މި މަޢުޟޫގައި ކޮންމެވެސް އެއްޗެއް ބަޔާންކޮށްދިނުމުގެ ބޭނުމަކީ، ފަޓްލޫނުލުމާއި ފަޓްލޫނު ލައިގެން ކުރާ ނަމާދުގެ ޞައްޙަ ނުޞައްޙަ ކަމާއިމެދު ބައެއް އަޚުންގެ ހިތުގައި ޝައްކު އުފެދެމުންދާތީ އެކަމާއި މެދު، ފަހުގެ އިތުބާރުހުރި ޢިލްމުވެރިންގެ ތެރެއިން
(( وَقِنِي شَرَّ مَا قَضَيْتَ )) ހެޔޮ ގޮތްތައްވެސް އަދި ނުބައި ގޮތްތައްވެސް ނިޔާ ކުރައްވާ ފަރާތަކީ ﷲ ތަޢާލާއެވެ. އެކަލާންގެ ހެޔޮގޮތް ނިޔާކުރެއްވުމުން، އެ ނިޔާގައި އެކުލެވިގެންވަނީ ހުސް ހެޔޮކަމެވެ.
الحمد لله الذي هدانا وما كنا لنهتدي لولا أنْ هدانا الله . والصلاة والسلام على من بعثه الله رحمة للعالمين بشيرا و نذيرا وداعيا إلى
އެމީހަކު ކޮންމެ ދީނަކަށް ނިސްބަތްވިޔަސް، އަދި އެމީހަކީ އެއްވެސް ދީނެއް ޤަބޫލުނުކުރާ މީހެއްކަމުގައި ވިޔަސް، އެއްވެސް މީހަކު މަރަކަށް އިންކާރެއް ނުކުރާނެއެވެ. އެހެނީ އެއީ ދުނިޔެ މަތީގައި ފެންނަމުންދާ އެންމެ ބޮޑު ޙަޤީޤަތެވެ. ގިނަބަޔަކު
އަބޫ ސަޢީދުލް ޚުދުރީ ރަޟިޔަﷲ ޢަންހު ވިދާޅުވިއެވެ. ރަސޫލުﷲ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަ (އެއްދުވަހެއްގައި) ޚުތުބާއެއް ދެއްވިއެވެ. އެކަލޭގެފާނު ހަދީޘްކުރެއްވިއެވެ. ( ﷲ ތަޢާލާ އެއިލާހުގެ އަޅަކަށް ދުނިޔެއާއި( ދުނިޔޭގެ ދިރިއުޅުމާއި)، އެއިލާހުގެ ހަޟްރަތުގައިވާ
ސަޢުދު ބިން އަބީ ވައްޤާސް ރަޟިޔަﷲ ޢަންހު އިސްލާމްވުމަށްފަހުގައި، އެކަލޭގެފާނަށް ތަޖުރިބާކުރައްވަން ޖެހިވަޑައިގަތީ ވަރަށްވެސް ހިތްދަތި ދުވަސްތަކަކެވެ. އެކަލޭގެފާނަށް ﷲ ތަޢާލާގެ ހަޟްރަތުން ކުރިމަތިވި އިމްތިޙާނަކީ، ވަރުގަދަ އީމާނެއްގެ ވެރި އަޅަކަށް މެނުވީ ތަޙައްމަލު
އެދެމީހުންނާއި އެކުގައި ތިންވަނަ ފަރާތަކަށް ﷲ ތަޢާލާ ވޮޑިގެންވާ ބަޔަކާއިމެދު ކަލޭގެފާނު ހީފުޅުކުރައްވަނީ ކިހިނެއްތޯއެވެ؟
އަލްއިމާމު އަލްޙާކިމް ރަޙިމަހުﷲ އެކަލޭގެފާނުގެ މުސްތަދުރަކުގައި ގެންނަވާފައި ވެއެވެ. ޢާއިޝާ ރަޞިޔަﷲ ޢަންހާ ވިދާޅުވިއެވެ. ( ރަސޫލުﷲ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމައާއިގެން މަސްޖިދުލްޙަރާމުން، މަސްޖުދުލް އަޤުޞާއަށް އިސްރާ ކުރެވުނު ޚަބަރު އެކަލޭގެފާނު ދެއްވުމުން، މީސްތަކުންގެ
ﷲ ގަންދީ ބުނަމެވެ. ރަސޫލﷲ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަ ، އަބޫބަކުރުގެފާނަށް އިސްލާމްދީނަށް ދަޢުވަތު ދިން ހިނދު ، ފަސްޖެހުމެއްނެތި އެކަލޭގެފާނުގެ ރިސާލަތު ތެދުކޮށް އީމާން ވިއެވެ.
