޮތުން ވާހަކަދެކެވިފައިވާ

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 5

7ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): النَّكِرَةُ فِي سِيَاقِ الاِمْتِنَانِ تَعُمُّ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ނިޢުމަތްދެއްވިކަމަށް ބަޔާންވެގެންވާ ތަނެއްގައި އޮންނަ نَـكِـرَة ޢާއްމުވެގެންވޭ} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ޖުމްލަގޮތެއްގައި نَـكِـرَة އިން ޢާއްމުކަމުގެ

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 4

5ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): أَلْفَاظُ التَّأْكِيْدِ تَدُلُّ عَلَى العُمُومِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ކަށަވަރުކޮށްދިނުމުގެ ގޮތުން ބޭނުންކުރެވޭ ލަފްޒުތަކުން عُمُومُ އަށް ދަލީލުކޮށްދޭ} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ޢާއްމުކަމުގެ މާނަ ލިއްބައިދޭ

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 3

3ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): أَدَوَاتُ الشَّرْطِ تُفِيْدُ العُمُومَ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ޝަރުޠުކުރުމުގެ ގޮތުން ބޭނުންކުރެވޭ ޞީޣާތަކުން عُمُومُ ލިއްބައިދޭ} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ޢާއްމުކަމުގެ މާނަ ލިއްބައިދޭ ޞީޣާތަކުގެ (ޢިބާރާތްތަކުގެ)