އައްޝައިޚް މުޙައްމަދު މަޢޫން ޝަރީފް

އިސްލާމީ އިޤްތިޞާދު 101 (10)

އަސާސް 7: ރިބާ ޙަރާމްކުރެއްވިގެންވުން ރިބާގެ ދެ ވައްތަރެއްވެއެވެ. އެއީ: ދަރަނީގެ ރިބާ ވިޔަފާރީގެ ރިބާ * ރިބާ އައްނަސީއާ، ނުވަތަ ޖާހިލިއްޔަ ރިބާ، ނުވަތަ ރިބާ އައްދުޔޫން: މި ބާވަތުގެ ރިބާ ބަޔާންކުރައްވާފައިވަނީ ކީރިތި ޤުރުއާނުގައެވެ. ނަސާއު ނުވަތަ ނަސީއާ ގެ މާނައަކީ ފަސްކުރުމެވެ. ރިބާ އައްނަސީއާއަކީ ދަރަނި އަދާކުރުން ފަސްކުރުމުގެ ބަދަލުގައި ދަރަނި އިތުރު ކުރުން ނުވަތަ ދަރަނި ފެއްޓޭ ޢަޤުދުގައި، ދަރަނި އަދާކުރާއިރު ރައުސްމާލަށްވުރެ އިތުރަށް، ފަހުން ދައްކަން ބުނުމެވެ. އަދި ރިބާ…

25/02/2018އެހެނިހެން, ފިޤުހާއި އޭގެ ޢިލްމުތައްއައްޝައިޚް މުޙައްމަދު މަޢޫން ޝަރީފް

އިސްލާމީ އިޤްތިޞާދު 101 (9)

އަސާސް 6: ރިޝްވަތާއި ފަސާދަ ޙަރާމްކުރެއްވިގެންވުން އިސްލާމްދީނުގައި ވަނީ މީސްތަކުންގެ މުދާ ނަހަމަ ގޮތުގައި ކެއުން ޙަރާމް ކުރައްވާފައެވެ. މާތް ﷲ ވަޙީކުރެއްވިއެވެ. ﴿يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَأْكُلُوا أَمْوَالَكُم بَيْنَكُم بِالْبَاطِلِ إِلَّا أَن تَكُونَ تِجَارَةً عَن تَرَاضٍ مِّنكُمْ﴾ މާނައީ: ” އޭ އީމާންވެއްޖެ މީސްތަކުންނޭވެ! ބާޠިލު ގޮތުގައި ތިޔަބައިމީހުންގެ މުދާތައް ތިޔަބައިމީހުންގެ މެދުގައި ނުކާށެވެ! އެހެނެއްކަމަކު، ތިޔަބައިމީހުންގެ ތެރެއިން ދެފަރާތުގެ ރުހުމުގެ މައްޗަށް އޮންނަ ވިޔަފާރިޔަކަށްވުން މެނުވީއެވެ.” [ސޫރަތުއްނިސާ…

24/02/2018އެހެނިހެން, ފިޤުހާއި އޭގެ ޢިލްމުތައްއައްޝައިޚް މުޙައްމަދު މަޢޫން ޝަރީފް

އިސްލާމީ އިޤްތިޞާދު 101 (8)

ތަކާފުލް   އިސްލާމީ ތަކާފުލްގެ ނިޒާމަކީ ދީނުގައި ކަނޑައެޅިފައިވާ ހުއްދަ މުޢާމަލާތްތަކާއި ޢަޤުދު ތަކުގެ އިންތަކަށް ފެތޭގޮތަށް، ރިބާ އާއި ޖުވާއިން އެއްކިބާ ކުރެވިފައިވާ، އަދި ޔަޤީން ނުވާ ކަންކަމުން (الغرر) ރައްކާތެރިވެގެންވާ މުޢާމަލާތްތަކެއްގެ މައްޗަށް ބިނާވެގެންވާ މާލީ ޙިމާޔަތުގެ އޮނިގަނޑެކެވެ. އިސްލާމީ ބައެއް ޤައުމުތަކުންވަނީ ތަކާފުލް އަށް ބިނާކޮށްގެން ޞިއްޙީ ފަރުވާގެ ޚަރަދުތައް ހަމަޖައްސައިދިނުމުގެ ޤައުމީ ނިޒާމްތައް ޤާއިމުކޮށްފައެވެ. ޙަދީޘެއްގައިވެއެވެ. «إِنَّ الأَشْعَرِيِّينَ إِذَا أَرْمَلُوا فِي الغَزْوِ، أَوْ قَلَّ طَعَامُ عِيَالِهِمْ بِالْمَدِينَةِ…

