[vstrsnln_info]

މި ވެބްސައިޓުގައިވާ ލިޔުންތައް ނަކަލު ކުރާނަމަ މި ވެބްސައިޓަށާއި ލިޔުންތެރިއާއަށް ހަވާލާދެއްވާ!

މި ވެބްސައިޓުގައިވާ ލިޔުންތައް ނަކަލު ކުރާނަމަ މި ވެބްސައިޓަށާއި ލިޔުންތެރިއާއަށް ހަވާލާދެއްވާ!

ޢަޤީދާއާއި ފިރުޤާތައް

ނަބިއްޔާ صلى الله عليه وسلم ގެންގުޅުއްވި ތަކެތީގެ ތެރެއިން އެއްވެސް އެއްޗެއް މިއަދާ ހަމައަށް ރައްކާތެރިކަމާއެކު އެބައޮތް ހެއްޔެވެ؟ 1

ނަބިއްޔާ صلى الله عليه وسلم ގެންގުޅުއްވި ތަކެތީގެ ތެރެއިން އެއްވެސް އެއްޗެއް މިއަދާ ހަމައަށް ރައްކާތެރިކަމާއެކު އެބައޮތް ހެއްޔެވެ؟ އަންނަނިވި ކަންކަން ބަޔާންކޮށްގެން މެނުވީ މިސުވާލުގެ ޖަވާބު ނުދެވޭނެއެވެ.   ފުރަތަމައީ: ޞަޙީޙުލް

ﷲ ތަޢާލާ ވޮޑިގެންވާކަން އިންކާރުކުރާ މީހުންނޭވެ! 4

4. ﷲ ތަޢާލާ ވޮޑިގެންވާކަމުގެ ޙިއްސީ ދަލީލު: ފަހެ ﷲ ވޮޑިގެންވާކަމުގެ ޙިއްސީ ދަލީލުވަނީ ދެގޮތަކުންނެވެ. ފުރަތަމައީ: ދުޢާކުރާމީހުންގެ ދުޢާ އިޖާބަކުރެއްވޭކަމާއި ބޮޑެތި މުޞީބާތްތަކުގައިވާ މީހުންގެ އުނދާގޫތައް ފިއްލަވައިދެއްވާކަން އަޅުގަނޑުމެންނަށް އެނގި އަދި ފެނެއެވެ.

ﷲ ތަޢާލާ ވޮޑިގެންވާކަން އިންކާރުކުރާ މީހުންނޭވެ! 3

3. ﷲ ތަޢާލާ ވޮޑިގެންވާކަމުގެ ޝަރުޢީ ދަލީލު:   ފަހެ ﷲ ތަޢާލާ ބާވައިލެއްވި އެންމެހާ ފޮތްތަކެއްގައިވެސް، އެއިލާހު ވޮޑިގެންވާކަންވަނީ ބަޔާންކުރައްވާފައެވެ. އަދި އެފޮތްތަކުގައި އައިސްފައިވާ ޙުކުމްފުޅުތައް، މީސްތަކުންގެ މަޞްލަޙަތުހުރިގޮތަށް އައިސްފައިވުމުން އޭގެން ދަލީލުކޮށްދެނީ

ﷲ ތަޢާލާ ވޮޑިގެންވާކަން އިންކާރުކުރާ މީހުންނޭވެ! 2

ﷲ ތަޢާލާ ވޮޑިގެންވާކަމުގެ ޢަޤުލީ ދަލީލު: ފަހެ ކުރިންނާއި ފަހުންވެސް ޚަލްޤުކުރެއްވުނު އެންމެހާ މަޚްލޫޤުން ޚަލްޤުކުރައްވާނޭ ފަރާތެއް ވާންޖެހެއެވެ. އެހެނީ އެއްވެސް އެއްޗަކަށް އޭގެ އަމިއްލަ ނަފްސު ޚަލްޤެއް ނުކުރެވޭނެއެވެ. އަދި އެއްވެސް ރޭވުން