މި ބަސްފުޅު ((وَبَارِكْ لِي فِيمَا أَعْطَيْتَ)) މާނައަކީ، އިބަ އިލާހު މި އަޅާއަށް ދެއްވާފައިވާ ތަކެތީގައި ބަރަކާތްލައްވާފާނދެއެވެ. البَرَكَة އަކީ ޘާބިތުވެހުންނަ ގިނަވެގެންވާ ހެޔޮކަމެވެ. ((فِيمَا أَعْطَيْتَ )) އެބަހީ، އިބައިލާހު މިއަޅާއަށް
އިމާމް ޝާފިޢީ ރަޙިމަހުﷲ ވިދާޅުވިއެވެ. ( ﷲ ގެ ރަސޫލާގެ (ޞައްޙަ)ސުންނަތެއް (ޙަދީޘެއް) އެމީހަކަށް އެނގުމަށްފަހުގައި، އެއްވެސް މީހެއްގެ ބަހަށް، އެ ސުންނަތް ދޫކޮށްލުން ހުއްދަނުވާނެ ކަމަށް ޢިލްމުވެރިންވަނީ އިޖްމާޢު ވެފައެވެ. )
މި ބަސްފުޅު ((وَتَوَلَّنِي فِيمَنْ تَوَلَّيْتَ )) މާނައީ މިއަޅާގެ ވަލީކަމުގައި އިބަ އިލާހު، ވޮޑިގަންނަވާފާނދެއެވެ.(އެބަހީ މިއަޅާއަށް ވާގިވެރިވެވޮޑިގަންނަވާ ފަރާތެއްކަމުގައި ވޮޑިގަންނަވާފާނދެއެވެ.) وِلاَيَةގެ ދެވައްތަރެއް ވެއެވެ. އެއީ ޚާއްސަ وِلاَيَة އާއި އާއްމު وِلاَيَة
އަދި، އެއީ ކޮންމެ ފެންވަރެއްގެ، ކޮންމެ މީހެއްކަމުގައި ވިޔަސް، ރަސޫލުﷲ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަގެ ސުންނަތުގެ މައްޗަށް އެހެން މީހެއްގެ ބަހެއް އިސްކުރުން ހުއްދަވެގެން ނުވެއެވެ.
ރަސޫލުﷲ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަ ރަސޫލުކަމާއިގެން ފޮނުއްވެވި ބިމަކީ އެބިމެއްގައި އެއްބަޔަކު އަނެއްބައެއްގެ މެދުގައި ބައިބައި ވުމާއި ދެކޮޅުވެރިކަން، އިންތިހާއަށް ގޮސްފައިއޮތް ބިމެކެވެ. ވެރިކަމާއި ޒަޢާމަތައްޓަކައި ހަނގުރާމަކޮށް ތަޅާފޮޅައި ލޭ އޮހޮރުވަމުން ދިޔައެވެ. ޤަބީލާ
ޚާއްސަކޮށް އެކަލޭގެފާނުގެ ނަންފުޅު ޒިކުރުކުރެވޭ ހިނދުގައާއި، ހުކުރުދުވަހާއި، ހުކުރުދުވަހުގެ ރެއާއި ، ދުޢާކުރާއިރުގައާއި، އަދި މިނޫނަސް އެހެނިހެން ވަގުތުތަކުގައިވެސް ގިނަގިނައިން، އެކެލޭގެފާނަށް ޞަލަވާތާއި ސަލާމްލެއްވުން އެދި ދުޢާކުރުމަކީ ޝަރުޢުކުރެވިގެންވާ ކަމެކެވެ.
އެހެންކަމުން ތިބާގެ މައްޗަށްވަނީ، ޖިސްމާނީ ބަލިތަކާއި އަދި ހިތުގެ ބަލިމަޑުކަމުގެ ތެރޭގައި ހިމެނޭ ޝަހުވަތްތަކާއި ޝުބުހަތަކުން ( ޝައްކާއި ވަހުމު ) ތަކުން ސަލާމަތްކޮށްދީ އެފަދަ އެންމެހައި ބަލިތަކަސް ޝިފާދެއްވުމަށް އެދި ﷲ ތަޢާލާއަށް ދެންނެވުމެވެ.