21/02/2018އެހެނިހެން, ފިޤުހާއި އޭގެ ޢިލްމުތައްއައްޝައިޚް މުޙައްމަދު މަޢޫން ޝަރީފް

އިސްލާމީ އިޤްތިޞާދު 101 (7)

ހޭދަކުރުމާ އަދި ޒަކާތާއި ގުޅޭ ގޮތުން އައިސްފައިވާ ބައެއް އާޔަތްތަކާއި އަދި ޙަދީޘްތައް   ﴿خُذْ مِنْ أَمْوَالِهِمْ صَدَقَةً﴾ [التوبة: 103]   މާނައީ: “އެމީހުންގެ މުދަލުން ޞަދަޤާތެއް ކަލޭގެފާނު ނަންގަވާށެވެ.” އަދި ނަބިއްޔާ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަ ޙަދީޘް ކުރެއްވިއެވެ. «أَنَّ اللَّهَ افْتَرَضَ عَلَيْهِمْ صَدَقَةً فِي أَمْوَالِهِمْ تُؤْخَذُ مِنْ أَغْنِيَائِهِمْ وَتُرَدُّ عَلَى فُقَرَائِهِمْ»  [متفق عليه] މާނައީ: “ހަމަކަށަވަރުން ﷲ ތަޢާލާ އެބައިމީހުންގެ މައްޗަށް އެބައިމީހުންގެ މުދަލުން ޒަކާތް ފަރުޟު…

20/02/2018އެހެނިހެން, ފިޤުހާއި އޭގެ ޢިލްމުތައްއައްޝައިޚް މުޙައްމަދު މަޢޫން ޝަރީފް

އިސްލާމީ އިޤްތިޞާދު 101 (6)

އަސާސް 5: އިޖުތިމާޢީ ރައްކާތެރިކަމުގެ ނިޒާމް އިސްލާމްދީން ގެނެސްދީފައިވާ އިޖުތިމާއީ ރައްކާތެރިކަމުގެ ނިޒާމްގެ އަސްލަކީ މުސްލިމުންގެ އުޚުއްވަތްތެރިކަމެވެ. ރަސޫލުﷲ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމް އުއްމަތަށް އިރުޝާދު ދެއްވާފައިވަނީ މުސްލިމުންނަކީ، އެކަކު އަނެކަކަށް އެހީތެރިވެ، އެކަކު އަނެކަކަށް ރަޙުމްކޮށް އެކަކު އަނެކެއްގެ ހިތާމައާއި އުފަލުގައި ބައިވެރިވުމުގައި އެއްހަށިގަނޑެއްގެ މިސާލު ކަމުގައެވެ. ))مَثَلُ الْمُؤْمِنِينَ فِى تَوَادِّهِمْ وَتَرَاحُمِهِمْ وَتَعَاطُفِهِمْ مَثَلُ الْجَسَدِ إِذَا اشْتَكَى مِنْهُ عُضْوٌ تَدَاعَى لَهُ سَائِرُ الْجَسَدِ بِالسَّهَرِ وَالْحُمَّى)) [متفق عليه]…

19/02/2018އެހެނިހެން, ފިޤުހާއި އޭގެ ޢިލްމުތައްއައްޝައިޚް މުޙައްމަދު މަޢޫން ޝަރީފް

