ޖިންނީން (19)
އެހެންކަމުން ގޭތެރެއިން ފެންނަ ހަރުފަތައް ތިންފަހަރު އިންޛާރު ދިނުމަށްފަހު މެނުވީ މެރުން ނަބިއްޔާ صلى الله عليه وسلم ވަނީ ނަހީ ކުރައްވާފައެވެ.
އެހެންކަމުން ގޭތެރެއިން ފެންނަ ހަރުފަތައް ތިންފަހަރު އިންޛާރު ދިނުމަށްފަހު މެނުވީ މެރުން ނަބިއްޔާ صلى الله عليه وسلم ވަނީ ނަހީ ކުރައްވާފައެވެ.
އަދި އަނަސް رضي الله عنه، ނަބިއްޔާ صلى الله عليه وسلم އާ ހަމައިން ރިވާކުރައްވާ ވިދާޅުވިއެވެ. ((إِنَّ مِنْ أَمَارَاتِ السَّاعَةِ أَنْ تُتَّخَذَ الْمَسَاجِدُ طُرُقًا))[4] “ޤިޔާމަތްވުމުގެ ޢަލާމާތްތަކުގެ ތެރޭގައި މިސްކިތްތަކަކީ ހިނގާބިނގާވެ އުޅޭ މަގުތައް ކަމުގައި ހެދުންވެއެވެ.”
ފޮތްތައް ގިނަވެ ފެތުރިގެން ދިޔުން. ނަބިއްޔާ صلى الله عليه وسلم ގެ އަރިހުން އިބްން މަސްޢޫދު رضي الله عنه [ރިވާކުރައްވާފައިވާ] ޙަދީޘެއްގައި އައިސްފައިވެއެވެ. ((إنَّ بَيْنَ يَدَيِ السَّاعَةِ…ظُهُوْرُ القَلَم))[1] މާނައީ:
ﷲ އާ ބެހޭގޮތުން ހަދަހަދައިގެން ވާހަކަ ދައްކާ، އެއިލާހާމެދު ދޮގު ހަދަން ކެރުމަކީ ފާޖިރު މުނާފިޤުންނާއި ދީން ޤަބޫލުނުކުރާ މީހުންނާއި ކާފިރުންގެ އެންމެ ވަރުގަދަ އެއް ޞިފައެވެ.
މުއުމިނުއަޅާގެ ހުވަފެން ތެދުވުން. ފަހު ޒަމާނުގައި މުއުމިނު މީހާގެ ހުވަފެން ތެދުވުން، ޤިޔާމަތްވުމުގެ ޢަލާމާތްތަކުގެ ތެރޭގައި ހިމެނެއެވެ. މީހާގެ އީމާންކަން ތެދުވާ ވަރަކުން އޭނާގެ ހުވަފެން ތެދުވާނެތެވެ. ފަހެ ދެޞަޙީޙުގައި[1] ، އަބޫހުރައިރާ رضي
ރަޙްމަތް ސަތޭކަ ބަޔަށް ﷲ ތަޢާލާ ލެއްވިކަން ބަޔާން ކުރެވުން عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ: قَالَ رَسُولَ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: ((جَعَلَ اللهُ الرَّحْمَةَ
ފަހެ، އެއްޗެއް ގެއްލުމުން ސޫރަތުއް ޟުޙާ ކިޔެވުމަށް ޚާއްޞަކުރުމަކީ ރަސޫލުﷲ صلى الله عليه وسلم އަށް ޙައްޤުވެގެންވާ ޤަދަރު އެކަލޭގެފާނަށް ނުދީ ހަދާފައިވާ ބިދުޢަތަކުގެ ތެރެއިން ބިދުޢައެކެވެ.
މިލިޔުމުގައި ހިމެނިފައިވާނީ އައްޝައިޚް ވަޙީދު ޢަބްދުއްސަލާމް ބާލީ ލިޔުއްވާފައިވާ وقاية الإنسان من الجن والشيطان އާއި الصارم البتار في التصدي للسحرة الأشرار، މިދެފޮތުން ފާހަގަ ކޮށްލެވޭ މިފަދަ މީހުންގެ ސިފަތަކެވެ.
