سورة البينة ގެ ތަފްސީރު 7
﴿جَزَاؤُهُمْ عِندَ رَبِّهِمْ جَنَّاتُ عَدْنٍ تَجْرِي مِن تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا أَبَدًا ۖ رَّضِيَ اللَّـهُ عَنْهُمْ وَرَضُوا عَنْهُ ۚ ذَٰلِكَ لِمَنْ خَشِيَ رَبَّهُ ﴾ މާނައީ: “އެއުރެންގެ ވެރިރައްބުގެ
﴿جَزَاؤُهُمْ عِندَ رَبِّهِمْ جَنَّاتُ عَدْنٍ تَجْرِي مِن تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا أَبَدًا ۖ رَّضِيَ اللَّـهُ عَنْهُمْ وَرَضُوا عَنْهُ ۚ ذَٰلِكَ لِمَنْ خَشِيَ رَبَّهُ ﴾ މާނައީ: “އެއުރެންގެ ވެރިރައްބުގެ
އެއިލާހު ވަޙީކުރެއްވިއެވެ. ﴿إِنَّ الَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ الصَّلِحَتِ أُوْلَئِكَ هُمْ خَيْرُ الْبَرِيَّةِ﴾ މާނައީ: “ހަމަކަށަވަރުން، އީމާންވެ ޞާލިޙު ޢަމަލުތައް ކުޅަމީހުން (ދަންނައެވެ!) އެއުރެންނީ، މީސްތަކުންކުރެ ހަމަ އެންމެ ހެޔޮމީހުންނެވެ”. ކީރިތި ޤުރުއާނަކީ
﴿إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُواْ مِنْ أَهْلِ الْكِتَبِ وَالْمُشْرِكِينَ فِى نَارِ جَهَنَّمَ خَلِدِينَ فِيهَآ أَوْلَئِكَ هُمْ شَرُّ الْبَرِيَّةِ * إِنَّ الَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ الصَّلِحَتِ أُوْلَئِكَ هُمْ خَيْرُ
އޭގެ ޖަވާބުގައި ﷲ ތަޢާލާ ވަޙީކުރެއްވިއެވެ. ﴿وَمَا تَفَرَّقَ الَّذِينَ أُوتُواْ الْكِتَبَ إِلاَّ مِن بَعْدِ مَا جَآءَتْهُمُ الْبَيِّنَةُ ﴾ މާނައީ: “އަދި ފާޅުވެގެންވާ ދަލީލު، އެއުރެންގެ ގާތަށް އައުމަށްފަހުގައި މެނުވީ،
﴿فِيهَا كُتُبٌ قَيِّمَةٌ ﴾ މާނައީ: “ސީދާވެގެންވާ ޙުކުމްތައް، އެ ފަތްފުށްތަކުގައި ވެއެވެ.” އެބަހީ: މިފަތްފުށްތަކުގައި އަގުހުރި ވާހަކަތަކެއް ﷲ ތަޢާލާ ބަޔާންކުރައްވާފައިވެއެވެ. އެއްވެސް ޝައްކެތްނެތް ގޮތުގައި މީހަކު ޤުރުއާން ހުޅުވައިގެން ކިޔައިފިނަމަ އޭނާއަށް
އަލްބައްޔިނާގެ މާނައެވަނީ ޖެހިގެން އޮތް އާޔަތުގައެވެ. ﴿ رَسُولٌ مِّنَ اللَّهِ ﴾ މާނައީ: “(އެ ދަލީލަކީ) ﷲގެ ޙަޟްރަތުން ފޮނުއްވެވި ރަސޫލެކެވެ.” އެ ރަސޫލަކީ ނަބިއްޔާ صلى الله عليه وسلّم އެވެ.
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ ﴿لَمْ يَكُنِ الَّذِينَ كَفَرُواْ مِنْ أَهْلِ الْكِتَبِ وَالْمُشْرِكِينَ مُنفَكِّينَ حَتَّى تَأْتِيَهُمُ الْبَيِّنَةُ * رَسُولٌ مِّنَ اللَّهِ يَتْلُو صُحُفاً مُّطَهَّرَةً * فِيهَا
(ޢަޤީޤާ) ކަތިލާނީ ހަތްވަނަ ދުވަހުއެވެ.
