ފިޤުހާއި އޭގެ ޢިލްމުތައް

154ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): تَقْدِيْـمُ الـمَعْمُولَاتِ عَلَى عَوَامِلِهَا يَدُلُّ عَلَى الـحَصْرِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {مَعْمُول ތައް އޭގެ عَامِل ތަކުގެ ކުރިޔަށް އިސްކުރުމުން، ހަނިކުރެވިފައިވުމުގެ މާނަ ލިއްބައިދޭ} މި

153ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): حَصْرُ الـمُبْتَدَأِ فِي الـخَبَـرِ يُـفِيْدُ الـحَصْرَ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ޚަބަރުގައިވާ ފެށުން ހަނިކުރެވިފައިވުމުން، ހަނިކުރެވިފައިވުމުގެ މާނަ ލިއްބައިދޭ} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ޚަބަރެއްގައިވާ ފެށުން ހަނިކުރެވިފައިވާއިރު،

152ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): الـمُتَرَادِفَانِ يَصِحُّ إِطْلَاقُ كُلِّ وَاحِدٍ مِنْهُمَا مَكَانَ الآخَرِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {އެއް މާނައެއް ދޭހަކޮށްދޭ ދެ ލަފްޒުންކުރެ ކޮންމެ ލަފްޒެއް ވެސް އަނެއް ލަފްޒު

151ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): الـمُحَلَّى بِـ (أَل) إِن احْتَمَلَ العَهْدَ وَغَيْرَهُ حُمِلَ عَلَى العَهْدِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {އަލިފުލާމާއެކު އޮންނަ ލަފްޒުން އެ ޒަމާނަށާއި އެ ނޫން ޒަމާނަށް

150ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): الصِّفَةُ فِي الـمَعْرِفَةِ لِلتَّوْضِيْحِ، وَفِي النَّكِرَةِ لِلتَّخْصِيْصِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {މަޢުރިފާގައި ސިފަ ބޭނުންކުރެވެނީ އިތުރަށް ސާފުކޮށްދިނުމަށް، އަދި ނަކިރާގައި ބޭނުންކުރެވެނީ ޚާއްޞަ ކުރުމަށް} މި

149ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): النَّكِرَةُ وَالـمَعْرِفَةُ إِذَا أُعِيْدَتَا مَعْرِفَةً كَانَتَا عَيْنَ الأُوْلَى، وَإِذَا أُعِيْدَتَا نَكِرَةً كَانَتَا غَيْرَ الأُوْلَى މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {މަޢުރިފާއެއްގެ ގޮތަށް ނަކިރާއާއި މަޢުރިފާ

147ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): الإِضَافَةُ تَقْتَضِي الاِخْتِصَاصَ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {إِضَافَة އިން ލާޒިމު ކުރަނީ، އިޚްތިޞާޞްވުން} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ޝަރުޢުކުރައްވާ ފަރާތުގެ އެންގެވުމުގައިވާ ވާހަކައެއްގައި، ނުވަތަ މީސްތަކުން އެއް

146ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): العَطْفُ يَقْتَضِي الـمُغَايَرَةَ فِي الذَّاتِ، وَالاِشْتِـرَاكَ فِي الـحُكْمِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {العَطْفُ އިން ލާޒިމު ކުރަނީ، ޒާތުގައި ތަފާތުވުން، އަދި ޙުކުމުގައި ބައިވެރިވުން} މި

145ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): لَفْظَةُ “كَانَ” لَا يُلْزَمُ مِنْهَا الدَّوَامُ وَلَا التَّكْرَارُ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {كَانَ ލަފްޒުން ދާއިމީކަމާއި ތަކުރާރުވުން ލާޒިމެއް ނުކުރޭ} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: كَانَ

144ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): الـمُفَاعَلَةُ تَـجْرِي بَيْـنَ اثْنَيْـنِ غَالِبًا މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {الـمُفَاعَلَةُ ގިނަ ފަހަރަށް ހިނގާނީ ދެ މީހެއްގެ މެދުގައި} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: صِيْغَةُ الـمُفَاعَلَةِ (مُفَاعَلَة

143ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): الفِعْلُ الـمُضَارِعُ عِنْدَ تَـجَرُّدِهِ عَنِ القَرَائِنِ يَكُونُ لِلْحَالِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ޤަރީނާއެއް ނެތް ހިނދުގައި، الفِعْلُ الـمُضَارِعُ އޮންނަހުށީ އެ ވަގުތަށް} މި ޤަވާޢިދުގެ

142ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): صِيْغَةُ “أَفْعَلِ التَّفْضِيلِ” تَقْتَضِي الـمُشَارَكَةَ فِي أَصْلِ الـمَعْنَى މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {أَفْعَلُ التَّفْضِيْلِ ގެ ޞީޣާއިން ލާޒިމު ކުރަނީ، މާނައިގެ އަޞްލުގައި ބައިވެރިވުން} މި

140ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): الـمُقَدَّمُ فِي الذِّكْرِ مُقَدَّمٌ فِي الرُّتْبَةِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ބަޔާންކުރުމުގައި އިސްކުރެވުނު އެތި، ދަރަޖައިގައި އިސްކުރެވިގެން ވޭ} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ވާހަކައިގެ ތެރޭގައި އެއްޗެހިތަކެއް

138ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): اِخْتِلَافُ الأَسَامِي دَلِيْلُ اخْتِلَافِ الـمَعَانِـي މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ނަންތައް ތަފާތުވުމީ، މާނަތައް ތަފާތުވުމުގެ ދަލީލު} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: އެއްޗެހިތައް އޭގެ ނަންތަކުން ތަފާތުވުމީ، އެ

137ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): دَلَالَةُ الاِلْتِزَامِ حُجَّةٌ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {دَلَالَـةُ الاِلْـتِـزَام އަކީ ޙުއްޖަތެއް} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: دَلَالَـةُ الاِلْـتِـزَام އަކީ، ޝަރުޢީ ޙުކުމް ލިބިގަތުމަށް އޮތް މަގެއްގެ

135ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): الـحُكْمُ بِالـمُسْتَنْبَطِ مِنَ الـمُنَزَّلِ حُكْمٌ بِالـمُنَزَّلِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ބާވައިލެއްވުނު އެތިން އިސްތިންބާޠު ކުރެވިފައިވާ އެތިން ނެގިފައިވާ ޙުކުމަކީ، ބާވައިލެއްވުނު އެތިން ނެގިފައިވާ ޙުކުމެއް} މި