ރަޙްމަތްވަންތަކަމަކީ ﷲ ތަޢާލާގެ ސިފަފުޅެއްކަން ބަޔާންކުރެވުން عَنْ عُمَرَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ:(( قُدِمَ عَلَى رَسُولِ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ بِسَبْيٍ فَإِذَا امْرَأَةٌ مِنَ السَّبْيِ تَبْتَغِي
ނަރަކަ ވަންތަވެރިންގެ ކާނާއާއި ބުއިމާއި އަދި އެމީހުންގެ ހެދުން ނަރަކައިގެ އަހުލުވެރިންގެ ކެއުމަކީ ކަށިހުރި ވިހަ މޭވާޔާއި އަދި ޒައްޤޫމެވެ. އަދި އެބައިމީހުންގެ ބުއިމަކީ ކެކިކެކިހުންނަ ހޫނުފެނާއި އަދި ނަރަކައިގެ އަހުލުވެރިން ގައިން އޮހެރޭ
ހެދުންލައިގެން އޮރިޔާމުންތިބޭ އަންހެނުން ފާޅުވުން. ޤިޔާމަތްވުމުގެ ޢަލާމާތްތަކުގެ ތެރޭގައި ޝަރުޢީ އަދަބުތަކުން އަންހެން ކަނބަލުން ބޭރުވުން ހިމެނެއެވެ. އެއީ އެކަނބަލުން ހެދުން އެޅުމުގައި ޢައުރަ ނިވާނުވާ ވަރުގެ ހެދުން ލުމުންނެވެ. އަދި އެކަނބަލުންގެ ޒީނަތްތެރިކަމާއި
ޝަރުޢީ ގޮތުން ބަލާލާއިރު މިކަލިމައަކީ ބައެއް ޙާލަތްތަކުގައި ބޭނުންކުރުން ހުއްދަ އަދި އަނެއް ބައި ޙާލަތްތަކުގައި ބޭނުން ކުރުން ނަހީކުރައްވާފައިވާ ކަލިމައެކެވެ.
އުފާވެވޮޑިގެންނެވުމަކީ ﷲ ތަޢާލާގެ ސިފަފުޅެއްކަން ބަޔާން ކުރެވުން عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِكٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: (( لَلَّهُ أَشَدُّ فَرَحًا
ކުޑަކުދިން ގާތުންޢިލްމު ޙާޞިލްކުރުން. أُمَيَّة الجُمَحِي رضي الله عنه ގެ ކިބައިން އަލްއިމާމު ޢަބްދުﷲ ބްން މުބާރަކު، އެކަލޭގެފާނުގެ ސަނަދުން ރިވާކުރައްވާފައި ވެއެވެ. ﷲގެ ރަސޫލާ صلى الله عليه وسلم ޙަދީޘްކުރެއްވިއެވެ.
ހަމައެކަނި ދެކެފަރިތަމީހުންނަށް ކުރާ އެއްޗެއްކަމުގައި ސަލާމްކުރުންވުން. ޤިޔާމަތްވުމުގެ ޢަލާމާތްތަކުގެ ތެރޭގައި ދެކެފަރިތަ މީހުން ނޫން މީހުންނަށް ސަލާމް ނުކުރުން ހިމެނެއެވެ. އިބްނު މަސްޢޫދުގެ އަރިހުން [ރިވާވެގެންވާ] ޙަދީޘެއްގައި ވެއެވެ. އެކަލޭގެފާނު ވިދާޅުވިއެވެ. ރަސޫލުﷲ صلى
ޖިންނީން ލައްވާ މިފަދަ ކަންކަން ކުރުވާ މީހުންގެ ދަޢުވާއަކީ ސުލައިމާނުގެފާނު ވެސް ހަމަ އެފަދައިން ޖިންނީން ލައްވާ ކަންކަން ކުރުވިއެވެ. ސުލައިމާނުގެފާނު އަވަހާރަވުމުން ޖިންނީން ސިޙުރާއި ކުފުރުގެ ފޮތްތައް ލިޔެ އެކަލޭގެފާނުގެ ގޮނޑިކޮޅުގެ ދަށަށް
އެހެންކަމުން ގޭތެރެއިން ފެންނަ ހަރުފަތައް ތިންފަހަރު އިންޛާރު ދިނުމަށްފަހު މެނުވީ މެރުން ނަބިއްޔާ صلى الله عليه وسلم ވަނީ ނަހީ ކުރައްވާފައެވެ.
