ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 90
94ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): كُلُّ مَا جَازَ بِهِ تَـخْصِيْصُ العَامِّ جَازَ بِهِ تَقْيِيْدُ الـمُطْلَقِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ޢާއްމު ތަޚްޞީޞު ކުރުން ހުއްދަ ކޮންމެ އެއްޗަކުން، މުޠުލަޤު ތަޤްޔީދު
94ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): كُلُّ مَا جَازَ بِهِ تَـخْصِيْصُ العَامِّ جَازَ بِهِ تَقْيِيْدُ الـمُطْلَقِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ޢާއްމު ތަޚްޞީޞު ކުރުން ހުއްދަ ކޮންމެ އެއްޗަކުން، މުޠުލަޤު ތަޤްޔީދު
93ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): الـمُطْلَقُ يُـحْمَلُ عَلَى الـمُقَيَّدِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {މުޤައްޔަދުގެ މައްޗަށް މުޠުލަޤު ނެގޭނެ} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: އެއް ތަނެއްގައި ޝަރުޢީ ނައްޞު މުޠުލަޤުކޮށް އައިސްފައި، އެހެން
92ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): الـمُطْلَقُ يَـجْرِي عَلَى إِطْلَاقِهِ حَتَّى يَرِدَ مَا يُقَيِّدُهُ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {މުޠުލަޤު އެ ޤައިދުކުރާނޭ އެއްޗެއް އަންނަންދެން، އޭގެ މުޠުލަޤުކަންމަތީ ދެމިއޮންނާނެ} މި ޤަވާޢިދުގެ
91ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): النَّهْيُ إِذَا وُرِدَ عَلَى وَاجِبٍ شَرْعاً وَقَدْ تَقَيَّدَ بِغَيْرِ وَاجِبٍ انْصَرَفَ إِلَى غَيْرِ الوَاجِبِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ޝަރުޢީ ގޮތުން ވާޖިބު ކަމަކާ
90ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): النَّهْيُ عَنِ الشَّيْءِ أَمْرٌ بِضِدِّهِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ކަމެއް ނަހީ ކުރެއްވުމީ، އޭގެ އިދިކޮޅަށް ކުރެވުނު އަމުރެއް} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ކަމެއް ނަހީ ކުރެއްވުމުގެ
88ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): أَسْمَاءُ الاِسْتِفْهَامِ تُفِيْدُ العُمُومَ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ސުވާލުކުރުމުގެ ގޮތުން ބޭނުންކުރެވޭ ނަންތަކުން عُمُومُ ލިއްބައިދޭ} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ޢާއްމުކަމުގެ މާނަ ލިއްބައިދޭ ޞީޣާތަކުގެ (ޢިބާރާތްތަކުގެ)
87ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): النَّهْيُ بَعْدَ الأَمْرِ يَقْتَضِي الـحَظْرَ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {އަމުރަށްފަހު އޮންނަ ނަހީން ލާޒިމު ކުރަނީ ޙަރާމްކަން} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ކަމެއް ކުރުމަށް އަމުރެއް ވާރިދުވެފައި،
86ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): النَّهْيُ يَقْتَضِي الفَسَادَ مُطْلَقًا މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ނަހީން މުޠުލަޤުކޮށް ލާޒިމު ކުރަނީ ފަސާދަވުން} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ނަހީން ނަހީކުރެވުނު ކަންތައް މުޠުލަޤުކޮށް ފަސާދަވުމާއި އެ
85ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): النَّهْيُ الـمُطْلَقُ يَقْتَضِي التَّكْرَارَ وَالتَّأْبِيْدَ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {މުޠުލަޤު ނަހީން ލާޒިމު ކުރަނީ ތަކުރާރު ކުރުމާއި ދާއިމީކަން} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: މުޠުލަޤު ނަހީން ލާޒިމު
84ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): النَّهْيُ الـمُطْلَقُ يَقْتَضِي الفَوْرَ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {މުޠުލަޤު ނަހީން ލާޒިމު ކުރަނީ ވަގުތުން ދުރުހެލިވާން} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: މުޠުލަޤު ނަހީއެއް ހަމަ ނުކުތުމާއެކު އެއިން
83ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): النَّهْيُ الـمُطْلَقُ لِلتَّحْرِيْـمِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {މުޠުލަޤު ނަހީ ބޭނުންކުރެވެނީ ޙަރާމްކުރެއްވުމަށް} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ޤުރުއާނާއި ސުންނަތުގެ ޝަރުޢީ ނައްޞުތަކުގައި އެހެން ގޮތަކަށް އަނބުރައިލާނޭ ޤަރީނާއެއް
82ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): نَفْيُ الأَمْرِ لَا يَسْتَلْزِمُ ثُبُوتَ النَّهْيِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {އަމުރު ނަފީކުރުމުން، ނަހީ ސާބިތުވުން ލާޒިމެއް ނުކުރޭ} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ޝަރުޢުކުރައްވާ ފަރާތުން ކަމެއް
81ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): ذِكْرُ مَصَالِحِ الأَفْعَالِ إِذْنٌ أَوْ تَرْغِيْبٌ, وَذِكْرُ مَفَاسِدِهَا نَهْيٌ أَوْ تَرْهِيْبٌ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ކަންކަމުގެ މަޞްލަޙަތުތައް ބަޔާންކުރުމީ ހުއްދަދިނުމެއް އަދި ހިތްވަރުދިނުމެއް، އަދި
80ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): تَعْجُبُ الرَّبُّ سُبْحَانَهُ إِنْ تَعَلَّقَ بِـحُسْنِ الفِعْلِ دَلَّ عَلَى الأَمْرِ بِهِ، وَإِنْ تَعَلَّقَ بِقُبْحِ الفِعْلِ دَلَّ عَلَى النَّهِي عَنْهُ މި ޤަވާޢިދުގެ
79ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): كُلُّ فِعْلٍ كَسْبِيٍّ أَحَبَّهُ الشَّارِعُ أَوْ أَحَبَّ فَاعِلَهُ فَهُوَ مَأْمُورٌ بِهِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {އެ ކަމަކަށް ޝަރުޢުކުރައްވާ ފަރާތުން ލޯބިކުރައްވާ، ނުވަތަ އެ
78ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): الأَمْرُ بَعْدَ الاِسْتِئْذَانِ يَرْفَعُ الاِسْتِئْذَانَ وَيَكُونُ كَمَا قَبْلَهُ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ހުއްދަ ދިނުމަށްފަހު އަމުރު ކުރުމުން، ހުއްދަ އުފުލިގެންދޭ، އަދި ހުއްދަ ދިނުމުގެ ކުރިން
94ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): كُلُّ مَا جَازَ بِهِ تَـخْصِيْصُ العَامِّ جَازَ بِهِ تَقْيِيْدُ الـمُطْلَقِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ޢާއްމު ތަޚްޞީޞު ކުރުން ހުއްދަ ކޮންމެ އެއްޗަކުން، މުޠުލަޤު ތަޤްޔީދު
93ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): الـمُطْلَقُ يُـحْمَلُ عَلَى الـمُقَيَّدِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {މުޤައްޔަދުގެ މައްޗަށް މުޠުލަޤު ނެގޭނެ} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: އެއް ތަނެއްގައި ޝަރުޢީ ނައްޞު މުޠުލަޤުކޮށް އައިސްފައި، އެހެން
92ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): الـمُطْلَقُ يَـجْرِي عَلَى إِطْلَاقِهِ حَتَّى يَرِدَ مَا يُقَيِّدُهُ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {މުޠުލަޤު އެ ޤައިދުކުރާނޭ އެއްޗެއް އަންނަންދެން، އޭގެ މުޠުލަޤުކަންމަތީ ދެމިއޮންނާނެ} މި ޤަވާޢިދުގެ
91ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): النَّهْيُ إِذَا وُرِدَ عَلَى وَاجِبٍ شَرْعاً وَقَدْ تَقَيَّدَ بِغَيْرِ وَاجِبٍ انْصَرَفَ إِلَى غَيْرِ الوَاجِبِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ޝަރުޢީ ގޮތުން ވާޖިބު ކަމަކާ
90ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): النَّهْيُ عَنِ الشَّيْءِ أَمْرٌ بِضِدِّهِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ކަމެއް ނަހީ ކުރެއްވުމީ، އޭގެ އިދިކޮޅަށް ކުރެވުނު އަމުރެއް} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ކަމެއް ނަހީ ކުރެއްވުމުގެ
88ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): أَسْمَاءُ الاِسْتِفْهَامِ تُفِيْدُ العُمُومَ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ސުވާލުކުރުމުގެ ގޮތުން ބޭނުންކުރެވޭ ނަންތަކުން عُمُومُ ލިއްބައިދޭ} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ޢާއްމުކަމުގެ މާނަ ލިއްބައިދޭ ޞީޣާތަކުގެ (ޢިބާރާތްތަކުގެ)
87ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): النَّهْيُ بَعْدَ الأَمْرِ يَقْتَضِي الـحَظْرَ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {އަމުރަށްފަހު އޮންނަ ނަހީން ލާޒިމު ކުރަނީ ޙަރާމްކަން} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ކަމެއް ކުރުމަށް އަމުރެއް ވާރިދުވެފައި،
86ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): النَّهْيُ يَقْتَضِي الفَسَادَ مُطْلَقًا މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ނަހީން މުޠުލަޤުކޮށް ލާޒިމު ކުރަނީ ފަސާދަވުން} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ނަހީން ނަހީކުރެވުނު ކަންތައް މުޠުލަޤުކޮށް ފަސާދަވުމާއި އެ
85ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): النَّهْيُ الـمُطْلَقُ يَقْتَضِي التَّكْرَارَ وَالتَّأْبِيْدَ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {މުޠުލަޤު ނަހީން ލާޒިމު ކުރަނީ ތަކުރާރު ކުރުމާއި ދާއިމީކަން} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: މުޠުލަޤު ނަހީން ލާޒިމު
84ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): النَّهْيُ الـمُطْلَقُ يَقْتَضِي الفَوْرَ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {މުޠުލަޤު ނަހީން ލާޒިމު ކުރަނީ ވަގުތުން ދުރުހެލިވާން} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: މުޠުލަޤު ނަހީއެއް ހަމަ ނުކުތުމާއެކު އެއިން
83ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): النَّهْيُ الـمُطْلَقُ لِلتَّحْرِيْـمِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {މުޠުލަޤު ނަހީ ބޭނުންކުރެވެނީ ޙަރާމްކުރެއްވުމަށް} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ޤުރުއާނާއި ސުންނަތުގެ ޝަރުޢީ ނައްޞުތަކުގައި އެހެން ގޮތަކަށް އަނބުރައިލާނޭ ޤަރީނާއެއް
82ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): نَفْيُ الأَمْرِ لَا يَسْتَلْزِمُ ثُبُوتَ النَّهْيِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {އަމުރު ނަފީކުރުމުން، ނަހީ ސާބިތުވުން ލާޒިމެއް ނުކުރޭ} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ޝަރުޢުކުރައްވާ ފަރާތުން ކަމެއް
81ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): ذِكْرُ مَصَالِحِ الأَفْعَالِ إِذْنٌ أَوْ تَرْغِيْبٌ, وَذِكْرُ مَفَاسِدِهَا نَهْيٌ أَوْ تَرْهِيْبٌ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ކަންކަމުގެ މަޞްލަޙަތުތައް ބަޔާންކުރުމީ ހުއްދަދިނުމެއް އަދި ހިތްވަރުދިނުމެއް، އަދި
80ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): تَعْجُبُ الرَّبُّ سُبْحَانَهُ إِنْ تَعَلَّقَ بِـحُسْنِ الفِعْلِ دَلَّ عَلَى الأَمْرِ بِهِ، وَإِنْ تَعَلَّقَ بِقُبْحِ الفِعْلِ دَلَّ عَلَى النَّهِي عَنْهُ މި ޤަވާޢިދުގެ
79ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): كُلُّ فِعْلٍ كَسْبِيٍّ أَحَبَّهُ الشَّارِعُ أَوْ أَحَبَّ فَاعِلَهُ فَهُوَ مَأْمُورٌ بِهِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {އެ ކަމަކަށް ޝަރުޢުކުރައްވާ ފަރާތުން ލޯބިކުރައްވާ، ނުވަތަ އެ
78ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): الأَمْرُ بَعْدَ الاِسْتِئْذَانِ يَرْفَعُ الاِسْتِئْذَانَ وَيَكُونُ كَمَا قَبْلَهُ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ހުއްދަ ދިނުމަށްފަހު އަމުރު ކުރުމުން، ހުއްދަ އުފުލިގެންދޭ، އަދި ހުއްދަ ދިނުމުގެ ކުރިން