މި މަޢުޟޫގައި ކޮންމެވެސް އެއްޗެއް ބަޔާންކޮށްދިނުމުގެ ބޭނުމަކީ، ފަޓްލޫނުލުމާއި ފަޓްލޫނު ލައިގެން ކުރާ ނަމާދުގެ ޞައްޙަ ނުޞައްޙަ ކަމާއިމެދު ބައެއް އަޚުންގެ ހިތުގައި ޝައްކު އުފެދެމުންދާތީ އެކަމާއި މެދު، ފަހުގެ އިތުބާރުހުރި ޢިލްމުވެރިންގެ ތެރެއިން
(( وَقِنِي شَرَّ مَا قَضَيْتَ )) ހެޔޮ ގޮތްތައްވެސް އަދި ނުބައި ގޮތްތައްވެސް ނިޔާ ކުރައްވާ ފަރާތަކީ ﷲ ތަޢާލާއެވެ. އެކަލާންގެ ހެޔޮގޮތް ނިޔާކުރެއްވުމުން، އެ ނިޔާގައި އެކުލެވިގެންވަނީ ހުސް ހެޔޮކަމެވެ.
الحمد لله الذي هدانا وما كنا لنهتدي لولا أنْ هدانا الله . والصلاة والسلام على من بعثه الله رحمة للعالمين بشيرا و نذيرا وداعيا إلى
އެމީހަކު ކޮންމެ ދީނަކަށް ނިސްބަތްވިޔަސް، އަދި އެމީހަކީ އެއްވެސް ދީނެއް ޤަބޫލުނުކުރާ މީހެއްކަމުގައި ވިޔަސް، އެއްވެސް މީހަކު މަރަކަށް އިންކާރެއް ނުކުރާނެއެވެ. އެހެނީ އެއީ ދުނިޔެ މަތީގައި ފެންނަމުންދާ އެންމެ ބޮޑު ޙަޤީޤަތެވެ. ގިނަބަޔަކު
އަބޫ ސަޢީދުލް ޚުދުރީ ރަޟިޔަﷲ ޢަންހު ވިދާޅުވިއެވެ. ރަސޫލުﷲ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަ (އެއްދުވަހެއްގައި) ޚުތުބާއެއް ދެއްވިއެވެ. އެކަލޭގެފާނު ހަދީޘްކުރެއްވިއެވެ. ( ﷲ ތަޢާލާ އެއިލާހުގެ އަޅަކަށް ދުނިޔެއާއި( ދުނިޔޭގެ ދިރިއުޅުމާއި)، އެއިލާހުގެ ހަޟްރަތުގައިވާ
ސަޢުދު ބިން އަބީ ވައްޤާސް ރަޟިޔަﷲ ޢަންހު އިސްލާމްވުމަށްފަހުގައި، އެކަލޭގެފާނަށް ތަޖުރިބާކުރައްވަން ޖެހިވަޑައިގަތީ ވަރަށްވެސް ހިތްދަތި ދުވަސްތަކަކެވެ. އެކަލޭގެފާނަށް ﷲ ތަޢާލާގެ ހަޟްރަތުން ކުރިމަތިވި އިމްތިޙާނަކީ، ވަރުގަދަ އީމާނެއްގެ ވެރި އަޅަކަށް މެނުވީ ތަޙައްމަލު
އެދެމީހުންނާއި އެކުގައި ތިންވަނަ ފަރާތަކަށް ﷲ ތަޢާލާ ވޮޑިގެންވާ ބަޔަކާއިމެދު ކަލޭގެފާނު ހީފުޅުކުރައްވަނީ ކިހިނެއްތޯއެވެ؟
އަލްއިމާމު އަލްޙާކިމް ރަޙިމަހުﷲ އެކަލޭގެފާނުގެ މުސްތަދުރަކުގައި ގެންނަވާފައި ވެއެވެ. ޢާއިޝާ ރަޞިޔަﷲ ޢަންހާ ވިދާޅުވިއެވެ. ( ރަސޫލުﷲ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމައާއިގެން މަސްޖިދުލްޙަރާމުން، މަސްޖުދުލް އަޤުޞާއަށް އިސްރާ ކުރެވުނު ޚަބަރު އެކަލޭގެފާނު ދެއްވުމުން، މީސްތަކުންގެ
ﷲ ގަންދީ ބުނަމެވެ. ރަސޫލﷲ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަ ، އަބޫބަކުރުގެފާނަށް އިސްލާމްދީނަށް ދަޢުވަތު ދިން ހިނދު ، ފަސްޖެހުމެއްނެތި އެކަލޭގެފާނުގެ ރިސާލަތު ތެދުކޮށް އީމާން ވިއެވެ.