ﷲ ތަޢާލާ ވޮޑިގެންވާކަން އިންކާރުކުރާ މީހުންނޭވެ! 1

ﷲ ތަޢާލާ ވޮޑިގެންވާކަމުގެ ދަލީލުތަކެއް ވެއެވެ. އެއީ ފިޠުރީ ދަލީލާއި ޢަޤްލީ ދަލީލާއި ޝަރުޢީ ދަލީލާ އަދި ޙިއްސީ ދަލީލެވެ. ﷲ ތަޢާލާ ވޮޑިގެންވާކަމުގެ ފިޠުރީ ދަލީލު: ފަހެ ކޮންމެ މަޚްލޫޤެއްވެސްވަނީ، އޭނާ ނެތުމުގެ

ކީރިތި ޤުރުއާނުގައިވާ ޢަދަދުގެ މުއުޖިޒާތްތަކާއި މީލާދީ ކަލަންޑަރު -5-

﴿يَسْأَلُونَكَ عَنِ الْأَهِلَّةِ …﴾ [سورة  البقرة ١٨٩] މާނައީ: “ހުޅެވިހަނދާމެދު ކަލޭގެފާނާ އެއުރެން ސުވާލު ކުރެތެވެ..”. މިއާޔަތާ ގުޅޭގޮތުން ޝައިޚު އިބްނު ޢުޘައިމީން رحمه الله ވިދާޅުވެފައިވެއެވެ. “އުންމަތްތަކަށް ކަނޑައެޅިގެންވާ ވަގުތުތަކަކީ އެބައިމީހުންގެ މައްޗަށް

ކީރިތި ޤުރުއާނުގައިވާ ޢަދަދުގެ މުއުޖިޒާތްތަކާއި މީލާދީ ކަލަންޑަރު -4-

﴿لَا يَزَالُ بُنْيَانُهُمُ…﴾ ތައުބާ ސޫރަތުގެ މިއާޔަތުން އެމެރިކާގެ ޓަވަރުތައް ގޮވި ޙާދިޘާއަށް ދަލީލުކުރާ ކަމަށް ބުނާ މީހުންނަށް ރައްދު ދެއްވާ ޑރ. ޚާލިދު އައްސަބްތު ވިދާޅުވެފައިވެއެވެ. “ފަސްވަނައީ: މިކަން (އެއާޔަތާ ގުޅުވާފައިވާ ގުޅުވުން)

ކީރިތި ޤުރުއާނުގައިވާ ޢަދަދުގެ މުއުޖިޒާތްތަކާއި މީލާދީ ކަލަންޑަރު -3-

ﷲ ތަޢާލާގެ ފޮތުގައި ޛިކުރުކުރައްވާފައިވާ ޙިސާބަކީ އަހަރުތައް ފާއިތުވެގެން ދިޔުމުގައި ބަދަލުވުމެއް ނެތް ކަނޑައެޅި ބަޔާންވެގެންވާ ޙިސާބެވެ. އެއީ ހަނދުގެ ޙިސާބެވެ. ﷲ ތަޢާލާގެ އަންނަނިވި ވަޙީ ބަސްފުޅާމެދު ދަންނައެވެ. ﴿وَلَبِثُوا فِي كَهْفِهِمْ

ކީރިތި ޤުރުއާނުގައިވާ ޢަދަދުގެ މުއުޖިޒާތްތަކާއި މީލާދީ ކަލަންޑަރު -2-

މިފަދަ މީހުން ޢަދަދުތަކާމެދު ދައްކާފައިވާ ވާހަކަތައް ދިރާސާކޮށް ބެލުމުން އެނގިގެން ދަނީ ބައެއް ލަފްޒުތައް އެބައިމީހުން ޢަދަދު ކޮށްފައިވަނީ ރަނގަޅަށް ނޫންކަމެވެ. އަދި ބައެއް ކަލިމަތައް ގުނުމުގައި ހިތުހުރި ގޮތަކަށް ބަލާފައިވާކަމެވެ. އެއީ އެބައިމީހުން