އަދި އަނަސް رضي الله عنه، ނަބިއްޔާ صلى الله عليه وسلم އާ ހަމައިން ރިވާކުރައްވާ ވިދާޅުވިއެވެ. ((إِنَّ مِنْ أَمَارَاتِ السَّاعَةِ أَنْ تُتَّخَذَ الْمَسَاجِدُ طُرُقًا))[4] “ޤިޔާމަތްވުމުގެ ޢަލާމާތްތަކުގެ ތެރޭގައި މިސްކިތްތަކަކީ ހިނގާބިނގާވެ އުޅޭ މަގުތައް ކަމުގައި ހެދުންވެއެވެ.”
ފޮތްތައް ގިނަވެ ފެތުރިގެން ދިޔުން. ނަބިއްޔާ صلى الله عليه وسلم ގެ އަރިހުން އިބްން މަސްޢޫދު رضي الله عنه [ރިވާކުރައްވާފައިވާ] ޙަދީޘެއްގައި އައިސްފައިވެއެވެ. ((إنَّ بَيْنَ يَدَيِ السَّاعَةِ…ظُهُوْرُ القَلَم))[1] މާނައީ:
ﷲ އާ ބެހޭގޮތުން ހަދަހަދައިގެން ވާހަކަ ދައްކާ، އެއިލާހާމެދު ދޮގު ހަދަން ކެރުމަކީ ފާޖިރު މުނާފިޤުންނާއި ދީން ޤަބޫލުނުކުރާ މީހުންނާއި ކާފިރުންގެ އެންމެ ވަރުގަދަ އެއް ޞިފައެވެ.
މުއުމިނުއަޅާގެ ހުވަފެން ތެދުވުން. ފަހު ޒަމާނުގައި މުއުމިނު މީހާގެ ހުވަފެން ތެދުވުން، ޤިޔާމަތްވުމުގެ ޢަލާމާތްތަކުގެ ތެރޭގައި ހިމެނެއެވެ. މީހާގެ އީމާންކަން ތެދުވާ ވަރަކުން އޭނާގެ ހުވަފެން ތެދުވާނެތެވެ. ފަހެ ދެޞަޙީޙުގައި[1] ، އަބޫހުރައިރާ رضي
ރަޙްމަތް ސަތޭކަ ބަޔަށް ﷲ ތަޢާލާ ލެއްވިކަން ބަޔާން ކުރެވުން عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ: قَالَ رَسُولَ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: ((جَعَلَ اللهُ الرَّحْمَةَ
ފަހެ، އެއްޗެއް ގެއްލުމުން ސޫރަތުއް ޟުޙާ ކިޔެވުމަށް ޚާއްޞަކުރުމަކީ ރަސޫލުﷲ صلى الله عليه وسلم އަށް ޙައްޤުވެގެންވާ ޤަދަރު އެކަލޭގެފާނަށް ނުދީ ހަދާފައިވާ ބިދުޢަތަކުގެ ތެރެއިން ބިދުޢައެކެވެ.
މިލިޔުމުގައި ހިމެނިފައިވާނީ އައްޝައިޚް ވަޙީދު ޢަބްދުއްސަލާމް ބާލީ ލިޔުއްވާފައިވާ وقاية الإنسان من الجن والشيطان އާއި الصارم البتار في التصدي للسحرة الأشرار، މިދެފޮތުން ފާހަގަ ކޮށްލެވޭ މިފަދަ މީހުންގެ ސިފަތަކެވެ.