އިމާމު ނަވަވީގެ ސާޅީސް ޙަދީސް 29

الحديث الثاني والأربعون: عَنْ أَنَسٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ: سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ ﷺ يَقُولُ: ((قَالَ اللَّهُ تَعَالَى: يَا ابْنَ آدَمَ، إِنَّكَ مَا دَعَوْتَنِي وَرَجَوْتَنِي، غَفَرْتُ لَكَ عَلَى مَا كَانَ مِنْكَ وَلاَ أُبَالِي. يَا ابْنَ آدَمَ، لَوْ بَلَغَتْ ذُنُوبُكَ عَنَانَ السَّمَاءِ، ثُمَّ اسْتَغْفَرْتَنِي، غَفَرْتُ لَكَ. يَا ابْنَ آدَمَ، إِنَّكَ لَوْ أَتَيْتَنِي بِقُرَابِ الأَرْضِ خَطَايَا، ثُمَّ لَقِيتَنِي…

14/02/2018ޙަދީޘާއި އޭގެ ޢިލްމުތައް, ޙަދީޘްގެ ޝަރަޙައައްޝައިޚް މުޙައްމަދު މަޢޫން ޝަރީފް

އިމާމު ނަވަވީގެ ސާޅީސް ޙަދީސް 28

الحديث الحادي والأربعون: عَنْ أَبِي مُحَمَّدٍ، عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَمْرِو بْنِ الْعَاصِ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمَا قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ﷺ: ((لَا يُؤْمِنُ أَحَدُكُمْ حَتَّى يَكُونَ هَوَاهُ تَبَعًا لِمَا جِئْتُ بِهِ(( [حديث حسن صحيح، رويناه في كتاب الحجة بإسناد صحيح]   މާނައީ: އަބޫ މުޙައްމަދު ޢަބްދު ﷲ ބުން ޢަމްރު ބުން އަލްޢާޞް رضي اللّه عنهما ރިވާކުރެއްވިއެވެ. ﷲގެ ރަސޫލާ…

13/02/2018ޙަދީޘާއި އޭގެ ޢިލްމުތައް, ޙަދީޘްގެ ޝަރަޙައައްޝައިޚް މުޙައްމަދު މަޢޫން ޝަރީފް

އިމާމު ނަވަވީގެ ސާޅީސް ޙަދީސް 27

الحديث التاسع والثلاثون:   عَنِ ابْنِ عبَّاسٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُما: أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ ﷺ قَالَ: ((إنَّ اللَّهَ تَجَاوَزَ لِي عَنْ أُمَّتِي؛ الْخَطَأَ، وَالنِّسْيَانَ، وَمَا اسْتُكْرِهُوا عَلَيْهِ(( [حديث حسن رواه ابن ماجه والبيهقي وغيرهما]   ޙަދީޘްގެ މާނަ އިބްނު ޢައްބާސް رضي اللّه عنه ރިވާކުރެއްވިއެވެ. ﷲގެ ރަސޫލާ ﷺ ޙަދީޘްކުރެއްވިއެވެ. “ހަމަކަށަވަރުން ތިމަންކަލޭގެފާނުގެ އުންމަތުގެ މީހުންނަށް އޮޅުމަކުން ކުރެވޭ ކަންތައްތަކާއި، ހަނދާންނެތިގެން ކުރެވޭ…

12/02/2018ޙަދީޘާއި އޭގެ ޢިލްމުތައް, ޙަދީޘްގެ ޝަރަޙައައްޝައިޚް މުޙައްމަދު މަޢޫން ޝަރީފް