ކީރިތި ޤުރުއާނުގައިވާ ޢަދަދުގެ މުއުޖިޒާތްތަކާއި މީލާދީ ކަލަންޑަރު -1-

الحمد لله وحده، والصلاة والسلام على من لا نبي بعده وآله وصحبه. ކީރިތި ޤުރުއާނުގައިވާ ތަފާތު ވައްތަރުތަކުގެ މުޢުޖިޒާތްތަތައް ދެނެގަތުމަށް މީސްތަކުން ވަރަށް ޝައުޤުވެރިވެއެވެ. އެގޮތުން އެންމެ ބޮޑަށް ވާހަކަދެކެވޭ

ކައްވަޅުގެ ނިޢުމަތްތަކާއި ޢަޛާބު – 2

ﷲ ތަޢާލާގެ ވަޙީކުރައްވާފައި ވެއެވެ. (( وَلَوْ تَرَىٰ إِذِ الظَّالِمُونَ فِي غَمَرَاتِ الْمَوْتِ وَالْمَلَائِكَةُ بَاسِطُو أَيْدِيهِمْ أَخْرِجُوا أَنفُسَكُمُ  الْيَوْمَ تُجْزَوْنَ عَذَابَ الْهُونِ بِمَا كُنتُمْ تَقُولُونَ عَلَى اللَّـهِ

ކައްވަޅުގެ ނިޢުމަތްތަކާއި ޢަޛާބު – 1

ކައްވަޅުގެ ނިޢުމަތްތަކާއި ޢަޛާބު ގެ މުރާދު: އެއީ ބަރުޒަޚުގެ ޙަޔާތުގައި ( އެބަހީ: މަރުވުމަށްފަހު އަލުން ދިރުއްވުމާއި ދެމެދުގައި) ލިބިގެންދާ ޢަޒާބާއި ނިޢުމަތްތަކެވެ. ކައްވަޅުގެ ޢަޒާބު ނުވަތަ ނިޢުމަތްތަކަކީ ކައްވަޅުގައި ވަޅުލެވޭ މީހާއާއި ވަޅުނުލެވޭ

ޖިންނީން (29)

ޝައިޠާނާގެ މައްޗަށް ނަޞްރު ހޯދުމަށް ބޭނުންކުރެވޭނެ އެންމެ މަތިވެރި އެކައްޗަކީ އާޔަތުލް ކުރުސިއެވެ. ޞަޙީޙުލް ބުޚާރީގައި އަބޫހުރައިރާގެ އަރިހުން ރިވާވެގެންއައިސްފައިވާ ޙަދީޘެއްގައިވެއެވެ. ރަމަޟާންމަހުގެ ޒަކާތުގެ ގޮތުގައި ލިބިފައިވާ ކާއެއްޗެހި ބެލެހެއްޓުން، ރަސޫލުﷲ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހިވަސައްލަމަ

ޖިންނީން (28)

ޖިންނިނާ ގާތްވުމުގެ ގޮތުން އެސޮރުމެންނަށް އެއްޗެހި ކަތިލާހަދައެވެ. ފަހެ، މީސްތަކުންގެ ތެރެއިން ޖިންނީންނަށް ކުއްތަންވުމަށް ޖަނަވާރުތައް ކަތިލާމީހުން އެކުރަނީ ﷲ އާއި އެއިލާހުގެ ރަސޫލާ ޙަރާމް ކުރައްވާފައިވާ ޝިރުކުގެ ޢަމަލެކެވެ. ހަމަކަށަވަރުން ޖިންނީންނަށް ކަތިލުން

ޖިންނީން (27)

ނަމަވެސް ޖިންނީންގެ އުނދަގޫ ޖެހިފައިވާ މީހުންނަށް އެހީތެރިވާންވާނީ ﷲ އާއި އެއިލާހުގެ ރަސޫލާ އަމުރުކުރައްވާފައިވާ ފަދައިންނެވެ. އެއީ ޝަރުޢުކުރައްވާފައިވާ ދުޢާތަކާއި ޛިކުރުތަކުންނެވެ. ނުވަތަ އިންސާނުންނަށް އަމުރުކޮށް ނަހީކުރާފަދައިން ޖިންނީންނަށް އަމުރުކޮށް ނަހީކޮށްގެންނެވެ.

