އިތުރުވާ ކޮންމެ އެއްޗަކީ އުނިވެސްވާނޭ އެއްޗެކެވެ. އީމާންކަމަކީ އުނިވާ އެއްޗެއްކަން ސުންނަތުގެ ދަލީލުތަކުން އެނގިގެން ދެއެވެ. އީމާންކަމަކީ އަބަދު އެއްހަމައެއްގައި ހުންނަ އެއްޗެއް ނޫންކަން އަންނަނިވި ޙާދިޘާއިން އަޅުގަނޑުމެންނަށް އެނގިގެން ދެއެވެ.
ބޮޑެތި ފާފަތަކުގެ ތެރެއިން ހިތާއި ގުޅޭ ބާބު
ބޮޑެތި ފާފަތަކުގެ ތެރެއިން ކިބުރުވެރިކަމާއި ގުޅޭ ބާބު
ދައްޖާލު ނުކުންނަ ތަން
ދައްޖާލަށް ނުވަދެވޭނެ ތަންތަން
ދައްޖާލުގެ ސިފަތަކާއި އެކަން ބަޔާން ކުރައްވައިފައިވާ ބައެއް ޙަދީޘްތައް
އެންމެ ބޮޑެތި ފާފަތައް ނަންގަނެވުނު ބާބު
މަލާއިކަތުންގެ ދެ ޖިންސެއްވޭ ހެއްޔެވެ؟
މާނައީ:”ތާޅަފިލި ފުމެލައްވާ ހުއްޓެވެ. ދެން އުޑުތަކާއި، ބިމުތަކުގައި ވާހާ ބަޔަކު ހޭނެތި މަރުވެދާ ހުއްޓެވެ. ﷲ އިރާދަކުރެއްވި މީހަކު މެނުވީއެވެ.”
ޝައިޚުލް އިސްލާމް އިބްނު ތައިމިއްޔާ –رحمه الله- އާ ސުވާލު ދެންނެވުނެވެ. ހުރިހާ ޚަލްޤުތަކުންނާއި މަލާއިކަތުންވެސް މަރާއި ބައްދަލުކުރަން ޖެހޭނެ ހެއްޔެވެ؟
މަލާއިކަތުންވެސް މަރާ ބައްދަލުކުރަން ޖެހޭނެ ހެއްޔެވެ؟
ކިޔަމަން ގަތުމުގައްޔާއި ލޯބިވުމުގައި ޝިރުކުކުރުން
މި ޙަދީޘްފުޅު މިބާބާއި މުނާސިބުވާ ގޮތް: ރޮދިފަށް އެއްސުމާއި އެރޮދިފަށާއި މެދު ޤަބޫލުކުރާ ޤަބޫލުކުރުމަކީ (އެރޮދިފަށް ގެއްލުމުން ދުރުކޮށްދޭކަން) ޝިރުކުގެ ވައްތަރުތަކުގެ ތެރެއިން ވައްތަރެއްކަން. އެހެނީ ޙުޛައިފަތުގެފާނު އޭތި ކަނޑާލައްވާ، އާޔަތުން އެގޮތަށް (އެއީ ޝިރުކެއްކަމަށް) އިސްތިދްލާލު ކުރެއްވިއެވެ.
((مَنْ تَعَلَّقَ تَمِيمَةً فَلَا أَتَمَّ اللَّهُ لَهُ، وَمَنْ تَعَلَّقَ وَدَعَةً فَلَا وَدَعَ اللَّهُ لَهُ((.
– الْوَاهِنَةِ އަކީ ކޮނޑާއި މުޅިއަތުގެ ނާރު ފުއްޕާ ބައްޔަކަށް ކިޔާ ނަމެކެވެ. އަދި ބުނެވެއެވެ. الْوَاهِنَةِ އަކީ މުލައްދަނޑިއަށް ޖެހޭ ބައްޔެކެވެ.
ﷲ ފިޔަވާ އެބައިމީހުން އެދުޢާކޮށް އަޅުކަންކުރާ އިލާހުންތަކަކީ އެއްވެސް ކަމެއްކުރުމަށް ކުޅަދާނަވެގެން ނުވާ ފަރާތްތަކެކެވެ.
މުޞީބާތުން ސަލާމަތްވުމަކީ (رفع) މުޞީބާތް ޖެހުމަށް ފަހު، އެކަމެއް ފިލުމެވެ. އަދި މުޞީބާތް ދުރުކުރުމަކީ (دفع) މުޞީބާތް ޖެހުމުގެ ކުރިން އެއިން ރައްކާތެރިވުމެވެ.
ކީރިތި ޤުރުއާނާއި ސުންނަތުގައި އައިސްފައިވާ ގޮތަށް މެނުވީ މަލާއިކަތުންނާއި އެބޭކަލުންގެ ޢަމަލުތަކާ ބެހޭގޮތުން ވާހަކަދެއްކުމީ އެކަށީގެންވާ ކަމެއް ނޫނެވެ.