އިމާމު ނަވަވީގެ ސާޅީސް ޙަދީސް 26

الحديث السابع والثلاثون: عَنْ ابْنِ عَبَّاسٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمَا، عَنْ رَسُولِ اللَّهِ ﷺ فِيمَا يَرْوِيهِ عَنْ رَبِّهِ تَبَارَكَ وَتَعالَى، قَالَ: ((إِنَّ اللَّهَ كَتَبَ الْحَسَنَاتِ وَالسَّيِّئَاتِ، ثُمَّ بَيَّنَ ذَلِكَ؛ فَمَنْ هَمَّ بِحَسَنَةٍ فَلَمْ يَعْمَلْهَا، كَتَبَهَا اللَّهُ عِنْدَهُ حَسَنَةً كَامِلَةً. وَإِنْ هَمَّ بِهَا فَعَمِلَهَا، كَتَبَهَا اللَّهُ عِنْدَهُ عَشْرَ حَسَنَاتٍ إِلَى سَبْعِ مِائَةِ ضِعْفٍ إِلَى أَضْعَافٍ كَثِيرَةٍ. وَإِنْ…

11/02/2018ޙަދީޘާއި އޭގެ ޢިލްމުތައް, ޙަދީޘްގެ ޝަރަޙައައްޝައިޚް މުޙައްމަދު މަޢޫން ޝަރީފް

އިސްލާމީ އިޤްތިޞާދު 101 (5)

އަސާސް 4: އުފެއްދުންތެރި މަސައްކަތްތައް ކުރުމަށް ބާރުއަޅާފައިވާ މިންވަރު މަސައްކަތްތެރިކަމަކީ މުސްލިމުންގެ ޝަޚްޝިއްޔަތުގެ އެންމެ މުހިންމު އެއް ސިފައެވެ. ތިމާ ކުރާ އުފެއްދުންތެރި މަސައްކަތްތަކުގެ ފައިދާ މުޖުތަމަޢަށް ބޮޑުވިވަރަކަށް، ﷲގެ ހަޟްރަތުގައި ތިމާގެ ދަރަޖަ އިތުރުވެގެންވެއެވެ. ((أَحَبُّ النَّاسِ إِلَى اللَّهِ تَعَالَى أَنْفَعُهُمْ لِلنَّاسِ)) [رواه الطبراني في المعجم الكبي: 13646 و صححه الألباني] މާނައީ: “ﷲ ތަޢާލާގެ ޙަޟްރަތުގައި އެންމެ ލޮބުވެތިވެގެންވަނީ މީސްތަކުންނަށް އެންމެ މަންފާބޮޑު މީހެކެވެ.” ﷲ ތަޢާލާ ވަނީ…

10/02/2018އެހެނިހެން, ފިޤުހާއި އޭގެ ޢިލްމުތައްއައްޝައިޚް މުޙައްމަދު މަޢޫން ޝަރީފް

އިސްލާމީ އިޤްތިޞާދު 101 (4)

އަސާސް 3: ރިޒްޤު ހޯދުމުގެ މަފްހޫމް   ރިޒުޤުގެ މަފްހޫމްގެ ތެރޭގައި ވިސްނުންތޫނުކަމާއި، ހުނަރުތަކާއި، އުޅެން ލިބިފައިވާ މާހައުލާއި، އަނބިދަރިންނާއި، ދުޅަހެޔޮކަމާއި، ފައިސާގެ ތަނަވަސްކަން ހިމެނެއެވެ. ﷲ ތަޢާލާވަނީ ރިޒުޤުގައި އަޅުތަކުން ތަފާތުކުރައްވާފައެވެ. ﴿وَاللَّهُ فَضَّلَ بَعْضَكُمْ عَلَى بَعْضٍ فِي الرِّزْقِ﴾ [النّحل 71] މާނައީ: “އަދި މާތް ﷲ، ރިޒްޤު ދެއްވުމުގައި، ތިޔަބައިމީހުންގެ އެއްބަޔަކު އަނެއްބަޔަކުގެ މައްޗަށް މާތްކުރައްވައި، އިތުރުކުރެއްވިއެވެ.” މި ގޮތަށް ރިޒުޤުގައި ތަފާތުކުރެއްވުމުގެ ހިކުމަތަކީ އިންސާނުން އެއްބަޔަކު އަނެއްބައެއްގެ ޚިދުމަތްތަކަށް ބޭނުންޖެހިފައިވާފަދަ…