ނަބިއްޔާ صلى الله عليه وسلم ގެންގުޅުއްވި ތަކެތީގެ ތެރެއިން އެއްވެސް އެއްޗެއް މިއަދާ ހަމައަށް ރައްކާތެރިކަމާއެކު އެބައޮތް ހެއްޔެވެ؟ 1

ނަބިއްޔާ صلى الله عليه وسلم ގެންގުޅުއްވި ތަކެތީގެ ތެރެއިން އެއްވެސް އެއްޗެއް މިއަދާ ހަމައަށް ރައްކާތެރިކަމާއެކު އެބައޮތް ހެއްޔެވެ؟ އަންނަނިވި ކަންކަން ބަޔާންކޮށްގެން މެނުވީ މިސުވާލުގެ ޖަވާބު ނުދެވޭނެއެވެ.   ފުރަތަމައީ: ޞަޙީޙުލް

ﷲ ތަޢާލާ ވޮޑިގެންވާކަން އިންކާރުކުރާ މީހުންނޭވެ! 4

4. ﷲ ތަޢާލާ ވޮޑިގެންވާކަމުގެ ޙިއްސީ ދަލީލު: ފަހެ ﷲ ވޮޑިގެންވާކަމުގެ ޙިއްސީ ދަލީލުވަނީ ދެގޮތަކުންނެވެ. ފުރަތަމައީ: ދުޢާކުރާމީހުންގެ ދުޢާ އިޖާބަކުރެއްވޭކަމާއި ބޮޑެތި މުޞީބާތްތަކުގައިވާ މީހުންގެ އުނދާގޫތައް ފިއްލަވައިދެއްވާކަން އަޅުގަނޑުމެންނަށް އެނގި އަދި ފެނެއެވެ.

ﷲ ތަޢާލާ ވޮޑިގެންވާކަން އިންކާރުކުރާ މީހުންނޭވެ! 3

3. ﷲ ތަޢާލާ ވޮޑިގެންވާކަމުގެ ޝަރުޢީ ދަލީލު:   ފަހެ ﷲ ތަޢާލާ ބާވައިލެއްވި އެންމެހާ ފޮތްތަކެއްގައިވެސް، އެއިލާހު ވޮޑިގެންވާކަންވަނީ ބަޔާންކުރައްވާފައެވެ. އަދި އެފޮތްތަކުގައި އައިސްފައިވާ ޙުކުމްފުޅުތައް، މީސްތަކުންގެ މަޞްލަޙަތުހުރިގޮތަށް އައިސްފައިވުމުން އޭގެން ދަލީލުކޮށްދެނީ

ﷲ ތަޢާލާ ވޮޑިގެންވާކަން އިންކާރުކުރާ މީހުންނޭވެ! 2

ﷲ ތަޢާލާ ވޮޑިގެންވާކަމުގެ ޢަޤުލީ ދަލީލު: ފަހެ ކުރިންނާއި ފަހުންވެސް ޚަލްޤުކުރެއްވުނު އެންމެހާ މަޚްލޫޤުން ޚަލްޤުކުރައްވާނޭ ފަރާތެއް ވާންޖެހެއެވެ. އެހެނީ އެއްވެސް އެއްޗަކަށް އޭގެ އަމިއްލަ ނަފްސު ޚަލްޤެއް ނުކުރެވޭނެއެވެ. އަދި އެއްވެސް ރޭވުން