މި ބަސްފުޅު ((وَبَارِكْ لِي فِيمَا أَعْطَيْتَ)) މާނައަކީ، އިބަ އިލާހު މި އަޅާއަށް ދެއްވާފައިވާ ތަކެތީގައި ބަރަކާތްލައްވާފާނދެއެވެ. البَرَكَة އަކީ ޘާބިތުވެހުންނަ ގިނަވެގެންވާ ހެޔޮކަމެވެ. ((فِيمَا أَعْطَيْتَ )) އެބަހީ، އިބައިލާހު މިއަޅާއަށް
އިމާމް ޝާފިޢީ ރަޙިމަހުﷲ ވިދާޅުވިއެވެ. ( ﷲ ގެ ރަސޫލާގެ (ޞައްޙަ)ސުންނަތެއް (ޙަދީޘެއް) އެމީހަކަށް އެނގުމަށްފަހުގައި، އެއްވެސް މީހެއްގެ ބަހަށް، އެ ސުންނަތް ދޫކޮށްލުން ހުއްދަނުވާނެ ކަމަށް ޢިލްމުވެރިންވަނީ އިޖްމާޢު ވެފައެވެ. )
މި ބަސްފުޅު ((وَتَوَلَّنِي فِيمَنْ تَوَلَّيْتَ )) މާނައީ މިއަޅާގެ ވަލީކަމުގައި އިބަ އިލާހު، ވޮޑިގަންނަވާފާނދެއެވެ.(އެބަހީ މިއަޅާއަށް ވާގިވެރިވެވޮޑިގަންނަވާ ފަރާތެއްކަމުގައި ވޮޑިގަންނަވާފާނދެއެވެ.) وِلاَيَةގެ ދެވައްތަރެއް ވެއެވެ. އެއީ ޚާއްސަ وِلاَيَة އާއި އާއްމު وِلاَيَة
އަދި، އެއީ ކޮންމެ ފެންވަރެއްގެ، ކޮންމެ މީހެއްކަމުގައި ވިޔަސް، ރަސޫލުﷲ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަގެ ސުންނަތުގެ މައްޗަށް އެހެން މީހެއްގެ ބަހެއް އިސްކުރުން ހުއްދަވެގެން ނުވެއެވެ.
ރަސޫލުﷲ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަ ރަސޫލުކަމާއިގެން ފޮނުއްވެވި ބިމަކީ އެބިމެއްގައި އެއްބަޔަކު އަނެއްބައެއްގެ މެދުގައި ބައިބައި ވުމާއި ދެކޮޅުވެރިކަން، އިންތިހާއަށް ގޮސްފައިއޮތް ބިމެކެވެ. ވެރިކަމާއި ޒަޢާމަތައްޓަކައި ހަނގުރާމަކޮށް ތަޅާފޮޅައި ލޭ އޮހޮރުވަމުން ދިޔައެވެ. ޤަބީލާ
ޚާއްސަކޮށް އެކަލޭގެފާނުގެ ނަންފުޅު ޒިކުރުކުރެވޭ ހިނދުގައާއި، ހުކުރުދުވަހާއި، ހުކުރުދުވަހުގެ ރެއާއި ، ދުޢާކުރާއިރުގައާއި، އަދި މިނޫނަސް އެހެނިހެން ވަގުތުތަކުގައިވެސް ގިނަގިނައިން، އެކެލޭގެފާނަށް ޞަލަވާތާއި ސަލާމްލެއްވުން އެދި ދުޢާކުރުމަކީ ޝަރުޢުކުރެވިގެންވާ ކަމެކެވެ.
އެހެންކަމުން ތިބާގެ މައްޗަށްވަނީ، ޖިސްމާނީ ބަލިތަކާއި އަދި ހިތުގެ ބަލިމަޑުކަމުގެ ތެރޭގައި ހިމެނޭ ޝަހުވަތްތަކާއި ޝުބުހަތަކުން ( ޝައްކާއި ވަހުމު ) ތަކުން ސަލާމަތްކޮށްދީ އެފަދަ އެންމެހައި ބަލިތަކަސް ޝިފާދެއްވުމަށް އެދި ﷲ ތަޢާލާއަށް ދެންނެވުމެވެ.