އިތުރުވާ ކޮންމެ އެއްޗަކީ އުނިވެސްވާނޭ އެއްޗެކެވެ. އީމާންކަމަކީ އުނިވާ އެއްޗެއްކަން ސުންނަތުގެ ދަލީލުތަކުން އެނގިގެން ދެއެވެ. އީމާންކަމަކީ އަބަދު އެއްހަމައެއްގައި ހުންނަ އެއްޗެއް ނޫންކަން އަންނަނިވި ޙާދިޘާއިން އަޅުގަނޑުމެންނަށް އެނގިގެން ދެއެވެ.
ބޮޑެތި ފާފަތަކުގެ ތެރެއިން ހިތާއި ގުޅޭ ބާބު
ބޮޑެތި ފާފަތަކުގެ ތެރެއިން ކިބުރުވެރިކަމާއި ގުޅޭ ބާބު
ދައްޖާލު ނުކުންނަ ތަން
ދައްޖާލަށް ނުވަދެވޭނެ ތަންތަން
ދައްޖާލުގެ ސިފަތަކާއި އެކަން ބަޔާން ކުރައްވައިފައިވާ ބައެއް ޙަދީޘްތައް
އެންމެ ބޮޑެތި ފާފަތައް ނަންގަނެވުނު ބާބު
މަލާއިކަތުންގެ ދެ ޖިންސެއްވޭ ހެއްޔެވެ؟
މާނައީ:”ތާޅަފިލި ފުމެލައްވާ ހުއްޓެވެ. ދެން އުޑުތަކާއި، ބިމުތަކުގައި ވާހާ ބަޔަކު ހޭނެތި މަރުވެދާ ހުއްޓެވެ. ﷲ އިރާދަކުރެއްވި މީހަކު މެނުވީއެވެ.”
ޝައިޚުލް އިސްލާމް އިބްނު ތައިމިއްޔާ –رحمه الله- އާ ސުވާލު ދެންނެވުނެވެ. ހުރިހާ ޚަލްޤުތަކުންނާއި މަލާއިކަތުންވެސް މަރާއި ބައްދަލުކުރަން ޖެހޭނެ ހެއްޔެވެ؟
މަލާއިކަތުންވެސް މަރާ ބައްދަލުކުރަން ޖެހޭނެ ހެއްޔެވެ؟
ކިޔަމަން ގަތުމުގައްޔާއި ލޯބިވުމުގައި ޝިރުކުކުރުން
މި ޙަދީޘްފުޅު މިބާބާއި މުނާސިބުވާ ގޮތް: ރޮދިފަށް އެއްސުމާއި އެރޮދިފަށާއި މެދު ޤަބޫލުކުރާ ޤަބޫލުކުރުމަކީ (އެރޮދިފަށް ގެއްލުމުން ދުރުކޮށްދޭކަން) ޝިރުކުގެ ވައްތަރުތަކުގެ ތެރެއިން ވައްތަރެއްކަން. އެހެނީ ޙުޛައިފަތުގެފާނު އޭތި ކަނޑާލައްވާ، އާޔަތުން އެގޮތަށް (އެއީ ޝިރުކެއްކަމަށް) އިސްތިދްލާލު ކުރެއްވިއެވެ.
((مَنْ تَعَلَّقَ تَمِيمَةً فَلَا أَتَمَّ اللَّهُ لَهُ، وَمَنْ تَعَلَّقَ وَدَعَةً فَلَا وَدَعَ اللَّهُ لَهُ((.
– الْوَاهِنَةِ އަކީ ކޮނޑާއި މުޅިއަތުގެ ނާރު ފުއްޕާ ބައްޔަކަށް ކިޔާ ނަމެކެވެ. އަދި ބުނެވެއެވެ. الْوَاهِنَةِ އަކީ މުލައްދަނޑިއަށް ޖެހޭ ބައްޔެކެވެ.
ﷲ ފިޔަވާ އެބައިމީހުން އެދުޢާކޮށް އަޅުކަންކުރާ އިލާހުންތަކަކީ އެއްވެސް ކަމެއްކުރުމަށް ކުޅަދާނަވެގެން ނުވާ ފަރާތްތަކެކެވެ.
މުޞީބާތުން ސަލާމަތްވުމަކީ (رفع) މުޞީބާތް ޖެހުމަށް ފަހު، އެކަމެއް ފިލުމެވެ. އަދި މުޞީބާތް ދުރުކުރުމަކީ (دفع) މުޞީބާތް ޖެހުމުގެ ކުރިން އެއިން ރައްކާތެރިވުމެވެ.
ކީރިތި ޤުރުއާނާއި ސުންނަތުގައި އައިސްފައިވާ ގޮތަށް މެނުވީ މަލާއިކަތުންނާއި އެބޭކަލުންގެ ޢަމަލުތަކާ ބެހޭގޮތުން ވާހަކަދެއްކުމީ އެކަށީގެންވާ ކަމެއް ނޫނެވެ.