ﷲ ތަޢާލާ ވޮޑިގެންވާކަން އިންކާރުކުރާ މީހުންނޭވެ! 1

ﷲ ތަޢާލާ ވޮޑިގެންވާކަމުގެ ދަލީލުތަކެއް ވެއެވެ. އެއީ ފިޠުރީ ދަލީލާއި ޢަޤްލީ ދަލީލާއި ޝަރުޢީ ދަލީލާ އަދި ޙިއްސީ ދަލީލެވެ. ﷲ ތަޢާލާ ވޮޑިގެންވާކަމުގެ ފިޠުރީ ދަލީލު: ފަހެ ކޮންމެ މަޚްލޫޤެއްވެސްވަނީ، އޭނާ ނެތުމުގެ

ކީރިތި ޤުރުއާނުގައިވާ ޢަދަދުގެ މުއުޖިޒާތްތަކާއި މީލާދީ ކަލަންޑަރު -5-

﴿يَسْأَلُونَكَ عَنِ الْأَهِلَّةِ …﴾ [سورة  البقرة ١٨٩] މާނައީ: “ހުޅެވިހަނދާމެދު ކަލޭގެފާނާ އެއުރެން ސުވާލު ކުރެތެވެ..”. މިއާޔަތާ ގުޅޭގޮތުން ޝައިޚު އިބްނު ޢުޘައިމީން رحمه الله ވިދާޅުވެފައިވެއެވެ. “އުންމަތްތަކަށް ކަނޑައެޅިގެންވާ ވަގުތުތަކަކީ އެބައިމީހުންގެ މައްޗަށް

ކީރިތި ޤުރުއާނުގައިވާ ޢަދަދުގެ މުއުޖިޒާތްތަކާއި މީލާދީ ކަލަންޑަރު -4-

﴿لَا يَزَالُ بُنْيَانُهُمُ…﴾ ތައުބާ ސޫރަތުގެ މިއާޔަތުން އެމެރިކާގެ ޓަވަރުތައް ގޮވި ޙާދިޘާއަށް ދަލީލުކުރާ ކަމަށް ބުނާ މީހުންނަށް ރައްދު ދެއްވާ ޑރ. ޚާލިދު އައްސަބްތު ވިދާޅުވެފައިވެއެވެ. “ފަސްވަނައީ: މިކަން (އެއާޔަތާ ގުޅުވާފައިވާ ގުޅުވުން)

ކީރިތި ޤުރުއާނުގައިވާ ޢަދަދުގެ މުއުޖިޒާތްތަކާއި މީލާދީ ކަލަންޑަރު -3-

ﷲ ތަޢާލާގެ ފޮތުގައި ޛިކުރުކުރައްވާފައިވާ ޙިސާބަކީ އަހަރުތައް ފާއިތުވެގެން ދިޔުމުގައި ބަދަލުވުމެއް ނެތް ކަނޑައެޅި ބަޔާންވެގެންވާ ޙިސާބެވެ. އެއީ ހަނދުގެ ޙިސާބެވެ. ﷲ ތަޢާލާގެ އަންނަނިވި ވަޙީ ބަސްފުޅާމެދު ދަންނައެވެ. ﴿وَلَبِثُوا فِي كَهْفِهِمْ

ކީރިތި ޤުރުއާނުގައިވާ ޢަދަދުގެ މުއުޖިޒާތްތަކާއި މީލާދީ ކަލަންޑަރު -2-

މިފަދަ މީހުން ޢަދަދުތަކާމެދު ދައްކާފައިވާ ވާހަކަތައް ދިރާސާކޮށް ބެލުމުން އެނގިގެން ދަނީ ބައެއް ލަފްޒުތައް އެބައިމީހުން ޢަދަދު ކޮށްފައިވަނީ ރަނގަޅަށް ނޫންކަމެވެ. އަދި ބައެއް ކަލިމަތައް ގުނުމުގައި ހިތުހުރި ގޮތަކަށް ބަލާފައިވާކަމެވެ. އެއީ އެބައިމީހުން