09/02/2018އެހެނިހެން, ފިޤުހާއި އޭގެ ޢިލްމުތައްއައްޝައިޚް މުޙައްމަދު މަޢޫން ޝަރީފް

އިސްލާމީ އިޤްތިޞާދު 101 (3)

އަސާސް 2: މުދާ މިލްކުކުރުމާއި ހޭދަކުރުމުގެ ޙައްޤުދެވިފައިވާ މިންވަރު   އިސްލާމް ދީނަކީ އެއްވެސް ކަމެއްގައި ވަކި އަތަކަށް ހައްދުފަހަނަ އެޅުމެއްނެތި ވަޒަން ހިފަހައްޓާ ދީނެކެވެ. މި ގޮތުން އިސްލާމްދީނުގައި ޢާންމު ފަރުދުންނަށް މުދާ މިލްކުކުރުމުގެ މިނިވަންކަން ދީފައިވެއެވެ. އެހެންނަމަވެސް މުޖުތަމަޢުގެ އެންމެންނަށް ބޭނުންޖެހިފައިވާ ބައެއް އަސާސީ ޚިދުމަތްތަކާއި ވަޞީލަތްތައް ސަރުކާރުގެ ބެލެނިވެރިކަމުގައި ބެލެހެއްޓޭނެ ފުރިހަމަ ނިޒާމެއްވެސް އިސްލާމީ އިޤްތިޞާދުގައިވެއެވެ. އަދި އެހެންމީހުންގެ ޙައްއްޤުތަކަށް އަރައިގަންނަ ވިޔަފާރިވެރިންނާމެދު ފިޔަވަޅު އެޅުމުގެ ބާރު ކަމާބެހޭ އިދާރާތަކަށް ދީފައިވެއެވެ. މުދާ…

08/02/2018އެހެނިހެން, ފިޤުހާއި އޭގެ ޢިލްމުތައްއައްޝައިޚް މުޙައްމަދު މަޢޫން ޝަރީފް

އިސްލާމީ އިޤްތިޞާދު 101 (2)

އިސްލާމީ އިޤްތިޞާދުގެ އަސާސްތައް:   އަސާސް 1: އިސްލާމީ އިޤްތިޞާދު ބިނާވެފައިވަނީ އިސްލާމީ އަޤީދާއާއި މަކާރިމުލް އަޚްލާޤުގެ މައްޗަށެވެ.   މުސްލިމުންނަކީ ދުނިޔޭގެ ޙަޔާތަށްފަހު އާޚިރަތް ވާކަމާއި، ތިމާ ސިއްރުކުރާ ޢަމަލާއި ފާޅުކުރާ ޢަމަލުތައް ﷲ ސުބްޙާނަހޫ ވަތަޢާލާ ދެނެވޮޑިގެންވާކަން ޤަބޫލުކުރާ ބަޔެކެވެ. މިއަދު ދުނިޔެމަތީގައި ކުރާ ޢަމަލުތަކާއިމެދު އާޚިރަތް ދުވަހުން ސުވާލުކުރެވޭނެކަމުގައި މުސްލިމުން އީމާންވެއެވެ. އެހެންކަމުން މުޖުތަމަޢުގެ ހުރިހާ ފަންތިއެއްގެ މެދުގައި ޖަވާބުދާރީވާންޖެހޭކަމުގެ ރޫޙް އިސްލާމީ އަޤީދާގެ ސަބަބުން އަށަގަންނުވައެވެ. ވެރިންނާއި ރައްޔިތުން، ޚިދުމަތްދޭ ފަރާތްތަކާއި،…

06/02/2018އެހެނިހެން, ފިޤުހާއި އޭގެ ޢިލްމުތައްއައްޝައިޚް މުޙައްމަދު މަޢޫން ޝަރީފް