ވިހެއުމަށްފަހު ހަތްދުވަސްފުރުމުން ފިރިހެން ކުދިންގެ ބޯ ބޭލުމަކީ ސުންނަތެއްކަމާމެދު ޢިލްމުވެރިންގެ މެދުގައި އެއްވެސް ޚިލާފެއް ނެތެވެ. ނަމަވެސް އަންހެން ކުދިންގެ ބޯ ބޭލުމާމެދު ދަންނައެވެ. އެކަމުގައި ދެބަސްފުޅެއްވެއެވެ. ފުރަތަމައީ: ފިރިހެން ކުދިންގެ ބޯބާލާފަދައިން އަންހެން
އައްޝައިޚް މުޙައްމަދު އަލްއަމީން އައްޝަންޤީޠީ رحمه الله ވިދާޅުވިއެވެ. ޤުރުއާނުގައި އައިސްފައިނުވާ ކަމެއް ސުންނަތުގައި އައުން ދެ ދަރަޖައަކަށް ބެހިގެންވެއެވެ. ފުރަތަމައީ: އިތުރުވި ކަމަކީ ކުރިން އައިސްފައިވާ ނައްޞުގެ ޝަރުޠަކަށް ނުވުން. އޭގެ މިޘާލަކީ
ތިންވަނައީ: ޤުރުއާނުގައި އައިސްފައި ނުވާކަމެއް ސުންނަތުން ޘާބިތުވުމުން އެކަން ޤަބޫލުނުކުރުން އަލްއިމާމު އައްޝާފިޢީ رحمه الله ވިދާޅުވިއެވެ. ނަބިއްޔާ صلى الله عليه وسلم ގެ ސުންނަތް ތިން ގޮތަށް އައިސްފައިވާކަމާމެދު ޢިލްމުވެރިން
ދެވަނަ ނުކުތާ: ޝައިޚު އަމީން ޝަންޤީޠީ رحمه الله ވިދާޅުވިއެވެ.
ސަމާލުވާންޖެހޭ ދެނުކުތާއެއް:
މިބަސް ޢިލްމުވެރިންގެ މެދުގައި ފެތުރުމަށްފަހު އެބޭކަލުން މިކަމާ ބެހޭގޮތުން ވިދާޅުވި ބަސްފުޅުތައް ތިން ބަސްފުޅަށް ޚުލާޞާކޮށްލެވެއެވެ.
އުންމަތް ހޭލައި، ޢިލްމުލް ކަލާމާއި މަންޠިޤީ ޢިލްމު އެއްކިބާ ކުރީ އަހްލުއްސުންނާ ވަލްޖަމާޢަތުގެ މަދްރަސާއެއްކަމުގައި ސަލަފީ މަދްރަސާގެ މަސައްކަތުންނެވެ. އެއީ ޝައިޚުލް އިސްލާމް އިބްނު ތައިމިއްޔާއާއި އެކަލޭގެފާނުގެ ދަރިވަރުންގެ މަދްރަސާއެވެ. އެކަން ހިނގާފައިވަނީ ހިޖުރައިން ހަތްވަނަ ޤަރުނުގެ ފަހުކޮޅާއި އަށްވަނަ ޤަރުނުގެ ކުރީ ކޮޅުގައެވެ.
އާޙާދު ޙަދީޘް އިންކާރުކުރުމުގެ ބިދުޢަ ފެށުނު ތާރީޚު ދިރާސާ ކުރާ ފަރާތަކަށް އަންނަނިވި ކަންކަން ފާހަގަވާނެއެވެ.
﴿جَزَاؤُهُمْ عِندَ رَبِّهِمْ جَنَّاتُ عَدْنٍ تَجْرِي مِن تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا أَبَدًا ۖ رَّضِيَ اللَّـهُ عَنْهُمْ وَرَضُوا عَنْهُ ۚ ذَٰلِكَ لِمَنْ خَشِيَ رَبَّهُ ﴾ މާނައީ: “އެއުރެންގެ ވެރިރައްބުގެ
އެއިލާހު ވަޙީކުރެއްވިއެވެ. ﴿إِنَّ الَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ الصَّلِحَتِ أُوْلَئِكَ هُمْ خَيْرُ الْبَرِيَّةِ﴾ މާނައީ: “ހަމަކަށަވަރުން، އީމާންވެ ޞާލިޙު ޢަމަލުތައް ކުޅަމީހުން (ދަންނައެވެ!) އެއުރެންނީ، މީސްތަކުންކުރެ ހަމަ އެންމެ ހެޔޮމީހުންނެވެ”. ކީރިތި ޤުރުއާނަކީ
﴿إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُواْ مِنْ أَهْلِ الْكِتَبِ وَالْمُشْرِكِينَ فِى نَارِ جَهَنَّمَ خَلِدِينَ فِيهَآ أَوْلَئِكَ هُمْ شَرُّ الْبَرِيَّةِ * إِنَّ الَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ الصَّلِحَتِ أُوْلَئِكَ هُمْ خَيْرُ
އޭގެ ޖަވާބުގައި ﷲ ތަޢާލާ ވަޙީކުރެއްވިއެވެ. ﴿وَمَا تَفَرَّقَ الَّذِينَ أُوتُواْ الْكِتَبَ إِلاَّ مِن بَعْدِ مَا جَآءَتْهُمُ الْبَيِّنَةُ ﴾ މާނައީ: “އަދި ފާޅުވެގެންވާ ދަލީލު، އެއުރެންގެ ގާތަށް އައުމަށްފަހުގައި މެނުވީ،
﴿فِيهَا كُتُبٌ قَيِّمَةٌ ﴾ މާނައީ: “ސީދާވެގެންވާ ޙުކުމްތައް، އެ ފަތްފުށްތަކުގައި ވެއެވެ.” އެބަހީ: މިފަތްފުށްތަކުގައި އަގުހުރި ވާހަކަތަކެއް ﷲ ތަޢާލާ ބަޔާންކުރައްވާފައިވެއެވެ. އެއްވެސް ޝައްކެތްނެތް ގޮތުގައި މީހަކު ޤުރުއާން ހުޅުވައިގެން ކިޔައިފިނަމަ އޭނާއަށް
އަލްބައްޔިނާގެ މާނައެވަނީ ޖެހިގެން އޮތް އާޔަތުގައެވެ. ﴿ رَسُولٌ مِّنَ اللَّهِ ﴾ މާނައީ: “(އެ ދަލީލަކީ) ﷲގެ ޙަޟްރަތުން ފޮނުއްވެވި ރަސޫލެކެވެ.” އެ ރަސޫލަކީ ނަބިއްޔާ صلى الله عليه وسلّم އެވެ.
