އައްޝައިޚް އިސްމާޢީލް ރިޔާޟް

68ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): أَدْنَى دَرَجَاتِ الأَمْرِ النَّدْبُ أو الإبَاحَةُ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {އަމުރުގެ އެންމެ ދަށް ދަރަޖައަކީ މަންދޫބުކަން ނުވަތަ މުބާޙުކަން} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ޤުރުއާނާއި ސުންނަތުގައި

67ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): الأَمْرُ لَا يَنْحَصِرُ فِي صِيْغَةِ اِفْعَل މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {اِفْعَل ގެ ޞީޣާއަށް އަމުރު ހަނިކުރެވިގެން ނުވޭ} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: އަމުރަކަށް ވާނީ ހަމައެކަނި

66ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): الأَمْرُ الـمُطلَقُ لِلوُجُوبِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {މުޠުލަޤު އަމުރު ބޭނުން ކުރެވެނީ ވާޖިބުކަމަށް} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: މުޠުލަޤު އަމުރު (އެ އަމުރަކުން ވާޖިބުކަމުގެ މާނަ ދޫކޮށް،

65ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): الـخَبَرُ يَقَعُ مَوْقِعَ الأَمْرِ وَالـنَّهْيِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {އަމުރާއި ނަހީ އޮންނަ ތަނުގައި ޚަބަރު އޮވޭ} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: އަމުރާއި ނަހީ ދޭހަކޮށްދޭ ޞަރީޙަ

64ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): لِلْأَمْرِ صِيْغَةٌ مَوْضُوعَةٌ فِي اللُّغَةِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ބަހުގައި ކަނޑައެޅިފައިވާ ޞީޣާއެއް އަމުރަށް ލިބިގެންވޭ} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ކަމެއް ކުރަން އެދުން ދަލީލުކޮށްދޭ ޞީޣާތަކެއް

63ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): لَفْظُ الأَمْرِ حَقِيْقَةٌ فِي القَوْلِ الـمَخْصُوصِ مَـجَازٌ فِي غَيْرِهِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {އަމުރުގެ ލަފްޒަކީ ޚާއްޞަ ކުރެވޭ ބަސްފުޅުގައި ޙަޤީޤަތެއް، އެހެން ތަކެތީގައި މަޖާޒެއް}

62ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): عَطْفُ الـخَاصِّ عَلَى العَامِّ لَا يُوجِبُ تَـخْصِيْصَ العَامِّ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ޢާއްމުގެ މައްޗަށް ޚާއްޞައެއް ގުޅުވައިލުމަކުން، ޢާއްމުކަން ޚާއްޞަ ކުރުމަށް ލާޒިމެއް ނުކުރޭ} މި

61ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): عَطْفُ العَامِّ عَلَى الـخَاصِّ لَا يُوجِبُ تَـخْصِيْصَ العَامِّ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ޚާއްޞަގެ މައްޗަށް ޢާއްމުއެއް ގުޅުވައިލުމަކުން، ޢާއްމުކަން ޚާއްޞަ ކުރުމަށް ލާޒިމެއް ނުކުރޭ} މި

60ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): اِسْتِنْبَاطُ مَعْنَى مِنَ النَّصِّ يُـخَصِّصُهُ جَائِزٌ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ނައްޞުން އެ ޚާއްޞަ ކުރާނޭ މާނައެއް އިސްތިންބާޠު ކުރުން ހުއްދަ} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: އިޖުތިހާދު

58ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): الـمَصلَحَةُ تُخَصِّصُ العُمُومَ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {މަޞްލަޙަތު، ޢާއްމުކަން ޚާއްޞަ ކުރޭ} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ޝަރުޢީ ޢާއްމު ނައްޞެއް ވާރިދުވެފައި، އެ ނައްޞުގެ ޢާއްމުކަމުގެ ތެރެއަށް

57ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): العَادَةُ مُـخَصِّصَةٌ لِلْعُمُومِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {އާދަކާދައަކީ ޢާއްމުކަން ޚާއްޞަ ކުރާ އެއްޗެއް} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ޢާއްމުކަމުގެ ލަފްޒުތަކުންކުރެ ލަފްޒަކުން ޝަރުޢުކުރައްވާ ފަރާތުގެ ނައްޞެއް ވާރިދުވެފައި،

56ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): تَخْصِيصُ العُمُومِ بِالـحِسِّ جَائِزٌ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ޙިއްސުން ޢާއްމުކަން ޚާއްޞަ ކުރުން ހުއްދަ} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ޢާއްމު ޞީޣާއަކުން ޝާރިޢުގެ ނައްޞެއް އަތުވެފައި، އެއާ

55ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): تَـخْصِيْصُ العُمُومِ بِالعَقْلِ جَائِزٌ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ބުއްދިން ޢާއްމުކަން ޚާއްޞަ ކުރުން ހުއްދަ} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ޢާއްމު ލަފްޒެއްގެ ޢާއްމުކަން މަނާކުރާ އެއްޗަކަށް، އަދި

54ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): القِيَاسُ مُـخَصِّصٌ لِلْعُمُومِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ޤިޔާސަކީ ޢާއްމުކަން ޚާއްޞަ ކުރާ އެއްޗެއް} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ޞައްޙަ އަދި މުޢުތަބަރު ޤިޔާސުން ޚާއްޞަ ކުރުން ހުއްދައެވެ.

53ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): الإْجْمَاعُ مُـخَصِّصٌ لِلْعُمُومِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {އިޖުމާޢުއަކީ ޢާއްމުކަން ޚާއްޞަ ކުރާ އެއްޗެއް} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ޢާއްމު ލަފްޒު އިޖުމާޢުއިން ޚާއްޞަ ކުރުން ހުއްދަވެގެން ވެއެވެ.

52ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): السُّنَّةُ تُـخَصِّصُ الكِتَابَ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ސުންނަތުން ޤުރުއާން ޚާއްޞަ ކުރޭ} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ކީރިތި ޤުރުއާނުގައި ޢާއްމު ލަފްޒެއް ވާރިދުވެފައި، އެ ލަފްޒުގެ ޢާއްމުކަން