އިމާމު ނަވަވީގެ ސާޅީސް ޙަދީސް 25

الحديث السادس والثلاثون:   عَنْ أَبِي هُريرَةَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ، عَنِ النَّبِيِّ ﷺ قَالَ: ((مَنْ نَفَّسَ عَنْ مُؤْمِنٍ كُرْبَةً مِنْ كُرَبِ الدُّنْيَا، نَفَّسَ اللَّهُ عَنْهُ كُرْبَةً مِنْ كُرَبِ يَوْمِ الْقِيَامَةِ. وَمَنْ يَسَّرَ عَلَى مُعْسِرٍ، يَسَّرَ اللَّهُ عَلَيْهِ فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ. وَمَنْ سَتَرَ مُسْلِمًا، سَتَرَهُ اللَّهُ فِي الدُّنْيَا وَالآخِرَةِ. وَاللَّهُ فِي عَوْنِ الْعَبْدِ مَا كَانَ الْعَبْدُ…

05/02/2018ޙަދީޘާއި އޭގެ ޢިލްމުތައް, ޙަދީޘްގެ ޝަރަޙައައްޝައިޚް މުޙައްމަދު މަޢޫން ޝަރީފް

އިމާމު ނަވަވީގެ ސާޅީސް ޙަދީސް 24

الحديث الخامس والثلاثون: عَنْ أَبِي هُرَيرَةَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ﷺ: ((لَا تَحَاسَدُوا، وَلَا تَنَاجَشُوا، وَلَا تَبَاغَضُوا، وَلَا تَدَابَرُوا، وَلَا يَبِعْ بَعْضُكُمْ عَلَى بَيْعِ بَعْضٍ، وَكُونُوا عِبَادَ اللَّهِ إِخْوَانًا. الْمُسْلِمُ أَخُو الْمُسْلِمِ، لَا يَظْلِمُهُ، وَلَا يَخْذُلُهُ، وَلَا يَحْقِرُهُ، التَّقوَى هَهُنَا -وَيُشِيرُ إِلَى صَدْرِهِ ثَلاَثَ مَرَّاتٍ-. بِحَسْبِ امْرِئٍ مِنَ الشَّرِّ أنْ يَحْقِرَ أَخَاهُ…

04/02/2018ޙަދީޘާއި އޭގެ ޢިލްމުތައް, ޙަދީޘްގެ ޝަރަޙައައްޝައިޚް މުޙައްމަދު މަޢޫން ޝަރީފް

އިމާމު ނަވަވީގެ ސާޅީސް ޙަދީސް 23

الحديث الرابع والثلاثون: عَنْ أَبِي سَعِيدٍ الخُدْرِيِّ رَضِي اللَّهُ عَنْهُ قَالَ: سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ ﷺ يَقُولُ: ((مَنْ رَأَى مِنْكُمْ مُنْكَرًا فَلْيُغَيِّرْهُ بِيَدِهِ، فَإِنْ لَمْ يَسْتَطِعْ، فَبِلِسَانِهِ، فَإِنْ لَمْ يَسْتَطِعْ فَبِقَلْبِهِ، وَذَلِكَ أَضْعَفُ الْإيمَانِ(( [رَوَاهُ مُسْلِمٌ]   މާނައީ: އަބޫ ސަޢީދު އަލްޚުދްރީ رضي اللّه عنه ރިވާކުރެއްވިއެވެ. ﷲގެ ރަސޫލާ ﷺ ޙަދީޘްކުރައްވަނިކޮށް ތިމަންކަލޭގެފާނު އަޑުއެއްސެވީމެވެ. “ތިޔަބައިމީހުންކުރެ މީހަކަށް މުންކަރާތެއް ފެނިއްޖެނަމަ ފަހެ…

03/02/2018ޙަދީޘާއި އޭގެ ޢިލްމުތައް, ޙަދީޘްގެ ޝަރަޙައައްޝައިޚް މުޙައްމަދު މަޢޫން ޝަރީފް