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ ﴿لَمْ يَكُنِ الَّذِينَ كَفَرُواْ مِنْ أَهْلِ الْكِتَبِ وَالْمُشْرِكِينَ مُنفَكِّينَ حَتَّى تَأْتِيَهُمُ الْبَيِّنَةُ * رَسُولٌ مِّنَ اللَّهِ يَتْلُو صُحُفاً مُّطَهَّرَةً * فِيهَا
(ޢަޤީޤާ) ކަތިލާނީ ހަތްވަނަ ދުވަހުއެވެ.
ވިހެއުމަށްފަހު ހަތްދުވަސްފުރުމުން ފިރިހެން ކުދިންގެ ބޯ ބޭލުމަކީ ސުންނަތެއްކަމާމެދު ޢިލްމުވެރިންގެ މެދުގައި އެއްވެސް ޚިލާފެއް ނެތެވެ. ނަމަވެސް އަންހެން ކުދިންގެ ބޯ ބޭލުމާމެދު ދަންނައެވެ. އެކަމުގައި ދެބަސްފުޅެއްވެއެވެ. ފުރަތަމައީ: ފިރިހެން ކުދިންގެ ބޯބާލާފަދައިން އަންހެން
އައްޝައިޚް މުޙައްމަދު އަލްއަމީން އައްޝަންޤީޠީ رحمه الله ވިދާޅުވިއެވެ. ޤުރުއާނުގައި އައިސްފައިނުވާ ކަމެއް ސުންނަތުގައި އައުން ދެ ދަރަޖައަކަށް ބެހިގެންވެއެވެ. ފުރަތަމައީ: އިތުރުވި ކަމަކީ ކުރިން އައިސްފައިވާ ނައްޞުގެ ޝަރުޠަކަށް ނުވުން. އޭގެ މިޘާލަކީ
ތިންވަނައީ: ޤުރުއާނުގައި އައިސްފައި ނުވާކަމެއް ސުންނަތުން ޘާބިތުވުމުން އެކަން ޤަބޫލުނުކުރުން އަލްއިމާމު އައްޝާފިޢީ رحمه الله ވިދާޅުވިއެވެ. ނަބިއްޔާ صلى الله عليه وسلم ގެ ސުންނަތް ތިން ގޮތަށް އައިސްފައިވާކަމާމެދު ޢިލްމުވެރިން
ދެވަނަ ނުކުތާ: ޝައިޚު އަމީން ޝަންޤީޠީ رحمه الله ވިދާޅުވިއެވެ.
ސަމާލުވާންޖެހޭ ދެނުކުތާއެއް:
މިބަސް ޢިލްމުވެރިންގެ މެދުގައި ފެތުރުމަށްފަހު އެބޭކަލުން މިކަމާ ބެހޭގޮތުން ވިދާޅުވި ބަސްފުޅުތައް ތިން ބަސްފުޅަށް ޚުލާޞާކޮށްލެވެއެވެ.
އުންމަތް ހޭލައި، ޢިލްމުލް ކަލާމާއި މަންޠިޤީ ޢިލްމު އެއްކިބާ ކުރީ އަހްލުއްސުންނާ ވަލްޖަމާޢަތުގެ މަދްރަސާއެއްކަމުގައި ސަލަފީ މަދްރަސާގެ މަސައްކަތުންނެވެ. އެއީ ޝައިޚުލް އިސްލާމް އިބްނު ތައިމިއްޔާއާއި އެކަލޭގެފާނުގެ ދަރިވަރުންގެ މަދްރަސާއެވެ. އެކަން ހިނގާފައިވަނީ ހިޖުރައިން ހަތްވަނަ ޤަރުނުގެ ފަހުކޮޅާއި އަށްވަނަ ޤަރުނުގެ ކުރީ ކޮޅުގައެވެ.
އާޙާދު ޙަދީޘް އިންކާރުކުރުމުގެ ބިދުޢަ ފެށުނު ތާރީޚު ދިރާސާ ކުރާ ފަރާތަކަށް އަންނަނިވި ކަންކަން ފާހަގަވާނެއެވެ.