ކީރިތި ޤުރުއާނުގައިވާ ޢަދަދުގެ މުއުޖިޒާތްތަކާއި މީލާދީ ކަލަންޑަރު -1-

الحمد لله وحده، والصلاة والسلام على من لا نبي بعده وآله وصحبه. ކީރިތި ޤުރުއާނުގައިވާ ތަފާތު ވައްތަރުތަކުގެ މުޢުޖިޒާތްތަތައް ދެނެގަތުމަށް މީސްތަކުން ވަރަށް ޝައުޤުވެރިވެއެވެ. އެގޮތުން އެންމެ ބޮޑަށް ވާހަކަދެކެވޭ

ކައްވަޅުގެ ނިޢުމަތްތަކާއި ޢަޛާބު – 2

ﷲ ތަޢާލާގެ ވަޙީކުރައްވާފައި ވެއެވެ. (( وَلَوْ تَرَىٰ إِذِ الظَّالِمُونَ فِي غَمَرَاتِ الْمَوْتِ وَالْمَلَائِكَةُ بَاسِطُو أَيْدِيهِمْ أَخْرِجُوا أَنفُسَكُمُ  الْيَوْمَ تُجْزَوْنَ عَذَابَ الْهُونِ بِمَا كُنتُمْ تَقُولُونَ عَلَى اللَّـهِ

ކައްވަޅުގެ ނިޢުމަތްތަކާއި ޢަޛާބު – 1

ކައްވަޅުގެ ނިޢުމަތްތަކާއި ޢަޛާބު ގެ މުރާދު: އެއީ ބަރުޒަޚުގެ ޙަޔާތުގައި ( އެބަހީ: މަރުވުމަށްފަހު އަލުން ދިރުއްވުމާއި ދެމެދުގައި) ލިބިގެންދާ ޢަޒާބާއި ނިޢުމަތްތަކެވެ. ކައްވަޅުގެ ޢަޒާބު ނުވަތަ ނިޢުމަތްތަކަކީ ކައްވަޅުގައި ވަޅުލެވޭ މީހާއާއި ވަޅުނުލެވޭ

ޖިންނީން (29)

ޝައިޠާނާގެ މައްޗަށް ނަޞްރު ހޯދުމަށް ބޭނުންކުރެވޭނެ އެންމެ މަތިވެރި އެކައްޗަކީ އާޔަތުލް ކުރުސިއެވެ. ޞަޙީޙުލް ބުޚާރީގައި އަބޫހުރައިރާގެ އަރިހުން ރިވާވެގެންއައިސްފައިވާ ޙަދީޘެއްގައިވެއެވެ. ރަމަޟާންމަހުގެ ޒަކާތުގެ ގޮތުގައި ލިބިފައިވާ ކާއެއްޗެހި ބެލެހެއްޓުން، ރަސޫލުﷲ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހިވަސައްލަމަ

ޖިންނީން (28)

ޖިންނިނާ ގާތްވުމުގެ ގޮތުން އެސޮރުމެންނަށް އެއްޗެހި ކަތިލާހަދައެވެ. ފަހެ، މީސްތަކުންގެ ތެރެއިން ޖިންނީންނަށް ކުއްތަންވުމަށް ޖަނަވާރުތައް ކަތިލާމީހުން އެކުރަނީ ﷲ އާއި އެއިލާހުގެ ރަސޫލާ ޙަރާމް ކުރައްވާފައިވާ ޝިރުކުގެ ޢަމަލެކެވެ. ހަމަކަށަވަރުން ޖިންނީންނަށް ކަތިލުން

ޖިންނީން (27)

ނަމަވެސް ޖިންނީންގެ އުނދަގޫ ޖެހިފައިވާ މީހުންނަށް އެހީތެރިވާންވާނީ ﷲ އާއި އެއިލާހުގެ ރަސޫލާ އަމުރުކުރައްވާފައިވާ ފަދައިންނެވެ. އެއީ ޝަރުޢުކުރައްވާފައިވާ ދުޢާތަކާއި ޛިކުރުތަކުންނެވެ. ނުވަތަ އިންސާނުންނަށް އަމުރުކޮށް ނަހީކުރާފަދައިން ޖިންނީންނަށް އަމުރުކޮށް ނަހީކޮށްގެންނެވެ.