ރަޙްމަތްވަންތަކަމަކީ ﷲ ތަޢާލާގެ ސިފަފުޅެއްކަން ބަޔާންކުރެވުން عَنْ عُمَرَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ:(( قُدِمَ عَلَى رَسُولِ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ بِسَبْيٍ فَإِذَا امْرَأَةٌ مِنَ السَّبْيِ تَبْتَغِي
ނަރަކަ ވަންތަވެރިންގެ ކާނާއާއި ބުއިމާއި އަދި އެމީހުންގެ ހެދުން ނަރަކައިގެ އަހުލުވެރިންގެ ކެއުމަކީ ކަށިހުރި ވިހަ މޭވާޔާއި އަދި ޒައްޤޫމެވެ. އަދި އެބައިމީހުންގެ ބުއިމަކީ ކެކިކެކިހުންނަ ހޫނުފެނާއި އަދި ނަރަކައިގެ އަހުލުވެރިން ގައިން އޮހެރޭ
ހެދުންލައިގެން އޮރިޔާމުންތިބޭ އަންހެނުން ފާޅުވުން. ޤިޔާމަތްވުމުގެ ޢަލާމާތްތަކުގެ ތެރޭގައި ޝަރުޢީ އަދަބުތަކުން އަންހެން ކަނބަލުން ބޭރުވުން ހިމެނެއެވެ. އެއީ އެކަނބަލުން ހެދުން އެޅުމުގައި ޢައުރަ ނިވާނުވާ ވަރުގެ ހެދުން ލުމުންނެވެ. އަދި އެކަނބަލުންގެ ޒީނަތްތެރިކަމާއި
ޝަރުޢީ ގޮތުން ބަލާލާއިރު މިކަލިމައަކީ ބައެއް ޙާލަތްތަކުގައި ބޭނުންކުރުން ހުއްދަ އަދި އަނެއް ބައި ޙާލަތްތަކުގައި ބޭނުން ކުރުން ނަހީކުރައްވާފައިވާ ކަލިމައެކެވެ.
އުފާވެވޮޑިގެންނެވުމަކީ ﷲ ތަޢާލާގެ ސިފަފުޅެއްކަން ބަޔާން ކުރެވުން عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِكٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: (( لَلَّهُ أَشَدُّ فَرَحًا
ކުޑަކުދިން ގާތުންޢިލްމު ޙާޞިލްކުރުން. أُمَيَّة الجُمَحِي رضي الله عنه ގެ ކިބައިން އަލްއިމާމު ޢަބްދުﷲ ބްން މުބާރަކު، އެކަލޭގެފާނުގެ ސަނަދުން ރިވާކުރައްވާފައި ވެއެވެ. ﷲގެ ރަސޫލާ صلى الله عليه وسلم ޙަދީޘްކުރެއްވިއެވެ.
ހަމައެކަނި ދެކެފަރިތަމީހުންނަށް ކުރާ އެއްޗެއްކަމުގައި ސަލާމްކުރުންވުން. ޤިޔާމަތްވުމުގެ ޢަލާމާތްތަކުގެ ތެރޭގައި ދެކެފަރިތަ މީހުން ނޫން މީހުންނަށް ސަލާމް ނުކުރުން ހިމެނެއެވެ. އިބްނު މަސްޢޫދުގެ އަރިހުން [ރިވާވެގެންވާ] ޙަދީޘެއްގައި ވެއެވެ. އެކަލޭގެފާނު ވިދާޅުވިއެވެ. ރަސޫލުﷲ صلى
ޖިންނީން ލައްވާ މިފަދަ ކަންކަން ކުރުވާ މީހުންގެ ދަޢުވާއަކީ ސުލައިމާނުގެފާނު ވެސް ހަމަ އެފަދައިން ޖިންނީން ލައްވާ ކަންކަން ކުރުވިއެވެ. ސުލައިމާނުގެފާނު އަވަހާރަވުމުން ޖިންނީން ސިޙުރާއި ކުފުރުގެ ފޮތްތައް ލިޔެ އެކަލޭގެފާނުގެ ގޮނޑިކޮޅުގެ ދަށަށް